| Konu: | (2/1138) esas numaralı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergesi (4/84) münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 113 |
| Tarih: | 14.07.2020 |
FERİDUN BAHŞİ (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Varlığımızı borçlu olduğumuz, sevginin, şefkatin, sabrın ve iyiliğin eşsiz timsali analarımızın üzerimizdeki haklarının ne denli büyük olduğunu herkes bilir. Analarımız karşılıksız sevmenin yegâne temsilcileridir. Geleceğimizin teminatı, milletimizin maddi varlığının güvencesi, birlik ve beraberlik içinde yaşayabilmenin en önemli manevi kaynağıdır. Duygu ve düşüncelerimizin şekillenmesinde, kişiliğimizin gelişmesinde, zihniyetimizin sağlıklı olmasında ve sorunlara dair değerlendirmelerimizde olgun bir bakış açısı elde etmemizde sonsuz katkısı olan analarımızın bizden bir talebi var: Sigortalı olarak işe başlamadan önce doğum yapanların, bu sürelerinin sigortalı sayılması.
Erkeklerin çalışma hayatına başlamadan önce gittikleri askerlik hizmet sürelerini borçlandıklarını ve sigorta başlangıç zamanının askerlik zamanına çekildiğini hepimiz biliyoruz. Bu sebeple erkekler daha erken emekli olabiliyorlar. Bunun yanında işe girdikten sonra askere gitmişlerse bunu da borçlanarak eksik primlerini tamamlıyorlar. Oysa kadınlar ancak sigortalı işe giriş tarihlerine göre emekli olabiliyorlar. Kadınlar, sigortalı bir işe girinceye kadar herhangi bir sebeple borçlanma hakkına sahip değiller. Erkekler nasıl askerlik hizmetini borçlanabiliyorlarsa kadınlar da sigortalılık öncesinde doğum yapmaları hâlinde bu süreyi borçlanabilmelidirler. Askerlik bir vatan hizmetidir, buna bir diyeceğimiz yok ama analık da vatan hizmetinin yanında çok ulvi bir hizmettir ve sigortalılık öncesi doğum yapılmışsa kadın da bu primlerini ödeyerek bu süreyi borçlanabilmelidir.
Değerli milletvekilleri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun ilgili maddelerinde değişiklik getiren 17/4/2008 tarihli 5754 sayılı Kanun, doğum yapmadan önce SSK'ye kayıtlı olarak çalışan kadınların doğum sebebiyle çalışma hayatından ve sosyal güvenceden yoksun kaldıkları süreleri borçlanma yoluyla kapatabileceklerini hüküm altına almıştır. Sigortalılık statüsü fark etmeksizin bütün kadın sigortalılar doğum borçlanması yapma hakkına sahiptir. Kimler doğum borçlanması yapabiliyor? Sigortalı olarak çalışmadan önce stajyer olarak işe giren kişiler sigortalı işe giriş tarihi ile staj başlangıç tarihi arasında yaptıkları doğumun borçlanmasını yapabiliyorlar. Ülke dışında yaşayan kadınlar, yurt dışı sürelerini borçlanıp, bazı ülkelerde 18 yaşından sonraki ev hanımlığı sürelerini borçlandıktan sonra Türkiye'deki sigortalı olma tarihlerinden önceki doğumları için yine borçlanma yapabiliyorlar. Evlatlık edinen kişiler de bazı şartların oluşması hâlinde 2014 yılından beri doğum borçlanması yapılabiliyor.
Değerli milletvekilleri, doğum borçlanması, sigorta giriş tarihinden sonra doğan, en fazla 3 çocuk için yapılmaktadır. SGK'li doğum sonrası yirmi dört aylık sürede adına prim ödenmemiş ise doğum sonrası yirmi dört aylık süreyi borçlanabilmektedir. Doğum borçlanması yapılabilmesi için doğum yapan kadının doğumdan önce sigortalı olarak çalışıyor olması şarttır ve kanuna göre, sigortalılık öncesi doğumlar borçlanılamamaktadır. 5510 sayılı Kanun'un 41'inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin değiştirilerek SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı kaydına bakılmaksızın; sigortalı, genel sağlık sigortalı ve isteğe bağlı sigortalı ayrımı yapılmaksızın tüm sigortalı kadın çalışanlara doğum borçlanması olanağının tanınması Anayasa'mızın eşitlik ilkesinin yaşama geçmesi açısından olumlu bir adım olacaktır.
Vermiş olduğumuz yasa teklifi, Anayasa'mızın 10'uncu maddesinin ikinci fıkrasında anılan "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür." ibaresiyle uyumlu bir düzenlemeyi beraberinde getirerek kadınların sosyal alanda yükümlülüklere erişmelerine, kendi güvenceli yaşamlarını kurmalarına olanak yaratabilecektir. Binlerce anne borçlanarak prim gün sayısını artırabilecektir. Yine, özellikle çalışamayacak yaşa gelmiş ve primi eksik olanlar için de bu bir imkândır.
Umarız annelerimizi sevindirecek ve buradaki kadın-erkek eşitsizliğini giderecek bir çözüm bulunur. Borçlanma dediğimiz şey bir nevi gün satın alma olduğu için, SGK buradan önemli bir kaynak elde edecektir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.
FERİDUN BAHŞİ (Devamla) - Bu yüzden, bu şekilde oluşabilecek emeklilik durumlarında bu kaynak da kullanılabilecektir.
Bu vesileyle yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)