| Konu: | Erzurum Kongresi'nin 101'inci, Hatay'ın ana vatana katılışının 81'inci yıl dönümü vesilesiyle başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere ebediyete intikal eden bütün kahramanları rahmetle andığına ilişkin açıklaması |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 117 |
| Tarih: | 23.07.2020 |
ERKAN AKÇAY (Manisa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
19 Mayıs 1919'da yakılan bağımsızlık ateşinin ilke ve gayesi 22 Haziranda Amasya Genelgesi'yle belirlenmiş ve 23 Temmuz 1919'da Erzurum Kongresi'nde bağımsızlıktan ve kurtuluş mücadelesinden kesinlikle taviz verilmeyeceği tescillenmiştir. Amasya Genelgesi'nin 1'inci maddesinde "Vatanın bütünlüğü, milletin istiklali tehlikededir." ifadesiyle durum tespiti yapılmış, Erzurum Kongresi'nin ilk maddesindeyse "Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz." ifadesiyle bağımsızlığın koşulsuz gerçekleştirileceği kararlaştırılmıştır. 23 Temmuz 1919'da Erzurum'da, 4 Eylül 1919'da toplanacak olan Sivas Kongresi'nin kilometre taşları döşenmiş, millet egemenliğinde ilelebet payidar kalacak Türkiye Cumhuriyeti müjdelenmiştir. Erzurum Kongresi, millî iradenin hazırlayıcısı ve mutlak bağımsızlığın manifestosudur. Kongre, bugün Ermenistan üzerinden sinsi senaryolar çizmeye tevessül eden emperyal odaklara yüz bir sene önce kararlılıkla verilmiş bir mesajdır. Kongre, bekamıza ve millî çıkarlarımıza tehdit oluşturan her türlü tehdide karşı teyakkuz hâlinde olmamızı dün olduğu gibi bugün de öğütleyen bir semboldür. Bu vesileyle, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere ebediyete intikal etmiş bütün kahramanlarımızı rahmetle anıyorum.
Sayın Başkan, bugün Hatay'ın Türkiye'ye katılışının 81'inci yıl dönümü. İtilaf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'yle İskenderun ve Antakya bölgesi Osmanlı Devleti'nin yönetiminde kalmıştı. Ancak, 11 Aralık 1918'de Fransa, Mondros Mütarekesi'nin 7'nci maddesini bahane ederek İskenderun Sancağı'nı işgal etmişti. Hatay, Misakımillî sınırları içinde kabul edilmesine rağmen millî mücadele döneminin olağanüstü şartları nedeniyle 20 Ekim 1921'de Fransa ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti arasında imzalanan Ankara Antlaşması gereğince millî sınırlar dışında kalmıştı. Fransa 1935'te Suriye'deki manda yönetimini kaldırmış, 9 Kasım 1936'da bölgedeki tüm haklarını Suriye'ye devrederek Ankara Antlaşması'nı ihlal etmişti. Türkiye, Hatay'ın haklarının ve taleplerinin karşılanması için meseleyi Milletler Cemiyetine taşımış ve 2 Eylül 1938'de Hatay Devleti kurulmuştu. Hatay Millet Meclisi tarihî kararını vermek için 29 Haziran 1939'da toplanmış ve Türkiye'ye katılma kararı alınmıştı.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun.
ERKAN AKÇAY (Manisa) - Hatay'ın toprak bütünlüğü ve siyasi statüsünün ortak şekilde korunması amacıyla 5 Temmuz 1938'de Türk askerinin Hatay'a girmesiyle başlayan bağımsızlık süreci, 23 Temmuz 1939'da yapılan ana vatana katılış töreninde Antakya'da kışladan Fransız Bayrağı indirilip Türk Bayrağı çekilerek tamamlanmıştır. Hatay, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün "Kırk asırlık Türk yurdu, düşman elinde esir kalamaz." ve ayrıca "Hatay şahsi davamdır." Dediği, Misakımillî'yle verilen sözdür. Bu vesileyle, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Hatay Cumhuriyeti'nin ilk ve son Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen'i ve tüm şehitlerimizi, gazilerimizi rahmet ve minnetle anıyorum.
Teşekkür ederim Sayın Başkan.