ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 221 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 9'uncu maddesi üzerine grubum adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, tabii, yine bir torba kanun teklifi klasiğiyle karşı karşıyayız. Bu torba kanunda, özellikle seçim bölgem olan Adıyaman başta olmak üzere Türkiye'nin dört bir yanında tütün üretimi yapan tütün üreticilerine ilişkin de birtakım düzenlemeler var, teklifte buna ilişkin maddeler var. Özellikle 11'inci madde, 12, 13 ve 14'üncü maddeler tütün üreticisini yakinen ilgilendirmektedir.

Değerli milletvekilleri, pandemi süreci başladığında, hepiniz çok iyi hatırlarsınız, Sayın Cumhurbaşkanı çiftçilere hitaben "Bir karış boş toprak bırakmayın, bütün toprakları ekin." dedi ve başta Adıyaman olmak üzere Hatay, Batman, Diyarbakır, İzmir, Manisa ve Türkiye'nin diğer bölgelerindeki tütün üreticileri de Sayın Cumhurbaşkanının bu talebine karşılık verdi; tütünlerini ektiler, hasatlarını yaptılar. Hasat bitti. Şu anda, özel firmaların özellikle tütün üreticileriyle yapmış olduğu sözleşmeler gereğince üreticiden ürünü alması gerekiyor. Özel firmalar tütün üreticisiyle sezon başında yapmış olduğu sözleşmelerde baş fiyat olarak 19,5 TL'lik bir fiyatı kabul etti ve bu fiyat üzerinden çiftçiyle anlaştı. Üretici tütününü şu anda hazırlamış durumda ancak özel firmalar Kâhta'da, Besni'de, Adıyaman merkezde, Samsat'ta tütün üreticisine "Siz bu ürünü 13 liradan verirseniz alırız, vermezseniz ürünü almayacağız." diyor ve çiftçi üzerinde, üretici üzerinde büyük bir baskı oluşturuyorlar. Şu anda üreticimiz kan ağlıyor; Hatay'da, Adıyaman'da ve diğer bölgelerdeki üreticilerimizin hepsi bu sorunla karşı karşıya.

Buradan, milletin kürsüsünden, tütün üreticisiyle sözleşme yapan özel firmalara açıkça sesleniyorum: Sizin yaptığınız vicdansızlıktır, fırsatçılıktır. Türkiye bir hukuk devletidir, hukuk devleti kapsamında üreticiyle yapmış olduğunuz sözleşmenin gereğini yapın, attığınız imzaların arkasında durun, insafsızlık yapmaya gerek yok. Türkiye'de, bu ortamda neyin fiyatı düştü de siz tütün üreticisine 13 lira fiyat dayatıyorsunuz? Mazotun fiyatı mı düştü, gübrenin fiyatı mı düştü, ilacın fiyatı mı düştü, çay, yağ, şeker başta olmak üzere hangi gıda maddesinin fiyatı düştü de siz çiftçiye bu şekilde baskı yapıyorsunuz, dayatma yapıyorsunuz?

Buradan bu sözleşmeleri denetlemekle görevli Tütün ve Alkol Dairesine de çağrıda bulunuyorum, Tarım ve Orman Bakanlığına da çağrıda bulunuyorum: Siz, bu sözleşmeleri denetlemekle yükümlüsünüz. Şu anda, özel firmalar, Türkiye'nin her tarafında tütün üreticisine baskı yapıyorlar, tütün üreticisini zora sokuyorlar, alın terlerine göz dikmişler, emeklerine göz dikmişler, denetim görevinizi lütfen yerine getirin.

Değerli arkadaşlar, yine, bu teklifte, özellikle 12'nci maddede, Türkiye'de üretim yapan sigara fabrikaları başta olmak üzere, buradaki üreticilerin ürettikleri tütün mamullerinde yerli tütün kullanma oranını yüzde 30'a çıkaran bir düzenleme var. Bu, gerçekten olumlu bir adım, biz bunu destekliyoruz ancak üreticilerimiz de merak ediyor, neden yüzde 30, neden yüzde 50 değil? Yani bu topraklarda yetişen ürün, bu topraklarda işleyen fabrikalarda üretilen mamullerde neden yüzde 50 olarak kullanılmıyor? Gerçekten bu da düşündürücü. Burada, yerli tütün kullanma oranının en az yüzde 50 civarında olması gerekiyordu. Bu teklif bu hâliyle de olumlu ancak yürürlük maddesinde, arkadaşlar, sorun var, özellikle Komisyondaki arkadaşlara da söylüyoruz. 14'üncü maddede yürürlükle ilgili hususa baktığımızda, kademeli olarak 2022 yılında yüzde 17, 2023 yılında yüzde 21, 2024 yılında yüzde 25'e çıkarılıyor.

Değerli arkadaşlar, iktidardaki arkadaşlara sesleniyorum: Madem yerli üreticiyi korumak adına bu kanun teklifini getirdiniz, bu, neden 2021'de 2021 ürünü için uygulanmayacak, neden yıllara yayıyorsunuz bu şekilde? Zaten iktidarınız döneminde, Türkiye'de üretim yapan fabrikalardaki yerli tütün oranı düştü. 2003 yılında yüzde 43 iken şu anda, 2017 yılında bu oran yüzde 12'lere düşmüş sizin yanlış politikalarınız yüzünden.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Tutdere.

ABDURRAHMAN TUTDERE (Devamla) - Sizin tütünle ilgili, tarımla ilgili yanlış politikalarınız yüzünden zaten tütün üreticisi mağdur, zaten sıkıntılı. Madem öyle, bu kanun teklifi maddesi hemen yürürlüğe girsin, 2021 yılından sonra Türkiye'de üretim yapan fabrikalarda yerli tütün oranı yüzde 30, yüzde 40 olarak kullanılsın.

Yine, bu teklifin sakat olan ve ceza hukuku açısından da adaletsiz olan bir maddesi var; özellikle 8'inci maddenin (k) bendine eklenen "sarmalık tütün" ibaresi çok sakat arkadaşlar. 4733 sayılı Kanun'da sarmalık tütüne ilişkin zaten (o) bendinde düzenleme var. Burada telefonla, faksla 1 kilo tütün satana 20 bin TL'den 100 bin TL'ye kadar para cezası var, bu gerçekten çok büyük bir vicdansızlık. Düşünün, Kâhta'dan Hasan amca Çelikhan'dan Ali amcayı aradı, "Bana 1 kilo tütün gönder, ücretini ödeyeyim." dedi. Bunun cezası bu teklifteki maddeye göre 20 bin Türk lirası. Ya vicdan, el insaf diyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Tutdere.

ABDURRAHMAN TUTDERE (Devamla) - Değerli milletvekilleri, Türk Ceza Kanunu'nda ve cezanın genel hükümlerinde "ölçülülük" diye bir ilke var, bir eylemin bir cezası olur. Şimdi, 4733'te, bu (k) bendi eğer bu şekilde yürürlüğe girerse bir eylemin iki cezası oldu, hem (k) bendinde olacak hem (o) bendinde olacak sarmalık tütüne ilişkin, dolayısıyla bu da beraberinde bir sıkıntı.

Ayrıca, yerli tütün üretimini teşvik etmek adına, sigara fabrikalarına, büyük sigara şirketlerine, burada, (ı) bendinde de bir müeyyide var ancak bu cezalar çok yetersiz. Siz, burada (k) bendinde 1 kilo tütün satana 20 bin lira para cezası getiriyorsunuz ancak bir sonraki bentlerde yerli tütünü yüzde 30 olarak kullanmayan büyük firmaya çok cüzi cezalar getiriyorsunuz. Bu cezalar caydırıcı olamayacağı için bu kanun uygulanamayacaktır ve dolayısıyla, 12'nci maddede getirmiş olduğunuz yüzde 30 kotası da fiilî uygulamada uygulama yeri bulamayacaktır.

Ben, bu hususlarda gerekli düzeltmelerin yapılmasını talep ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)