HÜSEYİN ÖRS (Trabzon) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; kanun teklifinin 32'nci maddesi üzerinde İYİ PARTİ Grubu adına söz aldım. Hepinizi en derin saygılarımla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, ilgili madde hazineye ait taşınmazlar üzerindeki turizm tesislerinden pandemi döneminde tahsil edilmesi gereken kira, irtifak hakkı ve benzeri ödemelerin sürelerinin bir yıl daha ertelenmesini öngörüyor. Komisyondaki görüşmelerde 1 Nisan 2020-30 Haziran 2020 tarihleri arası üç aylık dönem için ertelemeden kaynaklanan hasılat payı bedeli 200 milyon TL iken bir yıllık bedel de 200 milyon TL olarak belirtilmişti; üç aylık bedelle on iki aylık bedelin aynı olmasının tutarsızlık olduğu söylendiğinde ve nedeni sorulduğunda gerek bürokrat arkadaşlarımızdan gerekse teklif sahiplerinden ne yazık ki tatmin edici bir cevap alamadığımızı da belirtmek isterim.

2021 yılında bile akıbeti belli olmayan... Hazine arazisindeki kiracı turizmcinin kira borçlarını bir yıl ertelemek tedavi değil, sadece geçici bir rahatlamadır. 2020 sezonunu kapalı olarak geçiren kiracılar için bir yıl ertelemeye ek olarak yüzde 50'lik indirim düşünülmelidir, diyorum.

Değerli milletvekilleri, Türkiye'de turizm sektörü gerek sağladığı istihdam gerekse ülkenin en büyük ihtiyacı olan döviz rezervlerinin güçlendirilmesi bakımından ayrı bir öneme sahiptir.

2020 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan coronavirüs salgını tüm sektörler gibi turizm sektörünü de etkisi altına almıştır. Pandemi sürecinin hâlen devam etmesi ve ne zaman biteceğinin belli olmamasından dolayı yaşanan bu durumun etkileri üzerinde de bir sonuca varılamamaktadır. Covid-19 insan sağlığını tehdit etmekte ve bu tehdit hem ekonomik hem de sosyal etkileri sonucu küresel bir krizin yaşanmasına sebep olmaktadır. Salgın nedeniyle turizm sektörünün İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ilk kez bu şekilde durma noktasına gelmiş olması, ekonomisinin önemli bir bölümünü turizmden sağlayan birçok ülke gibi Türkiye için de olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.

Değerli milletvekilleri, pandeminin turizm hareketine etkisini azaltmak için Kültür ve Turizm Bakanlığınca "Güvenli Turizm Sertifikası" uygulanmaya başlansa da bu uygulamadan turizmcilerin bir şikâyeti vardır; bu uygulamanın zor süreçten geçmekte olan turizm işletmelerine ekstra bir yük getirdiği ifade edilmektedir. Bu sertifikanın uygunluğu devlet eliyle değil de Bakanlıkça akredite edilen özel firmalar tarafından verilmesi işletmelere büyüklüklerine göre 400 TL ila 2.200 TL arası bir ek yük getirmektedir.

Pandemi, hem dünyadaki hem ülkemizdeki tüm turizmcileri etkiledi ancak Karadeniz Bölgesi bu süreçten çokça etkilenen bölgelerimizden bir tanesidir. Bölgemizin hedef pazarı olan ve yabancı turist yoğunluğunun yaklaşık yüzde 70'ini, 80'ini oluşturan Suudi Arabistan'ın pandemi sürecinde uçuşlara izin vermemesi bölgemizdeki yabancı turist sayısının neredeyse yok denebilecek rakamlara düşmesine sebep olmuştur. Tur otobüslerinin kapasite kısıtlamasından dolayı yükselen maliyetler ve pandeminin oluşturduğu seyahat korkusu birçok acentenin kültür turu satışlarını durdurmasına sebep olmuş ve bu durum da Karadeniz Bölgemize gelen turist sayısını olumsuz etkilemiştir.

Salgının ülkemizde görülmeye başlanması ve beraberinde getirilen kısıtlamalar nedeniyle sektörde büyük bir düşüş yaşandığı hepimizin malumudur. Salgın nedeniyle, konaklamalarda yaşanan düşüş, salgın sonrası gelen kısıtlamalar nedeniyle yapılamayan organizasyonlar, ülkede yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve tedarik edilen ürünlere gelen ilave zamlar sebebiyle sektör ve paydaşları çok zor duruma düşmüştür. Bu şartlarda sektörde çarkların dönmesi de oldukça zor görünmektedir.

Salgın riskini minimize etmiş hedef pazarlarımızdaki ülkelerden bölgemize turizm hareketliliğini teşvik için, iki yıl önce uygulanmasına son verilen "charter" uçuş düzenleyen hava yolu şirketlerine yönelik yakıt desteğinin devreye alınmasını öneriyorum. Turizm sektöründe yaşanan bu sorunlara çözüm bulmak adına gerekli adımlar bir an önce atılmalıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

HÜSEYİN ÖRS (Devamla) - Teşekkür ederim.

Yaşanan bu virüs salgınının bir an önce bitmesini, Türk ekonomisine büyük katkı sağlayan turizm sektörünün eski günlerine dönmesini diliyorum.

Ayrıca bugün, burada, milletvekili arkadaşlarımızdan Covid tespit edilen arkadaşlarımız oldu. Ben, tüm Covid hastalarımıza Cenab-ı Hak'tan şifalar diliyorum, inşallah en kısa zamanda bu beladan da kurtuluruz diyorum, Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)