İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Gaziantep) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 238 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 36'ncı maddesiyle ilgili İYİ PARTİ Grubumuzun verdiği önerge üzerinde söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum.

Bu maddeyle 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 15'inci maddesinin (1)'inci fıkrasında yapılan değişiklikle elektrik dağıtım şirketlerinin denetim konusu düzenlenmekte, denetimde yetkili kurum olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının bu yetkisini devredebilmesine imkân sağlanmaktadır. Komisyon üyesi arkadaşlarımın yazdıkları muhalefet şerhinde de belirtildiği gibi bu değişiklik olabilir ancak uygulama açısından problem olabilir. Kanaatimce elektrik dağıtım şirketlerinin denetimi yetki devri yapılmaksızın Bakanlık tarafından gerçekleştirilebilir. Bu yetki niye devrediliyor, onu da anlayabilmiş değilim. Bakanlık oluşturacağı heyete istediği kurumdan, -EPDK dâhil- uzman alabilmelidir. Ayrıca yine bu maddede önerilen denetim faaliyetlerinin masraflarıyla ilgili dağıtım şirketi tarafından masrafların ödenmesi gerekir. Bunun için ayrıca ödenek ayırmaya gerek yoktur diyorum. Denetim sonucunda oluşturulan raporların şeffaflık açısından internet ortamında kamuoyuyla paylaşılması gerekir diyorum.

Değerli milletvekilleri, elektrik dağıtım görevi 2009'dan önce kamunun sorumluluğundayken o yıl başlayan özelleştirmeyle dört yıl içinde özel sektörün eline geçti. 2009'dan 2013'e kadar özelleştirilen elektrik dağıtım şirketlerinin çoğunluğu aynı zamanda araç garantili otoyol, köprü, yolcu garantili havalimanı, hasta garantili şehir hastaneleri ihalelerinde adları sık sık duyulan inşaat şirketleriydi. Maşallah, her yerde varlar, başkalarına bırakma niyetleri yok.

Değerli milletvekilleri, söz konusu dağıtım şirketleri elektriği büyük ölçüde kamuya ait Elektrik Üretim Anonim Şirketinden, EÜAŞ'tan satın alıyor. Bunun yanı sıra özel elektrik üretim şirketleri de mevcut. Bu üretim şirketleri de elektriği büyük ölçüde devletten sağladıkları alım garantisi veya yüksek tutarlı teşviklerle üretiyorlar.

Değerli milletvekilleri, EPDK, her üç ayda bir özel şirketlerin dağıttığı elektrik fiyatını düzenleyen tebliğler yayımlıyor, böylece elektrik fiyatlarını sanki devlet otoritesi belirliyormuş gibi görünüyor. Fakat, devletin Elektrik Üretim Anonim Şirketi eliyle elektrik dağıtım şirketlerine giderek ucuzlayan fiyatlarla elektrik satarken dağıtım şirketlerinin halka ulaştırdığı elektriğin fiyatında hiçbir indirim yapmadığını görüyoruz. Yani, elektrik şirketleri elektriği giderek daha ucuza alıyor ancak halka bu indirim yansımıyor, yansıtılmıyor. Bu, nasıl bir anlayış, nasıl bir adalet? Devletten ucuza al, vatandaşa pahalıya sat!

Son bir yılda Elektrik Üretim Anonim Şirketi tarafından dağıtım şirketlerine verilen elektrik ne kadar ucuzladı? 1 Ekim-31 Aralık 2019 döneminde bu fiyat kilovat saat başına 34,86 kuruş, 1 Temmuz-30 Eylül 2020 döneminde 13,20 kuruştur. Görüldüğü üzere 1 Ekim 2019'dan 1 Temmuz 2020'ye kadar EÜAŞ, elektrik dağıtım şirketlerine sattığı elektriğe yüzde 62 oranında indirim yaptı. Sadece son üç aylık dönemin indirim oranıysa yüzde 42 ancak bu tarife halka yansıtılmadı ve dokuz aydır halkın tükettiği elektriğe tek kuruş indirim yapılmadı. Şimdilerde dağıtım şirketlerine kilovat saati 15,4894 kuruştan satılan elektriği vatandaş 75 kuruşa kullanıyor. Hiç olmazsa şu salgın döneminde dağıtım bedeli, Enerji Fonu, TRT payı ve BTV alınmasa ve halkımız elektriği ucuza kullansaydı.

Değerli milletvekilleri, özelleştirme sırasında zamanın Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek, elektrik dağıtım sektörü özelleştirmeleriyle yatırım ve operasyonel faaliyetlerin özel sektör tarafından yapılarak kamunun finansman yükünün azaltılacağından ve kayıp kaçaktan dolayı elektrik tüketicilerinin katlandığı maliyetin düşürüleceğinden bahsetmişti. Uygulamaya bakınca gerekli yatırımların yapılmadığını ya da yetersiz olduğunu görmekteyiz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayın, buyurun.

İMAM HÜSEYİN FİLİZ (Devamla) - Ayrıca, tüketicilere de olumlu bir yansıma olmamıştır.

Değerli milletvekilleri, bu haksızlıkların ortadan kaldırılması, yanlış gidişatın durdurulması, ancak ve ancak konularında uzman, iyi yetişmiş, dürüst, ahlaklı, çalışkan, devletin ve halkın menfaatini en ön plana alan kadrolar ve bu anlayıştaki şirketlerle olur diyor, Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)