HDP GRUBU ADINA GÜLÜSTAN KILIÇ KOÇYİĞİT (Muş) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Şimdi, verilen önerge aslında esnafın sorunlarını araştırmak üzere bir Meclis araştırması açılması. Tabii ki gerekiyor çünkü esnafın gerçekten çok fazla sorunu var ve bugün hâlihazırda aslında esnaf büyük oranda kepenk kapatıyor, yeni iş yerleri açılmıyor ve aslında, deyim yerindeyse, birçoğu da iş yerlerini, ekmek teknelerini kapatmamak için gerçekten direniyorlar; bunu ifade edebiliriz. Fakat esnaflarımızın sorunları, Türkiye'deki küçük esnafın sorunu sadece pandemi dönemiyle sınırlı değil. Ne var? Bugün, Türkiye'nin dört bir yanını kapatan, dört bir yanını kapsayan aslında zincir marketler sorunu var değerli arkadaşlar. Bugün, en yoksul mahalleden en zengin mahalleye kadar her bir tarafta A101'ler, BİM'ler her tarafı kapatmış durumda ve bugün, mahalledeki küçük esnaf yani bakkal yani kasap yani manav bütün bunlar aslında yaşayamıyor. Neden? Çünkü bütün bu zincir marketler her yere sirayet etmişler, büyük imkânları var, büyük depoları var, toplu mal aldıkları için ucuz maliyetle alıyorlar, düşük oranda, düşük bir şekilde alıyorlar ve bunları fiyatlarına yansıttıkları için de kısmen bakkallara göre ucuz oldukları için de halk için tercih edilen yerler.

Peki, bu durumda yüz binlerce ailenin ekmek teknesi olan bu küçük esnaf nasıl korunacak, bu mahalle esnafı nasıl korunacak? Bunların normal koşullarda aslında düzenlenmesi gerekir. Bir devlet her şeyi piyasanın insafına, her şeyi tekellerin insafına, her şeyi zincir marketlerin insafına bırakır mı? Mahallede yıllardır direnen esnafını, kasabını, manavını, bakkalını korumaz mı, onu desteklemez mi? Destekler normal koşullarda değerli arkadaşlar, o da bu ülkenin yurttaşı, o da vergi veriyor ve o da evine ekmek götürür ama bugün geldiğimiz durumda bütün mahallelerde, mahalledeki bakkalda, markette herkes kapısına kilidi vuruyor ve bütün bunların yerini ne alıyor? BİM'ler, A101'ler, Şok'lar, Migros'lar ve benzeri, ve benzeri ve benzeri.

Peki, bütün buna karşı esnafı destekleyen, bu zor günlerde, pandemi koşullarında onların vergi borçlarına, onların BAĞ-KUR borçlarına, onların kiralarına yardım olacak bir düzenleme yapılıyor mu? Hayır, değerli arkadaşlar yapılmıyor. Neden? Çünkü AKP'nin aklı sadece yandaş 5 firmaya nasıl para aktarırım, onları nasıl daha fazla zengin ederim, o zenginlikten de ben nasıl faydalanırım diye çalıştığı için bu arada işte, köşede kalan bakkalın, Ahmet amcanın ya da Ayşe teyzenin dükkânının da hiç de AKP'nin umurunda olmadığını çok iyi biliyoruz değerli arkadaşlar.

Bakın, şimdi, herkes zarar ediyor, herkes dükkânını kapatıyor ama ne hikmetse bu A101'ler ve BİM'ler ciro rekorları kırıyorlar, şube üzerine şube açıyorlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi Sayın Koçyiğit.

GÜLÜSTAN KILIÇ KOÇYİĞİT (Devamla) - Tamamlıyorum Sayın Başkan.

Bakın, vekili olduğum Muş'ta, Muş Varto'da A101, BİM ve Şok var. Değerli arkadaşlar, niye bir düzenleme yapmıyorsunuz ya? Bu marketlerin girmesi için niye belirli bir nüfus oranı koymuyorsunuz? Şimdi, Varto'da yıllardır esnaflık yapan ve zar zor eve ekmek götüren o esnaf, nasıl ayakta kalacak BİM'in karşısında, A101'in karşında, ŞOK'un karşında? Niye nüfusa göre belirli bir oran getirip de bunu düzenlemiyorsunuz? Yani küçücük bir ilçede 3 tane süpermarket uzantısı, zincir market kurdurmuşsunuz ve siz oradaki yerli esnafa diyorsunuz ki: "Gel, bunlarla rekabet et, gel ayakta kal." Nasıl ayakta kalsın değerli arkadaşlar, nasıl rekabet etsin? Bunun imkânı olmadığını çok iyi biliyorsunuz. Onun için ne olursa olsun esnafın desteklenmesi, küçük üreticinin desteklenmesi gerekiyor ve bu araştırma önergesinin de bugün Meclisten oy birliğiyle çıkmasını en azından umut ediyoruz.

Teşekkür ederim. (HDP sıralarından alkışlar)