AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA YEL (Tekirdağ) - Sayın Başkan, değerli milletvekillerimiz, ekranları başında bizleri izleyen saygıdeğer vatandaşlarım; Sayıştay Başkanlığımızın 2021 yılı bütçesi üzerinde AK PARTİ Grubu adına konuşmak üzere söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle değerli heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

Sayıştay tarihi, Türk devletleri olan Karahanlılar, Gazneliler ve Selçukluların denetim kurumu olan Divan-ı İşrafa ve Osmanlı döneminde 1862'de kurulan Divan-ı Muhasebata kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Günümüzde var olan Sayıştayın temelleri Divan-ı Muhasebatla atılmıştır. Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte devlet yapısında Sayıştay yerini almış ve sırasıyla 1924, 1961 ve 1982 Anayasalarına dâhil edilmiştir. Sayıştayın görev çerçevesi Anayasa'da düzenlenmiştir. 1876 Anayasası'ndan beri Sayıştay anayasal bir kuruluş olma statüsünü devam ettirmektedir.

Kıta Avrupası ve özellikle Fransa modelinden esinlenilerek kurulan Sayıştay, kurulsal bir şekilde organize edilmiş ve yargı yetkisiyle donatılmış sayıştay örneklerinden biridir. Sayıştayın "hesap mahkemesi" olarak vasıflandırılması, bu kurulsal yapılanmaya ve yargı yetkisine işaret etmektedir. Sayıştay tarafından verilen kesin hükümlere ilişkin olarak sorumlular başka bir idari yargı yoluna başvuramamaktadır. Sayıştay bir yüksek yargı ve denetim kurumu olarak bağımsız ve tarafsız, güvenilir ve doğru hizmet üretmeye çalışmakta; kamu idarelerinin gelir, gider ve mallarını mevzuat çerçevesinde denetleyerek Türkiye Büyük Millet Meclisine raporlar sunmaktadır; kamu kaynaklarının mevzuata uygun harcanıp harcanmadığını denetleyerek sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamakta ve kendisine verilen görev ve sorumlulukları yerine getirme azmi ve gayreti içerisinde çalışmasına devam etmektedir.

Sayıştay, kamu idarelerinin kalkınma planlarında öngörülen amaçlardan başlayarak kurumsal stratejik planların, yıllık performans programlarının ve faaliyet raporlarının mevzuata uygun olarak hazırlanması, uygulanması ve sonuçlandırılmasına, iyi işleyen bir iç kontrol sisteminin oluşturulmasına, kamu mali yönetim sisteminin gereksinimlerini düzgün bir şekilde karşılayacak mekanizmaların işlerliğine ve denetim bilincinin yerleşmesine katkı sağlamak suretiyle kamu idarelerinde hesap verme sorumluluğu ve mali saydamlığın gelişimini hedefleyerek kamu yönetiminin daha da iyi düzeye çıkmasına hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Anayasa ve yasalarla kendisine verilen görev, yetki ve sorumlulukları sürekli gelişim anlayışı içerisinde dünyadaki gelişmeleri de izleyerek en etkin bir şekilde yürütmekte, yüce Meclis adına yaptığı denetimleri dürüst, ön yargıdan uzak, tarafsız bir biçimde ve aynı zamanda uluslararası denetim standartlarına uygun bir şekilde planlayıp yürütmekte, kamu yönetiminin saydamlığına ve hesap verebilirliğine katkı sağlamayı hedeflemektedir. Sayıştay, her zaman Türkiye'nin en gözde ve en çok tercih edilen kamu kurumlarından biri olmuştur ve bu gelenek son yıllarda da devam etmektedir. Bu nedenle, Sayıştay kendi alanında en yetkin insan kaynağını barındırmakta ve yetkin ve nitelikli insan kaynağı, görev ve sorumluluklarının en doğru ve en etkin biçimde yerine getirilmesinde kilit öneme sahip olmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayıştay denetimleri yıllık olarak yürütülmekle birlikte bir bütün olarak denetim süreci, önceki yıllar denetim sonuçlarının değerlendirilmesi, döneme ilişkin denetimlerin planlanması, takip eden dönemlerde de denetim sonuçlarının izlenmesi olmak üzere üç dört yıllık bir döngüyü kapsamaktadır. 2019 Yılı Denetim Programı kapsamında, 5018 sayılı Kanun'a tabi 179, bu kanuna tabi olmayan 11 kamu idaresi olmak üzere toplam 190 adet Sayıştay denetim raporu Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmuştur. Mahalli idareler, bağlı idareler ve mahalli idare şirketleri olmak üzere 205 kamu idaresinde de denetim gerçekleştirilmiştir. Kamu işletmelerinin denetimine ilişkin olarak 81 adet Sayıştay denetim raporu, aralık ayı içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacaktır. Gelecek yıl 101 kamu işletmesi de dâhil olmak üzere 572 adet kamu idaresi nezdinde denetim yapılması planlanmaktadır. Denetimler kapsamında, 1.903 adet mali rapor ve tabloları etkileyen hata, 3.800 adet mevzuata uygunluğa ilişkin hata olmak üzere toplam 5.703 hata, mali rapor ve tabloları etkileyen ve mevzuata uygunluğa ilişkin hatalar olarak tespit edilmiştir. Yargılama faaliyetlerine ilişkin olarak 2020 yılında 355 adet iddianame mahiyetindeki yargılamaya esas raporlardan 195 adedinin yıl içinde yargılaması yapılmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayıştayın 2021 yılı bütçesi toplam ödenek tutarı 441 milyon 550 bin Türk lirası olarak öngörülmektedir. Bu tutarın 302,6 milyon lirası personel giderlerinden, 40 milyon lirası SGK devlet primi giderlerinden, 42,5 milyon lirası mal ve hizmet alım giderlerinden, 4,3 milyon lirası cari transferlerden, 51,9 milyon lirası da sermaye giderlerinden oluşmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

MUSTAFA YEL (Devamla) - Sayıştay Başkanlığımız 2021 mali yılı bütçesinin hayırlı uğurlu olmasını diliyor, yüce heyetinizi tekrar en kalbî sevgi ve saygılarımla selamlıyor, sağ olun var olun diyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)