MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Erzurum) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli milletvekilleri; bütçe kanunu teklifinin 9'uncu maddesi üzerine şahsım adına aleyhte söz almış bulunmaktayım. Sizleri ve aziz milletimizi saygıyla selamlarım.

Bütçede, belediyelerin ileri teknoloji ve büyük tutarda maddi kaynak gerektiren altyapı yatırımlarında Sayın Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilen projeler için yapılacak borçlanmalar düzenleniyor. Partili Cumhurbaşkanlığı sisteminde keyfî ve kamu menfaatini gözetmeden particilikle hareket etme kabiliyetinin bu tür kanunlarla olanak dâhilinde olmasıyla, muhalefete mensup büyükşehir belediyelerinin projelerini, yatırımlarını işlevsizleştirecek sorunlu düzenlemeler önümüze gelebilir. Ayrıca, bu sistemde siyasi bir partiye de mensup olma imkânı olan cumhurbaşkanlarına siyasette haksız hamleler yapma imkânı doğmuş oluyor. Yalnızca bugünü düşünmemek lazım. Bu türde düzenlemelerin milletimize fayda sağlayıp sağlayamayacağı bile yeterince tartışılmamışken Anayasa'da kendine özel bir bölüm ve maddelerle sınırları çizilmiş olan bütçe kanunu içerisinde kaydedilmesi takdir edersiniz ki bütçe yapma geleneğiyle de bağdaşmıyor.

Değerli milletvekilleri, 1980'li yıllarda bütçe açıklarının kamu yatırımları üzerinde olumsuz etkiler oluşturması ve özel sermayenin de büyük altyapı yatırımlarını karşılayabilecek güce ulaşması sonucu yeni bir finansman modeli olarak kamu-özel iş birlikleri fikri gündeme gelmişti. Ancak AK PARTİ iktidarlarınca ülkemizde hayata geçirilen kamu özel iş birliği projelerinin bütçeye maliyeti, sözleşmelerinin içerikleri hakkında net bir bilgiye nedense ulaşamıyoruz. Üstelik, AK PARTİ yönetimlerinde -Sayıştay denetimiyle- Kamu İhale Kanunu'ndan bir kısım muafiyetlerin kamu-özel iş birliği projelerine sağlandığını araştırarak öğrenebiliyoruz. KÖİ'ler üzerinde tartışmaya, biz milletvekillerine ve milletimize bilgi verilmesine AK PARTİ iktidarınca engel bir durum mu var? Varsa lütfen söyleyin, bilmek istiyoruz. Yollar, hastaneler, köprüler, havalimanlarının yapılmasına tabii ki karşı değiliz. Biz İYİ PARTİ olarak yatırımcı, kalkınmacı bir gelenekten geliyoruz. Neredeyse Türkiye'nin her taşının altında geleneğimizin, köklerimizin izi, emeği vardır. Bizim dertlendiğimiz konu, KÖİ uygulamasının AK PARTİ tarafından millete ve Meclise karşı hoyratça, saygısızca suistimal edilmesidir; hesap vermekten kaçınmasıdır. "Şeffaflık" ve "hesap verilebilirlik" kavramlarıyla bağdaşmayan, gelecek on yılların gelirlerine de el koyan sözleşmeler kamuoyuyla paylaşılmalı, gizlenmemeli. Sorumlu devlet adamlığı ve vatanseverlik bunu gerektirir. Anladığımız kadarıyla KÖİ bağlamında Hazine garantili projelere verilen toplam taahhüt 155 milyar 800 milyon dolar. 2020 yılı başından bugüne kadar sadece döviz kurundaki artıştan dolayı 264 milyar liralık bir taahhüt artışı oldu. Sayıştay raporlarına göre 2014-2019 yılları arasında ödenen kur farkı ise 62 milyar liraya yakın.

(Uğultular)

MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Devamla) - Sayın Başkanım, ben kendi kendimi duyamıyorum şu an, çok uğultu var, kusura bakmayın.

BAŞKAN - Arkadaşlar, biraz sessiz lütfen.

MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Devamla) - Ulaştırma, enerji, sağlık alanlarında on yıllara yayılan Hazine garantili ödemeler, sözleşmelerin yabancı para cinsinden yapılması ve dünyada hemen hemen hiçbir ülkede, hiçbir sektörde görülmeyen soyguna varan fahiş kâr oranlarının olması suistimale varan finansal zararları ortaya koyuyor.

Değerli milletvekilleri, KÖİ işlemlerinde, aslında, masum ve helal kazancı tanımlayan "kâr" sözcüğü yerine başka bir sözcük türetmek lazım. İktidarın KÖİ projeleri için oluşturduğu bütçeler 2019 yılında 9 milyar lira, 2020 yılında 19 milyar lira, önümüzdeki 2021 yılında ise 83 milyar lira olarak öngörülmüş; farka bakar mısınız? Bu gelişmeler son yıllarda bütçe disiplininde yaşanan bozulmaların yönetilebilir olması yönündeki engellerden yalnızca bazıları. Artık zihniyet değişmedikçe ülkemiz ekonomisinin özellikle son iki yıldır döviz kurunun geldiği seviye üzerinden KÖİ projelerini finansa edebilmesi mümkün değil. Tasarruf yapmadan, üretmeden harcamalarına devam eden, israflarıyla kendisini finansa etmekte de zorlanan AK PARTİ iktidarı devletimizi yüksek faizlerle borçlandırıyor. Faiz giderleri 2020 yılına oranla yüzde 30'dan fazla artarak 179 milyar liraya dayandı. Diğer yandan bütçe kanunu teklifinin Plan Bütçe Komisyonundaki görüşmelerinden önce Resmî Gazete'de yayımlanan değişiklikle bütçe sistemi içerisindeki fonksiyonel sınıflandırılma değiştirildi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Devamla) - Bitiriyorum.

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

MUHAMMET NACİ CİNİSLİ (Devamla) - Teşekkür ederim.

Acaba ani değişikliklerin amacı artık çuvala sığmayan mızrağın gizlenmesi, finansal şeffaflığın matlaştırılması mıdır, öğrenmek isteriz.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)