GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Fındık üreticilerinin sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:4
Birleşim:53
Tarih:02.03.2021

AHMET KAYA (Trabzon) - Teşekkür ederim Başkanım.

Genel Kurulumuzu ve ekranları başında bizleri izleyen kıymetli yurttaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, bugün sizlere Trabzon ilimizin Maçka ilçesi Esiroğlu Mahallesi'nde görülen bir böcek istilasından bahsedeceğim. Tabii, böcek deyince bazı arkadaşlar bunu basit bir sıkıntı olarak algılayabilirler ama o kadar önemli ki bugün dünyada, üretiminde birinci olduğumuz, ihracatında birinci olduğumuz Türk fındığını tehdit eden ve belki de gerekli tedbirler alınmaz, etkin mücadele yapılmazsa fındığımızı büyük bir sıkıntıya sokabilecek bir böcek türünden bahsedeceğim.

Bakın, bugün, Trabzon'un Maçka ilçesi Esiroğlu Mahallemizde şu resimde de gördüğünüz gibi fındık bahçelerinde iş makineleri dolaşıyor. Şubat ayındayız, şu anda bahçelerde gübreleme faaliyetleri ve budama faaliyetleri yapılması gerekirken Trabzon Maçka ilçemizin fındık bahçelerinde maalesef şu an iş makineleri çalışıyor. Bu iş makinesi fındık bahçesinde ne yapıyor arkadaşlar? Üreticilerin kendi elleriyle diktiği, "Ekmeğim." dediği, yıllardır ekmeğini yediği fındık dallarını üreticilerimiz maalesef kesiyorlar. Kesilen dallardan geri kalan fındık ocakları iş makineleri marifetiyle gömülüyor. Arkadaşlar, bu hikâye değil; bu bir gerçek ve büyük bir sıkıntı.

Bakın, böcek şu arkadaşlar, bir fındık dalını gösteriyorum size: Adı turunçgil uzunantenli böceği. Bölgemizde şu ana kadar hiç görülmemiş bir böcek. 80 yaşındaki insanlarla konuştum, "ilk defa görüyoruz, bu nereden çıktı." diyorlar. Birazdan nereden çıktığını anlatacağım. Fındık ağaçlarının kök kısmını yiyor, fındık ağaçlarını delip içine giriyor ve fındık bahçelerini kurutuyor arkadaşlar. Şu anda Trabzon'un Maçka ilçesindeki 7 mahallemiz karantina altında. 5 bin dönüme yakın fındık bahçesi sökülüyor.

Bu böcek nereden geldi arkadaşlar? Bu böcek, AK PARTİ belediyesinin yurt dışından, İtalya'dan getirdiği süs bitkileriyle beraber bölgeye geldi. Orada bir fidanlık var, o fidanlığa konan süs bitkilerinden bu böcek fındık bahçelerine sirayet etti. O zaman, tespit yapıldığı zaman Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, bu böceğin olduğu yerde karantina tedbirlerinin uygulanması ve o süs bitkilerinin imha edilmesi gerektiğini söylediler ama o dönemin belediye yetkilileri bunu dikkate almadılar ve dar bir alandaki bu böcek istilası şu an 5 bin dönüme yakın fındık bahçemizi kaplamış durumda.

Şimdi arkadaşlar, bu böcekle mücadele konusunda, karantina tedbirleri konusunda birçok eksiklikler yaşanıyor. Maalesef böcek hızla yayılıyor, tedbirler alınıyor fakat yetersiz tedbir alınıyor. Özellikle yaz aylarında böceğin yayılma hızı çok artıyor. Bizim orada yaptığımız girişimler, fındık bahçesinde yaptığımız açıklamalar sonrasında Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle fındık bahçesi kesilen üreticilerin mağdur olmaması adına -dört yıllık, kilogramı 15 liradan hesaplanmak üzere- üreticilere bir destekten bahsedildi ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle bu destek verildi. Şimdi, o konuya değinmek istiyorum.

Arkadaşlar, bakın, karantina tedbirlerinde deniliyor ki: "Bu böceğin görüldüğü yerde fındık dalları kesilir ve kesilen fındık dallarının yerine dört yıl boyunca hiçbir fındık dikilemez." Dolayısıyla, bu fındık bahçelerimiz dört yıl boş kalacaklar, buralara ancak dört yıl sonra fındık fideleri dikilebilecek. Dört yıl sonra dikilen fındık fidelerinin büyüyüp meyve vermesi de, fındık vermesi de en az üç dört yıl alacak. Dolayısıyla, fındık üreticilerimizin total kaybı sekiz yıl olacak ama Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle üreticilerimize sadece dört yıllık zararlarının karşılığı veriliyor ve verilen para arkadaşlar, kilogram başı 15 TL. Bakın, şu anda fındık 22 lira; bu yıl 22 lira açıklandı, 24 liralara kadar da çıktı. Şimdi, bu yıl 22 lira, seneye fındık 30 lira olacak, sonra 40 lira, 50 lira olacak. 15 lira nedir arkadaşlar? Yani dört yıllık fiyat 15 lira, bunu kabul etmek mümkün değil. Ben üreticilerimizle konuştum, bu paranın en az 25 lira olması ve sekiz yıl boyunca üreticilerimize destek verilmesi gerektiği konusunda bütün üreticilerimiz hemfikir.

Ciddi bir mağduriyet var, bu mağduriyetin sebebi süs bitkilerini yurt dışından getiren AKP'li belediye arkadaşlar. Sanki Karadeniz Bölgesi'nde süs bitkisi yokmuş, sanki o cennet Karadeniz'de dikilecek ağaç yokmuş gibi İtalya'dan süs bitkisi getirdiler. Niye getirdiler? İşte yandaşlara para kazandırmanın bir yöntemi bu. (CHP sıralarından alkışlar) Maalesef bunu yaparak fındık üreticisinin ekmeğiyle oynadılar. Şimdi fındık üreticisini ekmeksiz bırakan, fındık üreticisinin ekmeğiyle oynayan o insanlara diyorum ki bu mağduriyeti siz yarattınız, bunu siz çözeceksiniz. Fındık üreticisini mağdur etmenize izin vermeyeceğiz; bunu böyle bilin. (CHP sıralarından alkışlar)

Diğer taraftan, arkadaşlar, fındık bahçeleri kesilen üreticilerimiz için bunu bir fırsata da dönüştürebiliriz diye düşünüyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ ÖZTUNÇ (Kahramanmaraş) - Bunların her şeyi zarar, her şeyi.

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

AHMET KAYA (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Yaşlanan fındık dallarını gençleştirmek adına bunu bir fırsata dönüştürebiliriz. Buradan yetkililere sesleniyorum: Dört yıl sonra fındık üreticisine verilecek o fındık fidelerinin hazırlığı bugünden yapılmalıdır. Verimli ve kaliteli fındık üretimine katkı vermek adına, o bahçelerin gençleştirilmesi adına bunu bir fırsata dönüştürebiliriz. Ayrıca, dört yıl boyunca o tarlalar, o bahçeler boş kalacak, oralara tek yıllık bitkiler dikilebilir, bu anlamda da üreticilerimize bilgi desteği, tohum desteği ve fidan desteği verilmesi gerektiğini hatırlatıyorum.

Bir eksiklik de şu: Bakın, bazı yerlerde dönüm başı 150 ile 180 kilogram arası fındık alınıyor ama Cumhurbaşkanı kararnamesiyle deniyor ki: "Biz dönüm başına 80 kilogram fındık kabul ediyoruz." Burada da büyük bir haksızlık, eşitsizlik var. Bu rakamın da en az 120 kilograma çıkarılması gerekiyor diyorum, bu durumu ciddiyetle takip ettiğimizi hatırlatıyorum, Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)