HDP GRUBU ADINA MAHMUT CELADET GAYDALI (Bitlis) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Cumhuriyet Halk Partisinin vermiş olduğu grup önerisi üzerinde söz almış bulunmaktayım. Hepinizi saygıyla selamlarım.

Değerli milletvekilleri, demir yolu taşımacılığı, sanayinin gelişmesi, şehirlerin yatırımcı çekebilmesi, istihdam ve ekonomik iyileşme açısından büyük bir önem taşımaktadır. Gerekçede de bahsedildiği gibi, maalesef Türkiye'de hem yük hem de yolcu taşımacılığı açısından demir yolu taşımacılığı gün geçtikçe azalmaktadır. Çünkü intermodal taşımacılık ağı oluşturma fikri yaygın değildir.

Aynı zamanda, demir yolu taşımacılığında tüm dünyada belirgin bir standart bulunmamaktadır. Dünya hava yolu ulaşımı ortak bir dile kavuşmuş durumdadır. Demir yolu ulaşımı maalesef ülkelere göre farklılık göstermektedir. Bakıldığı zaman, hava yolu taşımacılığı tüm dünyada ortak bir dil tutturmuş ve altyapısını uluslararası standartlara göre yapmaktayken demir yolu ulaşımı ülkelere göre farklılık göstermektedir. Bu doğrultuda, Avrupa'da birçok ülke, demir yolunu ortaklaştırabilmek adına "European Rail Traffic Management System" veya "ERTMS" olarak bilinen Avrupa demir yolu ulaşım sistemi kurmuştur. Avrupa'da 35 ülke bu altyapıyı tamamlıyor veya tamamlamak üzere. Türkiye'de de bu yönlü bir çalışma olduğunu tahmin ediyoruz, daha doğrusu ümit ediyoruz. Fakat altyapı konusunda yeterli değildir.

Türkiye'de popülizmin bir aracı hâline dönüşen demir yolu taşımacılığının asıl amacı güvenli ulaşım değil rant ve gösteriştir. Türkiye'de hâlâ 1930'lu yıllardan kalma rehabilite edilmemiş altyapılar mevcuttur. Bize göre kesinlikle araştırılması gereken bir konu; istihdam açısından, güvenlik açısından, ekonomik açıdan, şehirlerin ticari gelişmesi açısından oldukça önemlidir. Fakat iktidar buna "Hayır." der çünkü özelleştirme konusu olan bir alandan bahsediyoruz. İktidar bir şeyi özelleştirecekse önce alanın içini boşaltıyor.

Şimdi, bildiğiniz gibi 24/4/2013 tarihinde 6461 sayılı Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun çıkarılarak kanunun nihai tasfiye süreci de başlatılmıştır. Ankara Garı alanı dâhil birçok saha özelleştirilerek elden çıkarılmaya başlanmıştır. Yap-işlet-devret projesi adı altında Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı yolcu garantili olarak ihale edilmiş, 29 Ekim 2016'da hizmete açılan garla ilgili ihale kapsamında on dört yıl boyunca 1,5 dolar artı KDV ve 106 milyon yolcu garantisi verilmiştir.

Şimdi, yolcu taşımacılığı özelleştirilmek isteniyor; maliyeti kurtarsa ve talip olsa o da anında özelleştirilecek. O yüzden demir yollarıyla ilgili fazla bir çalışma yapılmak istenmiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

MAHMUT CELADET GAYDALI (Devamla) - Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları bu sürece "Ben altyapıyı yapayım, sonra gelsin şirket yük ve yolcu taşısın, bana parasını ödesin." mantığıyla yaklaşmakta. Bu vizyon çerçevesinde demir yolu taşımacılığının ilerlemesi mümkün değildir. Mesela önergede istihdam boyutundan bahsedilmiş. Ne Bakanlığın ne de Devlet Demiryollarının böyle bir kaygı taşıdığını düşünmüyoruz. Çünkü mevcut personeli dâhi vekâlet usulü geçici görevlendirmelerle çalıştıran bir yapıdan bahsediliyor. Umarım sorunlar bir an önce çözülür. Başta bölgesel eşitsizliklerin ortadan kalktığı, sanayi ve istihdamı hedefleyen ve uluslararası standartlara uygun bir demir yolu ağı geliştirecek bir vizyon ortaya çıkar. Ulaştırma alanında hava, kara, deniz ve demir yolu ulaşım entegrasyonu sağlanmalı ve ekonomik bir şekilde çalıştırılmalıdır. Tabii ki, bu alanda demir yoluna ağırlık vermemiz ve kara yolunu kısa mesafeler için kullanmamız en ekonomik ve mantıklı yoldur.

Teşekkür ederim. (HDP sıralarından alkışlar)