ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Saygıdeğer Başkanım, saygıdeğer milletvekilleri; 220 sıra sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanun Teklifi'mizin birinci bölümü üzerine şahsım adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle aziz milletimizi ve yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Bir avukat olarak dün kutlamış olduğumuz 5 Nisan Avukatlar Günü vesilesiyle hakkın ve adaletin tecellisi için mücadele eden bütün meslektaşlarımızın da Avukatlar Günü'nü kutlamak istiyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, mevcut 220 sıra sayılı Kanun Teklifi'mizin Anayasa'ya uygunluğu noktasında ben birkaç maddeye atıfta bulunmak istiyorum. Özellikle Anayasa'mızın 48'inci maddesine göre herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir. Devletimiz, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için de gerekli tedbirleri almakla görevlendirilmiştir. Ayrıca Anayasa'mızın 70'inci maddesinde "Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez." hükmüne de yer verilmiştir. Devlet Memurları Kanunu da liyakat ilkesini "Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır." şeklinde tanımlamıştır. Bu düzenleme, liyakat, eşitlik ve serbestlik olmak üzere 3 temel ilkeye işaret etmektedir.

Çok değerli milletvekilleri, diğer yandan, Anayasa'mızın 129'uncu maddesinin birinci fıkrasında, memurlar ve kamu görevlilerinin Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunma yükümlülükleri de düzenlenmiştir. Ayrıca, 657 sayılı Kanun'da bu sadakat yükümlülüğünün yanı sıra kamu görevlilerine tarafsızlık ve devlete bağlılık yükümlülükleri de getirilmiştir. Kamu görevlilerinin sadakat, tarafsızlık ve devlete bağlılık yükümlülüğü çerçevesinde devleti temsil eden ve millî güvenlik bakımından hassasiyet içeren bazı kamu görevlerine atanacak kişiler bakımından daha sıkı nitelikleri aranması ve birtakım sınırlamaların getirilmesi de çok doğaldır. Bu şekilde, aranan nitelikler ve kanunlarda öngörülen kısıtlamalar kamu hizmetinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacına yöneliktir.

Ülkemizin maruz kaldığı terör saldırıları nedeniyle yakın geçmişte yaşanan acı tecrübelerimiz, bu saldırıları gerçekleştiren terör örgütlerinin amaçları, kullanmış oldukları gizli yöntemlerin niteliği ve 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe girişimi, seçilmiş Hükûmeti devirmeye yönelik hain darbe girişimine kalkışan silahlı terör örgütü üyelerinin büyük çoğunluğunun kamu görevlisi olduğu gerçeği dikkate alındığında kamu görevine, özellikle millî güvenlik açısından hassasiyet içeren görevlere atanacak kişilerin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulması ve bu amaçla da kamu görevine atanacak kişilerde birtakım özel koşullar aranmasının gerekliliği de tartışmasızdır. Dolayısıyla, idarenin, kamu görevlerine atanacak kişilerin tabi olacağı güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunda kanunla temel çerçeveyi ortaya koyan kurallar getirmesi elbette mümkündür.

Bu çerçevede, kanun teklifimizin birinci bölümünün 3'üncü maddesiyle hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak kişiler belirlenmiştir. 4'üncü maddesiyle arşiv araştırmasının kapsamı belirlenmiştir. Arşiv araştırmasıyla kişinin adli sicil kaydının, kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hâlen aranıp aranmadığının, kişi hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının çerçevesi çizilmiştir. 5'inci maddesiyle güvenlik soruşturması kapsamında bakılacak hususlar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bu maddenin son fıkrasındaki "Güvenlik soruşturmasına görevin gerektirdiği niteliklere etkisi yönüyle kişinin eşi ile birinci derece kan ve sıhri hısımları da dâhil edilir." hükmü bir önergemizle çıkartılacaktır, bunu da ifade etmek istiyorum.

6'ncı maddesiyle, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının hangi birimler tarafından yapılacağı açıklanmış. Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahallî mülki idare amirlikleri tarafından bu güvenlik soruşturmasının yapılacağı ifade edilmiştir. 7'nci maddemiz çok önemli. Burada da bir önergemizle mevcut değerlendirme komisyonu sayısını 5'e çıkartıyoruz ve burada da özellikle Teftiş Kurulu, iç denetim ve bu konuda uzman olan, kamu kurumu içerisindeki uzman olan yapıların mutlaka değerlendirme komisyonu içerisinde üye olarak belirlenmesi hususunu getiriyoruz. Özellikle 7'nci maddede "Memuriyet veya kamu görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal veriler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerce ilgili kurum ve kuruluş bünyesinde kurulan Değerlendirme Komisyonuna iletilir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz.

ABDULLAH GÜLER (Devamla) - Değerlendirme Komisyonu kendisine iletilen verilere ilişkin nesnel ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire sunar. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulur." demek suretiyle mevcut bu getirilen yasa teklifinin birinci bölümündeki bu hususları Genel Kurulla paylaşmış oldum.

Yüce Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum.

Teşekkür ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)