HDP GRUBU ADINA SERPİL KEMALBAY PEKGÖZEGÜ (İzmir) - Sayın Başkan, sayın vekiller; Türkiye ağır bir ekonomik kriz ve salgın kriziyle mücadele ederken Halkların Demokratik Partisi Kadın Meclisi olarak "Kadınlar için adalet" kampanyamız çerçevesinde "Kadın yoksulluğuna hayır" buluşmaları gerçekleştirmek için Ege Bölgesi'ne gittik ve burada, İzmir'de ve Aydın'da kadın buluşmaları yaptık. İzmir'de sokak satıcısı kadınlarla buluştuk. Midye dolma yapan kadınlarla buluştuk. Tandır ekmeği yapan kadınlarla, evlerde parça başı iş yapan kadınlarla buluştuk. Ev işçileriyle buluştuk. Aydın Söke'de ise kırk yıldır aynı yerde hasır şemsiye üreterek geçimini sağlamaya çalışan Roman kadınlarla buluştuk. Yine, Aydın Köşk'te çilek seralarında iki büklüm, o sıcakta çilek toplayan kadınlarla buluştuk. Buradan buluştuğumuz bütün kadın arkadaşları sevgiyle saygıyla selamlıyorum.

Arkadaşlar, bakın, İzmir'de midye üreten kadınlar İzmirlilere tarçınlı midye yerine isotlu midyeyi sevdiren insanlar fakat yaptıkları bu iş bu kadar önemliyken kadınların emeği görülmüyor ve insana yakışır bir ücret ve insana yakışır çalışma koşullarında çalışamıyorlar. Tandır ekmeği üreten kadınlar geçimini bu ekmeği üreterek sağlıyorlar ama görülmüyorlar ve yine ev işçileri sigortasız, güvencesiz çalışıyorlar.

Aydın Söke'deki Roman kadınlar hasır şemsiye üretiyorlar, kırk yıldır bu işi yapıyorlar, kırk yıldır aynı yerde çalışıyorlar; şimdi bulundukları yerden sürülme tehdidiyle karşı karşıyalar çünkü sitelerin inşaatları bunların kapısına kadar dayanmış. Yine çilek tarlalarında kadınlar güvencesiz şekilde çalışıyorlar.

Kadın işsizliği ve kadın yoksulluğu çok büyük, çok derin. Kadınlar işe de erişemiyorlar, gelire de erişemiyorlar. Kadın işsizliği yüzde 43 seviyelerinde sürüyor DİSK-AR'ın araştırmasına göre. Yine uluslararası istatistikler, Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat'a göreyse 33 ülke arasında kadın yoksunluğunda Türkiye sondan 2'nci sırada.

Sevgili arkadaşlar, kadınlar emekleri yok sayılarak, cinsiyetçi iş bölümü yapılarak, eğitime eriştirilemeyerek, bölgesel eşitsizlikler sebebiyle daha ağır koşullara maruz kalıyorlar; daha yoksullar, daha işsizler çünkü kadınlar erkek egemen kapitalist sömürü baskısı altındalar. Ev işleri kadınlara mahsus işler olarak görülüyor, kadınlar ailenin sorumluluklarını tek başına üstlenmek durumunda bırakılıyor, kadınlar evleninceye kadar iş yerlerinde geçici işçiler olarak görülüyor, kadınlara eş değer işe eşit ücret verilmiyor ve cam tavanlar var, kadınlar iyi işlere erişemiyor.

Kadınların bu konumlarını asla kabul etmiyoruz, kayıt dışı eğreti işleri kadınlara layık gören bu anlayışa burada itiraz ediyoruz. Güvencesiz çalışmanın ortadan kaldırılması, kadınların evde hasta, yaşlı, engellilere bakması gereken kişiler olarak görülmesinden vazgeçilmesi gerekiyor. Bakın, çadırda yaşayan kadınlar adres veremedikleri için sosyal yardıma bile erişemiyorlar. O yüzden kadın yoksulluğunun derinliğine herkes gözlerini dikmeli, bu Parlamento bu konuda çözüm üretmelidir diyoruz. Kırk yıldır 1 insan, kırk yıldır 80'e yakın hane üretim yapıyorsa, bir yerde yaşıyorsa, hâlâ çadırda yaşıyorsa, hâlâ suyu yoksa, elektriği yoksa, tuvalet hijyen koşulları yoksa bunun utancı, hem o Aydın Belediyesinin utancıdır hem de bu Hükûmetin utancıdır. Bu sorunlara derhâl çözüm bulunması gerekiyor. Çatışmadan, savaştan, kayyum gasbından uzaklaşan ve metropollere gelenler burada ucuz iş gücü olarak görülüyor. Yine bu da, bu Hükûmetin, bu iktidarın suçudur arkadaşlar çünkü bu kadın yoksulluğu politiktir, bakın kadınların cinayeti de politiktir. Bu pankartlarımızı astık ve indirdiniz; buradan yükseltiyorum: Kadın cinayetleri de kadın yoksulluğu da politiktir. Kadınlar yoksul çünkü siz varsınız, kadınlar ölüyor çünkü siz varsınız. (HDP sıralarından alkışlar)