GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:4
Birleşim:74
Tarih:20.04.2021

SELAHATTİN MİNSOLMAZ (Kırklareli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerine şahsım adına söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi, aziz milletimizi, Gazi Meclisi saygı, sevgi ve muhabbetle selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; harita mühendisliği, ulusal ve uluslararası ölçekteki her türlü mühendislik projesinin altyapısına ilişkin ölçme işlemlerini, ihtiyaç duyulan değişik ölçeklerdeki haritaların hazırlanmasını günümüz teknolojisine uygun olarak diğer mühendislik disiplinlerine sunan önemli bir meslek koludur. Yeryüzünün tamamının veya bir kısmının çeşitli tekniklerle ölçülmesi ve elde edilen mekânsal verilerin dijital ortamda veya çizgisel veri şeklinde tüm mühendislik disiplinlerin kullanımına sunulmasıdır. Bu, ülkemizde ve dünyada yapılan birçok mühendislik projesi İçin, Gökan Bey'in de ifade ettiği gibi, temel altlık hâlinde milletimize, ülkemize ve diğer insanlığa hizmet olarak sunulmaktadır.

Yersel fotogrametri ve son yıllarda gelişen uydu teknolojileriyle çağın bilimsel gelişmelerini etkin olarak kullanan meslektaşlarımız diğer mühendislik disiplinlerinin birçok ihtiyacını karşılamaktadır. Ülkemizde son yıllarda gerçekleştirilen TürkAkım Projesi, TANAP projesi, İstanbul Havaalanı, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osmangazi Köprüsü, Marmaray, Avrasya Tüneli, Kuzey Marmara Otoyolu ve bunlar gibi dile getirmekte yorulduğumuz yüzlerce, binlerce projenin ilk başlangıcında harita mühendisleri sahaya inen ve ölçüm işlemlerini gerçekleştiren meslektaşlarımızdır.

Hamdolsun, ülkemizin, devletimizin ve özel sektörümüzün, başta mühendislerimiz olmak üzere, kapasite ve kabiliyetlerini inşaat ve mühendislik alanında dünyanın önde gelen ülkelerinden biri hâline getirmesi son derece sevindiricidir.

Gündemimizde olan kanun, lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarında düzenleme yapılmasına ilişkin bir kanundur. 16 Haziran 2005 tarihinde 5368 sayılı Kanun olarak yürürlüğe giren Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanun'la beraber daha önce Tapu Kadastro teşkilatımızın il ve taşra teşkilatları tarafından yapılan kadastro teknik hizmetlerinden tescile tabi olmayan işlemlerin yapım ve kontrolüyle, tescile tabi olan işlemlerin yapım sorumluluğu lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarınca yerine getirilmeye başlanmıştır. Bu büroların faaliyete geçmesinden bugüne kadar uygulamada büro sayılarının artırılamaması, rekabet ortamının yeterince oluşturulamaması, her şehre yaygınlaştırılamaması, sınav süreçleri gibi konularda sorunlar yaşanmıştır. Edinilen tecrübeler ışığında belli tecrübeye sahip, kanunda sayılan kriterleri yerine getiren serbest harita mühendisleri 5368 sayılı Kanun'la getirilen sisteme entegre edilerek yukarıda belirtilen sorunların çözümlenmesi amaçlanmaktadır.

Sayın milletvekilleri, getirilen düzenlemeyle, ülkemizde 224 adet bulunan lisanslı harita kadastro mühendislik faaliyetlerinin on yıl mesleki tecrübeyi haiz diğer serbest harita kadastro mühendislik bürolarınca da yapılacağı şeklinde iş ve işlem alanı genişletilmektedir. Kanunda, lisanslı bürolar tarafından yerine getirilebilecek kadastro teknik hizmetlerinin hangi işlemleri kapsayacağı açıklanmakta ve lisanslı mühendislerin serbest harita kadastro mühendislik faaliyetlerini de yürütebilmesi düzenlenmektedir. Yine kanunda lisans belgesi sahibi olabilmenin özel şartlarından olan sınav şartı kaldırılmaktadır. Lisans belgesi alma şartlarından olan beş yıl denetim şartı on yıla çıkarılmakta, lisans belgesi alma şartlarındaki teminat yatırma bedelinin de 50 bin TL'ye çıkarılması öngörülmektedir. Bugün itibarıyla mevcutta 63 ilde 224 lisanslı büro bulunmaktadır. Sınav şartının kaldırılması ve deneyim şartının on yıla çıkarılmasıyla birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğümüz tarafından yapılan öngörüde 3 bin tane ilave lisanslı büronun kurulabileceği öngörülmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yapılan düzenlemeyle bugün itibarıyla 63 ilde 224 adet bulunan lisanslı büroların Türkiye sathında yaygın olmaması ve 18 ilimizde lisanslı büro bulunmadığından bu hizmetlerin yine Kadastro eliyle yapılması mecburiyeti de ortadan kalkmış olmaktadır. Lisanslı bürosu bulunmayan illerimiz Ağrı, Artvin, Ardahan, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Iğdır, Kars, Muş, Rize, Siirt, Sinop, Şırnak ve Tunceli'dir.

Yukarıda ifade ettiğimiz gibi, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün bazı iş ve işlemleri lisanslı bürolara devretmesinden sonra tüm il merkezlerinde lisanslı büroların açılmadığı, hatta bazı illerimizde lisanslı bürolar olduğu hâlde uzak ilçelerdeki bu hizmetin alınmasında da sıkıntı yaşandığı görülmüştür. Yapılan düzenlemeyle, lisanslı harita kadastro mühendislik büroları ile meslektaşlarımız serbest harita kadastro mühendisleri arasındaki sosyal barışın bozulmasına neden olan sürecin de giderileceği inancındayız.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Kanun'da sınırlandırılan serbest mühendislik, harita mühendislik faaliyet alanları genişletilmekte ve her iki konuda lisanslı büroların ve serbest harita kadastro mühendislik bürolarının lisansı haiz olmaları hâlinde tüm hizmetleri yapabileceği karara bağlanmaktadır. Bugün itibarıyla, serbest harita kadastro mühendisi arkadaşlarımızın bütününü yapabildiği işlerde, şehir imar planlarının tamamının imar uygulamalarını yapabildikleri hâlde kendi ürettikleri bir parselin aplikasyonunu yapamadıkları gibi bir gerçekle bugünkü durum itibarıyla karşılaşmaktayız. İnşallah, kanun yürürlüğe girdikten sonra Türkiye'de gerek serbest harita kadastro mühendislerimiz gerekse lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarımız kapsamı kanunla belirlendiği ve lisansın ihdas edildiği şekliyle bu görevlerini Türkiye sathında bütün ilçelerde hiçbir eksik olmadan layıkıyla yerine getireceklerdir.

Yine, birleştirme, aplikasyon, tefrik, cins değişikliği ve irtifak hakkı gibi işlemleri yapan lisanslı bürolarla ve bununla beraber, diğer serbest harita mühendislik işlemleri olan imar uygulamaları, hâlihazır harita ve sayısal harita üretme iş ve işlemlerinin de yurt sathında geniş bir alanda yapılacağına hiç kimsenin şüphesi olmasın. Evet, bazı il merkezlerinde kurulduğu hâlde lisanslı büroların ilçe merkezlerinde kurulmamasından kaynaklı bu hizmetlerin eksik yapılmasından, vatandaşa etkin ve yetkin bir hizmetin götürülememesi ve bu konuda bir rekabetin sağlanamamasından dolayı ciddi sıkıntılar yaşanmıştı. Örneğin, Şanlıurfa ilinde sadece bir tane LİHKAB olduğu için Siverek ilçesindeki bir vatandaşımız 80 kilometre yol gidip merkezde ancak bu işlemini yapmak zorundayken yaptığımız düzenlemeyle, Şanlıurfa ilinde bulunan 5 adet serbest harita kadastro mühendislik bürosundan lisanslı büro olmayı haiz olanlar hem daha fazla hizmeti hem de her alanda ve tüm ülkede vatandaşlarımızın uzun mesafe ve ekonomi kaybına uğramadan bu hizmetleri almasına vesile olacaktır. Sürekliliği olan aplikasyon, cins değişikliği gibi işlemlerin sadece 224 LİHKAB bürosunda yaklaşık 600 teknik elemanı içeren bu bürolarımızla pay edilmesi yerine, 3 binin üzerinde serbest harita kadastro mühendislik bürosunda ve yaklaşık 20 bin teknik elemana pay edilerek haksız iş paylaşımının giderilmiş olması ve adaletin sağlanması tesis edilecektir.

Yapılacak düzenlemeyle, üniversitelerde aynı eğitimi alıp aynı bölümlerden mezun olan harita mühendisi kardeşlerimiz arasındaki çatışma, haksız rekabet ve ikileme son verilerek tüm işlerin birlikte yapılması sağlanacaktır. Hem hizmetin vatandaşın ayağına götürülmesi ve seçme hakkı tanınması hem de serbest çalışan harita mühendisleri arasındaki işin adil paylaşılmasında önemli bir işlem yapılacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; lisanslı büroların kendilerine verilen görevlere ilave olarak serbest harita ve kadastro mühendislik faaliyetlerini yapacakları 1'inci maddede düzenlenmiştir.

2'nci maddede, lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarının açılıp işletilmesinin lisans sahiplerine ait olduğu hükmü düzenlenmekte, lisanslı harita kadastro mühendislik belgesi alabilmek için on yıl denetim şartının getirilmesi öngörülmektedir. Yatırılacak teminat bedeli 50 bin liraya çıkmakta ve sınavla ilgili husus tamamen ortadan kaldırılmaktadır.

4'üncü maddede, 2'nci maddedeki şartları taşıyan lisanslı harita kadastro mühendislik faaliyetlerini yürütebilmek için Tapu Kadastro teşkilatının bu konuda lisans vermeye yetkili kılınması, yine, il bazında hizmet verebilecekleri hâlde ilçede kurulabilmesinin düzenlenmesi, en az 3 teknik elamanı bünyelerinde bulundurması ve birisinin mutlaka mühendis olması gibi temel hususlar kanun teklifinin bütünü içerisinde burada zikredilmektedir.

Dolayısıyla, 11 maddeden oluşan ve tüm parti gruplarının, özellikle mühendis meslektaşlarımızın büyük desteği olan bu kanun teklifinin ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ediyorum.

İftara dakikalar kala son konuşmacı olarak da tüm milletvekillerimizin, aziz milletimizin iftarlarını tebrik ediyorum. Mübarek ramazan ayının rahmetle başlayıp mağfiret ve kurtuluşa vesile olması temennisiyle yüce heyetinizi ve Komisyonu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)