| Konu: | Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 4 |
| Birleşim: | 79 |
| Tarih: | 28.04.2021 |
MHP GRUBU ADINA İSMAİL FARUK AKSU (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 260 sıra sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.
Konuşmamın başında Irak'ın kuzeyinde terörle mücadele kapsamında yürütülen Pençe-Şimşek ve Pençe-Yıldırım operasyonlarında şehit olan askerlerimize Allah'tan rahmet, ailelerine sabır, milletimize başsağlığı diliyorum. Allah kahraman Mehmetçik'imizin yâr ve yardımcısı olsun.
Değerli milletvekilleri, görüşmekte olduğumuz kanun teklifi, akaryakıt kaçakçılığına bağlı vergi kaybının önlenmesi, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı piyasasının etkin bir şekilde çalışması, rekabet eşitsizliklerinin ortadan kaldırılması ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele edilebilmesi amacıyla 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu, 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları Piyasası Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkindir.
Anılan kanunlar esasen, petrolün doğrudan veya işlenerek güvenli ve rekabet ortamı içerisinde kullanıcıların sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi amacına yönelik bulunmaktadır. Bununla birlikte, teklifin gerekçesinde de ifade edildiği gibi son dönemde akaryakıt kaçakçılığının yerini fatura ticareti olarak bilinen mali usulsüzlüklerin aldığı, bu yolla ciddi boyutlarda vergi kaybına neden olunduğu, ayrıca bu durumun piyasada faaliyet gösteren taraflar arasındaki rekabete de zarar verdiği bilinmektedir. Toplum hayatını, demokratik rejimi ve ahlaki değerleri tahrip eden, kaynak israfına yol açan yolsuzluk ve usulsüzlüklerin önlenebilmesi için etkin denetim yanında bunlara zemin hazırlayan unsurlarla mücadele edebilecek hukuki altyapının oluşturulması da son derece önemli bulunmaktadır.
Petrol ve petrol ürünleri, mahiyetleri itibarıyla stratejik ürünlerdendir. Bu nedenle, tüm tarafların mali ve teknik mevzuata uygun davranmalarını temin edecek tedbirlerin alınması zaruret arz etmektedir. Her ne kadar kaçak akaryakıtla mücadelede ulusal marker uygulamasına geçilmiş ve yapılan bazı düzenlemeler neticesinde önemli gelişme kaydedilmiş ve başarı elde edilmişse de Plan ve Bütçe Komisyonunda teklif sahibi Sayın Altunyaldız'ın yaptığı açıklamalara göre, piyasadaki mükelleflerin bir kısmının alış ve satışlarını kayıt dışı yaptığı, yapılan satışların sahte belgelerle belgelendirilmesi ya da istasyonlardaki ödeme kaydı cihazlarına müdahale edilmesi suretiyle haksız kazanç elde etme yollarının denendiği tespit edilmiştir. Diğer taraftan, PKK ve diğer terör örgütleri aracılığıyla akaryakıt kaçakçılığı yapıldığı ve terörün finansmanı amacıyla kullanıldığı da bilinmektedir.
Bu usulsüzlüklerin giderilmesi amacıyla hazırlanan teklifin 1'inci maddesiyle, Vergi Usul Kanunu'nun 231'inci maddesinde yer alan yedi günlük fatura düzenleme süresini indirmeye ya da faturanın malın teslim edildiği veya hizmetin yapıldığı anda düzenlenmesini zorunlu kılmaya imkân sağlanmaktadır. Bu şekilde hâlen malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenmesi gereken faturanın, mal veya hizmetin nevi, miktarı, fiyatı, tutarı, satışın yapılma şekli, faaliyet konusu, sektör ya da mükellefiyet türünü ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak faturanın yedi günlük süreden önce düzenlenmesine mecburiyet getirme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.
Teklifin 2'nci maddesi, akaryakıt piyasası ile tütün ve alkollü içeceklere ilişkin piyasada faaliyet gösteren mükelleflere teminat yükümlülüğü getirmektedir. Buna göre piyasada lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile bandrol, pul, barkot, sembol gibi özel etiket ve işaretleri kullanma zorunluluğu getirilen ürünleri imal veya ithal edenlerden yeni işe başlayanlarda 10 milyon liraya kadar, faaliyeti devam edenlerde ise 100 milyon lirayı geçmemek üzere bir önceki hesap dönemine ait brüt satıştan toplamın yüzde 1'ine kadar teminat alınması öngörülmekte, teminat tutarını belirleme yetkisi de Hazine ve Maliye Bakanlığına verilmektedir.
3'üncü madde, teminat sorumluluğuna uymayanlara önceki yıl cirosunun binde 3'ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesilebilmesine yöneliktir. Bu şekilde, teklifte ifade edilen şekliyle özel usulsüzlük cezası cironun belli bir oranı üzerinden kesilerek uygulanacaktır.
4 ve 5'inci maddeler, akaryakıt sektörlerindeki kayıt dışılıkla mücadele için yeni bir kaçakçılık suçu ve cezası ihdasına ilişkindir. Vergi Usul Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle akaryakıt sektöründe kullanılan ödeme kaydedici cihazların yanı sıra akaryakıt otomasyonu sistemlerine yapılan müdahalelerin kaçakçılık suçu kapsamına alınması sağlanmaktadır. Yetkilendirilmediği hâlde ödeme kaydedici cihaz mührünü kaldıran, donanım veya yazılımını değiştiren, yetkilendirilmiş olsun ya da olmasın ödeme kaydedici cihazın hafıza birimlerine, elektronik devre elemanlarına, harici donanım veya yazılımlara müdahale ederek satışlara ait mali belge ve bilgilerin cihazda kayıt altına alınmasını engelleyen, kayıt altına alınan bilgileri değiştiren, silen, verilerin iletilmesini önleyen veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenlere üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Ayrıca, bu suçların tespiti hâlinde adli süreçlerin bir an önce başlayabilmesi için durumun cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi ve kamu davasının incelemenin tamamlanması beklenmeden açılabilmesi mümkün hâle getirilmektedir.
Teklifin 6 ve 11'inci maddelerindeyse, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı piyasasında faaliyette bulunan mükelleflerin dağıtıcı, ihrakiye teslimi ve bayilik lisansları ile EPDK tarafından belirlenen diğer lisans türlerine ilişkin olarak lisans başvurusu, lisans tadili veya lisans süresi uzatılmasına ilişkin taleplerin yerine getirilmesi için 6183 sayılı Kanun kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartı getirilmekte, böylelikle vergi yoğun sektörler olan akaryakıt ve LPG piyasasında vergi tahsilat kapasitesinin iyileştirilmesi ve kamu alacaklarının tahsil güvenliğinin sağlanması hedeflenmektedir.
Kanun teklifinin 7'nci maddesiyle, akaryakıt kaçakçılığıyla mücadele için bayi denetim ve otomasyon sistemini kuranlara da sorumluluk getirilmektedir. Bugüne kadar akaryakıt piyasasındaki dağıtıcı lisans sahibi şirketlerin sorumluluğunda bulunan bayi denetim sisteminin kurulması ve uygulanması yükümlülüğünde değişiklik yapılarak denetim sisteminin EPDK tarafından yetkilendirilen tüzel kişiler aracılığıyla kurulması ve uygulanması öngörülmektedir. Aynı zamanda söz konusu sistemi kurmadığı ya da kurumca belirlenen usul ve esaslara uygun denetimi sağlayamadığı tespit edilen dağıtıcılara ve yetkilendirilen tüzel kişilere idari para cezası öngörülmektedir. Böylelikle, gerek otomasyon sisteminin kurulması gerekse işletilmesi aşamaları çok daha kontrollü hâle getirilmektedir.
8'inci maddeyle düzenlenen bir diğer önemli konuysa, dağıtıcıların bir dağıtıcıdan aldığı akaryakıtı başka bir dağıtıcıya tekrar satmasına sınır getirilerek dağıtıcılar arası ticaretin yeniden düzenlenmesidir. Dağıtıcılar arası akaryakıt ticareti, sektörün maliyet etkin bir şekilde faaliyetlerini sürdürmesi için önemli bir araçtır. Özellikle, akaryakıt ithalatı gerçekleştirme kapasitesi olmayan küçük ve orta ölçekli dağıtıcılar, piyasa faaliyetlerini sürdürmeleri konusunda dağıtıcılar arası akaryakıt ticaretini kullanmaktadır. Ancak ithalat veya rafineri kanalıyla temin edilen akaryakıtın birden fazla kere el değiştirmesi maliyet artırıcı bir unsur olduğu gibi akaryakıtın, dolayısıyla piyasanın izlenebilirliğine de ciddi oranda zarar vermektedir. Bu kapsamda dağıtıcılar arası akaryakıt ticaretinin kullanım amacına zarar vermeksizin bir dağıtıcıdan temin edilen akaryakıtın bir başka dağıtıcıya satılmasına kısıtlama getirilerek sağlıklı bir piyasa kontrolü öngörülmektedir.
Teklifin 9'uncu maddesiyle, otomasyon yükümlülüğünü yerine getirmeyen lisans sahiplerine ve otomasyon şirketlerine ceza öngörülmekte, bu kapsamda denetim sistemini usulüne uygun olarak kurmak ve uygulamak üzere yetki verilen tüzel kişilerin sorumlulukları netleştirilmektedir.
10'uncu maddeyle, hile yapan ve yalan beyanda bulunanların lisansının iptal edilmesi yönünde düzenleme yapılmakta ve kanuna karşı hile veya yalan beyanda bulunulmasından dolayı lisansı iptal edilenlerin tekrar piyasaya girişinin engellenmesi sağlanmaktadır.
12'nci maddeyle, istenilen teminatı vermeyenlerin piyasa faaliyetlerinin teminat verilinceye kadar durdurulması ve bu süre içerisinde söz konusu tesis veya faaliyet için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmemesi düzenlenmektedir.
Teklifin 13'üncü maddesiyleyse, bitkisel yağ ve atıklarından akaryakıt olarak kullanılabilen ürünleri izinsiz üretenler kaçakçılık kapsamına alınmaktadır. Hâlen petrol türevi ürünlerin akaryakıt yerine ikame edilebilmesine ilişkin faaliyetler kaçakçılık kapsamındadır ve bu çerçevede izin alınmaksızın solvent, madeni yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticari amaçla satın alan, taşıyan veya saklayan kişilere de adli yaptırım uygulanmaktadır. Bununla birlikte, bitkisel yağ ve bunların atıkları gibi petrol bazlı olmayan diğer maddelerden de akaryakıt olarak kullanılabilme özelliğine sahip kaçak ürünler üretilebilmektedir. Maddeyle, akaryakıt yerine kullanılan diğer ürünlerin de Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamına alınması temin edilmektedir.
Muhteva itibarıyla önemli düzenlemeler içerse de kanun teklifinin yasalaşmasıyla birlikte sağlıklı bir uygulamanın yapılabilmesi için yönetmelik ve tebliğ gibi ikincil düzenlemelerin de ilgili kurumlarca kanunun ruhuna uygun olarak süratle gerçekleştirilmesi önem arz etmektedir.
Değerli milletvekilleri, maliye politikasının temel amacı, ülkenin makroekonomik hedeflerini gerçekleştirmeyi de içerecek şekilde kamu gelir ve harcamalarının kalitesini iyileştirmek ve kamu açıklarını kalıcı bir biçimde azaltmaktır. Bu amaçla, herkesin mali gücüne göre vergi ödediği, üretim ve istihdamı teşvik eden, öngörülebilir bir vergi sisteminin tesis edilmesi gerekmektedir. Milliyetçi Hareket Partisi olarak, vergi denetimiyle birlikte vergi idaresinin organizasyon, insan gücü ve teknik altyapı eksiğinin giderilerek kayıt dışılığın önlenmesi ve vergi tahsilatının artırılmasını, bu şekilde daha düşük oranlı bir vergilemeye geçilmesini, esnaf ve çiftçimizin vergi yükünün hafifletilmesini, asgari ücretten vergi alınmamasını ve ücretlilerin asgari ücret kadar gelirinin vergi dışı bırakılmasını gerekli görüyoruz. Üretim ve ihracat başta olmak üzere, ekonominin bütününde görülen iyileşmeye de bağlı olarak, inanıyoruz ki dünyayı etkisi altında tutan konjonktürel süreç aşılarak vatandaşlarımızın ertelenen taleplerinin ve beklentilerinin gerçekleşmesi de mümkün hâle gelecektir. Esasen, devletimiz ve Hükûmetimiz salgın şartlarında yaşanan olumsuzluklardan esnafımızın, sanayicimizin, çalışanlarımızın ve tüm vatandaşlarımızın daha az etkilenmesi için kısa çalışma ödeneği, ciro desteği, kira yardımı, nakit desteği, borç erteleme, kredi desteği, işten çıkarma yasağı ve benzeri önemli destek tedbirlerini süratle uygulamaya koymuş, bu şekilde hem üretim çarklarının dönmesi hem de vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamaması temin edilmiştir.
Bu vesileyle, emeklilerimize verilen bayram ikramiyelerinde artış yapılmasından memnuniyet duyduğumuzu belirterek hayırlı olmasını da diliyorum.
Değerli milletvekilleri, akaryakıt gibi kaçakçılığın yüksek boyutlara ulaştığı alanlarda yasa dışı gelirlerin izlenmesinin, alınacak idari ve denetim tedbirlerinin yanında gerekli hukuki düzenlemelerin yapılmasıyla mümkün olabileceğini değerlendiriyoruz. Bu kapsamda öngörülen düzenlemelerin kayıt dışıcılığın önüne geçilmesine, akaryakıttaki sahteciliğin ve vergi kaçağının önlenmesine önemli katkı sağlayacağına inanıyor ve teklifi destekliyoruz.
Bu düşüncelerle kanun teklifinin ülkemiz ve milletimiz için hayırlı olmasını diliyor, Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına sizleri saygıyla selamlıyorum. (MHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)