AHMET KAYA (Trabzon) - Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, sizlerin de bildiği gibi, on gündür Karadeniz Bölgesi'nde, Trabzon'da, Giresun'da, Rize'de, Artvin'de ve kısmen Ordu ilimizde çay hasadı yapılıyor. Yaklaşık 200 bin aile bu saydığım illerimizde çay kesiyor fakat ortada çok ciddi sıkıntılar var tabii, her sezon olduğu gibi, bu çay sezonu da çok ciddi sıkıntılarla başladı. Bakın, bundan üç beş gün önceydi yanılmıyorsam, Sayın Cumhurbaşkanı 2021 yılı yaş çay fiyatını 3 lira 87 kuruş artı 13 kuruş da desteklemeyle beraber 4 lira olarak açıkladı. Tabii "Fiyat yeterli mi, yetersiz mi?" bu ayrı bir tartışma konusu. Üreticilerin büyük bir kısmı bu açıklanan fiyatın beklentileri karşılamadığını söylediler çünkü artan maliyetleri, girdileri hesap ettiğimiz zaman gerçekten de bu açıklanan fiyatın yeterli olduğunu söylemek mümkün değil fakat ortada daha vahim bir durum var ve o vahim durumun bugün Hopa'da maalesef sıkıntısını da yaşadık.

Bakın, arkadaşlar, daha on gün önce desteklemeyle birlikte 4 lira olarak açıklanan çay fiyatı bugün maalesef 2 lira 70 kuruşlara kadar düştü, 2 lira 70 kuruştan bahsediyorum. Üreticilerin telefonlarına özel sektör firmaları tarafından mesajlar atılıyor "Çayınızı bize getirirseniz şu fiyata alırız." deniliyor ve vadeli ödemelerle beraber. Peki, bunun sebebi ne? Daha üç beş gün önce 4 lira olarak açıklanan çayımız neden 2 lira 70 kuruşa düştü? "Yüz binlerce insanın ekmeği" dediğimiz çayımızın fiyatı neden bu kadar düştü?

Arkadaşlar, çayda maalesef ÇAYKUR tarafından uygulanan kota ve kontenjan uygulamaları var. 1 dönüm çaylıktan ortalama 1.000-1.200 kilogram çay alınabiliyor, ÇAYKUR diyor ki: "Ben bunun 600 kilogramını alırım, geri kalanını ne yaparsan yap." ve "Günlük 50 kilosunu alırım." diyordu, sonra 20'ye düşürdü, şimdi 15 kilograma düşürdü yani 1 dönüm çaylığınızdan kestiğiniz çayın sadece 15 kilogramını ÇAYKUR alıyor. Geri kalanını üretici ne yapsın? Kesilen çay saklanmaz, mecburen yok pahasına elinden çıkarıp özel sektöre satmak durumunda kalıyor. Bunu fırsata çeviren özel sektör de 4 lira olarak açıklanan çayı maalesef 2 lira 70 kuruşa alıyor.

Bakın, arkadaşlar, Sayın Erdoğan 2002 yılında Rize'de -daha Cumhurbaşkanı olmamış, Başbakan olmamış- diyor ki: "Allah'ın otunda kota mı olur? Biz hükûmet olduğumuzda kota ve kontenjanı kaldıracağız." Ama aradan on dokuz yıl geçiyor, Sayın Erdoğan ve partisi on dokuz yıldır iktidarda ama bugün kota ve kontenjan yüzünden insanlar mağdur edilmeye devam ediliyor hatta bugün Hopa'da kadınıyla erkeğiyle, genciyle çocuğuyla 47 vatandaşımız "Kotalar artırılsın." dediği için gözaltına alındı; böyle bir Türkiye'de yaşıyoruz. Aradan on dokuz yıl geçmiş, verilen sözler maalesef yerine getirilmemiş ve ayrıca arkadaşlar, Karadeniz'de çay, sadece çay değildir ve Sayın Erdoğan'ın dediği gibi de çay "ot" değildir. Karadeniz'de çay milyonlarca insanın ekmeğidir, aşıdır, çocuğunun okul masrafıdır, evinin geçimidir. Çay ot değildir; bunu da Sayın Erdoğan'ın bilmesi, anlaması ve bu kıymetli ürüne, bu millî ürüne gereken değeri, hassasiyeti göstermesi gerekiyor.

Bakın, arkadaşlar, biz bu mağduriyeti öngördük; Artvin Milletvekilimiz Sayın Uğur Bayraktutan, Sayın Mehmet Bekaroğlu hatta Denizli Milletvekilimiz Genel Başkan Yardımcımız Gülizar Biçer Karaca kanun teklifi verdi, dedik ki: "Bu mağduriyeti gidermemiz lazım. Bu fiyatlar vatandaşı mağdur etmemeli, açıklanan fiyatın altında çay alınmamalı piyasada." Bununla ilgili kanun teklifi verdik ama her kanun teklifimizde olduğu gibi AKP ve MHP oylarıyla maalesef o kanun teklifimiz de reddedildi ve bugün, reddedilmesinin sıkıntılarını yaşıyoruz.

Değerli arkadaşlar, iki gün önce Artvin Kemalpaşa'da, daha sonra Hopa'da, daha sonra Rize'de, Çayeli'nde, Fındıklı'da ve birçok ilçede birçok çay üreticisi eylemler yapıyor, hak arama mücadelesi veriyor, ekmeklerine sahip çıkmaya çalışıyor ama o insanlar, maalesef, coplarla yerlerde sürüklenerek gözaltına alınıyor. Buradan, Meclisin kürsüsünden o insanlara bir selam gönderiyorum, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına o insanlara selam gönderiyorum ve o haklı mücadelelerinde yanlarında olduğumuzu bilmelerini istiyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

Bakınız, Sayın Genel Başkanımız salı günü grup konuşmasında söyledi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

AHMET KAYA (Devamla) - Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında, Millet İttifakı'nın iktidarında çayda taban fiyatı uygulamasına başlayacağız, açıklanan taban fiyatın altında çay alınmasına müsaade etmeyeceğiz. Kota ve kontenjan uygulamalarını kaldıracağız, çay ithalatına son vereceğiz. Çay üreticilerimizin bankalardan promosyon haklarını almalarını sağlayacağız ve çayda gübre desteklerini artıracağız diyorum, Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)