ZEKİ HAKAN SIDALI (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; iktidarın 2020 turizm gelir hedefi 45 milyar dolarken 2021 hedefi 20 milyar dolar ilan edildi. Bu hedefe ulaşabilmek bile meçhulken biz ne yapıyoruz? Hizmet sektörünü, turizm esnafını, turizmciyi değil, turizm müteahhitlerini teşvik ediyoruz; kıyıları ve ormanları yatırıma, yeni tesislere açmaya devam ediyoruz. Neden? Türkiye'de tüm oteller dolup taştı mı, yüksek taleple oda fiyatları mı patladı; küçük turizm yatırımcısı kâr etti, büyümeye mi çalışıyor; Türkiye turist başına en yüksek para harcanan ülkelerden biri mi oldu? Hayır, sebep hiçbiri değil; oteller boş, oda fiyatları acentelerin elinde, turizmci sürünüyor ve 2014 yılında turist başına gelir 820 dolarken bu 650 dolara kadar geriledi. Kişi başına harcanan rakamda dünyanın en düşük bedellerinden biri bu. Son on yılda dünyadaki turist sayısı yüzde 48 artmış, dünyadaki turizm pazarı 1,5 kat büyümüş fakat ülkemizin pazardan aldığı pay değişmemiş. On yıl önce 1 dolar 1,5 liraydı, şimdi 8,5 lira. Türkiye'de tatil yapmak hiç bu kadar ucuz olmamıştı ancak buna rağmen pazar payımızın değişmemesi bu iktidarın turizm yönetimindeki başarısızlığıdır.

Değerli milletvekilleri, on dokuz yıldır ülkeyi yönetiyorsunuz. Bunca potansiyelimize rağmen turizm cenneti mi olduk, kültür turizminin merkezi mi olduk, kış turizminin sayılı ülkelerinden biri hâline mi geldik, kongre ve sağlık turizminin fiyat belirleyen, oyun kurucu ülkesi biz mi olduk, alternatif turizmin vazgeçilmez destinasyonu hâline mi geldik yoksa gastronomisi, mutfağı dünyanın en zengin ülkelerinden biri iken gastronomi merkezi mi olduk? Hayır, sadece turizm müteahhidinin teşvik merkezi olduk.

Sayın milletvekilleri, yatırım planlamaları tüketici eğilimleri dikkate alınarak, dünyadaki trendler takip edilerek yapılırsa başarı gelir ancak siz eğitime, sağlığa ve doğal güzelliklere beton penceresinden baktığınız gibi turizme de beton penceresinden bakıyorsunuz. Bu pencere yeni rantlar, yeni alanlar, yeni inşaatlar demek; yok olan doğal güzellikler, yitip giden ekosistemler demek; mutlu müteahhitler, üzgün turizmci ve vatandaşlar demek. Gelişmiş ekonomilerde projeler gerçekleştirilmek için yapılır, gelişmemiş ekonomilerde ise projeler gerçeklerden kaçmak için yapılır. Dün bu kürsüde Türkiye'nin fırsatlarından bahsediyordunuz; doğru, ülkemizin hem fırsatları hem imkânları hem de potansiyeli çok yüksek ancak bu, iş bilmez ellerde heba ediliyor. Avrupa'nın minicik kasabaları doğru hizmet, doğru tanıtım ve doğru pazarlama sayesinde sizden katbekat fazla gelir elde ediyorlar, marka yaratıyorlar, refah üretiyorlar ve geliri de adil paylaştırıyorlar. Peki siz ne yapıyorsunuz? Cennet köşelerimizi önce betonla kaplıyor, sonra onların etrafına yüksek duvarlar örerek turistleri kent dokusundan da doğal güzelliklerden de hizmet sektöründen de koparıyorsunuz.

Turizm politikaları uzun vadeli düşünmekten, planlamadan, vizyondan uzak, anlık, alsatçı metotla, kupon arsacılık zihniyetiyle devam ederse ne olur? Turist gelir, turist gider. Gelen kazanır, getiren kazanır; turizm yatırımcılarımız işin hamallığını yapar, riskini alır; tüm ciroysa kapalı duvarlar arkasında her şey dâhilcilere kalır ama sadece ciro bakın, kâr değil. İktidar olarak göreviniz turistleri esnafla buluşturmak, işin riskini alanlara hak ettiği payeyi kazandırmaktır. Hizmet yan sektörlerini teşvik edin, geliştirin ki otellere tıkılıp yerel esnaflarda bir kuruş bile harcamayan turistler dışarı çıksın, yöresel üretim artsın; esnaf, lokantacı, kafe işletmecisi gibi esnaflarımız kazansın; neticesinde tüm bölge kalkınsın ama nerede? Sizin aklınız, bilginiz, anlayışınız müteahhit ve onun döktüğü betondan ibaret kaldığı sürece turizm, vizyonsuzluk sarmalına mahkûm, dünyadaki pazar payından mahrum kalmaya devam edecek.

Kıymetli milletvekilleri, İYİ Parti olarak turizmciler artık her sene bir başka baharı beklemesin diye çalışıyoruz. Turist sayısı 80 milyona ulaşsın, kişi başına harcama 1.000 dolara çıksın, 80 milyon dolarlık gelir ülkemize nefes aldırsın diye proje üretiyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Sıdalı.

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Turizmi bütüncül bir şekilde ele alacağız, yeni nesil 360 derece pazarlama stratejileriyle süreci destekleyip bölgesel turizm planlamalarını sürdürülebilir bir anlayışla ele alacağız; sektörü turizmcilerle birlikte yerinde yönetecek, kapsamlı bir turizm dönüşümü başlatacağız. İktidarımızda turizmi on dokuz yıllık zemheriden çıkarıp güneşli bir bahar sabahına kavuşturacağız.

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)