HDP GRUBU ADINA GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, tüm yurttaşlarımız fahiş fiyatları konuşuyor. Yurttaşlarımız pazara gittiğinde filesini geçen yıl 100 liraya doldururken bu yıl 200 liraya dolduramıyor. Yurttaşlarımız bir bakkala, bir markete gittiğinde geçen yıl 30 liraya, 40 liraya aldığı 5 litre ayçiçeği yağını bu yıl 80 lira, 90 lira etiketlerle görüyor ve yurttaşlarımız feveran ediyor. Yurttaşlarımız fahiş fiyatlar altında eziliyor.

Bakın, şu anda açlık sınırı yani yalnızca 4 kişilik bir ailenin karnını doyurması için yani mutfak masrafı için en az 3 bin lira gerekirken asgari ücret 2.825 lira. O 2.825 liradan kira ödüyor, fatura ödüyor yurttaşlarımız, 2 bin lirası gidiyor, 825 lirayla bir ay -yani bir günde 25 lira yapar- yurttaşımız makarna yese bile her gün makarnayı kaynatabilecek durumda değil.

Fahiş fiyatlar yurttaşlarımızı eziyor ama AKP'lilerin keyfi yerinde. Niye? Onların derdi yandaşlar, onların derdi yüzde 1, onların derdi Pandora kutusundan çıkan yandaşlar. Onlara kamu bütçesinden milyarlarca dolar aktarılıyor ve o milyarlarca dolar vergi cennetlerine gidiyor ve hiç kimse de harekete geçmiyor; ne Mali Suçları Araştırma Kurulu ne vergi daireleri ne Maliye Bakanlığı; hiç kimse sarayın müteahhidine dokunmaya cesaret edemiyor. İşte, tüyü bitmemiş yetimin hakkı böyle yeniliyor, işte yurttaşlarımız bu yüzden yoksul.

Değerli arkadaşlar, bakın, yalnızca TÜİK'e göre bile son bir yılda olan artışları söylüyorum; domatese yüzde 70, yumurtaya yüzde 69, tavuk etine yüzde 68, ayçiçeği yağına yüzde 52 -ki doğru değil, yüzde 100'e yakın- mercimeğe yüzde 50 zam geldi. Siz enflasyona kaç diyorsunuz? Yüzde 19. Ne yapıyorsunuz? İşçiye, memura, emekliye yüzde 19 üzerinden zam veriyorsunuz. Özel sektördeki işçi o yüzde 19 zammı bile bulamıyor. Yani gıda fiyatlarına yüzde 50, yüzde 100 zam gelirken işçinin, memurun, emeklinin maaşına yüzde 5, yüzde 10, yüzde 15 zam yapılıyor. Bu ne demek? Geçen ay çocuğuna ayda 2 kere et yedirebilen yurttaşımız şimdi ayda 1 kere et yediremiyor ve yurttaşlarımızın alım gücü eriyor. Ama bu kaynaklar nereye gidiyor? İşte, saraylar yapmaya gidiyor, işte, yandaşlara gidiyor, rantçılara gidiyor ama yurttaşlarımız sefalet içinde yaşıyor değerli arkadaşlar.

Peki, bu ortamda Sayın Cumhurbaşkanı ne yapıyor? Markete gidiyor. Hangi markete gidiyor? Tarım Kredi Kooperatiflerine gidiyor. Ne alıyor? Abur cubur alıyor yani temel gıda ürünlerine bakmıyor, abur cubur alıyor yani bir ayçiçeği yağı almıyor, bir salça almıyor. Ne yapıyor? Bisküvi alıyor, şekerleme alıyor; çocuklara dağıtacak. Ve ne diyor? "Fiyatlar gayet uygun." diyor.

Ya, bugün haberi çıktı Tarım Kredi Kooperatiflerinde 5 litre ayçiçeği yağı 93 liraymış, başka markette 70 lira. Tarım Kredi Kooperatiflerinde çayın kilosu 35 liraymış, başka bakkalda 24 lira veya zeytin 30 liraymış, başka bakkalda 20 lira. Yani fiyatlar uygun filan değil, Cumhurbaşkanının dünyadan haberi yok, Sayın Cumhurbaşkanının fiyatlardan haberi yok. Tabii ki 110 bin lira maaşı olan bir kişi için elbette fiyatlar gayet makul gelebilir ama değerli arkadaşlar, 2.825 lira asgari ücret alan bir kişi için bu fiyatlar makul filan değil ve Sayın Cumhurbaşkanı ne yapıyor? Hedef saptırıyor, vatandaş da zannediyor ki 5 tane market bundan sorumlu; A101, BİM, Carrefour bunlardan sorumlu zannediyor. Ne diyor? "Zincir marketler fiyatı yükseltiyor." Ya, içinizde iktisat okuyan arkadaşlarımız var. Eğer domates azsa domatesin fiyatı yükselir, eğer patates az üretiliyorsa patatesin fiyatı yükselir. Siz bin tane daha market açarsanız, bin tane daha tedarik noktası açarsanız ancak o patatesin fiyatının daha da yükselmesine sebebiyet verirsiniz. Ha, şunu yaparsanız anlarım: Ben patatesi piyasadan 5 liraya alacağım, 1 liraya satacağım. Bunu yaparsınız, kamu zararı yaratırsınız. Ama patatesi çoğaltmadan fiyatların düşme şansı yoktur, bin tane de 2 bin tane de Tarım Kredi Kooperatifi açsanız fiyatlar düşmez patates, domates çoğalmadan.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sözlerinizi tamamlayın.

GARO PAYLAN (Devamla) - Sayın Cumhurbaşkanı bu anlamda hedef saptırmaktadır. Bu anlamda, tek adam rejimi sebep, enflasyon sonuçtur. Tek adam rejiminin başladığı üç yıl önce dolar 4,5 liraydı, bugün 9 lira. Çiftçi bütün girdilerini -ilaç, gübre, tohum- dolarla alıyor değerli arkadaşlar, dolarla ve dolardan daha fazla da arttı, 2 kat, 3 kat gübrenin fiyatı arttı. Gübrenin fiyatı 2 kat, 3 kat artmışken sen Tarım Kredi Kooperatifinde fiyatı nasıl düşüreceksin? Elektriğe yüzde 180 zam yapmışsın, nasıl düşecek çiftçinin maliyeti? Doğal gaza, mazota zam yapmışsın 2 kat, 3 kat; çiftçinin maliyeti nasıl düşecek? Hedef saptırmayın. Sayın Cumhurbaşkanı da bu işi bilmiyor olabilir. "Ekonomistim." diyor ama maalesef iyi bir ekonomist değil. "Faiz sebep, enflasyon sonuç." dediği gibi, sanki "Zincir marketler sebep, enflasyon sonuç." diyor. Burada, bu Mecliste bu işi bilenler var. Gelin bir araştırma komisyonu kuralım, fahiş fiyatların gerçek sebebini ortaya koyalım. Çiftçiyi nasıl destekleyeceğimizi, fiyatları nasıl düşüreceğinizi ortaya koyalım değerli arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Paylan, süreniz doldu teşekkür ediyorum.

GARO PAYLAN (Devamla) - Bu anlamda önergemize desteğinizi bekliyoruz.

Teşekkür ederim, saygılar. (HDP sıralarından alkışlar)