BAŞBAKAN YARDIMCISI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Şimdi, esasında genel bir değerlendirme yapıldı ama, biraz önce ifade etmeye çalıştım, dönen çeklerin oranında hapsin kaldırılmasından sonra ciddi bir değişiklik yok, Adalet Bakanımız da söyledi. Ama düzenlenen çek miktarında reel olarak ciddi bir azalma söz konusu. Yani 2012'ye kadar düzenlenen çeklerde bir trend var, artış trendi var. Tabii, ekonomik hacimler vesaire, gelişme de bağlantılı doğrudan. Şimdi, arkadaşlar, rakama bakıyorlar ama âdet değil, miktar. Şimdi, tekrar hapis cezası getirildikten sonra 2012 öncesindeki yıllık ortalama reel artış trendine tekrar ulaşılacağı tahmin ediliyor. Şu rakamları şey yapalım.

ERHAN USTA (Samsun) - "Keşideden çek hacmi büyüyecek." diyorsunuz.

BAŞBAKAN YARDIMCISI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Aynen öyle, evet. Hep rakamlarda dönen çeklerin oranlarına bakılıyor ama bu doğru bir şey değil. Ve aslında hapis cezası olmadığı için de belki birçok işletme, çeki elinde tutan, onu gidip kayıtlara geçirmiyor, yazdırmıyor ifadeyle arkasını. Çünkü bir anlamı yok, bir müeyyidesi yok yani yazdırmanın ya da çeki bankaya ibraz etmenin bu anlamda.

Şimdi, bakın, 2013 yılında 482 milyar, 2014 yılında 601 milyar, 2015 yılında 673 milyar, 2016'nın... Bu çeyrek mi acaba, çeyrek rakamlar mı? Evet, çeyrek rakam galiba. Mayıs ayı itibarıyla 285 milyar lira. Dolayısıyla bu trendin daha önceki, 2012 öncesi trend rakamlarına ulaşılacağı tahmin ediliyor.

ERHAN USTA (Samsun) - Oradaki trend de, tabii, biraz büyümelerle farklı bir trend.

BAŞBAKAN YARDIMCISI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - E tabii. Yani o nominal. Reel rakamları hesap etmek lazım. Doğru.

ERHAN USTA (Samsun) - Bir de şeyi söyleyeceğim. Yani, mesela yargının iş yükü esas. Adalet Bakanlığından arkadaşlardan orada esas bir şey bekliyoruz. Yani ilk şeyde, geçenki düzenlemede bir şey bekliyorduk. Şimdi orada tersine gidiş olacak. Ona ilişkin beklentiler nedir?

BAŞBAKAN YARDIMCISI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Şöyle: Elbette bir iş yükü gelecek ama daha önceki dönemde olduğu kadar olmayacak. Çünkü orada hem sürecin çok uzaması nedeniyle ortalama beş yıllık bir şeyden bahsetti Adalet Bakanımız. Şimdi, tabii, icra mahkemeleri bunu yargılayacak, süreç çok daha hızlı ve ayrıca Yargıtaya da gitmeyecek, israf mahkemeleri üzerinden temyiz edileceği için. Tabii, net bir tarih vermek mümkün değil. Yani bu anlamda, işte, özellikle ortalama bir zaman tahmini yapılabilse, yani yargılamanın kesinleşmesi sürecinde. Belki orada iş yükü noktasında bir tahminde bulunulabilir ama şu anda, tabii, sistemde ilk defa uygulanacak istinaf mahkemesi. Tam bir çalışma, tahmin... Ya da tahminler çok realist olmayabilir. Öyle söyleyeyim. Çünkü bilmiyoruz, elimizde, bu yargılama sistemi içerisinde, ortalama ne kadar zaman alacak bir yargılama, çekle ilgili yargılama?

ERHAN USTA (Samsun) - Çalıştıracak Sayın Bakanım. "Etki analizi" dediğimiz o. Yoksa hiçbir şey olmuşun üzerinden çalışılmıyor.

BAŞBAKAN YARDIMCISI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Şöyle olsaydı o zaman bir rakam ortaya çıkardı: Eski sistem gibi yargılama mekanizması olsaydı. Yani 2012'den önceki dönemde olduğu gibi. O zaman bir rakam ortaya çıkardı. Ama önceki dönemden kesinlikle çok daha az yargı mekanizmasını, yargı sistemini meşgul edeceğini söyleyebiliriz ama istediğiniz anlamda, oran-rakam anlamında bir şey söylemek şu anda mümkün değil.

Teşekkür ederim.