MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, sayın milletvekilleri; Millî Eğitim Bakanlığının 2015 yılı bütçesini görüşlerinize sunarken hepinizi saygılarımla selamlıyorum.

Konuşmama başlamadan önce ben de geçen yıl sevimli bir protesto veya...

ADNAN KESKİN (Denizli) - "Eylem" diyelim biz o zaman.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Teşekkür ederim.

...eylem gerçekleştiren merhum Mevlüt Aslanoğlu'na Allah'tan rahmet diliyorum. Doğrusu Özcan Bey'in karnesini görmeden önce de buraya gelirken "Mevlüt Bey sağ olsaydı acaba bugün ne yapardı?" diye düşünmüştüm, Özcan Bey onun yerini boş bırakmamış, arkadaşlarımıza da teşekkür ediyorum.

Yine, dün rahmete kavuşan öğretmenimiz Hasan Kocaboz'a Allah'tan rahmet diliyorum. Hasan Kocaboz, Komisyon üyemiz Önder Matlı'nın öğretmeni imiş, biz sonradan öğrendik, ona da Allah'tan rahmet diliyorum.

Şimdi, değerli arkadaşlar, Hükûmet programımızda da ifadesini bulduğu üzere ülkemiz 2023 hedefleriyle ikinci atılım dönemine girmiştir. Türkiye, bu hedefleri gerçekleştirdiği taktirde dünyasında, geleceğin dünyasında büyük ve öncü bir ülke olacak inşallah. Bu yolda coğrafyamızın tarihî, stratejik, ekonomik, doğal tüm imkânlarının yanında, zengin medeniyet mirasımızı özümsemiş, dünya değerleriyle etkileşen genç nesilleri; özgüven, özgün düşünce, bilim, girişimcilik ve demokrasiyle donanmış erdemli vatandaşları Türkiye'nin en büyük güç kaynağı olacak. Bu çerçevede 2002 yılından itibaren kurulan hükümetlerimiz; ilgi ve yeteneklerini keşfetmiş ve geliştirmiş, dünyadaki çağdaşları ile rekabet edebilecek bir donanıma erişmiş bireylerin yetişmesine ortam sağlayacak ortalama eğitim süresi yüksek ve özel öğretimin kapasitesi artmış, temel hak ve özgürlüklere saygılı, özgürlükçü bir eğitim felsefesi temelinde daha demokratik, esnek ve sivil bir eğitim sistemini gerçekleştirmek için eğitim ve öğretime erişimin arttırılarak fırsat eşitliğinin sağlanması, kurumsal kapasitenin geliştirilmesi, eğitim ve öğretimin sunumunda kalitenin iyileştirilmesi yönünde faaliyetler yürütmüş, yeni uygulamalar ve reformlar gerçekleştirmiş, dünyadaki değişimlerle birlikte gerçekleştirmeye de devam edecektir. Bu faaliyetler ve yeniliklerin önemi ve önceliği dolayısıyladır ki geçmiş yıllarda olduğu üzere bütçeden en fazla pay eğitime ayrılmıştır. 2002 yılında 10 milyar Türk lirası olan bu pay 2015 yılında yüzde 709 artışla yaklaşık 80,9 milyar lira olmuştur.

ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Bize yardımcı olması açısından bu maaştan kaç insanın maaşı verildi ayrılan bu paydan?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Konuşmanın şeyini bozmadan vereyim efendim.

BAŞKAN - Sayın Zozani, sonunda sorarsınız zaten onları.

ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Konuşma içerisinde verirlerse bütçeden nereye gideceğini biliriz.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Tabii, tabii, veririm onları, onların hepsini söyleyeceğim.

Ayrıca, Türkiye'nin AR-GE bütçesi 2002 yılında 57,6 milyon iken 2015 yılı bütçesinde araştırma projelerine yaklaşık 2,8 milyar TL ödenek öngörülmüştür. TÜBİTAK'ın 2014 yılından 2015 yılına devredileceği öngörülen yaklaşık 400 milyon lira ile birlikte 2015 yılında Türkiye'nin AR-GE harcama kapasitesi 3,2 milyar Türk lirası olacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hükûmetlerimiz döneminde özgürlükçü bir eğitim felsefesi temelinde -dediğim gibi- daha esnek, sivil ve demokratik bir eğitim sistemi oluşturmak için eğitim alanının her türlü vesayetçi anlayıştan, eşitlik ilkesine aykırı ve yasakçı uygulamalardan arındırılması sağlanmıştır. Bu çerçevede, serbest kıyafet uygulamasından öğretmenlerimiz için başörtüsü yasağının kalkmasına, ortaöğretimde başörtüsünün serbest olmasına, 28 Şubat döneminde mağdur edilen öğretmenlerimizin mesleklerine geri dönmelerinden meslek liselerine uygulanan katsayı adaletsizliğinin kaldırılmasına, eğitim müfredatındaki antidemokratik ifadelerin ayıklanmasına, farklı dil ve lehçelerde eğitimin önünü açan düzenlemelerden Hazreti Peygamber'in hayatı ve Kur'an-ı Kerim derslerinin isteğe bağlı seçmeli dersler olarak müfredata dâhil edilmesine kadar birçok önemli yeniliğin altına imza atılmıştır.

Zorunlu eğitimin süresini sekiz yıldan on iki yıla çıkaran eğitim reformu yine hükûmetlerimiz döneminde yapılmıştır. Bu reformlar sayesinde Türkiye'de eğitimin her kademesindeki okullaşmada ve ortalama eğitim süresinde artış sağlanmıştır. Hükûmetlerimiz döneminde bu konudaki gelişmeler İnsanî Gelişme Raporu'ndaki İnsanî Gelişme Endeksi'nde de karşılık bulmuştur. Nitekim rapordaki verilere göre, Türkiye'de ortalama eğitim görme süresi 2000'li yılların başında 5,5 yıl iken 2013 yılında 7,6 yıla yükselmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi ile okul, okul öğretmenleri ve müfredat merkeze alınmış, temel eğitimden ortaöğretim kurumlarına tek sınavla öğrenci yerleştirme uygulamasına son verilmiştir. Bu sayede elemeli sınav geçiş sistemlerinin eğitimin tüm alanlarında yarattığı olumsuzlukların önüne geçilmesi, öğrencilerin okul harici kurumlara olan bağımlılıklarının azaltılması ve bu bağımlılığın velilerimize getirdiği ek yükün de sona erdirilmesi hedeflenmektedir.

Eğitim ve öğretim alanında gerçekleştirilen yeniliklerden bir diğeri de dershanelerin özel okula dönüştürülmesidir. Bu sayede okulu ikinci plana atan, öğrencileri çoktan seçmeli test odaklı bir sürecin içine sokarak sosyal hayattan tecrit eden, veliler için ciddi mali külfetler getiren ve âdeta alternatif bir eğitim sistemi oluşturan dershanelerin yol açtığı olumsuzluklara son verilmiş, ayrıca eğitim ve öğretimde özel öğretimin kapasitesini artıracak bir sürecin başlanması sağlanacaktır. Özel öğretim kurumlarının nitelik ve niceliğinin artırılması, eğitim sistemimizde kalite ve rekabet odaklı eğitim hizmetlerinin verilmesine katkı sağlayacaktır.

Bakanlığımızın 2010-2014 Stratejik Planı'nda eğitim sistemimiz içerisinde örgün özel öğretim kurumları oranının 2014 yılı sonuna kadar yüzde 9'a, öğrenci oranının yüzde 5'e çıkarılması hedefinden yola çıkılarak özel okulların kurulmasını teşvik amacıyla çeşitli tedbirler öngörülmüştür. Arazi ve okul tahsisinden vergi istisnalarına, ucuz krediden öğrenci başına teşvike kadar sektörden ciddi şekilde talep gören bir dizi düzenleme hayata geçirilmiştir. Son olarak 250.000 öğrenci için eğitim ve öğretim kademesine göre yıllık 2.500 lirayla 3.500 lira arasında değişen eğitim ve öğretim desteği uygulaması hayata geçirilmiştir. Böylece hem Onuncu Kalkınma Planı'nda hem de Millî Eğitim Bakanlığı 2010-2014 Stratejik Planı'nda yer alan, özel sektörün eğitim yatırımını artırmak ve eğitime meslek örgütlerinin etkin katılımını sağlamak amacıyla özel okul açılışlarına yönelik teşvik ve destek uygulamaları geliştirmek ve özel okul eğitimlerinde kaliteyi yükseltmek hedefine ulaşılacak, eğitim ve öğretimde kalite odaklı rekabet ortamı oluşturulmuş olacak, isteyen her öğrencinin özel okul imkân ve fırsatlarından yararlanması sağlanmış olacaktır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sürdürülebilir kalkınma için eğitim hedefi ve Onuncu Kalkınma Planı'nda öngörülen, yeniden şekillenmekte olan dünyada milletimizin temel değerlerini ve beklentilerini esas alarak gerçekleştirilecek yapısal dönüşümlerle, ülkemizin uluslararası konumunu ve halkımızın refahını yükseltmek vizyonuyla uyumlu olacak şekilde eğitim ve öğretimde yeniden yapılandırma süreci devam edecektir.

Bu bağlamda, Bakanlığımız denetim sistemi Millî Eğitim 14'üncü, 15'inci ve 17'nci Şûra Kararları'nda, Türkiye Büyük Millet Meclisi araştırma komisyonunun 1993 tarihli raporunda ve eğitim bilimi alanındaki araştırmalarda önerilen bütünsel yaklaşım esas alınarak yeniden yapılandırılmış, merkez ve taşra şeklindeki ikili yapı kaldırılarak farklı kadro ve unvanlardaki denetim elemanları maarif müfettişi unvanı altında Rehberlik ve Denetim Başkanlığı koordinasyonunda birleştirilmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ortaöğretimde kalite ve verimliliğin artırılması, okul çeşitliliğinin azaltılması amacıyla Anadolu liseleriyle aynı programı uygulayan Anadolu öğretmen liseleri 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı'ndan itibaren kademeli olarak fen, sosyal bilimler ve Anadolu liselerine dönüştürülmüştür. Hâlen genel ortaöğretimde 2.331 Anadolu lisesi, 232 fen lisesi, 88 sosyal bilimler lisesi, 55 spor lisesi ve 73 güzel sanatlar lisesi olmak üzere toplam 2.779 okul bulunmaktadır. Ayrıca, mesleki ve teknik ortaöğretim okulu olarak faaliyet gösteren 22 okul türü, öğrenim süreleri ve mezunların hak ve yetkilerinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın "Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi", "Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi" ve "Çok Programlı Anadolu Lisesi" adı altında yeniden yapılandırılmıştır. Hâlen mesleki ve teknik ortaöğretimde 2.294 mesleki ve teknik Anadolu lisesi, 99 mesleki ve teknik eğitim merkezi, 899 çok programlı Anadolu lisesi olmak üzere toplam 3.292 okul bulunmaktadır. 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı'ndan itibaren diğer ortaöğretim kurumlarının tamamında olduğu gibi imam-hatip liseleri de Anadolu imam-hatip liselerine dönüştürülmüş olup 1.001 Anadolu imam-hatip lisesi bulunmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Bakanlığımızın eğitim ve öğretime erişimin artırılması, eğitim ve öğretimin niteliğinin geliştirilmesi ile kurumsal kapasitenin artırılması yönündeki çabaları geçmişte olduğu gibi önümüzdeki yıllarda da artarak devam edecektir. Bu çabaların neticesinde eğitim ve öğretimle ilgili göstergelerde her geçen yıl önemli artışlar sağlanmaktadır. Söz konusu gelişmelerle ilgili bazı özet bilgiler vermek isterim. Daha ayrıntılı verilere de hem dağıtmış olduğumuz kitapçıklarda, hem de yayımlanmış olan Millî Eğitim Bakanlığı resmî istatistiklerinde bulabilirsiniz.

Sayın Başkan, değerli Milletvekilleri; eğitim ve öğretime erişimin artırılarak fırsat eşitliğinin sağlanması konusunda derslik ihtiyacının giderilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çerçevede Bakanlığımız 2015 yılı yatırım ödeneği bir önceki yıla göre yüzde 5,8 artışla 5 milyar 494 milyon Türk lirası olarak öngörülmüştür. Ayrıca, temel eğitim ve ortaöğretimde şartlar ve ihtiyaçlar dikkate alınarak 2003 yılından bugüne kadar, 42.586'sı hayırsever vatandaşlarımız tarafından olmak üzere 234.473 adet dersliğin yapımı tamamlanıp eğitim ve öğretimin hizmetine sunulmuştur. Eğitime gönül ve destek veren hayırseverlerimize huzurlarınızda bir kere daha teşekkür ediyorum. Diğer yandan, 2002 yılında 53'ü devlet, 23'ü vakıf olmak üzere toplam 76 olan üniversite sayısı bugün 104'ü devlet, 72'si vakıf olmak üzere 176'ya yükselmiştir. Hükûmetlerimiz döneminde 52'si devlet, 50'si vakıf olmak üzere 102 yeni üniversite kurulmuştur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim ve öğretime erişimin artırılması bağlamında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında yapılan protokol çerçevesinde Türkiye çapında Şartlı Eğitim Yardımı Programı uygulanmakta olup ihtiyaç sahibi ailelere çocuklarını düzenli olarak okula göndermeleri şartıyla her ay eğitim yardımı yapılmaktadır. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'ndan karşılanan şartlı eğitim yardımıyla 2003 yılından 2014 yılı Ocak ayına kadar ilk ve ortaöğretimdeki 17 milyon 414 bin 487 çocuğumuzun annelerine 3 milyar 21 milyon TL ödeme yapılmıştır. 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı'ndan itibaren, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden ihtiyaç sahibi velilerin kırk sekiz-yetmiş iki ay aralığındaki çocuklarına şartlı eğitim yardımı yapılacaktır. Özellikle kız çocuklarımızın okullulaşması ve ilköğretimden ortaöğretime geçiş oranlarının artırılması amacıyla kız çocuklarımıza ve ortaöğretime devam eden öğrencilerimize verilen yardım miktarları daha yüksek tutulmuştur. İlköğretime devam eden kız çocuklarına 35 Türk lirası, erkek çocuklarına 30 Türk lirası; ortaöğretime devam eden kız çocuklarına 55 Türk lirası, erkek çocuklarına ise 45 Türk lirası aylık ödenmektedir. 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı'ndan itibaren, ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören veya mezun olmuş öğrencilerimizin derslerde edindikleri kazanımları pekiştirmelerine katkı sağlamak amacıyla ücretsiz olarak hafta içi, hafta sonu ve gerekli durumlarda yarıyıl ve yaz tatillerinde destekleme ve yetiştirme kursları açılmıştır. Ayrıca, bilindiği gibi eğitimde fırsat ve imkân eşitliğine yönelik yürütülen uygulamalardan bir diğeri de ücretsiz ders kitabı dağıtımıdır. Bu kapsamda, 2003'ten 2014 yılına kadar toplam 1 milyar 970 milyon 706 bin 486 adet kitap ücretsiz dağıtılmış, bu uygulama için toplam 3 milyar 305 milyon 509 bin 908 lira ödeme yapılmıştır. Bu uygulama kapsamındaki ortaöğretim öğrencilerinin ücretsiz ders kitabı için 2015 yılı Bakanlık bütçesine 182 milyon 966 bin 900 lira kaynak öngörülmüş olup ilköğretim öğrencilerine ücretsiz olarak dağıtılacak ders kitapları için de Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'ndan 2015 yılı için 240 milyon lira tahsis edilmiştir. Ayrıca, 2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı için özel okullarda öğrenim gören öğrencilerimizin ders kitapları da ücretsiz ders kitabı dağıtımı kapsamına alınmıştır.

Eğitim ve öğretime erişimin artırılarak fırsat eşitliğinin sağlanmasında önemli uygulamalardan biri de ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerine verilen burslardır. Söz konusu aylık yurt içi burs ücreti 2003 yılında öğrenci başına 13 lira iken yüzde 1.020 artışla 2014 yılında 146 liraya yükseltilmiştir. İlköğretim ve ortaöğretimde burs alan öğrenci sayısı ise 2003 yılında 101 bin 382 iken 2014 yılı Ekim ayı itibarıyla yaklaşık 270 bin olmuştur. Öğrenci yurt ve pansiyonlarında koğuş sisteminden oda sistemi uygulamasına geçilmek suretiyle 2002 yılından bugüne kadar, Kredi Yurtlar Kurumu bünyesinde yapılanlar hariç, 112 bin yatak kapasiteli yurt ve pansiyon eğitim ve öğretime kazandırılmıştır.

Eğitim hakkından yoksun kalması muhtemel ilköğretim, ortaöğretim ve özel eğitim okul veya kurumlarına devam eden öğrenciler ile yaygın eğitim hizmetinden yararlanan özel eğitim kursiyerlerinin resmî okul ve kurumlara taşıma yoluyla erişimlerinin sağlanmasına devam edilmektedir.

2013-2014 eğitim ve öğretim yılında, toplam 831.019 ilkokul ve ortaokul öğrencisi taşınmış, bunların 807.488'i öğle yemeği hizmetinden yararlanmıştır.

Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenci ve kursiyerlerin taşınmalarına ilişkin olarak 2012-2013 eğitim ve öğretim yılında 47.737 öğrenci taşınmakta iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında 56.377 engelli öğrenci, 1.228 23 yaş ve üzeri engelli kursiyer ve 3.498 veli olmak üzere toplam 61.103 öğrenci ve kursiyer taşınmıştır.

Bakanlık olarak, özellikle engelli vatandaşlarımızın eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden hakkıyla yararlanabilmeleri öncelik verdiğimiz konulardan biridir.

Bu bağlamda, engellilerin eğitim ve rehabilitasyonuna ilişkin olarak, 2006 yılından bugüne bütçemizden yaklaşık 8 milyar lira kaynak ayrılmıştır. Ayrıca, bugüne kadar 1.311 engelli öğretmenimiz de Bakanlık bünyesinde istihdam edilmiştir.

Yurt dışında bulunan vatandaşlarımızın ve soydaşlarımızın her türlü eğitim ve öğrenim faaliyetleriyle ilgili iş ve işlemlerini yürütmek, eğitim ve öğretim alanındaki uluslararası ilişkilerimizin geliştirilmesini sağlamak amacıyla, 34 ülkede 31 eğitim müşavirliği ve 25 eğitim ataşeliği olmak üzere, toplam 56 temsilciliğimiz bulunmaktadır.

Bakanlığımızca açılan, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ve soydaşlarımızın çocuklarının devam ettiği 16 ilkokul, 21 ortaokul ve 23 lise olmak üzere, toplam 60 okulumuzda eğitim ve öğretim hizmeti sunulmaktadır. Yurt dışındaki çocuklarımızın mensubiyet ve kimliklerini koruyarak, öz güven sahibi, bulundukları ülkelerde hayatın her alanında önemli yerler edinen ve bu ülkelere siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda katkılar yapabilen bireyler olması için çalışmalarımız devam etmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu bahsi geçen ve Bakanlığımız tarafından uygulanmakta olan diğer politikalar neticesinde, bütün eğitim ve öğretim kademelerimizin okullaşma oranlarında önemli iyileşmeler sağlanmıştır.

Buna göre, Hükûmetimizin en temel öncelikleri arasında yer alan okul öncesi eğitimde, 2002 yılında 4-5 yaş okullaşma oranı yüzde 11,7 iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında 4-5 yaş (ay bazında) okullaşma oranı yüzde 43,46'ya, 5 yaşta (ay bazında) ise okullaşma oranı yüzde 57,98'e, yani yüzde 58'e ulaşmıştır.

İlköğretimde net okullaşma oranı, 2002 yılında yüzde 90,98 iken, yüzde 91 iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında yüzde 99,31'e yükselmiştir.

Ortaöğretimde net okullaşma oranı, 2002 yılında yüzde 50,57 iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında yüzde 76,65'e yükselmiştir.

Yükseköğretimde net okullaşma oranı 2002 yılında yüzde 14,65 iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında yüzde 39,89'a ulaşmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kız çocuklarının okullaşması Bakanlığımızın öncelikleri arasında baş sıralarda gelmektedir. Bu çerçevede, temel eğitim ve ortaöğretimde kız çocuklarının okullaşmasında çok önemli mesafeler aldık.

Bu bağlamda, ilköğretimde kız ve erkek çocukların brüt okullaşma oranları arasındaki fark, 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında erkekler lehine iken, 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında ise kız çocuklarının lehine gerçekleşmiştir.

Kız çocuklarının okullaşmasında uluslararası diğer bir gösterge olan cinsiyet oranları da kız çocukları lehine artışlar göstermektedir.

İlköğretimde, 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında her 100 erkek öğrenciye karşılık 91 kız öğrenci okullaşırken, bu oran 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında ise her 100 erkek öğrenciye karşılık 102,25 kız öğrenci şeklinde gerçekleşmiştir. Yani kızların oranları geçti.

Ortaöğretimde 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında, her 100 erkek öğrenciye karşılık 72 kız öğrenci okullaşırken, bu oran 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında her 100 erkek öğrenciye karşılık 94,59 kız öğrenci şeklinde gerçekleşmiştir.

ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Sayın Bakan, sanki sınava girecekmişiz gibi veri veriyorsun.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Karne veriyoruz işte. Karnemizi okuyoruz.

ADİL ZOZANİ (Hakkâri) - Gerçekten almışsınız...

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Var, kâğıdımız da var defterimiz de var.

Yükseköğretimde, 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında her 100 erkek öğrenciye karşılık 74,33 kız öğrenci okullaşırken, bu oran 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında her 100 erkek öğrenciye karşılık 89 kız öğrenci şeklinde gerçekleşmiştir.

Daha bunların alt kategorileri var, siz dua edin, onları okumuyorum.

Okullaşma oranının artırılmasına yönelik çalışmalar aynı kararlılıkla sürdürülecek, bu kapsamda bilhassa kız çocuklarının okullaşma oranının artırılması ve okul öncesi eğitimin teşvik edilmesi önemli önceliklerimizden olmaya devam edecektir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bütün bunların yanı sıra, ülkemizde geçici koruma altında bulunan Suriye vatandaşları başta olmak üzere, ülkemize sığınan yabancılara yönelik olarak da geçici eğitim merkezleri oluşturulmuştur.

Bu kapsamda, yaklaşık 160 bin yabancı uyruklu öğrenciye eğitim ve öğretim hizmeti verilmektedir.

Ayrıca eğitim kurumlarımızda ve oluşturulan geçici eğitim merkezlerinde yürütülen eğitim ve öğretim faaliyetiyle ilgili her türlü iş ve işlemi kayıt altına alacak "Yabancı Öğrenciler Bilgi İşletim Sistemi" adı altında bir otomasyon sistemini de geliştirdik. Bu sistem üzerinden, Bakanlığımıza bağlı kurumlarda, kamplarda ve şehirlerde oluşturulan geçici eğitim merkezlerine yabancı tanıtma belgesi bulunan öğrencilerin kayıtları yapılıyor, eğitim merkezlerinde görev alan öğretmenlere ve öğrencilere yönelik her türlü veri bu sistem üzerinden tutuluyor.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim ve öğretime erişimin arttırılarak fırsat eşitliğinin sağlanması, eğitim ve öğretimde hizmet sunumunun kalitesinin iyileştirilmesi ile kurumsal kapasitenin geliştirilmesi yönündeki çalışmalarımızın önem arz eden bir diğer boyutu da ülkemizin hiçbir bölgesinde kapalı okul ve öğretmensiz öğrenci kalmayacak şekilde öğretmen istihdamıdır.

Bunun için etkili, objektif ve çağın gereklerine uygun, teknoloji yoğun bir personel politikası çerçevesinde, öğretmenlerimizin ülke içinde dengeli dağılımını sağlamaya, atıl kapasiteyi aktif kapasiteye çevirmeye yönelik uygulamalarımız devam etmektedir.

Mevcut 851.854 öğretmenden, 458.496'sı iktidarımız döneminde atanan öğretmenlerdir. Bu da mevcut öğretmen sayımızın yüzde 53,8'ine denk gelmektedir.

2013 yılında yüzde 85,27 olan norm kadro doluluk oranı, son yapılan 40 bin öğretmen atamasıyla, ülke genelinde yüzde 87,66'ya yükselerek, tarihinin en yüksek noktasına ulaşmıştır.

Bugün itibarıyla bazı illerde norm kadro doluluk oranı yüzde 100'e ulaşmıştır. Hedefimiz ülke genelinde yüzde 100 doluluk oranına ulaşmaktır.

Öğretmenlerimizin özlük haklarında da önemli iyileştirmeler sağlanmıştır. Buna göre, Bakanlığımızda görev yapan bir öğretmenimizin maaşı 2002 yılında 470,20 Türk lirası iken, 1 Temmuz 2014 tarihi itibarıyla yüzde 356,92 artışla 2.148,45 TL'ye yükselmiştir.

MUSA ÇAM (İzmir) - Geçen sene ne kadardı Sayın Bakan?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - İşte söylüyorum.

İZZET ÇETİN (Ankara) - Bütçe bir yıllıktır Sayın Bakan.

BAŞKAN - Arkadaşlar, devamında...

İZZET ÇETİN (Ankara) - Bir yıllık bir kanundur bütçe.

Milattan önce, milattan sonra değil mi?

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - 2002 yılında ek ders ücretinin saati net 2,75 lira, brüt 3,26 Türk lirası iken 2014 yılında net 9 lira, brüt 10 lira olmuştur. Bugünkü durumu anlatıyorum: Bu durumda haftada on beş saatten ayda toplam altmış saat ders veren öğretmenimizin ek ders ücreti 2002 yılında 165 lira iken, 1 Temmuz 2014 tarihi itibarıyla yüzde...

İZZET ÇETİN (Ankara) - Açıklamalarınızın hiçbir geçerliliği yok Sayın Bakan çünkü bütçe bir yıllık bir kanun, kafa karıştırmak için...

BAŞKAN - Değerli arkadaşlar...

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Hayır, iktidarımızın yaptıklarını anlatıyorum.

İZZET ÇETİN (Ankara) - İktidarı değil, bana bir yılı ver, bir yılı.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Size bir yıl değil on iki yıl...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İZZET ÇETİN (Ankara) - Geçen yıla göre kıyaslayacağım.

BAŞKAN - Sayın Çetin, bir yıllıklar ekli listede var.

İZZET ÇETİN (Ankara) - Bir yılı versin, niye bana on iki yılı veriyor? Kafa karıştırmak için.

BAŞKAN - Ekli listede var, lütfen...

Sayın Bakanım, evet sürenizi tekrar uzatıyoruz, biraz daha özetleyebilirseniz.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANI NABİ AVCI (Eskişehir) - Peki.

Haftada on beş saat ek ders veren bir öğretmene 2002 yılında ek ders ücreti ile birlikte toplam 635 lira ödenirken, 2014 yılının ikinci yansında toplamda yüzde 324 artışla 2.693 lira ödenmektedir.

Her eğitim ve öğretim yılında bir defa olmak üzere bütün öğretmenlere eğitim ve öğretime hazırlık ödeneği verilmektedir. 2002-2003 eğitim ve öğretim yılında bir öğretmenin eğitim ve öğretime hazırlık ödeneği 175 lira iken, bu rakam 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında 740 lira -geçen yıl- iken 2014-2015 eğitim ve öğretim yılında yüzde 385,71 artışla 850 liraya yükselmiştir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Bakanlığımızın ileriye yönelik programlarında, eğitim sisteminin günümüzün eğitim ihtiyaçlarına cevap verecek yapıya kavuşturulmasının yanı sıra öğretmenlerin nitelik ve statülerinin iyileştirilmesine de özel önem verilmektedir.

En ücra yerlerde görev yapmak üzere yurdumuzun dört bir yanına dağılarak geleceğimizi emanet ettiğimiz çocuklarımızı hayata hazırlayan öğretmenlerimizin mutlu, huzurlu ve güvenli bir şekilde görev yapmalarını sağlamak en öncelikli görevlerimiz arasındadır.

Bu amaçla öğretmenlerimizin hizmet öncesi eğitiminden itibaren, mesleğe girişi, adaylık ve sürekli mesleki gelişim eğitimleri ve kariyer gelişimine yönelik Bakanlığımızca yapılacak çalışmalara ışık tutması amacıyla eğitimin tüm paydaşlarının katılımıyla "öğretmen strateji belgesi" hazırladık.

Her sınıfa yüksek nitelikli öğretmenin ulaşmasını sağlamak, öğretmenlerin mesleki ve kurumsal bağlılığını iyileştirmek ve sürdürülebilir kılmak, öğretmenlik mesleğinin algı ve statüsünü güçlendirmek amaçlarımız arasındadır.

Ulusal ve küresel ekonomide çocuklarımızın ve gençlerimizin rekabet gücünü artırmak, 21'nci yüzyılın dinamiklerini yakalamak ve bunun gerektirdiği yetenekleri geliştirebilmek amacıyla FATİH Projesi başlatılmıştır.

Bu kapsamda okullarımıza etkileşimli tahta, tablet bilgisayar, çok fonksiyonlu yazıcı ve doküman kamera sistemi dağıtılmaya devam edilmektedir.

Üzerinde yoğun olarak çalıştığımız ve sonlandırmak üzere olduğumuz önemli yeniliklerden biri de tabletlerin dağıtımının tamamlanması sürecine paralel olarak eğitim ve öğretim materyallerinin dijital ortama taşınması ve uygun içeriklerin hazırlanmasıdır.

Bilim ve teknolojideki gelişmeler ile bireylerin, toplumun ve ekonominin ihtiyacı ve zorunluluğu dikkate alınarak 2012 yılında başlatılan öğretim programı güncelleme-geliştirme çalışmalarımız kararlılıkla devam etmektedir.

Haftalık ders çizelgelerinin yeniden düzenlenmesi, okullarımızda okutulacak seçmeli derslerin belirlenmesi ve bu derslerin öğretim programları ile ders kitaplarının hazırlanması sürecinde önemli yenilikler hayata geçirilmiştir. Öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçmeli dersler almalarına olabildiğince imkân sağlanmıştır.

Öğretim materyalleri ve ders kitapları inceleme ve değerlendirme süreci yeniden düzenlenerek öğretmenlerimizin kendi okutacağı kitabın incelenmesinde ve değerlendirmesinde söz sahibi olmalarının önü açılmıştır.

Ders kitaplarının inceleme ve değerlendirilmesinde uygulanan panel sistemi, ders kitaplarının kalitesinin geliştirilmesinin yanında, özel sektörün kaliteli ders kitabı hazırlama kapasitesinin artmasına da katkı sağlamaktadır.

Mesleki ve teknik eğitim, dışa açılma ve uluslararası rekabet gücünü artırma çabası içinde olan Türkiye ekonomisi için nitelikli insan gücü ihtiyacının karşılanması bakımından hayati önem taşımaktadır. Özellikle iş piyasasına yönelik beklentilerin tam olarak karşılanabilmesi için mesleki ve teknik eğitimin yeniden yapılandırılması Hükûmetimizin ve Bakanlığımızın öncelikli konuları arasında yer almaktadır.

Mesleki eğitimin niteliğinin yükseltilmesi amacıyla Onuncu Kalkınma Planı'nda belirlenen eğitim hedefleri ve politikaları da dikkate alınarak Bakanlığımız koordinasyonunda sosyal paydaşlarla birlikte geliştirilen Türkiye Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2014-2018, Yüksek Planlama Kurulunca uygun bulunarak Resmî Gazete'de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir.

Türkiye'nin en önemli ve öncelikli gündem maddelerinden biri olan işsizliğin azaltılması ve nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması amacıyla 2010 yılında başlatılan Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Projesi ile Bakanlığımız, İŞKUR ve Odalar ve Borsalar Birliği iş birliği içinde gençlerimizin mesleki eğitim almalarına ve donanımlı olarak iş hayatına atılmalarına yönelik çalışmalara devam edilmektedir.

Ayrıca, Mesleki Becerilerin Geliştirilmesi Projesi ile meslek sahibi olmayanlara, meslek sahibi olmasına rağmen istihdam alanı dar olanlara, engellilere, ev hanımlarına, dul ve yetimlere, eski hükümlülere, terör mağdurlarına, göçe maruz kalanlara, ayrıca özellikle genç işsizlere ve mesleğini değiştirmek isteyenlere ilgi ve istidatları göz önüne alınarak meslek edindirilmekte ve bu becerilerini üst seviyelere çıkararak mesleki yeterlilik kazandırılmaktadır.

Bakanlık olarak mesleki ve teknik eğitimde kaliteyi artırmak, sanayi kuruluşlarına kaliteli iş gücü sağlamak ve istihdamı artırmak amacıyla organize sanayi bölgelerinde açtığımız özel mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören her bir öğrenci için 2012-2013 eğitim ve öğretim yılından başlamak üzere, resmî okullarda öğrenim gören bir öğrencinin okul türüne göre devlete maliyetinin bir buçuk katını geçmemek üzere eğitim desteği yapıyoruz.

2014-2015 eğitim ve öğretim yılı için organize sanayi bölgelerinde açılan 19 özel mesleki ve teknik lise faaliyet göstermekte olup, Kasım 2014 tarihi itibarıyla bu okullarda öğrenim gören toplam 10.064 öğrencinin öğrenim giderleri Bakanlığımızca karşılanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; eğitim ve öğretime erişimin arttırılarak fırsat eşitliğinin sağlanması, eğitim ve öğretimde hizmet sunumun kalitesinin iyileştirilmesi ile kurumsal kapasitenin geliştirilmesi yönündeki çalışmalarımız bundan sonra da 2023 Türkiye vizyonu perspektifinde kararlılıkla sürdürülecektir.

Bu çerçevede millî eğitim sistemini geliştirmek, niteliğini yükseltmek için eğitim ve öğretimle ilgili konuları tetkik etmek ve tavsiye kararları almak üzere 19'uncu Millî Eğitim Şûrası'nı, öğretim programları ve haftalık ders çizelgeleri, öğretmen niteliğinin arttırılması, eğitim yöneticilerinin niteliğinin artırılması, okul güvenliği; dört ana gündem maddesi ile aralık ayı içerisinde toplayacağız. Sayın Komisyon üyelerine de -bildiğim kadarıyla- bugün davetiyelerinin ulaşmış olması gerekiyor. Antalya'da 2 Aralıkta başlıyor 19'uncu Millî Eğitim Şûramız. Bütün Komisyon üyelerimizi ve tabii katılmak isteyen milletvekillerimizi de bekliyoruz.

Diğer taraftan, yükseköğretim reformu da hedeflerimizin arasındadır. Demokratik, özgürlükçü ve evrensel değerlere uygun bir üniversite tasavvuru ana önceliklerimizden biri olacak ve bunun devamında ülkemizin uluslararası öğrenci havuzundan aldığı payın arttırılması da önemli hedeflerimizden birisi olacaktır.

Önümüzdeki dönemde temel eğitim ve ortaöğretim kapsamındaki okullarımızda öğrencilerimizin sosyal, sanatsal, kültürel ve sportif etkinliklere daha fazla zaman ayırmasını sağlamasına yönelik müfredat yenileme çalışmaları sürdürülüyor. Ayrıca, millî ve manevi değerlerine bağlı, evrensel değerleri özümsemiş bir öğrenci profilinin yetişmesi için gerekli eğitim ve öğretim müfredatının oluşturulmasına yönelik çalışmalarımız da devam ediyor. Nitekim, bu 19'uncu Millî Eğitim Şûrası'nda da bunları ayrıntılı olarak tartışma imkânını bulacağız.

Yine, eğitim çağındaki çocuklarımızın, Türkçenin doğru kullanılması, doğru konuşulması ve yazılması konusunda gelişimlerinin sağlanması ile en az bir yabancı dili öğrenmesinin sağlanılması öncelikli hedeflerimizdendir.

Hayat boyu öğrenme stratejimiz genişleyerek devam edecek, eğitim sürecinin toplumsal hayatın en dinamik unsuru olduğu gerçeğini dikkate alarak halk, turizm eğitim merkezleri ve mesleki eğitim merkezleri aracılığıyla yaygın eğitimin alanını daha da genişletmek ve katılımı artırmak öncelikli hedefimiz olmaya devam edecektir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ilgi ve yeteneklerini keşfetmiş ve geliştirmiş, dünyadaki çağdaşlarıyla rekabet edebilecek bir donanıma erişmiş bireylerin yetişmesine ortam sağlayacak, ortalama eğitim süresi yüksek, özel sektör payı artmış, temel hak ve özgürlüklere saygılı, özgürlükçü bir eğitim felsefesi temelinde daha demokratik, esnek, sivil bir eğitim sistemini gerçekleştirmek için, eğitim ve öğretime erişimin arttırılarak fırsat eşitliğinin sağlanması, eğitim ve öğretimde hizmet sunumun kalitesinin iyileştirilmesi ile kurumsal kapasitenin geliştirilmesi yönünde gerçekleştireceğimiz faaliyetler için, 42 milyar 234 milyon 718 bin Türk lirası personel giderleri, 6 milyar 603 milyon 91 bin lirası Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi giderleri, 5 milyar 828 milyon 440 bin lirası mal ve hizmet alım giderlerinde kullanılmak üzere cari harcamalar, 1 milyar 803 milyon 918 bin lirası devlet parasız yatılı öğrencileri, burslar ve diğer cari transferler, 5 milyar 494 milyon lirası sermaye giderleri, 36 milyon 80 bin lirası sermaye transferleri için olmak üzere toplam 62 milyar 248 bin lirası Bakanlığımız bütçesi, 18 milyar 857 milyon 491 bin lirası Yükseköğretim Kurulu ve üniversiteler olmak üzere toplam eğitim bütçemiz 80 milyar 857 milyon 739 bin Türk lirası olmuştur.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Millî Eğitim Bakanı olarak, şahsım, eğitim camiamız ve milletimiz adına bize bu desteği veren başta Sayın Başbakanımız Ahmet Davutoğlu olmak üzere, Kalkınma Bakanımız ve Maliye Bakanımıza, Hükûmetimizin tüm üyelerine, Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu başkanları ve üyelerine, eğitimle ilgili konularda duyarlılığını ortaya koyan Türkiye Büyük Millet Meclisi mensuplarına, sayın milletvekillerine, sivil toplum kuruluşlarına ve bu çalışmalarda emeği geçen bütün bürokrat ve uzmanlarımıza şükranlarımı sunuyorum.

Millî Eğitim Bakanlığı 2015 yılı eğitim bütçesinin eğitim camiamıza ve ülkemize hayırlı olması dileğiyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Önümüzdeki pazartesi günü kutlayacağımız 24 Kasım Öğretmenler Günü'nün de şimdiden hayırlı olmasını diliyorum.

Hepinize saygılar sunuyorum.