| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .10.2014 |
HURŞİT GÜNEŞ (Kocaeli) - Sayın Başkan, çok teşekkür ederim.
Sayın Bakan, Plan ve Bütçe Komisyonunun değerli üyeleri; ben milletvekili olmadan önce bir öğretim üyesiydim.
Türkiye'de üniversitelerin temel sorunlarından bir tanesi -temel diyorum, tali değil, gerçekten temeldir- nitelikli eleman bulmaktır. Üniversite mezunlarımız, hele hele rekabetçi üniversiteler mezunlarını daha sonra akademisyen olarak kendi bünyelerinde tutmakta zorluk çekerler çünkü bu mezunlar dışarıda, özel sektörde çok daha yüksek ücretlerle iş bulurlar ve dolayısıyla Türkiye'de üniversitelere eleman çekmek için, araştırma görevlisi almak için âdeta öğretim üyeleri parlak öğrencilerine yalvarırlar "Seni buraya mutlaka alalım." diye. Tabii, hoş bir durum değildir. Türkiye'de üniversitelerin niteliğinin artması için -ki araştırma niteliği, aynı zamanda da eğitim niteliğinin artması için- öğretim üyelerinin daha başarılı, daha nitelikli, daha rekabetçi olmaları gerekir. Bu teşviklerden bir tanesi de kuşkusuz ekonomiktir yani ücrettir.
Ücretler Türkiye'de, ne yazık ki, özel sektörde alternatif ücretlerle rekabet edebilecek bir düzeyde olmalıdır. Elbette, bütün dünyada olduğu gibi, özel sektördeki ücretler üniversite ücretlerinden daha yüksek olur ama bu fark çok farklılaştığı zaman, çok yüksek olduğu zaman, işte o zaman Türkiye'deki durum doğar. Yani, dünyada, İngiltere'de, Fransa'da, Almanya'da elbette özel sektörde çalışan insanlar akademide çalışan insanlardan daha fazla ücret alırlar ama bu çok yüksek olmamalıdır. Şimdi, birinci sorunumuz bu.
İkincisi; buna bağlı olarak şöyle bir şey gelişmektedir ve bu da çok mahzurludur ve Türkiye'de üniversitelerin gerçekten niteliğini düşürmektedir: Üniversitelerde araştırma görevlilerine düşük ücret verilince, araştırma görevlileri üniversitedeki işlerinin yanı sıra başka işlerde çalışmaktadır ve bu da onun verimini ciddi biçimde düşürmektedir. Yani, araştırma görevlileri yasanın öngördüğü biçimde "full time" tam gün aldığı maaşın karşılığında üniversitede araştırma yapmalıdır.
Üçüncü sıkıntı şu olmaktadır: Üniversitelere baktığınız zaman bir piramit bozukluğuyla karşı karşıyayız. Mesela, benim daha önceki üniversitemde şimdi profesör sayısı yardımcı doçent sayısının belki 3 katı. Doçentleri hiç söylemiyorum. Araştırma görevlileri de profesörlerin sayısının çok altında. Oysa ki üniversitenin gelişebilmesi için araştırma görevlilerinin sayı olarak öğretim üyelerinden yani yardımcı doçent, doçent ve profesörlerden çok daha fazla olması gerekir ve geçmişte de, 1970'li yıllarda ve 1980'li yılların başında da bu böyleydi.
Şimdi, bana kalırsa, yapılan, önerdiğiniz zam 372 dolar civarındadır. Bu bence önemli ve yeterli bir zam değildir. Bu, gelinen durum itibarıyla -ki önümüzdeki yıl gerçekten öğretim üyelerinin ihtiyaçları artan enflasyonla beraber artacaktır- bunu eğer ki bütçeye olağanüstü bir yük getirmediği takdirde... Özellikle araştırma görevlileri için söylüyorum. Yani profesörler önemli değil, onlar zaten girmişler yola, çıkmaları mümkün değil. Yani, bir insan yardımcı doçent olduktan sonra, tıpkı bürokraside olduğu gibi, genel müdür yardımcısı oluruz, daire başkanı oluruz, genel müdür oluruz, genel müdür yardımcısı, müsteşar yardımcısı, müsteşar oluruz diye o umutla gider, hayata artık çıkılmaz ama araştırma görevliliği son derece önemli bir yer. Onun için oradaki zammı... Oransal olarak zaten siz de diğerlerinden yüksek yapmışsınız, o açık ama ona rağmen burada, gerçekten, öğretim üyeleri için çok ciddi bir zamma ihtiyaç var. Türkiye'de bu kadar çok üniversite açılırken kuşkusuz bu yeni üniversitelerde elemana ihtiyacımız var. Peki, nasıl çekeceğiz bunu? Kuşkusuz ücretle çekeceğiz. Yani, evvelsi gün daha, Gebze Teknik Üniversitesini Meclisten geçirdik. Yeni kadro alınacak. Nasıl alınacak? Bir yerlerden insanlara daha yüksek ücret teklif ederek onları çekmeye çalışacağız. Bu durumu Komisyonun nazarıdikkatine sunmak istedim. Eğer gerçekten -önergeleri anlıyorum, Cumhuriyet Halk Partisinden gelmiş, MHP'den de var mı bilmiyorum veya iktidar partisinden- zammı olabildiğince yüksek tutarsak Türkiye'de üniversiteler için çok ciddi bir katkı yapmış oluruz. Ben de eski bünyeme burada en azından bu sözle bir katkı sağlamış olurum.
Çok teşekkür ediyorum.