| Komisyon Adı | : | İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU |
| Konu | : | Ceza infaz kurumlarında yaşandığı iddia edilen hak ihlallerine ilişkin görüşmeler |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 13 .10.2016 |
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar; şimdi, ben birkaç soru soracağım ve birkaç da öneride bulunacağım. 24'üncü Dönem Cezaevi Komisyonundayken yurt dışına yapmış olduğumuz ziyarette güzel bir örnek bulduk. Orada Sayın Metiner'le aynı heyetteydik. Roma Cezaevinde, cezaevine siz girdiğiniz zaman...
MEHMET METİNER (İstanbul) - Roma'ya ben gelmedim.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Roma değil miydi?
MEHMET METİNER (İstanbul) - Hiçbir yurt dışı gezisine götürmediniz.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ben keşke Başkan olsaydım sizi götürürdüm.
MEHMET METİNER (İstanbul) - Çok meraklı olmadığım için gitmedim.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Peki.
Şimdi, Roma Cezaevinde şöyle bir uygulama vardı: Cezaevine giren tutuklu veya hükümlünün eğitim durumu, sosyoekonomik durumu, tüm özel dosyası hesaplanarak cezaevine girer girmez kapısına 2 tane kitap bırakılır ve en azından ilk girişteki o süreci, o psikolojik durumu o kitapları okuyarak atlatabilir şeklinde. Bir öneri anlamında, yapıcı bir öneri anlamında bence iyi olur diye düşünüyorum, bu bir.
İkincisi: Şanlıurfa Hilvan'da cezaevi yaptınız. Hilvan'da belediye otobüsleri çalışmıyor cezaevine ve vatandaş ziyarete gittiği zaman... Takdir edersiniz, içerideki tutuklu veya hükümlüye ne kadar ziyaret gerçekleşirse psikolojisi de o kadar rahatlar ve ceza infaz kurumunda da görev yapan arkadaşlarımız o kadar rahatlar. Çünkü bunu mutlak suretle, artık belediye oraya nasıl yapar... Yani tüm cezaevlerine -görebildiğimiz kadar- bazılarına halk otobüsleri çalışıyor, bazılarına minibüsler çalışıyor ama Şanlıurfa Hilvan'da kurulan cezaevine hiçbir şey çalışmıyor, bir virane şeklinde.
Üçüncüsü: Bu, cezaevlerinde, evet, otopark var ama otoparklar ücretli. Yani bunu bilemiyorum, bekçisi yok, kapısı yok, bir şeyi yok, yani ekstra bir hizmet sunulmuyor, orada boş bir alan. Yani cezaevini bir ticarethaneye dönüştürüp orada bir ücret almak ne kadar doğru? Bence bunu ücretsiz hâle getirmek lazım. Yine, bu, yurt dışındaki örneklerden biliyorum, gittiğimizde orada otopark ücretleri vesairesi alınmıyor. Yani bu ayrı bir sorun, bence bunu da şey altına almak lazım.
Bir başka öneri: Mesela diyoruz ya, hani biraz önce dediniz, işte, "Şunlar yapıldı." diye, evet, doğru. Peki, bugüne kadar kurumunuzda yapılan incelemeler sonucunda cezalandırılan görevli sayısı var mı, ne kadar? Veya bu görevlendirmelerle ilgili, yani bu görevlilerin cezalandırılmasıyla ilgili yine kanun hükmünde kararnamenin -667 yanılmıyorsam- 37'nci maddesinde diyor ki: "Hiçbir işlem yapılmaz." Yine bu mu, bunun arkasına mı acaba sığınılıyor?
Bir başka husus: "Yerinde." dediniz. Dediniz ki: "Yani cezaevlerinde avukat görüşmeleri vesaire..." Kanun hükmünde kararnameye atıf yaptınız. Şimdi, değerli üstadım, bildiğim kadarıyla siz aynı zamanda hukukçusunuz.
CEZA VE TEVKİFEVLERİ GENEL MÜDÜRÜ ENİS YAVUZ YILDIRIM - Hâkimim.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ve Anayasa'mızın 119, 120, 121 ve 13'üncü maddesi, 15'inci maddesi; olağanüstü hâl dâhil, sıkıyönetim hâllerinde dahi -yapamayacağınız- çekirdek haklar var. Çekirdek hakların içerisinden bir tanesi de o "adil yargılama" dediğimiz husus. Nedir bu? Avukat görüşmeleridir. Mesela çok canlı örnek vereceğim size ve raporum da İstanbul Avukat Hakları Merkezinde var, bir alın yazılı olarak isterseniz veyahut da biz talep edip size gönderelim. Silivri'de 6, 7, 9 numaralı koğuşlarda -hele hele yanılmıyorsam ya 6 olacak veya 9- avukatların kâğıt parayla bile içeri alınmaları engelleniyor Değerli Müdürüm, yani kâğıt parayla. Şimdi, siz hukukçu olarak gidiyorsunuz; kişi, suçu sabit olmuş veya olmamış, hükümlü... Zaten şunu söylüyoruz ya "Kişi, mahkûmiyet kararı kesinleşinceye kadar masum." diyoruz, temel ilke. Yani siz orada müvekkilinizin size anlatacaklarının ne kadarını kafanızda tutabilirsiniz? Ne kadarını...
BAŞKAN - Özür diliyorum, Mahmut Bey, çok özür diliyorum, sözünüzü kesmek istemezdim ama...
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bitiriyorum.
BAŞKAN - Lütfen, yani 3 kişi daha var çünkü cevapları da yoksa yetiştiremeyeceğiz.
Buyurun.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Yani bu, Silivri 6, 7, 9'da... Bu da ana merkezde, belgelerle birlikte İstanbul Avukat Hakları Merkezinde var.