MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Şimdi, tabii, Sayın Bakanımız -söylediği husus- meseleyi farklı bir noktada değerlendiriyor. Asgari geçim indirimi uygulamasını bir kısım asgari ücretli için yılın son üç ayında yapılamaz hâle getirildiğini ifade ediyor Sayın Bakan. Şimdi, buna, Sayın Bakanım, katılmam mümkün değil. Neden? Açıkça izah edeyim size: Evli, 2 çocuklu veya 3 çocuklu bir kişi için önce bordro üzerinde gelirin geldiği tutar itibarıyla, toplam vergi matrahı tutarı itibarıyla o tutarı hesap ettikten sonra bir vergi oranı uygulanıyorum. Yani, evli, 3 çocuklu birisi için onuncu ayda geldiği toplam bir vergi matrahı var. Eğer vergi dilimi itibarıyla gelir yüzde 20'lik bir dilime gelmişse o zaman o vergi ona göre hesaplanıyor. Bu artıyor, bakın, bu artıyor yani hukuken bu artıyor. Peki, ben bu kişinin asgari geçim indirimi hakkını elinden alıyor muyum? Hayır, son üç ayda da asgari geçim indirimi önceki aylarda olduğu gibi aylarda olduğu gibi aynen devam ediyor. Dolayısıyla, sakın, şöyle bir yanlış anlaşılmayı meydana vermeyelim: "Bu düzenlemeden yararlanamayanların asgari geçim indirim hakkı elinden alınıyor." demek doğru değil. Sadece vergi arttığı için, hesaplanan vergi...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Bir dakika, o zaman biz yanlış anladık bu kanunu.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Bakın, şöyle -arkadaşlar bana rakam verseydi, oradan söylerdim- çok basit: Onuncu ayda 12.600 lirayı aşan bir geliriniz var. Normalde vergi matrahı çarpı 12.600 liraya kadar olan kısım için kanunda öngörülen maktu rakam, üzeri olan kısım için de yüzde 20... Dolayısıyla, ekim ayına geldiğinde bu kişi için yani evli, 3 çocuklu olan kişi için hesaplanan vergi bir önceki aya göre artacak ama asgari geçim indirimi tutarını ben o artan rakama göre uygulayacağım için kişinin eline geçen net rakam azalacak. Asgari geçim indiriminden yine yararlanacak mı? Evet, yararlanacak. Hiçbir şekilde asgari geçim indiriminden yararlanamama gibi bir durum söz konusu değil. Sadece vergisi artıyor.

Diğer taraftan, asgari ücretlilerden bir kısmı...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - O zaman tersi olacak, asgari ücretten yararlanamayacak Sayın Bakanım.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok, öyle değil, çok basit, Sayın Bakanımız anladı sanıyorum.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Sayın Bakanım...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Söylüyorum, bir dakika, tahta olsaydı izah ederdim, şöyle: Geliriniz 15 bin lira, 15 bin liranın 12.600 liraya tekabül eden kısmından kaç lira vergi alıyorsunuz arkadaşlar? 12.600 liraya kadar yüzde 15, 30 bin liranın 12.600 lirası için 1.890 lira. Bakın, 1.890 lira. Ekim ayında evli, 3 çocuklu birisinin asgari ücreti kaç lira oluyor vergi matrahı toplamında? Diyelim ki 15 bin lira oluyor. Bakın, 15 bin lira oluyor. 12.600 lira için 1.890 lira, 12.600 lira ila 15 bin lira arasında olan rakam için ise yüzde 20 hesaplanacak. Dolayısıyla, bir önceki aya göre hesaplanan vergisi daha fazla oldu, değil mi? Diyelim ki daha önce vergi, atıyorum, 250 liraydı bir önceki ayda hesaplanan vergi, asgari geçim indirimi uygulanmadan önceki vergi 250 liraydı, bu durumda 300 lira oldu. Şimdi, asgari geçim indirimi, ikinci yarı için rakam zaten belli. Dolayısıyla, diyelim ki 120 lira asgari geçim indirimi, 250 liradan 120 liraya düşerken, bu sefer 300 liradan 120 liraya düşüyor. Yani, kişinin gelirinde azalma meydana geliyor ama kanundan gelen asgari geçim indiriminden bire bir yararlanıyor. Sadece şunu söyleyebilirsiniz: Mevcut duruma göre, asgari ücretlilerden bir grup, önceki durumdan daha fazla asgari geçim indiriminden yararlanıyor yani bekâr birisi için yüzde 50 olan asgari geçim indirim oranı yüzde 70 oluyor, yüzde 78 oluyor. Dolayısıyla, diğer grupların hiçbirinde asgari geçim indiriminden yararlanılan kısmında bir azalma meydana gelmezken, 1.300 liranın altına maaşları düşenlerin asgari geçim indiriminden yararlandıkları tutar artırılmış oluyor. Onun için şu konuda mutabık kalalım: Bu düzenleme hiç kimsenin yararlanmış olduğu asgari geçim indirimini fiilî veya dolaylı olarak hiçbir şekilde etkisiz hâle getirmiyor. Olan farklılık ne? Hesaplanan verginin yukarıya gitmesi.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Bakanım, sonuçta azalıyor, bu AGİ'dir veya asgari ücrettir, fark etmez ki. Vergidir veya AGİ'dir, fark etmez o, sonuçta azalıyor.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Öyle ücret geliri elde edenler var ki şubat ayında bu gelir vergisi tarifesinden dolayı ücreti azaldı, ocak maaşına göre şubatta maaşı azaldı. Öyle gelir grupları var ki nisanda maaşları azalmaya başladı, öyle gelir grupları var ki haziranda, öyle var ki eylülde oldu. Dolayısıyla, ben baştan beri ne söylüyorum? Artan oranlı bir sistemde gelir vergisi tarifesinin yapısına bağlı olarak gelir, aylar itibarıyla değişir, azalan bir trend çizer. Nitekim, biz ücret hesaplamalarında, toplu sözleşme görüşmelerinde hep gelir vergisi tarifesindeki vergi oranındaki değişime bağlı olarak ücret pazarlığı yaparız. Onun için bugün burada asgari ücretli olarak bu sorunu niye gündeme getirdik? Bundan önceki yıllarda asgari ücretli olup da geliri düşmeyen yok muydu? Vardı. 2015'te de vardı, 2014'te de vardı. Peki, biz bu sene niye bunu konuşuyoruz? 2016'nın başında bir söz verdik, dedik ki: "Asgari ücreti 1.300 lira yapacağız." Peki, "1.300 lira" dediğimiz asgari ücret, kimin asgari ücretiydi? Bekâr bir kişinin asgari ücretiydi. Aslında, evli, 3 çocuklu bir kişinin asgari ücreti 1.300 lira değil, 1.384 liraydı. Dolayısıyla, hepimizin hep beraber üzerinde konuştuğumuz rakam 1.300 liraydı ve bu bekâra tekabül ediyordu. Şu anda da artan orandan dolayı bütün ücretliler açısından geçerli olan aylar itibarıyla farklı ücret, net ücret gerçekleşmeleri burada da oldu ama hep beraber -siyaseten siz de destek veriyorsunuz, teşekkür ediyorum- "Hiçbir şekilde gelir 1.300 liranın altına düşmesin." dedik.