| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 24 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 25 .11.2014 |
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Değerli arkadaşlar, birincisi, hazine garantili borçların birtakım esasları var. Yani diyelim ki üçüncü köprü. Üçüncü köprüye bir garanti veriliyor. Bu üçüncü köprü temelde İstanbul için bir ihtiyaç. Varsayalım ki bu krediyi alanlar şu veya bu şekilde ödeyemez noktaya geldiler veya bu projeyi tamamlayamaz noktaya geldiler. Devlet aslında nihayetinde bu üçüncü köprüyü yapmayı düşünüyordu. Özel sektör eliyle yapıyor ve mevcut finansman koşullarında işte diyelim ki bu garantiyi vererek finansmanı çok daha makul düzeyde sağlanmasına imkân sağlıyor. Şimdi burada aslolan şey şu: Bir, devlet o varlığın sahibi. Yani eğer mesela bu hazine garantisi bir muaccel hâle gelirse bir kere o varlığa... İkincisi, hiçbir zaman yüzde 100'ünü karşılamıyor, mutlaka bir öz sermaye gerekiyor.
Şimdi, burada da bu sene içerisindeki artışın sebebi... Hazine de eminim buraya geldiğinde konuşmuşsunuzdur uzun uzun. Önemli bir iki projede bu ortaya çıktı. Bir, üçüncü köprü, ondan sonra, yanlış hatırlamıyorsam, İzmit geçişi, bir de Avrasya, yanlış hatırlamıyorsam, hazine bütün bu detayları bilir ama... Yani özetle, aslında finansmanı bulunmuş bugün itibarıyla, faaliyeti epey bir ilerlemiş... Mesela şu anda üçüncü köprünün 2015'in Ekiminde açılması öngörülüyor yani epey bir ilerleme sağlanmış. İzmit geçişiyle ilgili epey bir, yanlış hatırlamıyorsam, bir ara bir rakam okumuştum, yüzde 25'ler falan aşılmış. Aynı şekilde, Avrasya taşıt tüneli, orada da epey bir ilerleme sağlanmış. Dolayısıyla, bu üçü bir arada denk geldiği için, İstanbul'la ilgili veya İzmit'le ilgili üç temel, büyük projeler bu kapsamda hazinenin verdiği garantileri yansıtıyor ama bunlar tamamen hazine borcu olacak anlamında değil. Velev ki olsa dahi diyelim ki hazine o zaman da buraların işletmesini, buraların mülkiyetini alacak ve muhtemelen de kaldığı yerden başka bir modelle devam ettirecek yani bunu da görmemiz lazım ama hazineyle eminim bu konular zaten geniş bir şekilde burada sizlerle birlikte konuşulmuştur yani.
BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Bakanım.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Sayın Bakan, şimdi şöyle bir durum var: Tabii, şimdi söylüyorsunuz, o zaman bütün projelerin hepsine hazine garantisi verin, nasıl olsa hepsi sonuç itibarıyla varlık olarak hazinenin olacak yani buradan o sonuç çıkar.
BAŞKAN - Hayır, sadece PPP projeleri için.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Bir dakika... Hayır, söylediğinizden bu sonuç çıkar, birinci şey bu.
İkinci olarak da baktığınızda, hazine borçlansaydı acaba bu imkân, bu koşullarla mı borçlanacaktı? Dışarıda bir borcu devralıyorsunuz burada. Biz ona da işaret ettik uzun konuşmalarda.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Hayır, devralmıyoruz.
BAŞKAN - Borcu devralıp almayacağı belli değil.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Hazine garantisi var, devralıyor işte, burada yazıyor miktarlar. Yani bunu aldınız mı devralıyorsunuz.
BAŞKAN - Şartlı yükümlülük.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Bu olmayabilir de olmama ihtimalî çok yüksek.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Devralıyorsunuz, rakam artmış.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - "Ekonomik mi, değil mi bunlar?" bütün mesele bu.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Var ya da yok, bu zaten koşullu yükümlülük, hazine garantili borç. Yani şu anda yok ama yarın bir şey oldu mu kalacak üzerinde borç.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Ama, olmayabilir de.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - "Olmayabilir"le olur mu Sayın Bakan? Yani bütçenin şu anda bir yılını görüyoruz, önümüzdeki yıllara ilişkin olarak da bunların altına imza atarken çok dikkat etmek gerekiyor.
BAŞKAN - Bunlar özel sektörde nazım hesaplarda izlenir Sayın Bakanım.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Bakın, bütün konu şu: Bu projeler gerçekten rantabl mı, değil mi? Bakın, bu esas, esas konu bu ama bunu da Kalkınma Bakanlığı çalışıyor, bir şekilde bir noktaya geliyor, sonra Ulaştırma Bakanlığı projelerini vesaire yürütüyor.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Çok yüksek rakamlar.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Ama Hazine buradayken eminim bu konuları konuşmuşsunuzdur, bu rakamlar bir yıl içerisinde yükselmiştir.
RAHMİ AŞKIN TÜRELİ (İzmir) - Size de konuşacağız, siz Maliye Bakanısınız.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Şey anlamında söylüyorum, ben şöyle: Yani esas itibarıyla benim mesela Maliye Bakanı olarak esas benim kaygılanacağım konu, ekonomik olarak rantabl olmayan, kendi kendisini idame edemeyecek projelere bu garantilerin verilmesi. Şimdi, İstanbul nüfus itibarıyla bugün 22 Avrupa Birliği üyesi ülkeden daha büyük bir il yani daha doğrusu bir metropol. Burada bu projelerin devreye girmesiyle birlikte yani Ulaştırma Bakanlığımızın da görüşü bu yönde, Kalkınma Bakanlığımız da üç aşağı beş yukarı YPK'larda böyle vurguluyor. Çok ciddi verimlilik artışı, trafiği özellikle hafifletmede...
BAŞKAN - Katma değer yaratıyor.
MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Yani o anlamda zaten o aşamada ikna olmazsak o projenin yapılmaması lazım. İşin özü bu, o anlamda biz zaten... Ama dediğiniz doğru yani ciddi artış var, bu artışın sebebi bu 3 projenin aynı anda Hazine garantisi kapsamına alınmasıdır ve ondan dolayı böyle bir artış söz konusudur. Şu aşamada başka önemli, büyük ölçekli bir proje öngörülmüyor. Mesela havaalanına böyle bir şey söz konusu değil çünkü bu yapılırken bunun Hazine garantisi kapsamında olmayacağı açık ve net olarak ifade edilmiş, dolayısıyla o gelseydi çok çok daha büyük bir... Efendim, bunun dışında örneğin şu an itibarıyla başka, benzer büyük ölçekte bir proje söz konusu değil.
BAŞKAN - Teşekkür ederiz Sayın Bakanım.