FARUK BAL (Konya) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Şimdi, değerli arkadaşlar, Yargıtay savcılığı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı adına görüş bildiren, tebliğname düzenleyen ve Cumhuriyet Savcılığı işlemlerini yapan yargının çok önemli bir unsurudur. Kendi adına işlem yapacak, kendi adına imza yetkisini kullanacak kişiye Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının inanması, güvenmesi lazım, birinci olarak bu. İnanmadığı, güvenmediği bir kişiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısını çalıştırmak demek Yargıtay cumhuriyet başsavcılığını avara kasnaklarla doldurmak demektir. Yani, hizmetinden, emeğinden, çalışmasından yararlanamayacağı kişileri oraya doldurmak demektir. Dolayısıyla, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Yargıtay cumhuriyet savcılıklarına atamadaki görüşünün kaldırılması demek onun inisiyatifi dışında oraya atama yapacağı anlamını getirir ki bu kalenin içten fethi sonucunu doğurur. Kalenin içten fethine gerek yok. Yargı açıklık, şeffaflık mercisidir, orada yapılan her işin verimliliği dikkate alınarak hesap verilebilir noktaya taşınması gerekir. Bunun adına biz... Parlamenter demokratik sistem içerisinde nasıl yasamayı, yürütmeyi yargı dengeliyor, denetliyor ise yargı içerisinde de bir denge denetim mekanizması vardır. Bu madde, o denge ve denetim mekanizmasının buraya yansımız hâlidir. Şimdi, yargı içerisindeki denge ve denetim aracını bu şekilde bozar, oy alarak cumhuriyet başsavcılığına seçilen cumhuriyet başsavcısının kullanabileceği inisiyatifleri elinden alırsak o takdirde seçiminde hesap verebilme noktasında da yaptığı işleri, çıkardığı iş durumunu sorulamaz hâle getiririz ki bu, yargıdaki dengelerin bozulması anlamını taşımaktadır. Tabii ki buradan yargının siyasallaştırılma amacı olduğunu da düşünüyoruz. Biraz önce Sayın Yargıtay Üyemiz tarafından ifade edilen hususlara ben de aynen katılıyorum. Bu katılmanın üzerine de ilave etmek istiyorum ki cumhuriyet savcıları Yargıtay başsavcılığının mutfağında çalışan, emek geçen insanlardır. Dosyaları lime lime eden, okuyan ve onların kanuni karşılıklarını bulan insanlardır. Dolayısıyla, bunların ilerlemelerinde, başka görevlere atanmalarında veya Yargıtaydan ayrılmalarına karar verileceği anda cumhuriyet başsavcısının bu çerçeve içerisinde görüşünün alınması gerekir.

Diğer taraftan, ben de 9'uncu maddeyle ilgili de düşüncelerimi açıklamak istiyorum.

BAŞKAN - 9'da ayrı bir söz vereyim Farukçuğum.

FARUK BAL (Konya) - Bu düşüncelere paralel olarak ifade ediyorum. Bunun metinde bulunmasına gerek yoktur, bunun siyasi bir yönü de yoktur.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Başkan, ikisini beraber konuşalım.

BAŞKAN - Ya, beraber müzakere diye bir yöntem yok da onun için.

Buyurun.

FARUK BAL (Konya) - Şimdi, değerli arkadaşlar, bu Yargıtayı bir kenara bırakalım. Herhangi bir kişinin basitçe bir işini gördürmek için yanına bir kişiyi istihdam edeceğini düşünelim. Bizim kültürümüzde, geleneğimizde şöyle ölçüler vardır: Eğer, birisi birisini yanında çalıştırmak isterse gelirken yürüyüşüne bakar. Yerde bir çöp varsa, o çöpü bir kenara alıp koyup koymamasına bakar. İkram edilen yemeği yiyiş tarzına, hızına bakar. Yani, bu kişi ben işe aldığım zaman verimli bir üretim yapabilecek mi? Bu doğal bir iştir. Bunu iş hukukunda da yansıtabilirsiniz kültür ve gelenekten çıkararak, kamu hukukuna da yansıtabilirsiniz. Bu, hizmette verimlilik, hizmette şeffaflık ve hizmetin amacına uygun olarak görülebilmesi çerçevesinde değerlendirilecek genel bur kuraldır. Bu genel kuralı... Yargıtayın devasa bir sorunu vardır diyoruz. Bunu teklif ile de Adalet Bakanlığı kabul ediyor. Yani, Yargıtayın 387 üye sayısının 507'e çıkarılmasını gerektirecek kadar bir iş yoğunluğu var. Bu hesaba bakarsak, biraz önce Sayın Yargıtay Üyemizin ifade ettiği rakamları oranlayarak söylemek istiyorum, Yargıtay 5. Ceza Dairesinde 10 tane üye varsa...

Kaç üyemiz var Sayın Üyem?

YARGITAY ÜYESİ DURSUN ALTINÖZ - 9.

FARUK BAL (Konya) - 10 tane diye kabul edelim.

...10 üyeye 28 tetkik hâkimi ihtiyacı hasıl olmuşsa o zaman üye sayısına göre 2,8 oranında bir tetkik hâkimine ihtiyaç vardır ve bu mesafede de cumhuriyet savcısına ihtiyaç vardır. Bu takdirde, Yargıtaydaki tetkik hakimi sayısının 507x2,8 ne kadar ediyorsa o kadara çıkarmak gerekmektedir. Eğer, Yargıtay samimi olarak böyle bir iş yükü altında ise ve Yargıtayın mutfağının da boşaltılması istenilmiyor ise böyle bu hesabı bulmamız lazım. Yani, kaba bir rakamla 1.500 tane tetkik hâkimine ihtiyaç vardır.

Şimdi, bu yasayla 1.500 tetkik hâkimi ihtiyacı olan bir Yargıtayın tetkik hâkimlerinden tamamına yakını "Ben Yargıtaydan gitmek istiyorum." diye dilekçe vermiş ise ve bunların büyük bir bölümü de HSYK tarafından atanıyor ise bu takdirde Yargıtayın üye sayısının artırılması ve tetkik hâkiminin de sıfırlanması gibi bir sonuçla karşı karşıyayız. O zaman, üyeler ne yapacak? Yargıtay nasıl çalışacak? Üye, dosya hâkimi değildir. Dosyayı inceleyecek ve rapor edecek olan tetkik hâkimidir. Ona hukuki sonuç bağlayacak olan da üyelerin takdirindedir ve bu daire kararına dönüşecektir. O zaman, üyeler oturacak, dosya okuyacak demektir ki bir dosyanın 5 üyeyle çalıştığını düşünün, 5 defa Yargıtay üyesinin elinden geçeceği anlamını taşımaktadır.

BAŞKAN - Keşke birisi okuyabilse.

FARUK BAL (Konya) - Keşke öyle olsa da öyle olmasına imkân görülmemektedir. Dolayısıyla, bu, Yargıtayın içinin boşaltılması anlamını taşımaktadır. Seçimle gelen Yargıtay başkanlığı, seçimli oluşan Yargıtay Başkanlık Divanı gibi kurumların Yargıtay içerisinde kendi seçmenlerine yani Yargıtay üyelerine verecekleri hesap verebilirlik noktasındaki açıklığı, şeffaflığı ve verimliliği de ortadan kaldıracak demektir.

Sonuç olarak ifade ediyorum, bu, yargı içerisinde bir denge ve denetim aracıdır.

BAŞKAN - Check balans yok olur diyorsunuz.

FARUK BAL (Konya) - Check balans olmayacak demektir. Olmadığı takdirde de yargı tek bacaklı yürüyecek demektir, tek kanatlı uçacak demektir. Olmayacak bir iştir, olmayacak işe "amin" demenin anlamı yoktur. Dolayısıyla, bu 2 maddenin de metinden çıkarılması gerektiğini düşünmekteyim.

BAŞKAN - Çok teşekkür ediyoruz.