MUSA ÇAM (İzmir) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Komisyonumuzun saygıdeğer üyeleri, Sayın Bakan, kamu kurum ve kuruluşlarının değerli temsilcileri; teşekkür ediyorum.

Şimdi, bu düzenleme aslında 1 milyon 600 bin kayıtlı esnafı ve 1 milyon 700 bin iş yerini kapsayan önemli bir düzenleme. Bu düzenleme, Esnaf Ahilik Sandığı, söz konusu kişilerin ekonomik olarak zor duruma düşmeleri nedeniyle iş yerlerini kapatmaları ya da iflas etmeleri durumunda oluşacak gelir kayıplarını önlemeye yönelik bir düzenleme.

Yine 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na yapılacak eklemeyle kurulacak olan Esnaf Ahilik Sandığı çerçevesinde 4/b'li olarak hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan kişiler Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılacak. Yine bu düzenlemede, Esnaf Ahilik Sandığı sigortası zorunlu hâle geliyor. Bu açıdan, kapsama giren ve hâlen faaliyetlerini sürdüren esnaf temmuz ayından itibaren sandık sigortalısı sayılacak. Bununla beraber, yasa çıktıktan sonra, işletme açanlar faaliyetlerine başladıkları tarihten itibaren sigortalı sayılacaktır. Kurulan sandığa yukarıda belirtilen kapsamdaki sigortalılarla birlikte devlet de prim ödeyecek. Prime esas kazanç üzerinden sigortalıların yüzde 2, devletin yüzde 1 oranında sandığa prim ödemesi öngörülmekte teklifte. Temmuz ayından itibaren başlayacak olan prim ödemeleri, asgari ücret üzerinden prim ödeyen esnaf için 35,55 TL olacak. Herhangi bir nedenle sigortalılığın sona ermesi durumunda o ana kadar sigortalıdan kesilen primler ile devlet katkısı iade edilemeyecek. Esnaf Ahilik Sandığının biriken fon idaresinden ve primlerin kesilmesinden Sosyal Güvenlik Kurumu sorumlu olacak.

Teklife göre, Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinin günlük tutarı ödenekten yararlanacak sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama kazancının yüzde 40'ı kadar olacak. Söz konusu ödeneğin miktarını, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80'ini geçemeyecek olarak görüyoruz.

Yine ödeneğin, damga vergisi hariç herhangi bir vergi veya kesintiye de tabi tutulmayacağını görüyoruz.

Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden yararlanabilmek için, sandık sigortalılığının sona ermesinden önceki son yüz yirmi gün sürekli çalışmış olmak gerekmekte. Bununla birlikte son üç yıl içerisinde yedi yüz yirmi gün faaliyetini sürdüren ve sandığa prim ödemiş olanlara yüz seksen gün, dokuz yüz gün faaliyetini sürdüren ve sandığa prim ödemiş olanlara iki yüz kırk gün ve bin seksen gün faaliyetini sürdüren ve sandığa prim ödemiş olanlara da üç yüz gün süreyle ödeme yapılacağını görüyoruz.

Ödenekten yararlanabilmek için iflas istemiyle mahkemeye başvurmalarda da iflas etmeksizin iş yerini kapatmaları nedeniyle sigortalılığı sona erenlerin, sigortalılığının sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna doğrudan veya elektronik ortamda başvurmaları gerektiğini metinde görüyoruz.

Şimdi, bu, hem Sayın Elitaş'ın vermiş olduğu teklifte hem de Bakanlar Kurulunun vermiş olduğu bir tasarının içerisinde var ama Bakanlar Kurulunun hazırlamış olduğu tasarı ile Sayın Elitaş'ın vermiş olduğu teklif yani aynı Hükûmetin, aynı siyasi partinin iki temsilci, biri Bakanlar Kurulu tasarısı biri de teklif olarak görünüyor. Neden böyle bir şeye gerek duyuldu, bunu çok anlayabilmiş değiliz.

Şimdi, biz, bu madde görüşülmeye başladığında Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunun değerli temsilcisinin ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin değerli temsilcisinin konuşmalarını izledik. Her iki kurum temsilcisi de böyle bir ahilik fonunun kurulmasıyla ilgili genel anlamda bir itirazlarının olmadığını açık ve net bir şekilde söylediler, buna bir itiraz yok. Ama, bunun içeriğinin düzenlenmesiyle ilgili kendilerinin bihaber olduğunu ve bu maddenin yazılması konusunda kendileriyle hiçbir temasa geçilmediğini burada duyduk, kendileri burada itiraf ettiler. Bana göre bu açıdan bu düzenleme yanlış ve eksiktir. Aslında Sayın Nejat Koçer'in söylediklerinden sonra benim konuşmam da son derece abes, kendimi öyle değerlendiriyorum çünkü sayın duayen arkadaşımız, değerli Antep Milletvekilimiz ve Gaziantep Ticaret Odası Başkanlığını da yapmış, bu konuda son derece deneyim ve tecrübe sahibi üstadımızın sözlerinin üzerine bizim ekleyeceğimiz çok fazla bir şey yok. Sayın Bakan, bu, mutlaka biraz daha üzerinde çalışılması ve müzakere edilmesi gereken bir konu. Hayırlı bir iş, doğru bir iş ama eksikliklerle dolu bir iş. Bunun olgunlaşması gerekiyor. Sosyal taraflarla oturup bunun üzerinde çalışılması gerektiğini düşünüyorum.

Şimdi, yine burada, maddenin içerisinde, örneğin maddenin (d) fıkrasında diyor ki: "Aktif işgücü hizmetleri kapsamında kurs ve programlar." Devam ediyor: "Esnaf Ahilik Sandığı bir önceki yıl prim gelirlerinin % 15'i; 48 inci maddenin yedinci fıkrasında belirlenen amaçlarla hizmet sunmak için Kurum bütçesine aktarılmak suretiyle kullanılabilir. Ancak, Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden yararlanmakta olanlara yönelik hizmetler için bu sınırlama dikkate alınamaz." diye bir paragraf var burada yani. Bu çok tehlikeli bir paragraf çünkü İşsizlik Fonu'yla ilgili biriken paranın gerek GAP'a gerek otoyollara gerekse duble yollara ve başka yerlere aktarıldığını biliyoruz. Şimdi, bu düzenlemeyle, bu paragrafla birlikte, burada ahilikle ilgili oluşturulan bu bütçeden başka yerlere, başka amaçlarla kullanılacağıyla ilgili paragraf var. Bu son derece ve riskli bir düzenlemedir.

O nedenle, burada yapılması gereken şey, sosyal taraflar böyle bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu söylüyorlar, biz de böyle bir düzenlemenin yapılmasından yanayız, hiçbir itirazımız yok ama bunun ince elenip sık dokunması ve yanlış yapılmaması gerekiyor.

Bu nedenle, bu maddenin geriye bırakılarak, çekilerek önümüzdeki süreçte daha iyi, sosyal taraflar hazır buraya gelmişken sosyal taraflarla müzakere edilerek düzenlenmesinin çok daha faydalı ve hayırlı olacağını düşünüyorum.

Teşekkür ediyorum.