ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi, değerli arkadaşlar, burada sorulması ve yanıtlanması gereken soru şu: Vergiyi doğuran olay tüm mükellefler için aynı olduğu hâlde... Buradaki olayımız ne? Bir gayrimenkulün satın alınması yani vergi konusu harcamanın yapılması; olayımız bu. Bütün herkes aynı durumdayken sadece dar mükellefler lehine bir düzenleme yapılması; dar mükellefsen az vergi ödersin, tam mükellefsen çok yani "Mukimsen çok vergi ödersin, mukim değilsen az vergi ödersin." denmesi ne dereceye kadar mümkün olacak bir olaydır? Ülkemizde yabancıların gayrimenkul edinmesiyle ilgili karşılıklılık ilkesinin geçerliliği hâlâ var dolayısıyla bu ülkede...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Kaldırdık karşılığı.

MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Kaldırdılar, keşke olsa.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Mütekabiliyet yok.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Öyle mi? Mütekabiliyet tamamen kalktı mı şimdi?

GARO PAYLAN (İstanbul) - Kalktı.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - O zaman bu çok daha önemli bir hâle geliyor. Yani, bu koşullar altında kesin olarak ikametleri itibarıyla mukimlik göz önüne alınarak farklı vergi düzenlenmesini bizim ülkemizde ve hukukumuzda gerekli kılacak veya geçerli kılabilecek herhangi bir düzenleme yok. Bunu sadece ihracatı teşvik veya döviz gelirlerini teşvik anlamında değerlendirmeniz de mümkün olmaz.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Daimî ikameti olanlar...

BAŞKAN - Dışında galiba? Daimî ikameti olanlar dâhil değil.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yurt dışından döviz olarak getirecek çünkü...

BAŞKAN - Daimî ikametgâh sahibi olmayacak.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Tamam yani Türkiye içinden de döviz olarak alabilir o zaman. Niye Türkiye dışından getirsin?

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Türkiye'nin içindeki döviz zaten Türkiye'nin içindeki döviz.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Tamam, olabilir de...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Önce yurt dışından...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Yani, buradaki insanlar açısından... Bunu satın alanlar açısından bu bir ayrıcalık yaratmıyor ki. "Döviz istiyorsan bende de döviz var." diyecek, yastığının altından çıkartıp tak diye koyuverecek.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok, koyamaz ki.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Ya da daha önceden çıkarttığınız yasal düzenlemelerle "Türkiye'ye getirirken benden hiçbir şey sorulmadı, ben de oradan getirdim." diyecek.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok, olmaz o.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Şimdi, Sayın Bakanım, olmaz olayı ayrı bir olay ama hukuk karşısındaki durumu söylüyorum. Bir vergi konusu harcama var. Bu vergi konusu harcamanın mukimlik esasına göre farklı vergilere tabi tutulması konusunda da bir düzenleme yapıyorsunuz. Daha önceden bu olay denendi. Anayasa Mahkemesinden döndü, döndü, geldi; katma değer vergisi için değildi de stopaj içindi.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Stopaj için, KDV için değil.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Evet, stopaj içindi; katma değer vergisi için değildi, stopaj içindi sonuç olarak. Dolayısıyla, böyle bir uygulamanın kabul edilmesi mümkün değil. Bu birinci konu. Bir defa daha tekrarlayayım: Mukimlik baz alınarak aynı harcamayı yapan insanları farklı vergi yükümlüsü olarak ayırmak mümkün değildir. Burada yaşayan insanların da bir hakkı vardır yani bunları indiriyorsanız hepsini beraber indirin. Nasıl ki yabancı birisine farklı bir vergi oranı uygulandığı zaman "Diskriminasyon yapıyorsunuz." diye bütün dünya ayağa kalkıyor ise siz de burada bizim yerlilere diskriminasyon yapıyorsunuz; bu olmaz, olmaması gerekir daha doğrusu. O nedenle, bunun birinci değerlendirilme şekli kesin olarak bu.

İkinci değerlendirilme şekli de, bu konuda -bizim özellikle, şu anda, artık çok uluslu bir devlet olmamız nedeniyle, yurttaşlarımızın büyük bir kısmı değişik ülkelerde falan yaşıyorlar- bunun suistimal edilmesinin önü inanılmaz derecede açık olur. Yani, dışarıdan onların adına gönderilecek dövizlerle bunların alınmasının önüne geçecek herhangi bir olay yoktur. Kaldı ki bu durumun tespit edilmesi hâlinde de -bu nasıl bir mantıksa onu anlamakta gerçekten çok zorluk çektim- eğer bu maddedeki koşulları taşımıyorsa da, taşıyormuş gibi yapıp da buradan yararlanmışsa "Yabancı uyruklu gerçek kişi ile kanuni ve iş merkezi Türkiye'de olmayan ve bir işyeri ya da daimi temsilcisi vasıtasıyla Türkiye'de kazanç elde etmeyen kurumlardan tahsil edilir." diyor yeniden ödenen şey. Adam zaten yurt dışında, çekmiş gitmiş...

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Ev burada.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Ev burada ama bunu başka birisine satmış, parayı da almış, çekmiş gitmiş.

MEHMET EMİN ADIYAMAN (Iğdır) - Sattıktan sonra teslim etmiş.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - En fazla olacak olan örnek olayı veriyorum.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Ama zaten ikinci elden sattığında KDV...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Yani, gerçek kişilerin ikinci el gayrimenkullerini satması hâlindeki vergi yükümlülüklerini de göz önüne getirin. Burada herkesin saatine baktığı bir zamanda oturup... Bu tartışma uzun bir tartışma, o nedenle yarına bırakalım diye ısrar etmemizin nedeni buydu.

Dolayısıyla, bu olay böyle sıradan bir olay değil, sıradan bir olay olarak kesin olarak görmüyoruz. O nedenle de bunun bizim vergi hukukumuz çerçevesinde gerçekleştirilebilirliğini de ben şahsen görmüyorum. Olayın bu açıdan değerlendirilmesini bütün Komisyon üyelerinin takdirlerine sunuyorum.