MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Sivas) - Sayın Başkanım, Komisyonumuzun değerli üyeleri; öncelikle yeni çalışma mekânının hayırlı olmasını diliyorum. Gerçekten eskisiyle kıyaslarsak, ne basın mensuplarına ne dinleyicilere ne de dışarıdan katılan vekillere yeteri kadar yer yoktu, dolayısıyla da çağdaş Türkiye'ye yakışan iyi, güzel bir yer olmuş, hayırlı olmasını diliyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Millî Savunma Bakanlığımızca hazırlanan Millî Mayın Faaliyet Merkezi Kurulmasına İlişkin Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı hakkında söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Tasarıda, mevzuatımıza ilk kez girecek millî mayın faaliyet merkezi kurulmasına ilişkin kanunun yanı sıra, Türk Silahlı Kuvvetlerini ilgilendiren 19 kanunda değişiklik öngören düzenlemeler yer almaktadır. Bilindiği üzere, ülkemiz Ottawa Sözleşmesi'ne 1 Mart 2004 tarihinde taraf olmuş ve depolardaki mayınların Kasım 2010 tarihine kadar imhasını, döşenmiş mayınların ise Mart 2014'e kadar temizlenmesini taahhüt etmiştir. Depolarda bulunan antipersonel mayınların imha işlemleri Haziran 2011 itibarıyla tamamlanmıştır, döşeli mayınların temizlenmesine ilişkin süre Türkiye'nin talebi üzerine 1 Mart 2022 tarihine kadar uzatılmıştır. Bugün itibarıyla toprağa döşeli mayınlardan 28.309 adedi Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından temizlenmiştir, ülkemiz sınırları içerisinde toprağa döşeli 975.674 mayın bulunmaktadır. Bu tasarıyla Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan Uluslararası Mayın Faaliyet Standartları Dokümanı'nda tavsiye edilen ve mayın temizliği yapılan ülkelerin büyük çoğunluğunda mevcut olan mayın faaliyet merkezi teşkilatı Türkiye'de de kurulacak. Ülkemizdeki mayın ve patlamamış mühimmat temizleme faaliyetleri tek merkezden, planlı ve uluslararası mayın faaliyetleri standartlarına uygun olarak yürütülecek. Kurulacak olan bu merkezde 50 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli personel çalıştırılabilecek. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarından görevlendirilme yapılabilecektir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yine millî mayın merkezi kurulmasıyla ilgili kanun tasarına ilave olarak 1111 sayılı Askerlik Kanunu'nda yapılan değişiklikler ile göçmen, mülteci veya yabancı statüsünde, sonradan Türk vatandaşlığına alınan yükümlülerden vatandaşlığa alındıkları yıl itibarıyla 22 yaşında olanlar ile geldikleri ülkede askerliğini yaptıklarını belgeleyenlerin askerlik hizmetini yapmış sayılmaları, yoklama sırasında ikametgâh mahalli dışına gönderilen yükümlülere harcırahın yanı sıra konaklama gideri de ödenmesi, deprem, sel gibi doğal afetler ile Soma'da meydana gelen maden kazası gibi olaylarda erbaş ve erlere yıllık izinleri haricinde Bakanlar Kurulunca ek izin verilebilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, 7471 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Ordusu Subay ve Astsubaylarının Giyecek ve Teçhizatına Dair Kanun'da yapılan değişiklikler ile, subay ve astsubaylar dışındaki Türk Silahlı Kuvvetleri personeli de kanun kapsamına alınmaktadır.

211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nda yapılan değişiklikler ile, Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sağlık işlemleri, yürütülen hizmetin niteliği dikkate alınarak 5510 sayılı Kanun'a uyum amacıyla güncellenmekte, askerlik hizmetini yapmakta iken vefat eden erbaş ve erlerin mezarlarının yapım giderlerinin bütçeden karşılanması yönünde düzenleme yapılmakta, ailelerin zihninde herhangi bir soru bırakılmaması amacıyla asker kişilerin görevleri sırasında ölümü hâlinde askerî savcılıklarca yapılacak işlemler ile soruşturma sonucunda dava açılması hâlinde bu davalara katılacak avukatların ücretinin de bütçeden karşılanması sağlanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nda yapılan değişiklikler ile, devletin şahsiyetine karşı suçlar ile ağır ve yüz kızartıcı nitelikteki bazı suçlardan yapılan yargılama neticesinde haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen subay ve astsubayların Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılması düzenlemesi getirilmekte, uzman tabip olarak Türk Silahlı Kuvvetlerine geçiş yaş sınırı 32'den 35'e çıkartılmakta, Harp Akademisi eğitimi gibi komutanlık ve karargâh subaylığı öğrenimi ile, astsubay üst karargâh hizmetleri eğitimini tamamlayanların yükümlülükleri de bu eğitimde geçen süre kadar uzatılmakta, tıpta uzmanlık eğitimi gibi diş hekimliğinde uzmanlık eğitiminde, tıpta, diş hekimliğinde ve eczacılıkta doktora eğitimini bitirenlerin yükümlülükleri de bu eğitimde geçen sürenin yarısı kadar uzatılmaktadır.

Yine, Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin yıllık izin süresi, otuz günü yıllık planlı izin ve on beş günü yıllık mazeret izni şeklinde düzenlenmektedir. Personele, yakınlarının ağır hastalığı nedeniyle verilen üç aylık refakat izni devlet memurlarında olduğu gibi bir katına kadar uzatma imkânı tanınmaktadır.. Görevde hizmet ihtiyacının gerektirdiği durumlarda personelin izinden çağrılması yolunda da bir düzenleme yapılmaktadır.

Ulusal ve uluslararası müsabakalarda dereceye giren, proje ve sempozyumlarda başarılı olan askerî öğrencilere ödül verilebilmesi yolunda da yine bir düzenleme yapılmaktadır.

Astsubay meslek yüksekokullarında profesör, doçent ve yardımcı doçent ünvanlı öğretim üyesi istihdamına da imkân sağlanmaktadır.

GATA'da uzmanlık öğrenimi görecek sivil tabiplere sağlık tazminatı ödenmesi yönünde düzenleme de yapılmaktadır.

Öte yandan, 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu'nda yapılan değişikliklerle, Türk Silahlı Kuvvetleri eğitim teşkilleri dışındaki uçuş okullarında eğitim görenler ile karargâhlarda görevlendirilen uçuş ekibi personeline uçuş tazminatı ödenebilmesi de amaçlanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2955 sayılı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kanunu'nda yapılan değişikler ile yardımcı doçentlik için zorunlu olan deneme dersinden başarılı olma şartı kaldırılmakta, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda bulunmayan profesörlük kadrolarına başvuran personelin değerlendirilmesi aşamalarından birisi olan ön değerlendirme aşaması kaldırılmakta, öğretim üyelerinin birikim ve tecrübelerinden daha çok faydalanmak amacıyla bir yıl olan askerî hastanelerde görevlendirme süresi kaldırılmakta, muvazzaf tabiplerle karşılanamayan uzmanlık ve doktora öğrencisi ihtiyacının kamu kurum ve kuruluşlarından sivil uzmanlık ve doktora öğrencisi temini yoluyla karşılanmasına imkân tanınmaktadır. Ayrıca, 3225 sayılı Milli Savunma Bakanlığı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına Bağlı Kurumlarda Döner Sermaye Teşkili ve İşletilmesine İlişkin Kanun'da yapılan değişiklikler ile hâlen Genelkurmay Başkanlığı teşkilatından bulunan asker hastaneleri de bu kanun kapsamına alınmakta, böylelikle hastanelerdeki atıl kapasitenin ülke ekonomisi yararına değerlendirilmesi de amaçlanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu'nda yapılan değişikler ile görev ve hizmet ihtiyacının gerektiği durumlarda uzman erbaşların izinden geriye çağırılabilmelerine imkân tanınmakta; yıllık izinleri, yıllık planlı izin ve on beş günü yıllık mazeret izni şeklinde yeniden düzenlenmekte; devletin şahsiyetine karşı suçlar ile ağır ve yüz kızartıcı nitelikteki bazı suçlarda yapılan yargılama neticesinde haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilenlerin sözleşmelerinin feshedilmesi doğrultusunda düzenleme yapılmakta; Millî Savunma ve İçişleri bakanlarının uzman erbaşların emeklilik ve malullük işlerine ilişkin onay yetkisini devretmelerine imkân tanınmakta; öte yandan, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu'nda yapılan değişiklik ile devletin şahsiyetine karşı suçlar ile ağır ve yüz kızartıcı nitelikteki bazı suçlardan yapılan yargılama neticesinde haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilenlerin ilişiklerinin kesilmesi amaçlanmaktadır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tasarıda 4636 sayılı Millî Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve Nato POL Tesisleri İşletme Başkanlığının Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'da da değişiklikler öngörülmektedir. Millî Savunma Bakanlığı ANT Başkanlığınca hâlen yurdun 37 ayrı noktasında yaklaşık 1 milyon metreküp depolama kapasitesiyle 3.200 kilometre uzunluğunda stratejik önemi haiz akaryakıt boru hattı sistemi işletilmektedir. Akaryakıt boru hattı sisteminin TÜPRAŞ İzmit rafinerisi ile doğrudan bağlantısı bulunmakta, ayrıca deniz terminallerinden gemi tahliyeleri ve dolum işlemleri yapılarak boru hattı sistemi vasıtasıyla yurdun dört bir yanına yakıt ulaştırılabilmektedir. Tasarı ile Başkanlığın atıl kapasitesinin 5015 Petrol Piyasası Kanunu çerçevesinde depolama ve iletim faaliyetlerinde kullanılmasına imkân tanınmakta, yönetim kurulunun yapısı yeniden belirlenmekte, personelin atama süreci kısaltılmakta ve bir başkan yardımcılığı kadrosuna da son verilmektedir, 3 iken 2'ye indirilmekte. Akaryakıt boru hattı sistemi vasıtasıyla petrol piyasası faaliyetlerinde bulunulmasının sistemin idamesi yönünde her geçen yıl artan bütçe yükünün ve kara yollarındaki tanker trafiğinin de bu düzenlemelerle azalacağı değerlendirilmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tasarıda değişiklik öngörülen bir diğer kanun ise 5668 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Besleme Kanunu'dur. Bu kanunda yapılan değişiklikler ile kuvvet komutanlarına zorunlu hâllerde ambalajlanmış içme suyu dağıtma onay yetkisini devretme imkânı tanınmaktadır. Meskûn mahal dışında konuşlanan, zorunlu nedenlerle yirmi dört saatten uzun süre birliğinden ayrılamayan ve kazandan beslenen personelden tayın bedeli kesintisi yapılmaması yönünde düzenleme yapılmaktadır. Yine, intibak eğitimi dâhil olmak üzere, aday öğrenciler ile subay, astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli er sınavlarına girecek olan adayların kazandan beslenmelerine de imkân sağlanmaktadır.

Öte yandan, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu'nda yapılan değişiklikler ile görev hizmet ihtiyacının gerektirdiği durumlarda personelin izinden geriye çağırabilmesine imkân tanınmaktadır. Yıllık izinler, otuz günü yıllık planlı izin ve on beş günü yıllık mazeret izni şeklinde yeniden düzenlenmekte, Millî Savunma ve İçişleri bakanlarının emeklilik ve malullük işlemlerine ilişkin onay yetkisini devretmelerine de imkân tanınmaktadır.

Sayın Başkan, Komisyonumuzun değerli üyeleri; tasarıda öngörülen bir diğer değişiklik ise 6413 sayılı Türk Silahlı Disiplin Kanunu'dur. Bu kapsamda, üst disiplin amirlerine, fiilen sicil verme şartı aranmaksızın ceza verebilme imkânı tanınmakta; kurs ve geçici görevlendirmelerde disiplin amiri olabilmek için aranan sicil verme şartı kaldırılmakta; 8 olan yüksek disiplin kurulu üyesi 9'a çıkarılmakta; askeri öğrencilere izinsizlik cezasının disiplin amirleri yanında, disiplin kurulları tarafından da verilmesi öngörülmekte; teşkilatında disiplin kurulu bulunan komutana bazı yetkilerini askerî hâkim sınıfından disiplin subayına devretme imkânı tanınmakta; etkin disiplin sisteminin tesisi amacıyla da savunma ve cezaya itiraz süreleri de yeniden belirlenmektedir.

Bir başka düzenleme ise uyuşturucu madde ile mücadele kapsamında erbaş ve erlerden uyuşturucu veya uyuşturucu olarak kabul edilen diğer uyarıcı maddeleri kullanan veya bulunduran, kullanılması maksadıyla başkalarına veren, kullanımını kolaylaştırmak için donanım veya malzeme sağlayan veya kullanılmasını özendirenlere disiplin kurulları tarafından on günden az olmamak üzere yirmi güne kadar hizmetten men cezası verilebilmesine de imkân tanıyan düzenleme yapılmaktadır.

Sayın Başkanım, yaklaşık 109 madde olan bu tasarıya Komisyonunuzun şimdiden vereceği katkılar için teşekkür eder, konuyu takdirlerinize saygılarımla arz ederim.