TBMM BAŞKAN VEKİLİ AYŞE NUR BAHÇEKAPILI - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri, basınımızın sevgili çalışanları; hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

Bugün (2/1783) esas numaralı İç Tüzük Teklifi'ni görüşmek için bir araya gelmiş bulunuyoruz. Bildiğiniz gibi çarşamba günü toplanan Komisyonunuz bir alt komisyon kurulmasına karar vermişti, alt komisyon ise raporunu hazırladı, raporunu sundu muhalefet şerhleriyle birlikte. Şimdi, İç Tüzük teklifine ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının görüş ve değerlendirmelerini sizlere sunacağım ve sizlerle birlikte bir çalışma süreci yaşayacağız. Tekrar başarılar diliyorum hepinize.

Sayın milletvekilleri, İç Tüzük, Anayasa tarafından kendisine verilen yasama, denetim ve diğer görevleri yerine getirme sürecinde Türkiye Büyük Millet Meclisinin iç işleyişini ve faaliyetlerini düzenlemek üzere yapılmış yazılı kuralların bütünü olarak adlandırılabilir. İç Tüzük, Meclis çalışmalarını düzenleme noktasında taşıdığı önemden dolayı doktrinde hepimizin bildiği gibi ve burada da telaffuz edildiği gibi aslında işlevinin aksine çok mütevazı bir tanımlamayla "sessiz anayasa" olarak adlandırılmıştır. Meclislerin kendi iç tüzüklerini kendilerinin yapması, diğer devlet organları karşısındaki bağımsızlıklarının bir gereğidir. Kanuni Esasi'nin yürürlüğe girdiği 1876 tarihinden itibaren bugüne kadarki Parlamento tarihimizde 12 adet İç Tüzük kabul edilmiştir. Aslında her İç Tüzük değişikliğinin bir evvelkinin devamı niteliğinde olduğunu görmekteyiz. Bir sonraki İç Tüzük'ün, bir önceki İç Tüzük'ün ana omurgası ve ana hükümleri üzerine bina edildiğine tanık olmaktayız.

Bildiğiniz gibi yine parlamento hukukunun çok önemli bir kaynağı da teamüllerdir. Anayasa, kanun ve iç tüzük hakkında açık hüküm bulunmayan durumlarda yazılı olmayan fakat sürekli olarak aynı şekilde kullanılagelinen, uygulanılagelinen Genel Kurulun kabul görmüş olduğu kararlardır teamüller ve çoğu kere de, sayın grup başkan vekillerimiz de bilir, yapmış olduğumuz kısa toplantılarda, bir sorunla karşılaştığımız zaman hemen veyahut da İç Tüzük'te herhangi bir hüküm bulunmadığı hallerde Anayasa'da bir hüküm bulunmadığı hâllerde hemen "Teamülde ne deniyor?" şeklinde bir arayışa gireriz ve mutlaka, sorun olarak tanımladığımız veya bir sorun karşısında kaldığımızda teamülde buna uygun bir çözüm noktası buluruz.

Sayın milletvekilleri, yürürlükte bulunan 1973 tarihli 584 karar numaralı Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nde 14 defada toplam 157 tane değişiklik yapılmış. Bu değişiklikler bazı maddeleri birden fazla olarak İç Tüzük'ün 111 maddesinde bir düzenleme hâline getirilmiş. 1 madde metinden çıkartılmış ve 24 madde metne eklenmiştir. Bu değişiklikler bazen Anayasa değişikliklerine uyum sağlamak amacıyla bazen de işlemeyen veya uygulamasında zorluk yaşanan kuralların varlığını değişen koşullarda ve şartlarda İç Tüzük kurallarının yetersiz kalması karşılığında yapmışız veya bu nedenden kaynaklanmıştır. Belirttiğim değişikliklere ve uygulanan teamüllere rağmen günümüzde her yasama döneminde İç Tüzük değişikliği ihtiyacı gündeme gelmektedir. Ben on yıldır milletvekilliği yapmaktayım, on yıldır grup başkan vekillerim de biliyor, ben de grup başkan vekilliği yaptım...

MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Değişiklik teklifine imza attınız.

TBMM BAŞKAN VEKİLİ AYŞE NUR BAHÇEKAPILI - Evet, değişiklik teklifine de imza attım, Sayın Elitaş'ın hatırlatmasıyla... Hep gündemde olan bir konudur. Benim de gözlemim ve tanıklığım odur ki mevcut İç Tüzük, bir bütün hâlinde şu anda geldiğimiz noktada ihtiyaçlara cevap vermekten uzaktadır ve Meclisin zaman zaman tıkanmalarına, Meclisin itibarının zedelenmesine de yol açacak bazı sonuçlara, uygulamalara da tanık olabilecek bir kapasitededir.

İç Tüzük'te yapılan bu değişiklikler -dediğim gibi- hem Anayasa değişikliğinden hem de değişen koşullara İç Tüzük'te bir karşılık bulunmamasından kaynaklanmaktadır.

Başkanlığımız, bu yasama ekonomisine uygun, zamanın etkin kullanılmasını sağlayacak, gündeme bağlılığını koruyarak müzakerelerin verimliğini artıracak bir İç Tüzük değişikliğine de ivedi olarak ihtiyaç olduğu kanaatindedir. Bu doğrultuda hâlihazırda Komisyon görüşmelerini gerçekleştirdiğimiz Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkan Vekili Kayseri Milletvekili Sayın Mustafa Elitaş'ın, Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkan Vekili Manisa Milletvekili Sayın Erkan Akçay'ın, Gaziantep Milletvekili Abdulhamit Gül ve Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak imzalı İç Tüzük teklifinin önce Sayın Komisyonunuz sonrasında ise Genel Kurulda kabul edilmesinin mezkûr ihtiyacın, bilinen ihtiyacın en azından bir kısmının giderilmesi hususunda faydalı olacağı kanaatini taşımaktayız.

Bu değerlendirmeler doğrultusunda teklifi veren milletvekilleri başta olmak üzere İç Tüzük konusunda teklif üreten, fikir üreten, öneri üreten bütün milletvekillerine, teklifin hazırlanmasında emeği geçen herkese Başkanlığımız adına çok teşekkür ediyorum. Komisyonda siz sayın milletvekilleri tarafından yapılacak çok değerli katkılar neticesinde ortaya çıkacak metnin Genel Kurul çalışmalarına büyük katkı sağlayacağına inanıyorum. Tekrar hepinize saygılar sunuyorum, iyi çalışmalar diliyorum.

Teşekkür ederim Sayın Başkan.

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.