KOMİSYON KONUŞMASI

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Sayın Başkanım, teşekkür ederim.

Öncelikle, İstanbul Büyükşehir Belediyesinde görev yapan Atillah kardeşimize de teşekkür ediyoruz. Ben de Belediye Başkanlığı yaptım ve onun verdiği bilgilerle de biraz bilgilerimizi tazeledik. Kendisine teşekkür ediyorum.

Benim öncelikle bir sorum var, siz sunumunuzda şunu söylediniz: "İlgili kurumlar yurt konusunda bize başvurularını yapıyorlar, buranın yangın açısından denetlenmesini talep ediyorlar. Biz de gidiyoruz, oradaki gördüğümüz eksikliklere bakıyoruz, kendilerine bildiriyoruz, onlar da gideriyor veya eksiksiz bir yerse burada herhangi bir yangını önleme açısından tehlike arz edecek bir durum yoktur diyoruz." dediniz ama "Kurum talebi üzerine yapıyoruz bunu." dediniz.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Şimdi, şu: Yapı ruhsatını veren kurumlar var. Yurt olarak açılmak için Millî Eğitime gidiyorsunuz, "Ben böyle bir yurt açmak istiyorum." diyorsunuz. O talebi Millî Eğitim bize gönderiyor.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Tamam.

Peki, şahıs olarak birisi size müracaat etti, "Falanca mahalledeki, falanca sokaktaki şu numaralı binamı ben yurt olarak kullanacağım." dedi.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Diyemez.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Diyemez, değil mi? Peki.

Sayın Başkanım, burada Aladağ Belediyesine bir başvuruda bulunmuş ilgili şahıs ve Aladağ Belediyesi de buna bir izin vermiş. Şöyle diyor...

BAŞKAN - Yalnız, orada, Sayın Yalçınkaya...

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Adana ili Aladağ Belediye Başkanlığına bir başvuru var Başkanım.

BAŞKAN - Pardon, bir dakika, bir dakika...

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Hayır, hayır, ben oradan bir şey öğrendim, o arkadaşımdan bir bilgi öğrendim.

BAŞKAN - Bilgi yanlış bir bilgi yalnız. Yani, herhangi bir binanın yurt olarak kullanılıp kullanılmama iznini siz mi veriyorsunuz?

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Hayır, biz yapı ruhsatı vermiyoruz; biz sadece yangın, güvenlik önlemleri yönünden uygun mu, değil mi, raporunu veriyoruz. Yapı ruhsatını veren...

BAŞKAN - Yani, bir bina yurt olarak kullanılabilir, mevcut bir bina ama önemli olan, onun yurt olarak kullanıldığı zaman gerekli şartlarını yerine getiriyor mu, getirmiyor mu, ona bakmak lazım.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Hayır, hayır, ben onu söylüyorum. Diyelim ki eski bir binam var, bu binayı bir yurt olarak faaliyete geçirmek istiyorum.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Şartları uygunsa geçirebilirseniz.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Dolayısıyla, bu binayı faaliyete geçirmek istediğimde benim direkt olarak belediyeye müracaat edip "Ben şu mahalle, şu sokaktaki binamı yurt olarak kullanmak istiyorum." dediğimde, direkt olarak o itfaiye, ilgili itfaiye bana "Yangın önlemleri açısından olumsuz bir durum yoktur." diye rapor verebiliyor mu, yoksa benim adıma, işte 2016'ya kadar, İçişleri Bakanlığı veya Millî Eğitim Bakanlığı, ortaklaşa yürüttüğü bu yurt açma ruhsatlarının verildiği ilgili mevzuata göre onlar mı müracaat ediyor benim adıma? O anlamda, belediye "Güvenlik önlemleri açısından sakınca yoktur." diye, kuruma mı gönderiyor diye bir soru sordum. "Kurumdan gelirse biz veririz." dedi de ben ona göre aynı şekilde...

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Şöyle: Yapı ruhsatını biz vermediğimiz için... Yapı ruhsatını ilgili kurum veriyor. Yapı ruhsatı alabilmek için kişi o kuruma müracaat ediyor ve o kanalla bize geliyor. Eğer kendisi bire bir gelip "Benim böyle bir yurdum, bunu denetleyin; yangın, güvenlik önlemleri..." dediği zaman bunu da denetleyip ilgili kuruma olumlu, olumsuz bildiriyoruz yani yazışmaları kurumlarla yapıyoruz.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Teşekkür ederim Atillah Bey.

Ben şimdi bir şey soracağım Sayın Başkanım: "Yusuf Yıldız Belediye Başkanı, Adana ili Aladağ Belediye Başkanlığı" imzalı bir yazıyla "Aladağ Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneği, Aladağ Adana" diye bir resmî yazısı var; adına Dernek Başkanı İsmail Uğur. Diyor ki: "23/02/2009 tarihli dilekçenize istinaden, ilgili dilekçenize istinaden tapusu Adana ili Aladağ ilçesi Sinanpaşa Mahallesi'nde kayıtlı olan ve 75 Sokak, No: 7'deki yaptırmış olduğunuz binanıza özel yurt açma ruhsatı alınabilmesi için Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği Madde 7 bendinde, istenilen belgeye istinaden, binanın sağlığı olumsuz yönde etkileyen endüstriyel kuruluşlardan uzak olduğu yapılan incelemede tespit edilmiştir. Gereğini bilgilerinize rica ederim." diyor Yusuf Yıldız. Belediye Başkanı direkt olarak şahsına yurt yapılabilmesi konusunda bir yazı yazıyor.

BAŞKAN - Tarih kaçtı? Onu da bir alabilir miyiz Sayın Başkan.

İSMAİL TAMER (Kayseri) - "Olumsuz." mu diyor orada?

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Yok, "olumsuz yönde etkileyen endüstriyel kuruluşlardan uzak olduğu yapılan incelemede tespit edilmiştir." diyor.

BAŞKAN - Hangi tarih?

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) -Yazı 23/02/2009.

Aynı şekilde, bir itfaiye raporu var: "Adana ili Aladağ ilçesi Sinanpaşa Mahallesi 75 Sokak No: 7 kapı numaralı yerdeki Aladağ Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneği adına İsmail Uğur'un, Dernek Başkanlığı altında, açılmak istenen öğrenci yurdu binasının -yani "İsmail Uğur adına öğrenci yurdu açılması için bir müracaat var." diyor- 23/02/2009 tarihinde yapılan inceleme sonucunda söz konusu yerin öğrenci yurdu olarak faaliyet göstermesinin belediyemiz itfaiye görevlilerince yapılan incelemesinde, yapının, ilçenin merkez mahallesinde olası bir yangında, yangın araçlarının ve ekiplerinin ulaşımına engel teşkil edecek herhangi bir durum olmadığı ve yangın durumunda acil müdahale için -yangın faturası- dosyada mevcut ekipmanların olduğu ve yine olan acil durumlarda ambulans ve benzeri hizmetlere kolaylıkla ulaşılabileceği, çevresinde patlayıcı, parlayıcı, yanıcı gibi tehlikeli maddeler üretilen, satılan, depolanan ve dolum yapılan herhangi bir yer bulunmadığı, yangın yönünden herhangi bir sakınca olmadığı .. 23804 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yönetmelik kapsamında yangın merdivenine gerek olmadığı tespit edilerek iş bu rapor iki nüsha olarak düzenlenmiştir. Süleyman Kılıç, Belediye İtfaiye Görevlisi; Yaşar Doğan, Belediye İtfaiye Görevlisi."

Yani, benim burada demek istediğim, şahıs kendisi başvurmuş ve bu başvuruyu da belediye değerlendirerek yangın açısından herhangi bir sakınca olmadığını o şahsa belirterek... Ben yazıları okuyorum, buradaki tarihli yazıları okuyorum. Normalde, o zaman, Millî Eğitim Bakanlığının veya diyelim ki İçişleri Bakanlığının "Bu, yurt faaliyeti yapacak. Sizce uygun mudur?" diye belediyeye başvurup belediyenin direkt muhatap olarak Millî Eğitim Müdürlüğüne veya İçişleri Bakanlığına, valilik, kaymakamlık, hangi makamıysa oraya bildirmesi lazımdı bu yangın açısından, değerlendirmesi açısından. Ama kişi şahsen başvurmuş ve belediye de şahsen "Yangın açısından herhangi bir sakınca yoktur." diye yazıyı kendisine sunmuş. Dolayısıyla, bunun Komisyon tarafından değerlendirilmesini rica ediyorum.

Onun ötesinde...

BAŞKAN - Ben hemen o şeye gireyim. Zaten sıkıntı şurada, geçen haftaki toplantıda da bunun üzerinde çok durmuştuk: Bir işletmeye ruhsat izni belediyeler tarafından da verilebiliyor yani "Burayı yurt olarak kullanabilirim..." 2016 Aralıktan önceki yönetmeliği söylüyorum, 2004-2016 arasındaki. Geçen haftaki sunumda Kemal Bey bunu anlattığı zaman şöyle demişti: "Belediye de bazen Millî Eğitimin izni olmadan, herhangi bir belediye Millî Eğitimin izni olmadan 'Yurt açılabilir.' veya 'Başka bir işletme açılabilir.' diye izin verebiliyor. Burada bir yetki karmaşası var, o yüzden biz bunu 2016 yılındaki son aldığımız yönetmelik kararıyla tamamen yetkilerin tek bir elde toplanması için Millî Eğitim Bakanlığına devrettik." diyor. Sizin dediğiniz sorun evet, zaten var bu sorun, vardı diyelim artık, 2016 Aralıktan öncesinde vardı. Yani, bazen Millî Eğitim Bakanlığının haberi olmadan, bilgisi olmadan şahıslar belediyeye başvurup o binanın yurt veya başka amaçlı kullanılması, atıyorum, konuttan otele çevrilmesi, otelden yurda çevrilmesi, yurttan geri konuta çevrilmesi, bu tür şeyleri talep ediyordu. Şimdiki yapılan düzenlemeyle bu artık tamamen Millî Eğitim Bakanlığında oldu.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Ben Sayın Büyükşehirden gelen arkadaşın böyle bir görüş bildirmesinden sonra, bu anlamda, hani, konuyu tekrar bir değerlendirmek açısından dile getirdim. Bunun ötesinde birçok güzel bilgiler verdi. Özellikle, işte, "Biz Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik'e uygunluğu açısından binaların denetimini yapmak ve önlemlerini aldırmakla sorumluyuz." dedi. "Bununla ilgili olarak da o bina sahiplerinin sadece bize kendileri müracaat ettiğinde biz bu anlamda denetimlerini yaparız ve bu anlamda da o yangına karşı olan, orada eksik işler varsa o önlemleri alması konusunda uyarırız." diye kendi...

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Yapı ruhsatı alabilmesi için mutlaka böyle bir işlemden geçmiş olması gerekiyor. Şimdi, bunun haricinde eğer bir talep olursa "Bizi yangın güvenlik önlemleri yönünden tekrar değerlendirin." diye, yine aynı prosedürlere tekrar bakılabiliyor yani.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Şimdi ama "Eski binaların da yurda çevrilmesi konusunda 2016'ya kadar ilgili şahıs belediyeye müracaat ettiğinde, bu konuda bir değerlendirme yapılarak orada yangın önlemleri konusunda eksiklik varsa gideriyoruz." Dediniz.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Eğer bir tadilat çalışması yapıldıysa, bir dönüşüm yapıldıysa bunun projelerinin ve sonunda ruhsat aşamasında o talebin itfaiyeye gelmiş olması gerekiyor. Gelenlere de işlem yapıyoruz ama bu gelmiyorsa bizim o yönde bir...

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Şimdi, binanın çalışma ruhsatı verilmiş, bina ruhsatı verilmiş, bina iskânını almış ama sonradan da yurda çevrilmiş. Yurda çevrilme konusunda da bir müracaat yaptığı anda siz yangın önlemleri açısından bir değerlendirmesini yapıyorsunuz "Yangına karşı herhangi bir sakıncası yoktur." diye. Onu yurt işletmesi, yurt faaliyeti olarak yürütmesine -o binanın, ruhsatı alınmış binanın- yardımcı oluyorsunuz yani "Prosedür bu." diyorsunuz.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Evet.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Tamam, teşekkür ederim.

Şimdi, bu anlamda, sizin de gene verdiğiniz istatistiki bilgilere baktığımızda, işte, İstanbul'da mesela 102 yurt yangını meydana gelmiş ve yangın çıkan bu yurtlarda da yangın sebeplerine baktığımızda yüzde 13'ünün elektriksel ısınmadan meydana geldiğini söylüyorsunuz.

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Yüzde 50'si.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Pardon, yüzde 50'sinin elektriksel ısınmadan meydana geldiğini söylüyorsunuz. Dolayısıyla, diyorsunuz ki: "Yurda dönüştürülen binalarda elektrik kablolarının değiştirilmesi gerekmektedir. Özellikle yangın sebebi de bu elektrik tesisatında kullanılan kabloların yangın açısından..."

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI MÜDÜR YARDIMCISI ATİLLAH ELEŞKİRTLİ - Bu bizim önerimiz şu anda.

MUHAMMET RIZA YALÇINKAYA (Bartın) - Öneri olarak yapıyor ama eski binalar da yapı iskân kullanımını almış, diyelim ki on sene önceki bir elektrik tesisatındaki kabloyu kullandı, o kabloyla beraber tekrar aynı şekilde bir yurt faaliyetine başladığında, o yangına sebebiyet verecek veya yangını artıracak olan kablonun değişmesi gerekiyor ama değiştirilmeden de bu anlamada o yurt faaliyetine devam ediyor. Yani ben anlattığı bilgilere göre bir değerlendirme yapıyorum, sonra Sayın Başkanıma ve sizlere bir önerim olacak.

Yani gördüğümüz bir eksiklik var. Yani denetimleri yapmak için o ilgili kurum veya kuruluşlar veya ilgili şahıslar belediyemize müracaat edecek ve belediyemiz de o denetimi yangın önlemleri açısından yapacak ama ben de diyorum ki şu anda: Biraz önce Sayın Başkanımızın da söylediğine göre -söylemişti, ifade etmişti- Türkiye'de yaklaşık 2.489 yurt var, dernek veya vakıf yurdu. Dolayısıyla, Komisyon olarak burada bir karar almamız lazım bence yani bu 2.489 yurtta kalan öğrencilerimiz bizim için önemli. Aladağ'da yaşanan faciada gerçekten o öğrencilerin hayatlarını kaybetmesi hepimizin canını acıttı, hepimizi derin üzüntüye boğdu. Dolayısıyla, bir daha böyle bir hadise yaşanmaması için bence Komisyon olarak bazı önerileri de bu araştırma raporu içerisine koymamız gerekiyor, ben o anlamda söylüyorum aldığım bilgiler gereğince.

Bir kere, öncelikle, bu 2.489 yurdun elektrik tesisatlarının uygun normlara göre olup olmadığının bir araştırılması gerektiği konusunda araştırma raporunda bence bir tespit yaptırmamız lazım geldiğini düşünüyorum çünkü gerçekten önemli. Aynı şekilde, 2.489 yurtta, bu tabii kayıtlı olan yurt sayısı, belki kayıtlı olmayan birçok binada yurt olarak faaliyet gösteren yerler var ama biz en azından kayıtlı olan bu sayıda, otomatik yağmurlama sistemlerinin de mecburi olarak konulması konusunda -eski-yeni bina fark etmiyor- 2.489 yurt binası hangi illerde mevcutsa oraların acilen bir denetim yapılarak, işte, hem elektrik kablolarının yangın normlarına uygun olup olmadığının tespiti hem yağmurlama sistemleri var mı yok mu onların tespiti hem de yangına duyarlı otomatik uyarı detektörlerinin olup olmadığına yönelik bir araştırma komisyonu olarak üzerimize düşen bir görev olduğunu düşünüyorum. Çünkü, en azından bu 2.489 yurtta yapılacak incelemeler sonunda eğer bu eksiklikler görülürse en azından bunlar giderilir, oradaki çocuklarımızı bir nebze de olsun korumuş oluruz düşüncesi içerisindeyim.

Bunun ötesinde, özellikle, tabii bize tatbikatla ilgili, ilgili kurum ve kuruluşlardan -hanımefendi de söyledi, değerli milletvekilim de söyledi- talep geldiğinde "Biz yangın tatbikatlarını yapıyoruz." dediler. Biz de bu araştırma komisyonu olarak bir mecburiyet koyalım. Yani, öğrenci barınma yerlerinde senede bir kere de olsa bir yangın tatbikatının mecbur tutulması, belediye tarafından da yapılması konusunda bence orada da böyle bir önlemin belirtilmesinin faydalı olacağı düşüncesi içerisindeyim. Yani, sonucunda, tabii, özellikle 103 yurt incelemesi yapmışlar İstanbul'da ve yüzde 50'si gerçekten elektriksel ısınma nedeniyle meydana gelen yangın... Dolayısıyla, benim bu önerilerim önemli öneriler. Lütfen, siz ve Komisyon üyeleri tarafından dikkate alınmasını istiyorum.

Bir de bu tür öğrenci barınması yapan yurtlarda, eğitim ve barınma mekânlarında periyodik bakımların her sene yapılabilmesi için meslek odalarının da denetimlerini bence zorunlu hâle getirmemiz lazım. Yani Elektrik Mühendisleri Odası her sene o yurda veya işte öğrencinin barındığı mekâna giderek bu anlamda "Elektriksel ısınmadan meydana gelecek yangına karşı bütün tedbirler alınmıştır." veya "Şunlar şunlar yoktur." gibi bu eksikliği tespit eden bir meslek odası raporunun da bence mecburi tutulmasının bu tür önlemler açısından faydalı olacağını düşünüyorum. Aynı şekilde, tabii mekaniksel olarak da mesela kazanların patlaması nedeniyle aynı şekilde yurt binalarında da facialarla karşı karşıya kalıyoruz. O anlamda da hem ısıtma, havalandırma hem de kazan sistemlerindeki aksaklıkların denetimi açısından da Makine Mühendisleri Odasının bir meslek odası olarak denetim raporunun ortaya konmasının bence bu tür kazaların azalmasının önünü açacağı düşüncesi içerisindeyim. Yani, belediyeler belki yeteri kadar denetimi yapamıyor, periyodik kontrolleri yapamıyor ama belediye mecbur tutarsa, işte "Şu yurt veya o öğrencinin barındığı mekân mecburen her sene Elektrik Mühendisleri Odasının veya Makine Mühendisleri Odasının denetim raporunu bana teslim edecek, verecek." derse en azından belediyenin yanında ikinci bir denetim mekanizması da oluşmuş olur ve bu tür hadiselerin yaşanmasının da önü kesilmiş olur düşüncesi içerisindeyim.

Ben teşekkür ediyorum.