MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sayın Başkanım, teşekkür ediyorum.

Bu kanun tasarısında telekom sektörüne ilişkin olarak çok kapsamlı düzenlemeler var. Biliyorsunuz telekom sektöründe gerek sabit telefon hatları üzerinden gerek mobil telefon hatları üzerinden yapılan telefon görüşmeleri gerekse internet ve data hizmetleri olmak üzere telekomünikasyon hizmetleri veriliyor. Yine bu hizmetler biliyorsunuz lisansla verilebilen hizmetler. Hazine Müsteşarlığı burada lisans bedeli üzerinden yüzde 15 hazine payı alıyor, Ulaştırma Bakanlığı yine belirli adlarla ödemeler alıyor, Maliye Bakanlığı özel iletişim vergisi tahsilatını yapıyor, Bilgi Teknolojileri Kurumu "telsiz ücreti ve diğer idari ücret" adı altında birçok tahsilat yapıyor. Mevcut sisteme bakıldığında son derece karmaşık, son derece dağınık, aynı iktisadi hadiseyle ilgili birbirinden farklı kurumlar aynı anda görevli, yetkili ve davaya taraf oluyor. Mevcut sözleşmelerle yürüyen bir imtiyaz hakkı sözleşmesi düzeni var. Esasen hazine payına ilişkin uygulamayı -burada tabii en büyük payı hazine payı uygulamaları oluşturuyor- Hazine Müsteşarlığı yürütüyor. Bu konuda gerek Telgraf Kanunu'nda bazı düzenlemeler var gerekse de operatörlerle yapılan imtiyaz hakkı sözleşmelerinde düzenlemeler var. Uygulamada sıklıkla, tabii teknolojinin de hızla gelişmesi, verilen hizmetlerin gittikçe karmaşıklaşması, artık konuşma hizmetinin bile bir dataya dönüşebildiği bir ortamda mevcut sözleşmeler ve mevcut kanunların uygulanmasında çok ciddi anlamda belirsizlikler ve buna bağlı olarak da ihtilaflar ortaya çıkıyor. Yaklaşık bir yıldır sektörün karşılaştığı, aslında kamu idarelerinin de uygulamada yaşadıkları sorunları bir paket olarak çözmek amacıyla yoğun toplantılar yaptık, çalışmalar yaptık, bütün mevzuatı gözden geçirdik, sözleşmeler gözden geçirildi, bu çalışmanın içerisinde Maliye Bakanlığı olarak çalışmaları koordine ettik ama esasen Hazine Müsteşarlığı, Bilgi Teknolojileri Kurumumuz ve Ulaştırma Bakanlığı hep beraber bu konuyla ilgili kapsamlı değerlendirmeler ve toplantılar yaptık. Bütün bu düzenlemenin amacı mevcut uygulamada belirsizlik oluşturan öngörülebilirliği ortadan kaldıran veya ihtilafa neden olan sözleşmelerden veya kanunlardan kaynaklanan belirsizlikleri ortadan kaldırmak. Bu kanun çıktıktan sonraki yeni dönemde, uygulamada, özellikle kamuya yapılacak ödemelerin daha basit, anlaşılabilir, uygulanabilir olmasını sağlamak üzere, belirleme anlamında önemli düzenlemeler yapıyoruz. Açık kalan alanları kapatan, belirsizlikleri belirli hâle getiren düzenlemeler yapıyoruz.

İkinci olarak da, bu yaptığımız yeni döneme ait belirlemelere bağlı olarak geçmiş dönemden bugüne kadar sektörle kamu idareleri arasında ortaya çıkan hukuki ihtilafları bir çözüm maddesiyle de çözmek istiyoruz. Burada, geçmişe dönük olarak şu anda gerek mahkemelerde gerek tahkimde devam eden çok sayıda davalar var. Burada yapmış olduğumuz düzenleme önerisinde de bütün bu davaların ortadan kalkmasını sağlayacak şekilde belirli tutarda ödemelerin yapılması hâlinde karşılıklı olarak sulh olma imkânı getiriyoruz. Böylelikle geçmişten gelen bütün sorunlar çözümlenmiş olacak geleceğe dönük olarak da çoklu kurumsal yapıyı Bilgi Teknolojileri Kurumunu da tek bir yapı olarak yeniden tasarlıyoruz. Yani bundan sonra artık özel iletişim vergisi dışındaki bütün kamusal yükümlülükleri Bilgi Teknolojileri Kurumu takip ve tahsil edecek ancak takip ve tahsil ettikten sonra ilgili kamu kurumlarına bu ödemeleri aktaracak. Dolayısıyla, tahsil eden kurumlar değişmeyecek ama bu işleri artık tek bir kurumda toplamış olacağız.

Diğer taraftan, biliyorsunuz, telekomünikasyon hizmetlerinin vergilendirilmesinde "özel iletişim vergisi" adı altında bir vergi alıyoruz. Şu andaki mevcut sistemde özel iletişim vergisi mobil telefon hatlarında konuşma bedeli üzerinden yüzde 25, sabit telefon hatları üzerinden konuşma bedeli üzerinden yüzde 15 ve internet ve data hizmetleri bedeli üzerinden de yüzde 5 alıyoruz. Ancak, burada ön ödemeli kartların oluşturduğu çok karmaşık yapılar var. Aslında bir tüketici büyük çoğunlukla aynı anda hem mobil telefon görüşmesi yapıyor hem de data ve internet hizmetini alıyor. Dolayısıyla, vatandaşın bugün kendisine giden faturada aynı hizmeti farklı farklı vergi oranlarından biz vergilendiriyoruz. Bu sistemdeki bu çoklu vergileme yapısını ortadan kaldırmak ve teknolojinin getirdiği hizmetler arasındaki farklılığı ortadan kaldıracak şekilde bir vergilendirme sistemi kurmak amacıyla da bütün bu vergi oranlarını yüzde 7,5 olarak yeniden belirliyoruz. Dolayısıyla, yapmış olduğumuz düzenlemeyle şu anda mobil telefon konuşmaları üzerinden yüzde 25 olarak alınan özel iletişim vergisini yüzde 7,5'e düşürüyoruz. Yine, sabit telefon görüşmeleri üzerinden yüzde 15 oranında aldığımız vergiyi de yüzde 7,5'e düşürüyoruz. Bu anlamda, aslında konuşma ücretleri üzerinden alınan vergilerde önemli bir indirime gitmiş oluyoruz. Data ve internet hizmetlerinde ise 5 olan oranı 7,5'e çıkarıp tek bir orana geçiyoruz. Bu sistemin çok daha basit, çok daha uygulanabilir olduğunu da değerlendiriyoruz.

Bu çerçevede, Sayın Başkanım, üç ana başlık ifade ettim. Bunlardan bir tanesi sistemdeki belirsizliklerin ortadan kaldırılması, ikincisi geçmiş ihtilafların ortadan kaldırılması, üçüncü olarak özel iletişim vergisinin tek bir oran olarak birleştirilmesi, belki de dördüncü başlık olarak da tüketicilere dönük birtakım kolaylıklar da getiriyoruz. Şu anda, biliyorsunuz, yurt dışında bulunan bir vatandaşımız yurt dışındayken herhangi bir şekilde telefon görüşmesi yaptığında veya bir data hizmeti sunduğunda yurt dışındaki operatöre ödenen bedel üzerinden de biz hâlihazırda katma değer vergisi tahsil ediyoruz. Burada vatandaşlarımızın yurt dışında almış olduğu bu hizmet üzerinden katma değer vergisi alınmamasını düzenleyen bir maddemiz de var. Burada da vatandaşlarımıza kolaylıklar sağlamış oluyoruz. Bu katma değer vergisine istisna getirmiş olan bir düzenlememiz var. Eğer uygun görürseniz Sayın Başkanım, 1'inci maddeyle ilgili daha detaylı açıklamalar için bu konuyla ilgili daire başkanımıza söz vereyim. Bundan sonraki maddelerde de teknik detaylarda benim belki ilk anda geneli itibarıyla bahsetmediğim hususlar vardır, o konularda da sizlerden gelecek sorulara göre daha detaylı izahatları da veririz.

Şunu da söyleyeyim, belki onu genel bölümde söylemek lazım: Şu anda hazine payı ödemelerinde mevcut bir sistem var. Bu mevcut sisteme göre operatör her aya ilişkin hazine payını bir sonraki ayın 20'sinde kendisi yatırıyor, mevzuata göre daha sonraki bir süreçte bunun denetlenmesi gerekiyor. Yani kişinin beyan ve ödemesi yeterli değil, bilfiil geçmiş dönemin ayrıca incelenmesi gerekiyor. Burada da bir değişikliğe gidiyoruz. Bir kere, bu denetimle ilgili incelemelere süre getiriyoruz. Önemli bir değişiklik. Yani belirsiz bir sürede denetimin başlaması, belirsiz bir sürede denetimin tamamlanması değil, belirli sürelerde denetimin başlaması ve bitmesini öngörüyoruz, bu da önemli bir değişiklik.

Burada inceleme görevini Maliye Bakanlığına veriyoruz. Mevcutta bu görev Hazine Müsteşarlığına ait. Bunun temel gerekçesi: Bu kadar yoğun ve süreklilik arz eden bir incelemenin inceleme elemanı sayısı olarak çok daha fazla olan bir Bakanlık olarak Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilmesi... Aslında Maliye Bakanlığı burada hem hazine payı incelemelerini yapacak hem de yine aynı döneme ait özel iletişim vergisi incelemelerini sürekli olarak yapacak. Burada, mevcut sistemde hazine payı ödemelerine ilişkin eksik ödemelerle ilgili ceza sisteminde birtakım kolaylıklar getiriyoruz, üç kat olarak uygulanan para cezasını bir kata indiriyoruz. Bununla ilgili cezalar konusunda uzlaşma yetkisini Maliye Bakanlığına veriyoruz ama arkadaşlarımız daha detaylı açıklamaları ayrıca yapacaklardır. Bunlar, geneli itibarıyla dört başlık altında ifade ettiğim bu hususlar konusunda da sizlerin katkısıyla bu maddeler daha da gelişerek tamamlanır.

Teşekkür ediyorum.