MEHMET BABAOĞLU (Konya) - Sayın Başkan, değerli Komisyon üyelerimiz ve çok değerli çölyak temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve ilgili arkadaşlar; hoş geldiniz Komisyonumuza.

Bundan bir ayı aşkın bir süre önce Sayın Komisyon Başkanımıza da Meclis tatilken bir ön rapor hazırlayıp yaklaşık 20 sayfalık bir raporu kendilerine arz ettim. Tabii, burada bizim bugünkü Komisyon gündemi, kimleri çağıracağız, dinleyeceğiz, hangi uzmanlar olacakla sınırlı olduğu için konuşmamı biraz o yönde tutup ama bu konuyla ilgili birkaç noktayı...

BAŞKAN - Mehmet Bey, çok özür dileyerek...

Basın mensubu arkadaşlarımız görüntülerini bitirdilerse onları şey yapalım, biz çalışmalarımıza daha rahat devam edelim.

Teşekkür ediyoruz değerli arkadaşlar, basın mensupları.

MEHMET BABAOĞLU (Konya) - Evet, bu ön raporumuzda, özellikle, çölyak hastalığının tarihçesi, sıklığı, belirtileri gibi noktalar; yine, buğday geliştirme çalışmaları, özellikle, glütensiz buğday geliştirme çalışmaları var. Yeri gelmişken onu da ifade edeyim. Dünyada glütensiz buğday üretimi... Özellikle, gliadinin, zararlı olan aminoasit grubunun yaklaşık 45 farklı tipi var. Bunlardan 35'inin şu anda, özellikle, genetik tekniklerle uzaklaştırıldığını... Biliyorsunuz, New Scientist'te geçen hafta bir yayın çıktı, İspanyol araştırmacıların yaptığı bir araştırma sonucu, glütende zarar veren, glüteni oluşturan mekanizmaların genetik esasının uzaklaştırılmasına dayalı. Tabii, burada garip olan konu da şudur: Genetiği değiştirilmiş bir buğday olacak o, onun tüketimiyle, tercihiyle ilgili konular var. Ama Amerika'da da özellikle, ıslah yöntemleriyle, konvansiyonel ıslah yöntemleriyle glütensiz buğday geliştirme çalışmaları da özellikle, Kentucky temelli devam ediyor. Bilim, bir yandan, sizlere hiçbir şekilde zarar vermeyecek şekilde glütensiz buğday üretmeye devam ederken diğer yandan da özellikle, İtalyanlar kaynaklı, "Acaba, santrifüj ve benzeri mekanizmalarla bunu nasıl uzaklaştırabiliriz mevcut buğdayımızdan?" diye çalışmalar devam ediyor. Biz Komisyon üyeleri olarak -inanıyorum, her arkadaşımız böyledir- dünya literatüründeki bu konudaki araştırmaları da yakinen takip ediyoruz.

Şimdi, önemli olan tabii mevcut problemlerimiz. Bir, sağlık alanında tanı, teşhis, bununla ilgili yöntemler ama en önemlisi, gelip dayanıyor yine diyete ve bu, glütensiz diyetle ilgili, en azından bilimin bize glütensiz buğdayı vereceği zamana kadar biz acaba onların bu sıkıntılarını geçici de olsa rahatlatabilir miyiz, bunun için hangi yasal düzenlemelerin, diğer hangi çalışmaların yapılması bu raporumuzun esasını oluşturuyordu. Devlet desteklemeleri, kuruluşların, dayanışma topluluklarının geliştirilmesi, ticari kuruluşlar, gıda üreticileri ve satıcılarıyla ilgili düzenlemeler, araştırma kuruluşları, üniversitelerin bu alanda çalışmaları, bilgilendirme ve uluslararası dayanışma diye raporumuzda, 20 sayfalık ön raporumuzda bunları işledik. Tabii ki nihai raporun veya ara raporların oluşturulmasında da bir akademisyen ziraatçı olarak her zaman bu konuda Komisyon Başkanlığımıza hazır olduğumu ifade etmek isterim.

Konya'da İttifak Holding Adese mağazaları var, yaklaşık dört beş yıl önce onların yöneticileriyle beraber biz çalışma yaptık, acaba marketlerde glütensiz ürünler köşesi oluşturabilir miyiz diye, onların standartlarını araştırdık. Yaklaşık üç yıldır, şu anda onların hipermarket olan kısımlarında bu köşeler var. Tabii başlangıçta ithalata dayalı bir mekanizmayla işliyordu ve fiyatları çok pahalıydı, maalesef insanlar bunlardan yararlanamıyorlardı. Yavaş yavaş yerli üretim de glütensiz ürünlerle ilgili çalışmalar ve mağazalarda bu tür köşeler de artmaya başladı. Orada ben şunu gördüğümde çok etkilenmiştim, çok duygusal anlar yaşamıştım: İnsanlar çölyak hastası olduğunu bildiği hâlde ifade bile edemiyorlardı ve o köşeye gelip de o ürünü alırken bile sıkıntı yaşıyorlardı. Yani bu hakikaten psikolojik olarak da, sosyolojik olarak da çok zor bir durum. Hele hele çocukları böyle olup da sıkıntı yaşayan anne, babaların durumları... O nedenle inşallah bu Komisyonumuz onlarla ilgili önemli kararlar alacaktır.

Bir diğeri de, Konya'da Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Araştırma Enstitüsü var, orada buğdaygillerden olmayan "kara buğday" dediğimiz ürünün üretimiyle ilgili çalışmalar yaptık. Çok yıllık bir ürün bu. Tabii, özellikle, onun siyah dış kabuğunun alınması gerekiyordu fakat alınsa bile bir miktar kalıyordu, hafif acılık veriyordu. Ayrıca, tabii o yapışkan maddeleri, elastik maddeleri de olmayınca bunların tüketimi ve lezzet bakımından da özellikle çocukların tüketimine pek uygun olmuyordu. Bir yandan da bunların üretimiyle ilgili çalışmaları yaptık. Bizim Konya'da Necmettin Erbakan Üniversitesinin Gıda Mühendisliği bölümünde bu konuda, belki Türkiye'de, akademik seviyede, gıda mühendisliği seviyesinde geniş bir bilgi birikimi mevcut. Oradan üniversite hocalarımızın da bu Komisyonda dinlenmesini zaten bu çerçevede önereceğim. Profesör Doktor Adem Elgün'ün, Profesör Doktor Selman Türker'in, yine, Doçent Doktor Nermin Bilgiçli'nin hem laboratuvar aşamasında glütensiz ürün geliştirme çalışmaları hem bu rapora da zaten katkıları oldu, o nedenle onların Komisyonumuzda dinlenmesini öneriyorum.

Bir diğeri de, yine, İttifak Holdingden bu konunun öncüsü, hakikaten belki ticari sektörde Türkiye'de en fazla bu konuyu araştıran kişilerden biri olan Mehmet Ali Korkmaz Bey'in de Komisyona bilgi vermesinin bize pratik hayatta çok önemli faydalar sağlayacağını düşünüyorum.

Benim şimdilik söyleyeceklerim bu kadar. Raporu diğer üye arkadaşlarımızın da istemeleri hâlinde maille de gönderebilirim. Ama bu konuda gerçekten hepimiz gönüllüyüz bu Komisyon üyeleri olarak. Herkesin heyecanlı olduğunu düşünüyorum. Sizlere, çölyak hastalarımıza bir nebze katkı sağlayabilirsek bize ne mutlu diyorum.

Tekrar teşekkür ediyorum Başkanım.