ABDULKADİR AKGÜL (Yozgat) - Sayın Başkanım, değerli Komisyon üyeleri, Sayın Bakanım; evet, Sayın Zekeriya Hocamın söylediği gibi yıllardır kooperatiflerin beklemiş olduğu bir tasarı. Büyük ölçüde kooperatiflerin işini kolaylaştıracak bir şey ancak şu anda bütün kooperatifler sevinecek mi, üzülecek mi tam bilmiyorlar çünkü burada bizim endişelerimiz var, şöyle ki: Bu kanunda geçen konularda bize fayda mı getiriyor, zarar mı getiriyor tam anlayamadık. Kooperatifler zaten ufak sermayeli işletmeler, zaten güçleri çok büyük olan bir yer değiller. "Ayrı bir ticari işletme kurulacak." derseniz bu bir külfet, bu bize ayrı bir şey getirecek. Bu ayrı bir iktisadi işletmenin de nasıl olacağını tam bilemiyoruz. Kooperatifler Kanunu'na göre ayrı bir işletme, ayrı bir şirket kurulduğunda, kooperatif başkanları ve yöneticileri o şirkette görev alamazlar, o şirkette idareci olamazlar. Dolayısıyla, bir ikilem çıkacak. O şirketin görevlisi de ayrı olacak.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Şirket olmuyor.

ABDULKADİR AKGÜL (Yozgat) - Bu şirket değil, tamam, iktisadi işletme ama şöyle basit bir şeyi, Sayın Bakanım, kooperatifler vergiyi versin. Kesinlikle vergi vermek de herhangi bir şey değil. 2 katlı bir yer yapıyorlar, bir tanesini kiraya verecekler. Aldıkları kira gelirinden dolayı tüm işlemlerinden vergiye girdikleri için kiranın 10 katı kadar şey veriyor. Çok güzel bir düzenleme yapmışsınız ama şimdi, bu işletmeye giden parayı tekrar kooperatife nasıl mal edecekler? Yani, kendi gelirlerini bir işletmeye verecekler, onu oradan tekrar kooperatife mal ederken bu sefer risturn dağıtılamaz. Eğer o parayı alırsan tekrar kurumlar vergisine girmiş oluyorsun bütün işlemlerinden dolayı. Yani, oradaki o parayı tekrar... Bu sefer yasal olmayan yollara dönecek kooperatifler. Ne yapacak? Oradaki parayı başka menfaatler için harcamış olacaklar. Yani, tam bir açıklık göremiyoruz Sayın Bakanım. Şimdi, kira gelirinden zaten stopaj ödüyorlar. Vergiyi ödeyecek ayrı bir hesapta, kooperatifler ayrı bir hesapta beklesinler.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Stopajı ödediği zaman kira gelirinden dolayı biz onun muafiyetini kaldırmıyoruz. Sadece stopajını ödüyor şu anda kira gelirinden dolayı, değil mi arkadaşlar? Bu şekilde kira geliri elde etmiş olmasını ortak dışı işlem sayıp muafiyeti kaldırmıyoruz.

ABDULKADİR AKGÜL (Yozgat) - Ama yine ayrı bir ticari işletme açmış olacak.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, bir ticari işletme olarak addedecek miyiz kirayı? Etmeyeceğiz.

ABDULKADİR AKGÜL (Yozgat) - Sayılıyor Sayın Bakanım yani basit bir şey koyup da biz buna... Kanun çok güzel, çok iyi uygulanmış fakat bunun yürüyebileceğini biz düşünemiyoruz çünkü şimdi, Maliye Bakanlığınca yapılacak alt düzenlemelere bırakıyorlar bazı hususları. Eğer oraya bırakırsak zaten yandık çünkü bu sefer diyecekler ki: "O vergi değildi, bu vergi değildi", tamamen bürokratın elinde kalacak. Ya, çok basit bir şekilde bunu bir açıklığa kavuştursanız. Ayrı bir işletme kurmak gerçekten kooperatifler için bir külfet, herkes kuramaz. Kurarsak da o parayı nasıl alacağız oradan geri şeyinden?

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Öneriniz nedir başka bununla ilgili?

ABDULKADİR AKGÜL (Yozgat) - Yani, ayrı bir hesapta izlensin, vergisi verileceklerin vergisi verilsin. Yani bu işlenebilir, bir işletme kurmaya ne gerek var, ayrı bir şey yapmaya ne gerek var? Yani, bu konuda bizim... Bakın, mesela Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu'nda, tarım kredi kooperatifleri o kadar açık ki, kendi kanununda koymuşlar onu. Ayrı bir kanun oldukları için onlar kurtarıyor bu işten.