MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Şimdi, değerli arkadaşlar, bakın, bazı şeyleri sadece bu maddeye bakarak yorumluyoruz, bu eksik olur. Vergi kanunlarının içerisinde bu konulara emsal oluşturabilecek birçok başka düzenlemeler de var.

Şimdi, burada diyelim ki kooperatif sahibi olduğu üç katlı bir binanın giriş katını kiraya vermiş. Şu andaki mevzuata baktığımızda stopaj suretiyle vergi kesintisi yapılması dışında, ne bu ortak dışı işlem sayılıp bütün muafiyeti ortadan kaldırılıyor ne de ayrı bir iktisadi işletme oluyor ama şunu unutmayalım: Vergi kanunlarında, mesela, bu Bakanlar Kurulundan vergi muafiyeti olan vakıflarla ilgili böyle bir mesele var. İki şey mesela: Vakıf, sahibi olduğu gayrimenkulleri veya sahibi olduğu parayı yani çok az miktar, mesela bir tane dairesi var, kiraya veriyor veya bir parası var, bankaya yatırmış. Burada bir sorun yok, muafiyeti ortadan kaldırmıyor ama o kadar çok parası var ki, özel bir muhasebe sistemi kurmuş, özel personel istihdam ediyor, neredeyse bir yatırım fonu gibi çalışıyor. Biz ona "Kusura bakma, sen iktisadi işletme oluşurmuşsun." diyoruz. Onun için kooperatiflerin kiralama işlemlerine doğrudan doğruya her zaman için tek başına bir kira da denilemez, tek başına bir iktisadi işletme de denilemez, onun hacmine bakmak lazım. Şimdi, biz diyelim ki desek ki: "Kiralamalar hiçbir şekilde iktisadi işletme oluşturmaz, stopaj suretiyle ödenir." O zaman benim kasamda 10 milyon para varsa kooperatif olarak, giderim bir iş hanını kiralarım, 50 tane dükkanı da kiraya veririm, bir güzel oradan gelir elde ederim; olmaz o.

Bakın, burada bütün mesele şu: Kooperatiflere bir vergi muafiyeti vermişiz. Tekrar dönüyorum, benim derdim kooperatif yöneticisi değil, benim derdim üretici. Üreticinin ürettiği ürünü piyasaya en uygun koşullarla eriştirebilmesini sağlamak. Bir kooperatif bu amacın dışına taşacak... Şimdi, bana diyor arkadaşlar: "Paramız var arkadaş, petrol istasyonu kurmak istiyoruz." Allah Allah, şimdi, petrol istasyonunu kuracaksan herkes nasıl vergisini veriyorsa sen de vereceksin. Bana arkadaş "Fındığı ürettim ama işi biraz yukarıya taşıyacağım, krema satacağım, çikolata yapıp satacağım." Arkadaş, herkes ne ödüyorsa siz de ödeyeceksiniz. Onun için merak etmeyin, Maliye Bakanlığı burada hangi durumlarda bir iktisadi işletme oluşur, bununla ilgili bizim vergi kanunlarında, başka hükümlerde emsal oluşturacak uygulamalarımız, düzenlemelerimiz var, ikincil mevzuatımız var, hangi durumlarda iktisadi işletme oluşmadığına dair düzenlemelerimiz de var. Burada kirayı özel olarak sayıp da "Bu ortak dışı işlem sayılmaz." dersek eğer, o takdirde bence bu maksadını aşıp çok ciddi anlamda gayrimenkul getirisine dayanan bir sisteme dönüşür, o doğru değil.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Kırk yıldır konuşulan, bugüne kadar adım atılmayan bir konuda, gerçekten, kooperatiflerin önünü açacak bir düzenleme yapıyoruz. Şimdi, büyük kooperatifler var, maşallah, ellerinde güzel paralar da var, Allah bereket versin, güzel kazansınlar, onların önünü açıyoruz ama lütfen şunu istemeyin yani. "Arkadaşlar, biz kooperatifiz. O faaliyetlere giriştiğimiz zaman bize ekstra ayrıcalıklar verin." Bu doğru değil, bunu veremeyiz.