ŞAHAP KAVCIOĞLU (Bayburt) - Sayın Başkanım, Değerli Bakanım, kıymetli milletvekilleri, değerli basın mensupları; öncelikle hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Ben öncelikle tabii, bu esnaflarla ilgili, Sayın Bakanım, o konuda biraz konuşmak istiyorum. Öncelikle ben de Halk Bankasında yıllarca esnaf kefaletlerle ilişkili olarak çalıştım, onların finansmanı konusunda. Tabii, 2002'den sonra özellikle... 2002'deki esnafın durumunu çok iyi bilenlerden birisiyim çünkü devraldığımızda hemen hemen hiçbir kooperatif açık değildi, kullanacak plasman yoktu, plasman limitleri 5 bin liraydı. Bu hep konuşuluyor ama özellikle 2002'den sonra hem faiz oranlarımız... İşte, faiz oranları o zaman krizden sonra düşmüş hâliyle 43-45 civarındaydı. Daha sonraları esnafla ilgili çok fazla, çok önemli düzenlemeler yapıldı hem limit bazında hem plasman oranları bazında hem hazineye yük olmama bazında. Yani daha önceleri kullandırılan işte, hazine destekli kredilerin hepsi görev zararı olarak yıllar sonra karşımıza çıktı. Burada bankalara yük olmadan, bankaların her yıl sonu verilen hedefler çerçevesinde, bu hazine destekleriyle birlikte verilen limitler oranında esnafa destekler yapıldı.

Ben, tabii, rakamlar söyleniyor, biliniyor ama özellikle hem 2002'den sonra gelişen rakamlarda sizin Bakanlığınızdan sonra da -bu konuda size de ayrıca teşekkür ediyorum- çok önemli artışlar ve düzenlemeler olması; özellikle Türkiye'nin son iki üç yıldaki dışarıdan, içeriden yapılan 15 Temmuz sonrası bu kadar ekonomik faaliyetleri olumsuz etkilemeye yönelik girişimlere rağmen, esnafın sizin bu girişimlerinizle ayakta kalmış olması çok önemli. Rakamlara şöyle bir baktığımızda, bugün itibarıyla sadece Halk Bankasından 447.872 esnafın kredi kullanıyor olmasının, bu 22 milyar civarında rakamın oluşmuş olmasının gerçekten geçmişi bilen birisi olarak çok önemli bir rakam olduğunu düşünüyorum. Rakamların gelişimi de zaten... Çünkü ekonomide rakamlar büyüdükçe yüzdesel olarak artış oranları düşer. Sizde, bir önceki yıla göre, mesela esnaf kefalette ortak sayısının yaklaşık 353 binden 447 bine çıkmış olması hem esnafların ayakta kalması hem de sizlerin verdiği destekle esnafların bu krediyi kullanarak iş yapmaları açısından çok önemli. Yüzde 25 gibi bir artış gerçekleşmiş, 2002'den bu tarafa aldığımızda da 7 kat gibi bir artışın önemli olduğunu düşünüyorum.

Yine, kredi hacmiyle ilgili baktığımızda da, bir önceki yıla göre yüzde 32 artışla 16 milyardan 22 milyara yükselmiş, bu da gerçekten çok önemli bir artış. Bu anlamda da ben tekrar banka tarafından... Halk Bankası bu konuda esnafa -çünkü ben o tarafını da biliyorum- hem bloke hem komisyonlarda hem hizmet anlamında çok önemli çalışmalar yaptı. Dolayısıyla hem krediye erişim noktasında hem de sizin verdiğiniz desteklerle bugün bu sayının yüzde 32 gibi artmış olmasının Türkiye'de kredi hacminin artışına baktığımızda çok önemli olduğunu düşünüyorum.

Yine, esnaf tabii -konuşmalarda da geçti- hem AVM'lerin, büyük işletmelerin... Yani oralarda sıkıntılarımız olmasına rağmen, sizlerin işte, kaybolmaya yüz tutmuş sanatlar, usta girişimci, sıfır faizli krediler, genç girişimciler gibi kredi imkânları bu sanatların tekrar ortaya çıkması veya devamı anlamında önemli. Orada sadece Sayın Bakanım, sıfır faizli kredide ve TESKOMB'la ilişkili kredilerde rakamlar fena değil ama diğer konularda biraz daha belki bürokrasiyi mi veya kriterleri mi değiştirmek lazım? Mesela kaybolmaya yüz tutmuş ve bu genç girişimci kredilerinde daha fazla mesafe alabiliriz. Özellikle genç girişimcilerle ilgili...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Devam edin, buyurun.

ŞAHAP KAVCIOĞLU (Bayburt) - Genç girişimci kredilerini -bizim Bayburt gibi- Doğu Anadolu'da, o yörelerde çok önemsiyoruz hem göçün engellenmesi hem de gençlere yeni istihdam yaratılması ve iş kurmaları anlamında çok önemli. Yani bizim oralardaki esnafa baktığımız zaman, sanatsal olarak bir sürü gerçekten kaybolmaya yüz tutmuş sanat var; kapanıyor, para verseniz bile o işi dönüp yapmaları artık çok mümkün değil ama bunun yanında devam ettirilebilecek geleneksel sanatlar var. Onların özellikle KOSGEB aracılığıyla veya TESKOMB aracılığıyla daha böyle spesifik... Yani genel, böyle kaybolmaya yüz tutmuş sanatlar, illere göre bir çalışma yapılarak o illerde nelerin daha öne çıkarılıp desteklenerek istihdam yaratılabileceği konusunda sizden -veya KOSGEB'le, TESKOMB'la konuşulabilir- daha spesifik çalışma yapılması konusunda destek istiyorum. Çünkü hem çok bilinçli değiller hem de çok farklı alanlara bu paralar veriliyor. Tutarlara baktığımız zaman, gerçekten önemli oranda destekleriniz var ama bunların daha spesifik olarak o sanatların veya o iş kollarının orada gelişmesi, ortaya çıkması açısından önemli olduğunu düşünüyorum.

Yine, bunu niye söylüyorum? Mesela KOSGEB'in veri tabanında 1 milyon 350 bin civarında işletme var, bunun 650 bini esnaf. Yani önemli bir orada veri var, firma var, işletme var. Dolayısıyla bunların hem ayakta kalmaları çok önemli bu verdiğiniz desteklerle hem de daha büyüterek yeni iş kolları veya bir adım ötesine, daha büyük tacir ya da daha büyük bir işletme hâline gelmeleri noktasında sizlerin vereceği destekler çok önemli.

Yine, bu desteklerin yanında bir şeyi daha çok önemsiyorum, o konuda da, gerçekten binin üzerinde kooperatif... Yani biraz önce de söyledim, ilk biz bu çalışmaları yapmaya başladığımızda, gerçekten bütün kooperatifler batma noktasındaydı, plasman yoktu, açamıyorlardı, çeşitli çalışmalarla bunları açtık. Bugün bine yakın kooperatifin bu anlamda faaliyette olması hem kooperatifçiliğin hayatiyetini devam ettirmesi açısından hem de bunların özellikle Anadolu'da işletmelerin, özellikle esnaf kesiminin ayakta kalması açsından önemli. Kooperatif olmayan yerlerde kooperatif kurulması biraz belki sıkıntılı veya belirli bölgelerde bir kooperatif olup ulaşım anlamında özellikle büyükşehirlerde... Yine sizin bu doğrudan kredilerle, Halk Bankası aracılığıyla yüzde 50 ve yüzde 100 sıfır faizli destekli kredilerle yine esnafa destek verilmesini, onu da çok önemsediğimi ifade etmek istiyorum, o da önemli çünkü bizim zamanımızda o çalışmayı da yapmıştık. Gerçekten esnafın sadece kooperatif aracılığıyla her yeri dolaşması zordu özellikle büyükşehirlerde. Bu destekle beraber kooperatif aracılığıyla ulaşamayan esnafın da bu sizin imkânlarınızdan faydalanma şansı oldu. Bu anlamda da yine ekonomiye katkısı çok fazla, onu da burada belirtmek istiyorum.

Bir başka, sonuçta sizin çalışmalarınızla özellikle bu 6750 sayılı Ticari İşletmelerde Taşınır Rehni Kanunu'nun çıkması, bu gerçekten her iki taraf, hem kredi kullanacak tacirlerin hem de kredi verecek taraflar için de çok önemli bir gelişme oldu. Çok rakamlarla boğmak istemiyorum, baktığım zaman, gerçekten de Ticari İşletmelerde Taşınır Rehni Kanunu çıktıktan sonra toplamda 104 milyar Türk lirası ve 2 milyar euroya yakın finansman imkânı sağlanmış olması önemli. Bu, bankacılıkta da ciddi bir sıkıntıydı. Rakamları incelediğimde, finansal kuruluşlarda önemli bir rakama gelmiş ama ben orada daha fazla gidilecek yol olduğunu düşünüyorum, bunun işletmeleri daha çok rahatlatacağını düşünüyorum. Özellikle, bu 104 milyarın önemli tutarının daha çok tacirler tarafından kullanılması, mesela, esnafta bunun daha yaygınlaştırılması, esnafın bilinçlendirilerek bu taşınır rehinlerinin rehin edilerek, teminat olarak verilerek kredi imkânlarının olduğunun bilinçlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çünkü, rakamlara baktığımız zaman önemli bir kısmını tacirler kullanıyor yani bir üst segmentte...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen son cümlelerinizi alayım.

ŞAHAP KAVCIOĞLU (Bayburt) - Yine, kredi veren tarafına baktığımızda da bankaların diğerlerine göre daha az burada bu işleri... Ya başvuru anlamında bilinmediği için ya da bankaların hâlâ bu konuda böyle bir çekincesi olduğu düşüncesi bende oluştu. Ama, bu kanunla beraber, gerçekten bir teminat özelliği sağlanmasının, bankaları da rahatlatacak bir duruma gelmiş olmasının, bunun biraz daha sizin bankalarla iki taraflı hem kooperatif taraflarıyla hem esnaf odalarıyla, ticaret odalarıyla görüşerek bunun çok yaygınlaştırılmasının, belki bir tarafı da bankacılığın orada bu karşılık anlamında BDDK'yla da görüşerek bunların teminat özelliklerinin daha iyi bir şekilde, bankaların da SYR'sini olumlu anlamda etkileyecek şekilde düzenlenmesinin çok önemli olduğunu düşünüyorum; orada bir eksiklik gördüğüm için bunu belirtiyorum. Gerçekten, teşekkür ediyorum yani buradan da geçti; çok önemli. Yani, Türkiye'de teminat anlamında, finansmana erişim noktasında çok önemli bir kanun olduğunu düşünüyorum ama uygulamada hâlâ finansal kuruluşlarla istediğimiz seviyeye... Gerçi, yeni bir kanun yani zaman içerisinde artacağını düşünüyorum ama biraz daha o konuda hem banka tarafından hem sizin tarafınızdan bu işin önemini bir kez daha belirterek desteklerinizi isteyelim.

Ben, konular çok ama Başkanım, konuşmamı burada noktalayayım.

Teşekkür ediyorum.

Gümrük Bakanlığı bütçesinin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.

BAŞKAN - Teşekkür ederim.