ALİ SARIBAŞ (Çanakkale) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Öncelikle şunu ifade edeyim: Türkiye'deki son bakanlık dağılımlarıyla ve işlevleriyle ilgili baktığımızda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı hâline dönüştüğünü... Daha önce, Bayındırlık ve İskân Bakanlığının görevlerinin de ister istemez sanki -öyle bir hâl aldı ki- TOKİ'nin üzerine kaldığı görülüyor. Yani, şunu ifade ediyorum: Bayındırlık ve İskân Bakanlığı eskiden devletin bütün her şeyini, bütün uzmanlık konularını çözerdi. Şimdi, burada, bu bakanlık kaldırılınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığından sonra, bir de işin prosedürü açısından TOKİ'nin çok geniş yetkileri var. Çabuk iş bitirir diye herkes kolaycı yolu buldu. Nedir? Çok net konuşuyorum, bir de meslek açısından bakarsak, hastaneler artık kendi uzmanlık dallarında diyor ki: "Biz uğraşacağımıza verelim TOKİ'ye. Orada bir de çözüm yolu vardı, işte ranttan, arsadan da bize bir şey kapar, oradan da biraz gelirimiz olur, bakanlığın bütçesinden de bir şey çıkmaz." anlayışıyla gelişmeye başlamıştır.

2011 yılında, bakarsanız, ana işlevi konusunda -yani yazık bu TOKİ'ye- TOKİ - kendi uzmanlık alanı, az önce de ifade ettiğim gibi- Bayındırlık ve İskân Bakanlığının görevlerini yapmak zorundaydı. O zaman bir sıkıntı var ortada.

Bakın, 2011 yılını söylüyorum: Okul 841... Spor salonu... E, yani, Spor Bakanlığı var, 869 spor salonu... Ne alakası var? Ayrı bir uzmanlık dalı, mimarlık olarak söylüyorum. Okul ayrı bir konu, fonksiyonları; hastane, tamamen ayrı bir mimarlık söz konusu; cami, ayrı bir mimarlık söz konusu çünkü mistik alan çok farklı bir şekilde. Şey için söylemiyorum bunu, hepsinin uzmanlık alanı farklı. Hastane, sağlık ocağı, yurt, pansiyon, sağlıkevi, engelsiz yaşam merkezleri... Sayabildiğim kadar... Bütün fonksiyonları dolaştırıyoruz. Gidelim Başbakana... Hayır, başka bir bakanlığa bağlanmasının nedeni var. Nedir TOKİ? Özellikle çabuk üretsin, konut sektörünü çözsün -arsa spekülasyonu- arsa maliyetlerini düşürsün, Türkiye'de arsa yaratsın Toplu Konut, fakirimiz, fukaramız arsa alsın. Siz eğer burada rant yaratıyorsanız, daha çok rant arıyorsanız sıkıntı var, ters çalışıyor demektir. Türkiye'de özel sektörün yetişemediği yerde ucuz -politika olarak- sosyal konutları yapıp fakire ya da orta sınıfın altındaki dar gelir gruplarına dağıtmak istiyorsa TOKİ devreye girmelidir, onun için çıkarılmıştır. Sosyal devlet anlayışının gereği olarak çıkarılmıştır ve onun için de özel yasalarla Başbakanlığa bağlı, çok hızlı bir işlevi olsun denilmiştir. Bunun özünde yatan neden budur. Ama kolayca başladık, böyle hızlı gitti. Siyasetçiyi çağırıyoruz, Başbakana gidiyoruz, diyoruz ki: Benim arsam var. "Tamam, arsa işini o halleder. Şu TOKİ'nin elinde yetki var, oradan halleder, ders, okul işini halleder. Biz kenardaki yere okul yaparız, o rantı da satarız." Yani öyle bir anlayış hâline geldi ki, bu anlamda ihtisaslaşmış konulardan çıkıyoruz.

Şimdi, bir: TOKİ'nin kendi konusu şehircilik. Özellikle yüzde 98'i deprem bölgesinde olan bir ülkede, Türkiye'de, konutun olduğu yerde yüzde 70 deprem riskinin olduğu bir ülkede, bir an önce bunları çözmeyi bırakın -şimdi TOKİ'de tartıştığımız konu ve bugün, bakın, hepsine söyleyeceğim -2011'de 175 tane revizyon imar planı yapmış. Yok böyle bir anlayış. Niçin uğraşsın, TOKİ'nin asli konusu değil ki bu? Bunları masaya yatırmak lazım.

Kapı çekmece ihale yapılıyor. Son anda geliyor, tip projelerin dışında "Doktor, benim burası yıkılsın, yeni bir alet aldım, buraya koyacağım..." Öbürü geliyor, "Bir ilave daha yapılsın." diyor. Bu bir ihtisas konusudur. Bırakın bunu, kendileri ihalelerini yapsın ya da bir başka şekilde Şehircilik Bakanlığı ya da bir yerde çözülsün bu işler ama TOKİ'nin ensesinden artık başka kurumlar, başka bakanlıklar bence insin çünkü inmediği sürece bunu çözme şansımız olamaz. Bu anlamda da, ihtisaslaşma konusunda bir katkı sunmak için söylüyorum: Revizyonun sıkmasının nedeni şu, demin de ifade ettim, arkadaşlarım, meslektaşlarım biliyor: Türkiye'de kapı çekmece konutun ihalesi çok zordur yani iyi bir proje ister. Altyapısı bittikten sonra revizyon yapmayacak yani banyosundaki prizin detayının hangi marka olacağına kadar bildirirsiniz ve ona göre proje üzerinden teklif alırsınız. Bu iyi bir projelendirme ister. Türkiye'de sıkıntı buradan kaynaklanıyor ve bu anlamda da arkadaşlarımızın sıkıntısı, revizyon da dâhil olmak üzere...

Bence, gelin artık şu şeyden vazgeçelim. Toplu Konut İdaresi artık asli görevine dönsün. İmar planı değişikliği -11 tane- kamulaştırma problemleri gibi sıkıntılardan kurtulsun diye düşünüyorum ve arkadaşımın önerisini destekliyorum.

Teşekkür ederim.