KOMİSYON KONUŞMASI

MEHMET GELDİ (Giresun) - Başkanım, ben, şimdi, öncelikle öneriyle ilgili düşüncelerimi ifade etmek istiyorum. Burada yıllara dayalı yani bir otuz yıllık geçmişten başlayarak söylüyorum -kendim bizzat gözlemlerim- ve inşaat sektöründe olan birisi olarak söylüyorum.

Bir kere geçmişteki uygulamalarda -biraz önce Ali Bey'in bahsettiği gibi- gerek Bayındırlık Müdürlüğünün uygulamaları gerekse şimdi özel idarenin kendi içerisindeki mühendisleri vasıtasıyla yaptırmakta ve kontrol ettirmekte olduğu okul inşaatları, gerek şu anda Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kısmen dâhil olduğu bazı kontrol hizmetleri gerekse Millî Eğitim Bakanlığı tarafından bazı kuruluşlara yaptırılmak suretiyle danışman kuruluşlar vasıtasıyla kontrol ettirdikleri ve bitirdikleri okullar. Bunların tümünü gözlemledik, nasıl imalatlar yapıyorlar. Benim bizzat arkadaşım, yakın tanıdığım arkadaşların şartnamesinden bildiğim, başlangıcından özel ihale yapmak suretiyle hastane inşaatı yaptırdılar, on dört ay gecikmeli bitirebildiler inşaatını, özel sektöre yaptırdılar tamamen... Bu işi Türkiye'de uzman kuruluşlara yaptırdıkları hâlde karşılaştığımız... Dolayısıyla, uygulamada yani burada bahsedilen, başlangıçta ihalelerin TOKİ tarafından avan projelerle ihale edilip çabuklaştırmasıyla amacıyla...

Şu anda mesela bizim -Giresun için söylüyorum- 350 yataklı şehir hastanesi işimiz var, TOKİ'nin yapmasını istiyoruz ısrarla bütün bu sorunları göz önüne koyarak. Stat inşaatımız var, TOKİ'nin yapmasını istiyoruz. Neden? Çünkü daha iyi uzmanlaşmış ekibi olan bir kuruluş yok bu anlamda. Eksiklik neydi? Şu anda avan projeden değil de bizzat Sağlık Bakanlığının yaptığı projeden devam eden projelerde revizyon taleplerinin olduğu dile getirildi cevapta. Doğrudur, aynen... Gerçekten şunu söyleyeyim: Bir ameliyathanenin dizaynıyla ilgili, inanın, iki sene, üç sene içinde değişen doktorların talepleri bile değişiyor. Yani, burada Sağlık Bakanlığı standartları yönergesi ile oradaki ortaya konmuş ihtiyaçlar, Millî Eğitimdeki aynı standartlar yönergesi ile onların yorumlaması karşılaştırarak... İşte, atıyorum, ihtisasını Hacettepe'de yapan biri ile KATÜ'de veya Çapa'da yapan birisinin bakışı bile değişik olabiliyor. Bina bitme aşamasında şu anda, bizim iki tane hastane inşaatımız var, bitmek üzere. Taleplerini biliyorum, getirdikleri talepleri. Bu sefer ne oluyor? Karşıdaki, valilikteki, sağlık müdürlüğündeki muhatap olan kişiler bu konuya da çok vâkıf değiller. İster istemez o talebin makul ve doğru olduğunu düşünüyorlar. Destek verip yazışmalarını yapıyorlar. TOKİ'ye gönderiyor, TOKİ de Sağlık Bakanlığına gönderiyor.

Özellikle ben Mustafa Bey'in dile getirdiği "TOKİ kendi işini yapsın..." TOKİ şu anda yaptığı sistemle, uyguladığı sistemle özellikle sosyal konut üretme noktasında çok iyi bir işlev gördü. Buradan sağladığı fayda vasıtasıyla, daha üst gelir grubundan sağladığı gelirlerle daha alt gelir grubuna çok daha erken bir şekilde konut teslimi yaptı ve bu şekilde Türkiye'de dönüşümü hızlandırdı.

Şunu söyleyeyim: İnşaat sektöründe olanların yani kaliteli inşaat yapanların hiçbiri TOKİ'den rahatsız olmadı. Nedeni şu: TOKİ ayrı bir sınıf oluşturdu, bir ara sınıf oluşturdu. İster istemez o sınıftan dolayı standartlar yükseldi ve kalite arayışı başladı ve birçok yerde bunları sağladı. Biraz önce Başkanın söylediği "oluşturulan faydanın" cümlesinde gerçekten bu aslında var, yani bu sağlandı. Ama mutlaka revizyon talebi her zaman gündeme gelecek.

Şu anda proje ihalesi gecikiyor bizim, kamuoyu baskısı var "Niye hâlâ proje bitmedi, inşaata başlanmadı?" diye. Çünkü bizzat Sağlık Bakanlığının gözetiminde proje yapılmaya çalışılıyor, onların istediği şekilde proje yapılıyor ama inanıyorum ki artık standartlar gün geçtikçe daha da yükseliyor. İşte, tefrişata bizzat ilgili mühendisi ne kadar müdahale ettirirseniz fiyatlar da o kadar yükselir. Bunlar hep yaklaşıktı, gerek elektrik projeleri... Geçmişte -ben proje yapanların hepsini biliyorum sektörde- elektrik ve makine projeleri, mesela biraz daha formalite olarak görülen unsurlardı. Yavaş yavaş, onlar formalite değil; işte havalandırma, iklimlendirmeden tutun tüm detaylarına kadar daha gerçekçi proje... Fiyatları da yükselmeye başladı bu sefer, iç mimarlar işin içerisine dâhil olmaya başladı.

Dolayısıyla, bence burada TOKİ'nin yürüttüğü sistemle ilgili sıkıntı yok, ihtisaslaşma noktasında en iyi kuruluş. Ama Türkiye'mizdeki şartlara bakın, "Daha iyisini nasıl ikame ederiz?"i masanın üzerine koyduğunuzda ikame edemeyeceğimizi herkes teslim edecektir, onu söyleyeyim.

Onun için ben önerideki getirilen cevabın da yeterli olduğunu düşünüyorum. Bu her zaman devam edecek ve gündeme gelecek. Ne kadar daha iyi ihtisaslaşabilirsek bu şikâyetler ve revizyon talepleri azalacak. Ama ben doktorlarımızın arasındaki, başhekimlerin arasındaki görüş farklılıklarını gördükçe, bunların hepsini de dinlediğimde bakıyorum, hepsi farklı talep gündeme getiriyor ve haklı gözüküyor. Denetim mekanizması zaten var, bu anlamda dile getirilen revizyonlarla ilgili... Ana iskelete yönelik, mahal değişikliklerine yönelik taleplerin hiçbiri makul karşılanmaz çünkü standartlar çok açık ve net. Ama tesisat vesaireyle ilgili talepler olabilir, bakıyorsunuz, değişebiliyor.

Teşekkür ederim.