BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonumuzun kıymetli üyeleri; Başbakanlık merkez teşkilatı ile Başbakanlığa bağlı kuruluşlardan Diyanet İşleri Başkanlığı, Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinin 2016 Yılı Kesin Hesap Kanunu Tasarısı, 2018 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ve Sayıştay raporları ile Tanıtma Fonu Genel Sekreterliğinin Sayıştay raporlarının görüşülmesi vesilesiyle bu konularda görüşlerimizi Hükûmet olarak açıklayacağız. Şahsım ve Hükümetimiz adına yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli üyeler; bilindiği gibi, Başbakanlığın görevi Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde, Başbakan ve Bakanlar Kuruluna Hükûmetin genel siyasetinin yürütülmesinde her türlü desteği sunmak, bakanlıklar arasında etkili bir iş birliği ve koordinasyon tesis etmek ve devlet teşkilatının düzenli ve uyumlu bir şekilde işlemesini sağlamaktır.

Son dönemde Anayasa'da yapılan değişiklikle 16 Nisan 2017 tarihinde büyük bir reform yapılmıştır. Uzun yıllar parlamenter hükûmet sistemiyle yönetilen Türkiye Cumhuriyeti devletinde siyasi istikrarı sistemin zorunlu öğesi haline getirmek ve kalıcı kılmak, iktidarın oluşumunda ve değiştirilmesinde yegâne söz sahibi olarak halkı kılmak, Türkiye'nin sürekli güçlü iktidarlar tarafından yönetilmesini sağlamak, kuvvetler ayrılığını tam anlamıyla hayata geçirmek, güçlü yasama ve güçlü yürütmeyi tesis etmek, yürütmenin hızlı karar almasını, alınan kararların hızlı ve etkin yürütülmesini temin etmek, Türkiye'yi yönetme yetkisini seçmenlerin en az yüzde 50+1'inin oyunu alan Cumhurbaşkanına vermek ve bunun altında oy alanlara yönetme yetkisi vermemek, millî birliğimizi ve bütünlüğümüzü korumak ve güçlendirmek, kutuplaşmaları önlemek ve milletin ortak iradesinin Türkiye'yi yönetmesini sağlamak maksadıyla Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'ne geçtik.

Türkiye Cumhuriyeti devletinin kuruluş yıllarında Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yaptığı reformlar hariç doksan dört yıllık cumhuriyet tarihinin en köklü anayasal reformu bu dönemde hayata geçirilmiştir. Şimdi, yeni Hükûmet sistemini öngören Anayasa değişikliğine yönelik uyum yasalarını çıkarmak için çalışma vaktidir. Hükûmetimiz reformların çıkarılması kapsamında yoğun bir çalışma başlatmıştır.

Bu çerçevede, Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğümüz ve Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğümüz tarafından 15.924 adet birincil ve 17.396 adet ikincil mevzuat taranmış olup bunların TBMM'ye sevkiyle ilgili hazırlıklar yürütülmektedir. 2018 yılı bu anlamda uyum yasaları bakımından önemli bir yıl olacaktır. Şimdiden hayırlı uğurlu olmasını temenni ediyorum.

Tabii, Başbakanlığın pek çok faaliyeti var. Bunları burada tek tek saydığımda diğer konulara fazla vakit ayırmamış oluruz. Ben Komisyon üyelerimizin hoşgörüsüne sığınarak sadece birkaç hususu ifade etmek istiyorum.

Bugüne kadar cumhuriyet ve Osmanlı arşivinde bulunan yaklaşık 32 milyon kıymetli arşiv evrakına ait görüntü elektronik ortama aktarıldı.

E-Dönüşüm Projesi ve Bilgi Toplumu Stratejisiyle uyumlu projeler yürütülmeye devam edilmektedir.

Bürokrasinin azaltılması ve hızlanması açısından tüm devlet kurumlarının yazışmaları 31 Temmuz 2017 itibarıyla elektronik ortama taşınmıştır. Yıl sonuna kadar ise üniversiteler ve belediyelerin sisteme dâhil olması sağlanacaktır.

Devlet hizmetlerinin e-DevIet kapısına aktarılması hızlandırılmıştır. Bu çerçevede, hizmetlerin yüzde 35'i yıl sonuna, kalan kısmı ise 2018 yıl sonuna kadar elektronik ortama taşınacaktır.

2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda Başbakanlık bütçesi 1 milyar 610 milyon 543 bin TL olmuştur. Artış oranı yüzde 1,65'tir.

Sayın Başkan, değerli üyeler; şimdi, Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesi hakkındaki görüşlerimizi değerli heyetinizle paylaşmak istiyorum.

Bilindiği gibi, İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esasları hakkında halkı doğru dinî bilgiyle aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmekle görevli olan Diyanet İşleri Başkanlığı cumhuriyetimizin öteden beri vazgeçilmez kurumlarından biri olmuştur.

Diyanet İşleri Başkanlığı, yürüttüğü hizmetlerde, İslam'ın temel kaynağı olan Kur'an-ı Kerim ve Allah'ın elçisi Hazreti Muhammed'in (SAV) sünnetini esas almaktadır. Başkanlığın oluşturduğu kurum kültürü ile adalet, samimiyet, liyakat, gönüllülük ve hesap verebilirlik değerleri benimsenmiştir.

Diyanet İşleri Başkanlığı her türlü siyasi görüş ve düşüncenin dışında, sahih dinî bilgi ve onun doğru yorumunu merkeze alarak İslam dininin anlaşılması için gayret göstermektedir. Buna ilaveten, Başkanlık, dünya çapında İslam'ın bir bütün olarak anlaşılmasına hizmet eden, batıl amaçları için dini istismar eden odakların eline düşmekten insanları koruyan, onların özgür iradeleri ve akıllarını ipotek altına almaya karşı duran bir anlayışı da temsil etmektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığı dünyanın birçok ülkesinde hizmet sunan uluslararası bir kurum hâline de gelmiştir. Avrupa'dan Amerika'ya, Asya'dan Afrika'ya kadar dünyadaki bütün Müslümanlarla iletişim ve iş birliği hâlindedir.

Başkanlığın yurt içi ve yurt dışındaki vatandaş, soydaş ve dindaşlarımıza yönelik sunmuş olduğu irşat ve eğitim hizmetleri, sadece dinî açıdan değil, millî, tarihî, sosyal ve kültürel değerlerin muhafaza edilip gelecek nesillere aktarılması açısından da önem arz etmektedir. Bu konudaki hizmetlerin sonuçları, yurt dışında çok belirgin bir şekilde görülmekte ve takdir edilmektedir. Başkanlığın bu sahada yaptığı çalışmalar, ülkemizin uluslararası camiada saygınlığının artmasına da katkı sağlamaktadır.

Sayın Başkan, değerli üyeler; Diyanet İşleri Başkanlığı İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esasları hakkında halkı doğru dinî bilgiyle aydınlatmak, Kur'an ve sünnete dayalı, dinî rehberlik ve destek hizmetini sunmak, İslam'ın kuşatıcı ve rahmet dolu mesajını etkin bir şekilde yaymak ekseninde çalışmalarını yürütmektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığınca cami içinde namaz kıldırma, cami dersleri, vaaz ve irşat hizmetleri; cami dışında ise halkın geneline açık konferans, sempozyum ve benzeri çalışmalarla manevi rehberlik hizmetleri verilmektedir.

Vatandaşlarımız, müftülüklerdeki Aile ve Dinî Rehberlik Büroları vasıtasıyla ailevi problemlere dinin yaklaşımı hakkında bilgilendirilmektedir.

Eğitim hizmetleri Diyanet İşleri Başkanlığının üzerinde durduğu önemli konulardan bir tanesidir. Bir yandan Kur'an kurslarında her yaş ve seviyedeki öğrenci grubuna hizmet verilmekte, bu bağlamda Kur'an-ı Kerim'i okuma ve bazı sure meallerinin yanı sıra itikat, ibadet, ahlak ve siyer alanlarında temel dinî bilgiler öğretilmektedir. Bu öğretiler, kursa katılanların millî birlik ve beraberlik bilincini pekiştirmekte, sevgi, saygı ve dostluk bağlarını güçlendirmekte, insanların din hakkında doğru bilgi sahibi olmasını sağlamakta, toplumda bir arada yaşama tecrübesi oluşmasına da katkı sunmaktadır.

Günümüz Türkiyesi'nde din eğitimi alanında milletimiz artık hak ettiği ve beklediği özgürlüklere de büyük oranda kavuşmuştur. Daha önceden engellenmiş olan belli yaşlarda din eğitimi ve hafızlık gibi Türk toplumunda büyük değer atfedilen kurumlar yeniden hayat bulmuştur.

Okutulan ders materyalleri ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.

Kur'an kurslarında sadece vatandaşlarımıza değil, aynı zamanda İslam ülkeleri ve Müslüman topluluklardan ülkemize gelen misafir öğrencilere de "Kur'an Kursları Yurtdışı Misafir Öğrenci Programı" adıyla yaygın din hizmeti verilmektedir.

Ayrıca, imam-hatip, müezzin, kayyum, müftü, vaiz gibi Diyanet İşleri Başkanlığı din hizmetleri sınıfında görev yapanlara hizmet içi eğitim faaliyetleri kapsamında kendilerini geliştirmek maksadıyla bir dizi faaliyetler yürütülmektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığında Dini Yüksek İhtisas Merkezleri, Diyanet teşkilatının vaizlik, müftülük ve üstü konumdaki kadrolarına insan kaynağı yetiştirmektedir. En az lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş personelin temel İslam bilimlerinde uzmanlaşması amacıyla 9 dinî yüksek ihtisas merkezinde "İhtisas Eğitim Programı" uygulanmaktadır. 2017 yılında 163 Diyanet personeli dinî yüksek ihtisas eğitimlerini başarıyla tamamlamıştır. Hâlen 682 personel alanında uzmanlaşmak için bu eğitime devam etmektedir.

Sayın Başkan, değerli üyeler; Diyanet İşleri Başkanlığı sahih dinî bilgiyi, yayınları yoluyla da yaygınlaştırma sadedinde kaynak eserlerden ilmî eserlere, çocuk kitaplarından edebî eserlere son beş yılda çok sayıda eser yayımlamıştır. İl ve ilçe müftülüklerimiz başta olmak üzere, okul, cezaevi, dernek ve şahıslara, yurt dışı müşavirliklerimize 10 milyon 284 bin 989 adet muhtelif eser ücretsiz olarak gönderildi.

Görme, işitme, zihinsel ve benzeri engelli vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını karşılamak için, başta Braille alfabesi ile Kur'an-ı Kerim olmak üzere pek çok kaynak eserin basımı ve dağıtımı yapılmıştır.

Diyanet İşleri Başkanlığı ayrıca radyo ve televizyon yayıncılığı yoluyla da dinimizin adalet, barış, rahmet ve sevgi yüklü evrensel mesajını toplumun tüm kesimlerine ulaştırmaya gayret göstermektedir. Bu amaçla TRT Diyanet TV, Diyanet Radyo, Diyanet Kur'an Radyo, Diyanet Risalet Radyo yayınlarını hayata geçirmiştir. 2017 yılı itibarıyla ülkemizin 205 yerleşim alanında radyo yayınları devam etmektedir. Yayın hizmetleri yürütülürken üniversitelerin ilahiyat fakültelerinde çalışan bilim insanlarından da büyük destek alınmaktadır.

Yurt dışındaki vatandaşlarımıza yönelik din hizmetlerini en iyi şekilde sunmak için yoğun çaba sarf eden Diyanet İşleri Başkanlığı, onların millî, dinî ve kültürel değerlerine bağlı kalarak bulundukları toplumla uyum içinde yaşamalarına da destek vermektedir. Başkanlık, özellikle yurt dışında doğmuş genç kuşakların İslam medeniyetine aidiyetlerini yükseltmeyi, onların dinimizi ve kültürümüzü tanıyıp benimsemelerini ve yaşadıkları ülke halkı tarafından ahlaken örnek alınan bireyler olmalarını hedeflemektedir.

Başkanlığın yurt dışı hizmetlerini koordine etmek üzere hâlen dış misyon temsilciliklerimizde 52 din hizmetleri müşavirliği, 38 ataşelik ve 12 koordinatörlük bulunmaktadır. Bugün itibarıyla Diyanet İşleri Başkanlığı, yoğun olarak AB ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Japonya, Avustralya, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Afrika, Orta Asya ve Balkan ülkelerinde bulunan vatandaş, soydaş ve dindaşlarımız için 100'ü aşkın ülkede öncelikle din hizmeti olmak üzere, insani ve sosyal yardım faaliyetlerine de katkı vermektedir.

Başkanlığın hedeflerinden biri de Müslüman ülkelerden ve topluluklardan gelen mahallî din görevlileriyle ilgili eğitim taleplerini en iyi şekilde karşılamaktır. Bu hedef doğrultusunda Müslüman ülke ve topluluklardan ülkemizde mesleki eğitim almak isteyen mahallî din görevlilerinin sayısını artırma ve en iyi şekilde eğitme faaliyetleri de devam etmektedir.

Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfının iş birliğiyle 108 ülkeden Türkiye'ye 2.171 öğrenci ilahiyat fakültelerinde, dinî yüksek ihtisas merkezlerinde, Kur'an kurslarında ve uluslararası imam-hatip liselerinde öğrenimlerine devam etmektedir. Özellikle Uluslararası İlahiyat Programı ve Uluslararası İmam Hatip Projeleri bütün dünyada aşırılıklardan uzak, İslam'ı bir bütün olarak kavrayan din adamı yetiştirme noktasında son derece önemlidir. Özellikle bazı Batı ülkelerinin Türkiye'de yetişen din adamlarını kendi ülkelerinde çalıştırmama konusundaki eğilimleri ve kararları dikkate alındığında, bu Uluslararası İlahiyat Projesi bu engelleri aşmak bakımından da büyük rol oynamaktadır. Zira yurt dışında eğitim görmüş çocuklar, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın çocukları bu programda eğitilmekte ve daha sonra yurt dışı görevlendirmeler bunlar üzerinden yapılmaktadır. Bunun son derece önemli bir proje olduğunun bir kez daha buradan altını çizmek isterim.

Halkının büyük çoğunluğu fakir olan ülkelerde Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı iş birliğiyle vekâlet yoluyla çok sayıda kurban kestirilmektedir. Bu şekilde 2017 yılı kurban organizasyonu kapsamında Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 257.789 hisse kurban kesimi yapılmış olup yurt içinde 260 il ve ilçe merkezinde, yurt dışında ise 130 ülkede 450 noktada toplam 1 milyon 152 bin 635 aileye kurban eti ulaştırılmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Diyanet İşleri Başkanlığı ayrıca hac ve umre organizasyonlarını yürütmektedir. 1979 yılından beri bu görevi başarıyla yerine getirmektedir. Başkanlık, hac hizmetlerinin ifasında ibadet, eğitim ve hizmet anlayışıyla nitelik ve kaliteyi öne çıkarmakta ve hacı adaylarının ve onlara rehberlik edecek din görevlilerinin eğitimine ayrı bir önem vermektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı, hacı adaylarının ibadetlerini rahat, huzurlu ve güven içinde yapabilmeleri için organizasyon kapasitesini ve teknik altyapısını sürekli güçlendirmektedir. Başkanlık, sunduğu kaliteli hizmet nedeniyle hac ve umre organizasyonu yapan diğer ülkeler tarafından da örnek alınmaktadır.

Temsil ettiği değerlerle Diyanet İşleri Başkanlığı, her kritik süreçte milletimize moral ve umut kaynağı olmuş, birlik, beraberlik ve milletin haklarının korunmasında da öncülük etmiştir. 15 Temmuz gecesi gerçekleştirilen alçak darbe teşebbüsüne karşı milletimizin yanında yer alan Diyanet İşleri Başkanlığı personeli, bütün camilerden okunan salalarla halkımızı hain darbe teşebbüsüne karşı cesurca tavır almaya teşvik etmiş, okunan salalar toplumsal hafızayı ve milletin istiklal aşkını canlandırmıştır. Salalar sadece milletimizi sokaklara davet etmekle kalmamış, hain darbe girişimine kalkışanların moralini bozmuş ve kendilerine olan güvenlerinin yok olmasını sağlamıştır. Millî mücadele dönemlerinde de milleti bir arada tutan ve devletimizin kurucu değerlerinin en önemlilerinden biri olan dinin ve kendini ona hizmete adamış olan din gönüllülerinin milletimiz için ne kadar önemli olduğu bu olayda bir kez daha anlaşılmıştır.

Bu menfur darbe teşebbüsü karşısında Diyanet İşleri Başkanlığımızın faaliyetleri bağlamında, 15 Temmuz gecesinde gerçekleştirilen kanlı darbe girişimi ve işgal hamlesinden sonra süreci değerlendirmek üzere "15 Temmuz Darbe Girişimi ve Din İstismarına Karşı Birlik, Dayanışma ve Gelecek Perspektifi" başlıklı tek gündem maddesiyle Olağanüstü Din Şûrası düzenlenmiştir. Diyanet aylık derginin ağustos sayısı "Bir Milletin Destansı Zaferi", eylül sayısı ise "Din İstismarı" özel gündemleriyle neşredilmiştir. Hain darbe girişiminde milletin istiklali ve onuru için kendini feda eden aziz şehitlerimiz ve gazilerimizin ibret dolu hayatlarının anlatıldığı "15 Temmuz Kahramanları Belgeseli" 25 bölüm olarak yayınlanmıştır. Bu sayede bir taraftan şehitlerimize olan vefa borcumuz bir ölçüde dile getirilirken, diğer taraftan bu yiğit insanları kurşunlara karşı yürüten manevi değerlere vurgu yapılmıştır. FETÖ/PDY'nin sinsi planlarının, yöntemlerinin ve sapkın anlayışlarının tarihî karşılıklarını ortaya koyan ve 25 bölüm olarak hazırlanan "Gündeme Dair" programında ise Diyanet İşleri Başkanlığı yetkilileri ve uzman kişiler vatandaşımızın bu konularda bilinçlenmesini sağlayacak açıklamalarda bulunmuşlardır. 15 Temmuz gecesinin karanlığında yankılanan ve milletimizin sinesinde yerini bulan "Sala Belgeseli" de yayınlanmıştır. Hazırlanan içeriklerin uluslararası kamuoyunca da takip edilebilmesi için Türkçe, İngilizce ve Arapça dillerinde FETÖ/PDY raporu, Olağanüstü Din Şûrası kararları ve DEAŞ raporu yayımlanmıştır.

Yine 33 ülkeden 120 temsilcinin katılımıyla gerçekleştirilen 9'uncu Avrasya İslam Şûrası'nda, terör örgütü FETÖ/PDY'nin dinî bir cemaat olarak nitelendirilemeyeceği, bütün bir İslam coğrafyasını aldatan çarpıtılmış bir anlayışa sahip oldukları, FETÖ ve DEAŞ'in birbirinin zıttı gibi görünseler de aynı amaca hizmet ettikleri vurgulanmıştır. FETÖ/PDY, DEAŞ ve El Kaide gibi dini istismar eden terör örgütleri en büyük zararı İslam'a ve Müslümanlara vermiş ve hizmeti de kendini kullananlara yapmışlardır.

15 Temmuz sonrası FETÖ/PDY'yle irtibatlı ve iltisaklı olduğu değerlendirilen personel hakkında da ayrıca disiplin soruşturmaları açmış, bir kısmını açığa almış, bir kısmını ihraç etmiştir, suçsuz bulunanları da görevine iade etmiştir.

Diyanet İşleri Başkanlığının bütçesi... Tabii benim bu rakamları okuma konusunda biraz sıkıntım var.

BAŞKAN - Genel toplam yeter efendim.

BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Onun için genel toplamı söyleyeyim ben: 7 milyar 774 milyon 183 bin TL'dir. 2017 yılı bütçesine göre artış oranı yüzde yüzde 13,21 olmuştur.

Bugün Diyanet İşleri Başkanlığımız vasıtasıyla kurul üyelerimize hediyelerimiz olacak. Önceden gönderdik ama şimdi burada ilave olarak "Kendi Dilinden FETÖ-Örgütlü Bir Din İstismarı" raporu ile "Hadislerle İslam" isimli yedi ciltlik bir kitabı üyelerimize, Sayın Başkan, hediye olarak takdim ettik.

BAŞKAN - Biz odalarına dağıtacağız efendim, teslim aldık, odalarına göndereceğiz.

BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Arkadaşlarımız kabul ederlerse memnun oluruz.

GARO PAYLAN (İstanbul) - Bana da dağıtacak mısınız?

BAŞKAN - Herhâlde sana da göndereceğiz Garo, hayret bir şey. Hiç ayrımcılık yok bizde biliyorsun.

BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Başkanım...

BAŞKAN - Sayın Bakanım, üç dakikanız var efendim.

BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Tamam, bitiriyorum.

Sayın Başkan, değerli üyeler; Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği önemli görevler ifa etmektedir. Genel Sekreterlik, Millî Güvenlik Kurulunun görevlerine yardımcı olmakla yükümlüdür. Kendisine, doğrudan Başbakana bağlı bir kuruluş olması nedeniyle de bütün bakanlıklar, kurum ve kuruluşlarca millî güvenliğin sağlanması maksadıyla yürütülecek geniş bir yelpazedeki faaliyetlerin koordinasyonunu yerine getirme görevi verilmiştir ve bu görevi başarıyla yerine getirmektedir.

2018 yılı bütçesi, teklif edilen ödenek...

BAŞKAN - Bu, milyon efendim.

BAŞBAKAN YARDIMCISI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - 29 milyon 158 bin TL'dir. Bir önceki yıla göre artış oranı yüzde 3,87 olmuştur.

Son olarak Sayın Başkanım, değerli üyeler; 3230 sayılı Kanun'la kurulan Tanıtma Fonu, ülkemizi yurt içi ve yurt dışında çeşitli yönleriyle tanıtmakla görevli kuruluşların kaynaklarını artırmak, Türk kültür varlığının yayılmasını sağlamak, devlet arşiv hizmetlerini müessir hâle getirmek, kamu diplomasisi faaliyetlerini desteklemek ve milletler arası kamuoyunu memleketimizin menfaatleri istikametinde yönlendirmeye çalışmaktadır. Tanıtma Fonu da bu vazifesini başarıyla yerine getirmektedir.

Benim şimdilik arzlarım bu kadar. Arkadaşlarımızın değerlendirmesinden sonra, ayrıca sorular olursa cevaplayacağım ve değerlendirmede de bulunacağım.

Beni sabırla dinlediğiniz için hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.

BAŞKAN - Sayın Başbakan Yardımcımıza teşekkür ediyoruz.

Şimdi, sunumunu yapmak üzere Başbakan Yardımcımız Sayın Recep Akdağ'a söz veriyorum.

Buyurun Sayın Akdağ.