MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Sayın Başkanım, Değerli Bakanım, kıymetli Komisyon üyesi arkadaşlarım; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bütçesi üzerine söz almış bulunmaktayım. Bütçemizin hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.

Sayın Bakanım, adı üstünde Bakanlığınız "Aile ve Sosyal Politikalar" isminde yürüttüğü politikaların merkezine aileyi almıştır. Çünkü İslam toplumunda aile çok önemli olup aile çatısı sağlam olan ülkelerde toplum da sağlıklı olur.

Bakanlığınızın bu misyonla

hareket etmesi toplumsal hayatımız için önemli bir kazanımdır. Esas misyonumuz birey, aile ve toplumun sağlıklı bir şekilde varlığını sürdürmesini sağlamakla beraber aynı zamanda refahını da artırmaktadır.

Sayın Bakanım, Bakanlığınızın dokunmadığı hiçbir kesim kalmamakta, özellikle dezavantajlı kesim diyeceğimiz, çocuk, yaşlı, engelli, bakıma muhtaç, mağdur, hasta, şehit, gazi ve mülteci kardeşlerimiz için, kısacası kundaktan mezara kadar, yüküdüşmüş, kimsesiz, sahipsiz her mazlumun, garip gurebanın şefkat eli, sığıngâhı, yuvası, hamisi ve koruyuculuğunu yapmakta, âdeta kimsesizlerin kimsesi olmaktadır.

Sizler yukarıda saydığımız bu geniş kitleye sahip çıkarken aynı zamanda dua da almaktasınız. Sizin şahsınızda bütün Bakanlık personeline, Hükûmetimize ve İslam'ın şefkat eliyle bütün vatandaşlarımıza dokunarak sahip çıkan büyük devletime şükran borçluyum.

Bakanlığınızın gerek Türkiye'de gerekse Şanlıurfa'da yaptığı hizmetleri anlatmadan önce Şanlıurfa ve Türkiye'yle ilgili birtakım istatistiki bilgileri sunmak istiyorum.

Şanlıurfa 18.765 kilometrekarelik alanıyla Türkiye'nin 7'nci, nüfus bakımından 9'uncu büyük ilidir ve nüfusu 1 milyon 940 bin 627 kişidir. İdari yönden toplam 13 ilçe, 1 büyükşehir olmak üzere 14 belediye, 1.390 mahalleden oluşmaktadır, yine 2 binin üzerinde de mezrası olmakla birlikte. Şehirleşme oranı yüzde 55,5'tir. Şanlıurfa'nın toplam nüfusunun yüzde 68'i çocuklardan oluşmaktadır. Yaş oranına baktığımızda 0-14 yaş Şanlıurfa'da yüzde 40, Türkiye'de 23,7; 15-29 yaş Şanlıurfa'da 28, Türkiye'de 19,83. Dolayısıyla nüfusun yüzde 68'i genç olan bir ilimiz. Yaş ortalaması 19,5. Nüfus yoğunluğuna baktığımızda Şanlıurfa'da 103 kişi, Türkiye'de 104 kişi. Yıllık nüfus artış hızına baktığımızda Şanlıurfa binde 25,2; Türkiye 13,5. Ortalama hane halkı büyüklüğü Şanlıurfa'da 5,8; Türkiye'de 3,5. Yaş ortalamasını söyledik, Türkiye 31,4 iken Şanlıurfa 19,1. Alınan ve verilen göçlere baktığımızda, alınan göç 38.662, verilen göç 49.789. Dolayısıyla dışarıya göç vermesine rağmen ciddi manada nüfusu artan büyük bir il.

Yukarıdaki değerlere baktığımızda nüfusun yüzde 60'ı genç olan, 65 yaş ve üstü nüfusun yüzde 3,7'sini oluşturan bir il. Türkiye'nin en genç ili. Bu genç nüfus Şanlıurfa ve ülkemiz için ciddi bir zenginliktir. Bizim bu zenginliği, iyi bir eğitimle bunları vasıflı hâle getirerek ülkemizin kalkınmasında itici güç hâline getirmemiz gerekir.

Şanlıurfa ve Türkiye'yle ilgili birtakım bilgiler özetledikten sonra kurumumuzun hizmetleri hakkında konuşmak istiyorum.

Özellikle bu süreçte kurumunuzu da ciddi manada inceledim ve gerçekten de çok takdir ettim. Kurumunuz özellikle dezavantajlı kesimler için birtakım birimler oluşturmuştur. Bu birimlere baktığımızda; Çocuk Destek Merkezi, Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi, Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, Kadın Konuk Evi, Sosyal Hizmet Merkezi, Şiddeti Önleme ve İzleme Merkezi, Engelliler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yaşam Yolu Bakım Merkezi gibi birtakım bakım merkezleri bulunmakta.

Şanlıurfa'da sizin Bakanlığınıza bağlı Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün bünyesi altında 17 kuruluş bulunuyor. Bakanlığınız "çocuk hizmetleri" adı altında çocuklara yönelik çok önemli bir görev icra ediyor. Evlat edinme, koruyucu aile, sosyal ve ekonomik destek, korunmaya muhtaç çocuk, kurum bakımı, doğum yardımı, kreş ve gündüz bakımevleri gibi hizmetleri sunarak çocuklara yönelik koruyucu, eğitici, geliştirici ve rehabilite edici görevleri ifa etmektedir.

Çocuk edinme, koruyucu aile gibi hizmetler Bakanlığımızın idari ve denetiminde yürütülmektedir. Devletimiz koruyucu aileye korunan çocuk için şu ödemeyi yapmaktadır: Okul öncesi 0-6 yaş 493,26; okul çağında 1-8 sınıf 875,66; ortaöğretimde 9-12 sınıf 953,81 TL ödeme yapmakta. Ayrıca her çocuğumuz için yılda ikişer defa yardım, yapılan yardımın 3 katı giyim yardımı, okulları için eylül ayında yardımın 3 katı eğitim yardımı ve servis ücreti de yine kurumunuz tarafından karşılanmaktadır.

Kurumunuzun diğer bir önemli hizmeti de sosyal ve ekonomik destek hizmetleridir. Yoksulluk içinde olup hayatının en asgari düzeyde sürdüremeyen kişi ve ailelere çocuklarının yanlarında bakımlarını sağlamaları amacıyla sağlanan maddi desteklerdir. Bu yardımların tutarına baktığımızda yine, okul öncesi 0-6 yaş 487,85; okul çağında 1-8'inci sınıf 731,78; ortaöğretimde 9-12'nci sınıf 780,86 TL ödeme yapılmaktadır.

2011-2017 yılları arasında Şanlıurfa'da 15.015 çocuğa toplam 82 milyon 263 bin 942 TL ödeme yapılmıştır.

Ayrıca, koruma altına alınan çocukların ev tipi dairelerde, öz bakım becerileri kazandırılarak bir sıcak yuva içerisinde eğitimlerinin devamının sağlanması çok güzel bir hizmettir. Yurt yerine sevgievlerinin düşünülmesinden dolayı ayrıca teşekkür ediyorum.

Son yıllarda ülkemizde çalışma hayatının getirdiği şartlardan ötürü doğum oranları gittikçe düşmektedir. Doğumu teşvik için 633 sayılı Kararname ile 15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren Türk vatandaşlarına; birinci çocuk için 300, İkinci çocuk için 400, üçüncü ve sonraki çocuklar için 600 TL tutarında doğum yardımı yapılması takdire şayandır.

Şanlıurfa'da özellikle 2015 Haziranına baktığımızda, altı aylık süre zarfında 31.776 çocuk dünyaya gelmiş, bunlara 15 milyon 428 bin735 lira ödeme yapılmış. 2016 yılında 59.770 çocuk dünyaya gelmiş, 2017 yılının ilk altı ayında ise 38.580 çocuk dünyaya gelmiştir. Ortalama olarak iki yılda 130.126

çocuk dünyaya gelmiş ve bunlara da ciddi manada yardım yapılmıştır.

Kuruluş, personel ve çalışma esasları Bakanlığınız birimlerince yürütülen özel kreş ve gündüz bakımevlerinden kapasitelerinin yüzde 3 oranında şehit, gazi ve ekonomik yoksunluk içerisinde bulunan ailelerin 0-66 aylık çocuklarının ücretsiz yararlandırılmaları çok güzel bir uygulamadır. Bundan dolayı da ayrıca teşekkür ediyorum.

Devletimizin yurtlar yerine çocukevleri koordinasyon merkezleri kurması diğer güzel bir hizmetinizdir. Koruma ve bakım altında bulunan çocuklarımızın koğuş tipi yurtlarda bakılması yerine her evde 5 çocuğumuzun bulunduğu aile ortamının yaşatılmaya çalışıldığı, ilimizin muhtelif yerlerinde bulunan apartman dairelerinde çocuklarımızın kendi iaşeleri ile market ve pazar alışverişlerini kendilerinin yapması, yemeklerini ve benzeri ihtiyaçlarını ev anneleriyle beraber kendilerinin gidermesi o çocuklarımızın sıcak yuva ihtiyaçlarını çok güzel bir şekilde karşılamaktadır.

Sayın Bakanım, ben böyle bir iki eve misafir oldum, gittim onlarla beraber onların sofralarına konuk oldum, hatta buzdolaplarına kadar baktım, her şey var, bizim evimizde ne varsa o çocukevlerinde de aynısı gördüm. Gerçekten, bundan dolayı ben devletimle çok gurur duydum. O gün dışarı çıktığımda çok sevinçliydim. Benim devletim herkese sahip çıkıyor, koruma altına alıyor, onların namuslarını muhafaza ediyor. Özellikle kız çocuklarımızın koruma altında olması bizi ciddi manada gururlandırmıştı. Ben, bundan dolayı çok samimi duygularla size şükranlarımı arz ediyorum, devletime şükranlarımı arz ediyorum.

Evet, herkesin bir engelli adayı olduğu günümüzde engelliye hizmet ciddi bir fedakârlık ve maliyet gerektirmektedir. Anne ve babanın hayatta olduğu, bir engellinin bulunduğu ailede tabii ki anne ve babalar, özellikle şefkat kahramanı anneler çocuklarına bakacaklardır. Şayet anne ve babası yoksa o engelli âdeta ölüme terk edilecektir. Eğer, anne ve baba var olup maddi durumu yoksa hayat daha zor olacaktır. Bu hizmet en az yüzde 50 ağır engelli olup tek başına hayatını idame ettiremeyen ve hanede yaşayanların kişi başı gelirlerinin 847 TL'nin altında olması durumda bakıcıya 1.027 TL ödenerek engellinin bakımının aile bireyleri veya dışarıdan tutulan kişilerce sağlanmasıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Cevheri, bir dakika lütfen.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Az bir zamanla bitiriyorum.

BAŞKAN - Toparlayın lütfen.

MEHMET ALİ CEVHERİ (Şanlıurfa) - Diğer bir hizmet ise engel oranı yüzde 40'ın üzerinde olan engelli birey ve ağır engelli bireyler ile refakatçisine toplu taşıma -demir yolu, deniz yolu ve toplu taşıma- hizmetlerinden yararlandırılmalarıdır.

Sayın Bakanım, gerçekten çok güzel hizmetler yapıyorsunuz, çok teşekkür ediyorum. Yani daha çok notum var ama zaman darlığından ötürü hepsini ifade edemiyorum.

Ben, Bakanlığın bütçesinin hayırlı olmasını diliyor, saygılar sunuyorum. Ne mutlu özellikle Türkiye gibi bir devlette yaşıyoruz ve onun vatandaşıyız.