MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sunumumun başlangıcından önce olmak üzere, bu sene özellikle Maliye Bakanlığı bütçe sunumunda Plan ve Bütçe Komisyonu üyelerimizi Bakanlık faaliyetleri bakımından çok daha fazla bilgilendirmek, çok daha fazla konuda kendilerine bilgi vermek amacıyla çok kapsamlı bir sunum hazırladık. Tabii ki bunu burada okumam mümkün değil ama en azından milletvekillerimiz gün içerisinde inceleme fırsatını bulurlarsa... Bakanlık olarak gerçekten çok farklı alanlarda hizmetler veriyoruz. Bir dokümanter olması bakımından da bu kitapçığı hazırlamayı önemli buldum. Geçen seneki sunumumuz elli altı sayfaydı, bu sene yüz seksen sekiz sayfa. Yani, hâlâ geliştirilmeye muhtaç bir metin, daha da genişletilebilir. O açıdan ben herkese yararlı olmasını temenni ediyorum.

Sayın Başkan, Plan ve Bütçe Komisyonunun değerli, saygıdeğer üyeleri, değerli basın mensupları; sunumumun başında hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün 2018 yılı Merkezî Yönetim Bütçe Kanun Tasarısı ile 2016 Yılı Merkezî Yönetim Kesin Hesap Kanun Tasarısı'na hep birlikte son şeklini vererek bütçe müzakerelerinin komisyon aşamasını tamamlamış olacağız. Bu vesileyle görüşmeler boyunca yapmış olduğunuz değerli yorum ve katkılarınız için şimdiden teşekkür ediyorum.

Bugün Bakanlık bütçesiyle ilgili oturum bölümünde Bakanlığımızın faaliyetleri, Gelir İdaresi Başkanlığının faaliyetleri, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının faaliyet ve projeleri konusunda Komisyonumuzu bilgilendirmek istiyorum. Yine, ileriye dönük olmak üzere, Bakanlığımızın hedefleri hakkında Komisyonumuza bilgi arz edeceğim. 2018 yılı gelir bütçesi, Bakanlığımızın Gelir İdaresi ve Özelleştirme İdaresi Başkanlıklarının 2016 yılı kesin hesabı, Bakanlığımın Gelir İdaresi ve Özelleştirme İdaresi Başkanlıklarının 2018 yılı bütçesi hakkında Komisyonumuzu bilgilendireceğim. Kamu İhale Kurumu Başkanımız ile Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanımız da kendi kurum bütçeleriyle ilgili sunumlarını yapacaklardır.

Maliye Bakanlığı olarak 28 bini aşkın personelle vatandaşlarımıza her alanda hizmet vermeye çalışıyoruz. Her geçen gün de hizmetlerimizi artırarak, çeşitlendirerek faaliyetlerimize devam ediyoruz. Maliye Bakanlığı her zaman için proje bakanlığı olmuştur. Her alanda, gerek kamu yönetiminin geneline ilişkin idari kapasiteyi geliştirmeye yönelik projeler yürütmüştür hem de Maliye Bakanlığının temel fonksiyonlarının daha ileri aşamada yerine getirilmesini sağlamak üzere çok önemli projeleri geçmişten bugüne kadar yapagelmiştir. Önceki hükûmetler döneminde de -Sayın Bakanımız Zekeriya Temizel Bey'in de bu konuda emeklerini takdir etmem ve burada bahsetmem lazım, teşekkür ediyorum- her zaman için projelerle kamu yönetimini, kamu mali yönetimini ileriye taşıyan projeler yapagelmişiz.

Bu anlamda, sunumumun ilk bölümünde kısaca Maliye Bakanlığı olarak şu anda yürütmekte olduğumuz önemli projeler hakkında kısa kısa bilgi vermek istiyorum. Bunlardan belki de kamu harcamalarına ilişkin ileriye matuf olmak üzere en önemli proje Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Projesi'dir. Bu proje hayata geçirildiğinde kamu harcamalarına ilişkin bütün süreçler tamamen elektronik ortama taşınmış olacak, kamu harcama süreci içerisinde bütçe kanununun hazırlanmasından, Sayıştay denetimine kadar, hazineden hak sahiplerine ödemenin yapılmasına kadar -"harcama döngüsü" diyelim buna- harcama döngüsü içerisindeki bütün işlemler elektronik ortamda yapılacak, elektronik faturaya dayalı yepyeni bir harcama sistematiği kurulacak ve burada kamu harcamalarının daha şeffaf, daha hesap verebilir bir şekilde yapılabilmesinin önü açılmış olacak. Ayrıca kamuda kaynak kullanımında maliyet etkinlik, fayda etkinlik ve ekonomiklik noktasında da çok ciddi yararlar sağlayacak. Kolay bir proje değil. Bütün kamu kurumlarının içine katılacağı bir proje. Başbakanlık genelge yayınladı. Maliye Bakanlığı olarak şu anda bu projenin koordinasyonluğunu yürütüyoruz. Birkaç yıllık bir süreç içerisinde bu alanda önemli ilerlemeler kaydedeceğimizi düşünüyorum.

İkinci önemli yürüttüğümüz proje Program Bazlı Performans Bütçe Projesi. Bu da son derece önemli bir proje. Aslında söylemek gerekirse bu projede biraz geç kaldık yani burada, özellikle mevcut bütçe sistematiğimiz biliyorsunuz, ekonomik tasnife dayalı bir bütçe kodlamasını içeriyor. Hâlbuki, gerek bütçe hakkını kullanan Parlamentonun hangi kaynaklara harcama yapılması noktasında, bilgi dâhilinde olarak bu kararları verebilmesi hem de bütçelerin daha hesap verebilir olması için mutlaka program bazlı bütçeye Türkiye olarak geçmemiz gerekiyor. Bakanlık olarak bu anlamda program bazlı bütçeyle ilgili diğer ülke uygulamaları gözden geçirildi. Bu konuyla ilgili Türkiye'de bütçe sistematiği içerisinde uygulamaya konulabilecek programlar belirlendi. Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığıyla bu çalışmaları birlikte yürütüyoruz. İnşallah en yakın zamanda program bazlı bütçeye geçtiğimiz zaman ben inanıyorum ki Plan ve Bütçe Komisyonunda bütçe tartışmaları bu anlamda çok daha verimli olacak, Parlamentoda bütçe hakkı çok daha doğru bir şekilde kullanılma imkânına kavuşacak.

Bir başka projemiz de Yeni Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi Projemiz. Biliyorsunuz, kamu mali yönetimi sistemi içerisinde idari kapasitenin geliştirilmesi kanaatimce en önemli bileşenlerden bir tanesi. Her ne kadar kamu mali yönetim sistematiği içindeki yasal düzenlemeleri yapmış olsanız da, idari düzenlemeleri yapmış olsanız da, bu konuda bilgi işlem altyapısını kurmuş olsanız da bütün bu sistemi yönetecek ve uygulayacak personelin idari kapasitesi yeterli değilse o takdirde kamu mali yönetim sistemini etkin ve etkili bir şekilde uygulama imkânınız olmaz. Bu açıdan Ankara'da, Yenimahalle'de büyük bir eğitim merkezi inşa ettik, şu anda hazırlıkları hemen hemen tamam. Mahalli idareler dâhil bütün kamu mali yönetim sistemi içerisindeki aktörlere her türlü eğitim, seminer, uzaktan eğitim, araştırma, geliştirme gibi çok farklı alanlarda eğitim ve araştırma faaliyetleri yapacağız. Böylelikle kamu harcama süreci içerisinde yer alan bütün personele, harcama yetkilisi üst yönetici dâhil olmak üzere çok kapsamlı bir eğitim ortamını burada ulaştıracağız. Bu da Türkiye'de kamu mali yönetim sistematiği içerisinde idari kapasitenin artırılmasına önemli katkı sağlayacak.

Bütçe Yönetim Enformasyon Sistemi var, e-bütçe diyoruz, şu anda bütçe hazırlıklarını yürüttüğümüz sistematik. Burada da e-bütçe sisteminin daha da gelişmesi noktasında birtakım ilave yeni modüller çalışılmaktadır, bu da son derece önemli. E-SGB Projemiz var. Bakanlığımızın Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından Bakanlık düzeyindeki harcamaların yönetimine ilişkin bir bilişim projesi. Bu da yaklaşık beş, belki de altı yıl önce başlamış. Maliye Bakanlığında başlatılan bu proje diğer bakanlıklara yaygınlaştırıldı, diğer kurumlara yaygınlaştırıldı. Bugün e-SGB modülü birçok bakanlıkta da kullanılmaktadır.

Taşınmaz yönetiminde verimliliği artırmak, kaynak kullanımında etkinliği artırmak amacıyla Milli Emlak Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülen Milli Emlak Otomasyon Projemiz var. Artık gelinen noktada bütün taşınmazlara ilişkin bilgiler elektronik ortamda tutulma imkânına kavuştu, işlemleri elektronik ortamda yapıyoruz. Dolayısıyla artık taşınmaz yönetimi tamamen bilgi işlem teknolojilerinin imkânlarından yararlanıyor. Kamu Taşınmazlarının Envanterlerinin Çıkarılması ve Muhasebeleştirilmesi Projesi var. Sayıştay Başkanlığıyla birlikte yürütüyoruz. Bu da özellikle kamu mali yönetiminde kamu varlıklarının tam ve doğru bir şekilde muhasebe kayıtlarına yansıtılmasına ilişkin son derece önemli bir proje.

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığımız tarafından Koordineli Vergi İncelemesi Sistemi Projesi yürütülüyor. Bunun alt bileşenleri var. Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Risk Analiz Sistemi Projesi, Vergi Denetim Analiz Sistemi Projesi, Elektronik Teftiş Uygulaması, Elektronik İnceleme Dosyası uygulaması ve özellikle mükellef haklarını vergi denetimi sürecinde güçlendirmek üzere Vergi Denetim Kurulu Mükellef Portalı Projesi; bütün bu projeler vergi denetiminin çok daha etkin, çok daha etkili ama aynı zamanda da mükellef haklarını güçlendiren bir yaklaşımla yapılmasının önünü açacak. Yine, Bakanlığımız Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü tarafından, hukuk davalarıyla ilgili bütün sürecin elektronik ortamda takibine imkân vermek üzere METOP. Yine, Maliye Bakanlığı tarafından -biraz önce ifade etmiştim- SGB.net Projesi yürüyor.

Ayrıca Bakanlık olarak birçok uluslararası kuruluşla da ortak yürüttüğümüz projeler var. Bu anlamda, Muhasebat Genel Müdürlüğümüz tarafından Mahalli İdarelerde Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi bunlardan bir tanesi. Bir diğeri Kamu İdareleri Risk Değerlendirmesi Projesi, OECD SIGMA'yla beraber yürütüyoruz. Yine, İç Denetim Kurulu Başkanlığımız tarafından Kamu Sektörü İç Denetim Reform Uygulamalarının Derinleştirilmesi Projesi var, bunu Dünya Bankasıyla birlikte yürütüyoruz. Kamu Mali Yönetimi Reformu Uygulamalarının Desteklenmesi Projesi var. Bu proje de özellikle önümüzdeki yıllarda uygulamaya koyacağımız reformların bir sonraki aşamaya taşınması noktasında önemli bir fonksiyon icra edecek. Yine, Gelir Vergisi Sisteminin Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesi Projemiz var Dünya Bankasıyla birlikte yürüttüğümüz. Gelir politikaları Genel Müdürlüğümüz tarafından Makroekonomik Modelleme ve Tahmin Yöntemlerinin Geliştirilmesi Projesi var. Vergi Harcamalarının Etkinliğinin Ölçülmesi Projesi, Genel Yönetim Mali İstatistiklerinin Sunumu ve Kapasitenin Geliştirilmesi Projesi var. MASAK tarafından yürütülen Terörün Finansmanı ve Aklama ile Mücadele Etkinlik Projesi var. Yine, Kamu Mali Yönetimi İçin Kurumsal İş Yönetimi Projesi var, bu da Bakanlığımızda Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından ve SGB tarafından yönetiliyor.

Bakanlığımız -biliyorsunuz- Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğü, Muhasebat Genel Müdürlüğü ana hizmet birimleri. Bu genel müdürlüklerimiz kendi görev alanları içerisinde hem doğrudan doğruya Maliye Bakanlığını ilgilendiren konularda faaliyet yaparken aynı zamanda Bakanlık olarak tüm kamu mali yönetim sistemine ilişkin görevlerimiz bağlamında da bu genel müdürlüklerimiz önemli faaliyetleri yürütüyor.

Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü bağlamında, özellikle mali saydamlık ve hesap verebilirlik ilkeleri çerçevesinde sistemin geliştirilmesi konusunda önemli faaliyetler yapıyoruz. Bugün gelinen noktada kamu mali yönetiminde aslında kaynak kullanımında etkinliği sağlayacak en önemli faktör mali saydamlık ve hesap verebilirlik. Bunu hem yasal olarak hem idari olarak hem de uygulamalı olarak güçlendirmek için Bütçe Genel Müdürlüğümüz önemli faaliyetler yapıyor. Bu konuda vatandaşlarımızı doğrudan doğruya -kamu harcamaları konusunda- bilgilendirecek birçok platformu da devreye sokmuş durumda. Şu anda Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğümüz tarafından "ikinci nesil" diye tabir ettiğimiz, kamu harcama yönetimi reformuyla ilgili kapsamlı çalışmalar var. Bunlar bir aşamaya gelince inşallah yasal düzenleme olarak Komisyonumuza da getirip burada arz edeceğiz. Yine, kamu idarelerinin mali yönetim ve kontrol süreçlerini güçlendiriyoruz. Biliyorsunuz, Maliye Bakanlığı, merkezi uyumlaştırma birimi olarak bütün kamu mali yönetim sistemi içerisinde yer alan idarelerdeki idari kapasitenin geliştirilmesi, strateji geliştirme başkanlıklarındaki uygulamaların daha da ileriye taşınması noktasında bir uyumlaştırma fonksiyonu izliyor. Bu anlamda önemli faaliyetler yapıyoruz.

Yine, 5018 sayılı Kanun'la birlikte yürürlüğe giren iç denetim faaliyetlerinin kamu genelindeki koordinasyonunu da Bakanlığımız yürütüyor. İç Denetim Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Maliye Bakanlığına bağlı olarak ayrı bir kurul olarak görevlerini icra ediyor. Özellikle burada iç denetim görevi yapan denetim elemanlarının sayısının artırılması, bunların idari kapasitelerinin güçlendirilmesi ve özellikle iç denetimde elektronik denetim uygulamalarının yaygınlaştırılması konusunda önemli görevler yapıyor. Bakanlıkların strateji geliştirme birimleri arasındaki koordinasyonun sağlanması ve bakanlıklarımızın strateji geliştirme başkanlıklarının idari kapasitelerini geliştirmesi konusunda önemli faaliyetler yapıyoruz.

Gelir Politikaları Genel Müdürlüğümüz, biliyorsunuz, gelir politikalarının geliştirilmesi, koordinasyonu ve bu anlamda yasal süreçlerin takip edilmesi noktasında önemli fonksiyonlara sahip. Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü, aynı zamanda, kanundan gelen görevleri kapsamında makroekonomik tahminler yapmak, modeller kurmak, bunu gerek bakanlık gerek ekonomi yönetiminin hizmetine sunmak gibi fonksiyonları icra ediyor.

Şunu da ifade edeyim: Bakanlık olarak, son iki yılda özellikle yatırımı, üretimi, istihdamı, ihracatı artırmaya dönük çok kapsamlı düzenlemeleri sizlerin de buradaki kabulleriyle gerçekleştirdik. Özellikle ekonomide ortaya çıkan büyüme trendini yukarıya çeken son derece önemli yapısal düzenlemelerin de Bakanlık olarak çalışmalarını yaptık, Komisyonumuza getirdik ve burada, Hükûmetimize de arz ettik ve çok önemli yasal düzenlemelere bu süreçte imza altmış olduk. Ben, bu düzenlemelerin Türkiye'deki büyüme potansiyelini yukarıya çekecek son derece önemli düzenlemeler olduğunu düşünüyorum. Özellikle Ar-Ge kapsamında yapmış olduğumuz düzenlemeler son derece önemli.

Sermaye piyasalarının derinleştirilmesiyle ilgili olmak üzere İstanbul Finans Merkezi bağlamında çalışmalarımız devam ediyor. Tasarrufların artırılmasını sağlayacak yasal düzenleme çalışmalarımız var. Yine Maliye Bakanlığı olarak, ekonomi politikalarıyla birlikte sosyal politikalara destek vermek amacıyla önemli vergisel düzenlemeleri yaptık. Çevreye duyarlı harcamaların ve yatırımların artmasını sağlayacak, teşvik edecek vergisel düzenlemeleri de bu süreç içerisinde yapmış olduk.

Ekonomideki 2016 yılında ortaya çıkan riskleri yönetmek ve ekonomide büyüme trendini tekrar yakalamak üzere de önemli yasal değişiklikleri uygulamaya koyduk, teşvik destekleri getirdik ve Türkiye ekonomisi bu yılın ilk yarısında yüzde 5'in üzerinde büyüdü. Bu da uygulamaya koyduğumuz bu teşvik politikalarının ne kadar etkili olduğunu ortaya koyuyor.

Yine, Gelir Politikası Genel Müdürlüğü olarak diğer paydaşlarla ortak çalışmalar yürütüyoruz, uluslararası kuruluşlarla birlikte Türkiye'de vergi sisteminin daha da geliştirilmesi konusunda önemli çalışmalarımız var. Gelir Politikası Genel Müdürlüğümüz ve Gelir İdaresi Başkanlığımız Katma Değer Vergisi Reformu, Gelir Vergisi Reformu, Vergi Usul Reformu konusunda da önemli mesafeler kaydetti.

Katmadeğer vergisiyle ilgili kanun çalışmasını inşallah, yıl bitmeden önce Bakanlar Kurulan getirmeyi hedefliyoruz. KDV sisteminde son derece önemli radikal değişiklikler yapan bu kanunun, inanıyorum ki önümüzdeki dönemde reel ekonomiye ciddi anlamda katkı verecek bir unsur olacağını da söyleyebiliriz.

Millî Emlak Genel Müdürlüğümüz taşınmaz yönetimi konusunda son yıllarda özellikle bir taraftan gelir getirici gayrimenkul gelişme projeleri dâhil olmak üzere son derece önemli projelere imza atıyor. Diğer taraftan da ülkemizin kalkınması için gerekli olan yatırım, üretim, ihracat ve istihdamın desteklenmesi anlamında, yatırımların yapılması anlamında, kamu taşınmazlarının ekonomiye kazandırılması konusunda önemli faaliyetler icra ediyor. Burada, konuşmamın zaman yetersizliği içerisinde tek tek bahsetmeyeyim ama liman yatırımlarından tarım sektöründeki yatırımlara kadar, endemik bitkilerin Türkiye'de üretimini artırmak için sağlanan çok düşük fiyatlı kamu taşınmazlarından küçük sanayi sitelerinin geliştirilmesine dönük olmak üzer bugün, Millî Emlak Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı gerçekten ekonomide yatırıma, üretime çok ciddi anlamda taşınmaz temin etmek suretiyle kaynak ve imkân sağlıyor. Çevresel düzenlemelere, kentsel dönüşüm projelerine, kırsal kalkınma projelerine Millî Emlak Genel Müdürlüğünün sağladığı önemli katkılar var.

Muhasebat Genel Müdürlüğümüz, özellikle kamu mali yönetim sistemi içerisinde muhasebe fonksiyonunun genel bütçeli idareler için yerine getirilmesi başta olmak üzere bütün kamuya ait mali raporlama sisteminin kurulması ve bu mali raporlamanın yapılması anlamında çok önemli projelere imza atıyor.

Türkiye olarak, bugün, büyük ölçüde uluslararası normlara uygun bir kamu mali yönetim raporlaması yapabiliyoruz, genel devlet düzeyindeki bütün mali raporları uluslararası standartlara uygun zaman ve içerik formatında yapma imkânına kavuşmuş durumdayız. Bu da Türkiye'nin kamu mali istatistiklerine ilişkin uluslararası toplumla birlikte hareket ettiğini ortaya koyan son derece önemli bir gelişme.

Muhasebat Genel Müdürlüğümüz kamu idarelerinde muhasebat yapısının kurulması ve geliştirilmesi konusunda da kurumlarımıza önemli katkılar sağlıyor. Devlet muhasebe standartları, biliyorsunuz, Maliye Bakanlığı bünyesindeki Devlet Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanıyor. Bu konuda, uluslararası devlet muhasebe standartlarının Türkiye'ye uyarlanması konusunda da önemli mesafeler kaydetmiş durumdayız. Özellikle dış denetim organı olarak Sayıştay, yapmış olduğu denetimlerde, tespit etmiş olduğu eksiklik ve aksaklıkların izlenmesi, sistematik eksiklik ve aksaklıkların tespit edilerek bu eksiklik ve aksaklıkların bir daha olmaması, Maliye Bakanlığı olarak bu konuda yapılması gereken düzenlemelerin yapılmasının sağlanması amacıyla Muhasebat Genel Müdürlüğü bünyesinde özel bir birim kurduk. Her bir Sayıştay raporu tek tek gözden geçiriliyor, ortaya konulan bulguya neden olan faktörler tek tek analiz edilmek suretiyle bu faktörlerin tekrar ortaya çıkmamasını sağlamak üzere önemli düzenlemeler yapıyoruz.

Muhasebat Genel Müdürlüğünde önemli projelerimiz var. Mal müdürlüklerinde veznelerin, küçük ambarın, büyük ambarın kaldırılması dâhil olmak üzere bütün elektronik devlet uygulamalarını muhasebe sistemi içerisinde hayata geçireceğiz. Orta ve uzun vadede, Maliye Bakanlığının defterdarlıklar üzerinden muhasebe tutan bir bakanlık olmaktan çıkıp her kamu idaresinin kendi muhasebe hizmetini kendisinin yaptığı, Maliye Bakanlığının ise devletin bütün genel muhasebe altyapısını kuran, yöneten, yönlendiren bir yapıya dönüşmesine ve böylelikle Maliye Bakanlığının harcama yönetimi içerisinde muhasebe tutan bir bakanlık görünümünden harcama politikalarına ilişkin çok daha katmadeğerli bir fonksiyon üstlenmesini sağlayacak önemli düzenlemeleri de hep beraber inşallah yapacağız. Bunlar, Maliye Bakanlığında son on yıldır, on beş yıldır yapmış olduğumuz yapısal dönüşüme çok önemli yeni bir ivme kazandıracak.

Türkiye, bugün, mali istatistiklerini tamamen uluslararası istatistiklere uygun olarak hazırlıyor, bunu da ifade edeyim.

Yine, burada, Muhasebat Genel Müdürlüğümüzün projeleri çok detaylı bir şekilde sizlere arz edilmiş durumda.

Baş Hukuk Muhakemat Genel Müdürlüğümüz, biliyorsunuz, genel bütçeli idarelerde artık her bakanlık kendi muhakemat ve hukuk hizmetini kendisi yapıyor ama Maliye Bakanlığı olarak hizmet talep eden kuruluşlara muhakemat hizmetlerinde de destek veriyoruz veya onların fonksiyonunu Bakanlık olarak biz yürütüyoruz. Burada, Maliye Bakanlığı özellikle Baş Hukuk Muhakemat Genel Müdürlüğü üzerinden kamuya genel olarak hukuk konularında müşavirlik yapan bir genel müdürlük olmanın ötesinde de önemli sayıda hukuk davasını, ceza davasını, idari davayı, icra davalarını da takip ediyor.

Vergi Denetim Kurulumuz, biliyorsunuz, son dönemde Türkiye'de vergi denetiminde yapılan reform niteliğindeki değişiklerin sonucunda ortaya çıkan yeni bir yapı. Vergi Denetim Kurulu, temelde uzmanlaşmaya dayalı, fonksiyonel anlamda iş bölümüne dayalı yeni bir denetim kurulu. Vergi Denetim Kurulunda en öncelikli hedefimiz Vergi Denetim Kurulunun idari kapasitesinin daha da ileriye taşınması, insan kaynağı kalitesinin artırılması. Bu anlamda, eğitime büyük yatırım yapıyoruz. Bugün, 8 binin üzerindeki vergi müfettişi kurul tarafından, Bakanlık tarafından belirlenmiş standartlarda hizmet içi eğitimi almak zorunda.

Yine, vergi denetiminde mükellef haklarını güçlendirmek amacıyla 2011 yılından bu yana çok önemli yasal düzenlemeler yaptık. Vergi inceleme sürecinde incelemeye seçimden mükellefe vergi inceleme raporunun sunumuna kadar olan bütün inceleme döngüsü içerisinde mükellefin haklarını her aşamada kullanabilmesi, vergi denetiminde hesap verebilirliğin artırılması, vergi denetiminde şeffaflığın artırılması anlamında özel düzenlemeler yaptık. Artık vergi denetim elemanı raporunu yazdığı zaman, yazdığı raporun bir özetini mükellefe vermek zorunda. Vergi denetim süreci tamamlanıp rapor düzenlemeden önce mükellef vergi inceleme elemanının dışında kurul bünyesindeki bir rapor değerlendirme komisyonu önünde kendi argümanlarını savunabilme imkânına kavuştu. O açıdan, çok detaylı çalışmalarımız var. Mükellef haklarını bir taraftan güçlendireceğiz ama bir taraftan da vergi denetiminde etkinliği ve etkililiği de devam ettireceğiz. Kayıt dışı ekonomide mücadelede Vergi Denetim Kurulu çok önemli fonksiyonlar üstlenmiş durumdu; bunu da inşallah önümüzdeki dönemde devam ettireceğiz.

MASAK, terörle mücadele, terörün finansmanıyla mücadele ve suç ekonomisiyle mücadele anlamında kanunundan gelen görevleri artan ölçüde yapmaya devam ediyor. Bu anlamda uluslararası bütün mücadele platformlarında en önemli aktörlerden birisiyiz. Terörün finansmanı anlamında bütün uluslararası çalışmalarda Türkiye, öncü bir rol üstlenmiş durumda gerek içeride gerekse dışarıda terör ve terörün finansmanına ilişkin olmak üzere diğer emniyet ve savcılık birimlerimizin yapmış olduğu bütün faaliyetlere hem istihbari bilgi sağlama hem araştırma ve analiz yapma konusunda önemli katkılar sağlıyoruz. Uluslararası kuruluşlarla, FATF, EGMONT gibi bütün uluslararası kuruluşlarla çok yapıcı bir diyaloğumuz ve ortak bir çalışmamız var. Türkiye, bugün artık, diğer ülkelerdeki kara para mücadelesi yapan, organizasyonu denetleyen, ortak denetim komitelerinde yer alan bir ülke. Son dönemde özellikle sanal bahisle mücadele konusunda MASAK önemli faaliyetleri üstlenmiş durumda.

Strateji Geliştirme Başkanlığımız Bakanlığımızın kaynaklarının etkin, etkili, verimli bir şekilde kullanılması konusunda, kaynak kullanımında özellikle harcamalarda tasarrufu sağlamaya dönük önemli projelere imza atan bir birimimiz.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Başkanlığımız da özellikle Avrupa Birliği ile yürütülen müzakereler çerçevesinde Bakanlık içinde koordinasyonu sağlıyor.

Bakanlık içinde bilgi işlem merkezlerini tek bir noktada Bilgi İşlem Başkanlığı içerisinde koordine edecek yeni bir yapı kurduk. Bilgi İşlem Başkanlığımız bu anlamda Bakanlığımız birimlerinin hem yazılım hem donanım ihtiyaçlarını karşılayan bir noktaya gelmiş oldu.

Biliyorsunuz, Maliye Bakanlığının en önemli ikinci yüzü Gelir İdaresi Başkanlığımız. Gelir İdaresi Başkanlığımız, 38 bini aşan personeliyle vergi uygulamaları konusunda vatandaşlarımıza her alanda hizmet veriyor. Gelir İdaresi Başkanlığımızın fizikî kapasitesinin geliştirilmesi, insan kaynağı kalitesinin artırılması ve teknolojinin her geçen gün daha fazla vergi uygulamalarında kullanılması için yoğun bir gayret içerisinde. Şunu söyleyebilirim ki Gelir İdaresi Başkanlığımız uluslararası düzeyde karşılaştırmalar yapıldığında elektronik uygulamaları en iyi noktada yapabilen kurumlardan birisi olmuştur. Yine ben Bakanımıza burada teşekkür ediyorum, belli de Gelir İdaresi Başkanlığının veya eskiden Gelirler Genel Müdürlüğünün en kritik projesi VEDOP projesidir. Bu proje başladığı günden bu yana her geçen gün yeni modüller eklenerek, yeni ilaveler yapılarak geliştiriliyor. Artık bugün beyannamelerin neredeyse hemen hemen tamamını elektronik ortamdan yapıyoruz, tahsilatların önemlice bir kısmını elektronik ortamda yapıyoruz, mükelleflerimize elektronik ortamda her anlamda hizmeti sunuyoruz. Çağrı merkezlerimiz var, çağrı merkezimiz üzerinden vatandaşlarımızın her türlü sorularını cevaplıyoruz. Tahsilat işlemlerinde daha fazla e-devlet uygulamalarını yaygınlaştırmak için önemli çalışmalarımız var ve Gelir İdaresi Başkanlığımızın da aynı şekilde uygulama sırasında mükellef haklarını güçlendirecek şekilde önemli, yeni projeler ortaya koyduğunu görüyoruz.

Bakanlık olarak temel yaklaşımımız şudur: Biz bütün vatandaşlarımıza, bütün mükelleflerimize yürekten inanıyoruz. Onlar üretiyorlar, kazanıyorlar, risk üstleniyorlar ve elde ettikleri gelirden, kazançtan devlete vergi vermek istiyorlar, kanunların getirdikleri yükümlülükleri yerine getirmek istiyorlar. Bunun için de kendilerinin büyük bir gayret gösterdiğini görüyoruz. Ben bütün mükelleflerimize huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Bize düşen görev, mükellefimize inanacağız, mükellefimize güveneceğiz, mükelleflerimizi vergi uygulamaları konusunda ve yükümlülükleri konusunda her noktada bilgilendireceğiz ve gönüllü uyuma mükelleflerimizi teşvik edeceğiz. Son iki yılda çok sayıda yeni uygulamayı devreye soktuk. Yine Komisyonumuzdan geçen yasal düzenlemeler var; izaha davet müessesi böyledir, kolaylaştırılmış tecil müessesesi böyledir. Bütün amacımız, vergiye gönüllü uyumu teşvik etmek ve vergiyi gönüllü bir şekilde almaktır. Burada idarenin her aşamada yani vergi dairesindeki veznedarından Bakana kadar bütün süreçlerde mükellefe inanan, güler yüzlü ve mükellef hizmetlerini geliştirmeye dönük bir amaçla hareket etmesi gerekiyor. Bu anlamda Gelir İdaresi Başkanlığımızın eğitim dâhil olmak üzere, iletişim çalışmaları dâhil olmak üzere yoğun gayretleri var ama diğer taraftan da gönüllü uyumu teşvik ederken bütün bu yapılanlara rağmen vergisel yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerle ilgili de idarenin ne yapması lazım; caydırıcı gücünü, önleyici gücünü kullanması lazım ama bunu da yaparken, caydırıcı ve önleyici gücünü de kullanırken yine mükellef haklarını en iyi şekilde koruyacak bir yaklaşım içerisinde olması lazım. Yerleşik anlayışları değiştirerek mükellef haklarını ve vatandaşımıza inancı merkeze koyan bir anlayışla hizmetlerimizi yürütüyoruz.

Özellikle son dönemlerde katma değer vergisi iadelerinin hızlandırılması konusunda önemli yasal düzenlemeler yaptık. Tebliğleri değiştirdik, sistemi kolaylaştırdık, birçok uygulamayı elektronik ortama taşıdık, mükellefin KDV iade sürecinden daha fazla bilgi alabilmesinin önünü açtık.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Bakanım, lütfen toparlayın.

Buyurun.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - İki dakikada toparlayayım.

Şu anda da özellikle KDV iade süreci içerisinde KDV iade maliyetlerini düşürecek çalışmalar yapıyoruz. Bunlardan bir tanesi, KDV iade süreci içinde, biliyorsunuz yeminli mali müşavirler tarafından KDV iade raporu düzenleniyor. Burada belirlenmiş bir tarife var; meslek odalarımızla da görüşerek... Bana vatandaşlarımızdan, işletmelerimizden gelen taleplerden bir tanesi, katma değer vergisi iadesini alırken yeminli mali müşavirlere yapmış olduğumuz ödemeler yapılan iadeye oran olarak yüksek, bunun aşağıya çekilmesi şeklinde talepleri var. Burada meslek odalarımızla da görüşerek KDV iade raporlarının düzenlenmesine ilişkin olarak yeminli mali müşavirlere yapılacak ödemelerin daha da aşağıya çekilmesi konusunda bir çalışmamız var. Ben burada meslek odalarımızın bu çabamıza, bu gayretimize destek olacağına inanıyorum ve KDV iadesinde her zaman söylüyorum bir gün dahi vatandaşın KDV'si devlette beklemesin, en kısa sürede, en kolay şekilde katma değer vergisi iadesini alabilsin diyorum; bunu da inşallah yapacağız.

İhtisas vergi daireleri kurduk. Sadece KDV iadelerini yapan ihtisas vergi daireleri var ve biz bunları yaygınlaştırıyoruz.

Tek tek belirtmeyeyim, son derece önemli e-devlet projelerimiz var; bunları hayata geçiriyoruz. Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede de Gelir İdaresi Başkanlığımız önemli faaliyetler yürütüyor. Bu anlamda uygulamakta olduğumuz bir eylem planı var ve inanıyorum ki gerek gelir politikalarındaki atacağımız adımlar gerek gelir uygulamalarında atacağımız adımlarla Gelir İdaresi Başkanlığımız veya Gelir Politikaları Genel Müdürlüğümüz Türkiye'deki vergi sisteminin daha adil, daha uygulanabilir olması konusunda önemli gayretler sarf edecek.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığımız özelleştirme uygulamaları konusunda programa dâhil kurumların özelleştirme uygulamalarına devam ediyor. Burada da bütçede öngördüğümüz özelleştirme gelir hedeflerine varabilmek için önemli çalışmalar yürütülüyor.

Bu defa Bakanlığımızın bütçe sunumuna Devlet Malzeme Ofisi ile Millî Piyango Genel Müdürlüğünü de dâhil ettik Bakanlığımızın bağlı kuruluşları olması hasebiyle.

Devlet Malzeme Ofisi, biliyorsunuz bir merkezî satın alma kurumu olarak görev icra ediyor. Özellikle son yıllarda DMO'nun kataloglarında ve satın alma süreçlerinde küçük ve orta ölçekli imalat işletmelerinin daha fazla yer almasını sağlayacak önemli çalışmalarımız ve gayretlerimiz var. Ben onların da başarılı olmasını yürekten temenni ediyorum.

Millî Piyango Genel Müdürlüğü kendisine yasayla verilen görevleri yerine getiriyor. Orada da arkadaşlarımız, biliyorsunuz Milli Piyango lisansının özelleştirilmesine ilişkin bir süreç var, idarede bir dönüşüm meydana gelecek ama o sürece kadar buradaki çalışmalar da devam edecek

Bu faaliyetlerimiz çerçevesinde önümüzdeki döneme dönük olarak Maliye Bakanlığı gerek gelir politikalarında gerek taşınmaz yönetiminde gerekse kamu mali yönetim sistematiği içerisinde kendi üzerine düşen görevleri daha ileri aşamalarda yapmanın çabası ve gayreti içerisinde olacak. Bu anlamda 2018 yılı bütçesinde Bakanlığımıza, Gelir İdaresi Başkanlığına, Özelleştirme İdaresi Başkanlığına 2018 bütçe kanunuyla tahsis edilen kaynakların en doğru, en etkin, en etkili şekilde kullanılması konusunda da özel bir gayretimiz ve çabamız olacak. O açıdan bugünkü görüşmeler sırasında da Sayın Başkanım, sayın vekillerimizin, sizlerin soruları ve yorumları, değerlendirmeleri çerçevesinde Bakanlık faaliyetlerimizi daha da ileriye taşımak için büyük bir gayret içerisinde olacağız.

Ben, bugünkü çalışmada vereceğiniz katkılardan dolayı şimdiden her birinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Maliye Bakanlığının 2018 yılı bütçesinin ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini diliyorum.

Hepinize saygılar sunuyorum.