ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Aslında hepsinin gerekçesi okutularak geçirilmek isteniyor ama değerli arkadaşlar, bu verdiğimiz önergelerin büyük bir kısmı daha önceden, 2015, 2016, 2017 bütçelerinde de Anayasa'ya aykırılıkları iddia edilen ama ta 1910'lu yıllardan hatta 1909'lu yıllardan beri sürekli olarak bütçe kanunlarına konulan hükümler, bunlar Anayasa'ya aykırı. Nitekim 2015 yılında Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu kararda bunların iptal edilmesi konusunda da düzenleme yapıldı. Adalet Bakanlığının bütçesinin görüşülmesi sırasında Anayasa Mahkemesine dönük eleştirilerimizde bunu ayrıntısıyla anlattık.

Söylemeye çalıştığımız olay şu: Bir bütçe kanunu yapıyoruz, bu bütçe kanununun hangi yasalara tabi olduğunu biliyoruz, ne şekilde denetleneceğini biliyoruz, sonra bunların içerisinden belirli ödenekleri alıp özel hesaplara atıyoruz, özel hesaplara attığımız bu değerlerin ne denetimini yapıyoruz bunlara göre ne de herhangi bir denetim hakkımız kalıyor bunun üstünde, böyle bir şey olmuyor ama bunu uyguluyoruz. Anayasa'ya aykırı olarak bu uygulamada ısrar etmemizin anlamını bir noktaya kadar kavrıyoruz tamam da yani bunlar yürütülemiyorsa, bu şekildeki harcamalara ihtiyaç varsa Anayasa'ya, 5018'e aykırı olarak böyle şeyler yapmanın manası yok. Diyoruz ki bunları artık özel hesaplarda izlemeyelim. Eğer, 5018 sayılı Yasa bu tür harcamaların yapılmasına imkân vermiyor ise bu tür harcamalarla ilgili olarak denetim yöntemlerini getirecek bazı değişiklikler yapıp o koda göre, yapılan harcamaları da ona göre denetleyelim diyoruz. Dolayısıyla çok özet olarak böyle makineli tüfek gibi okunduğunda hiçbir şey anlaşılmayan olay bu. Yani siz denetlenecek bir alandaki parayı alıp denetlenmeyecek bir alana koyuyorsunuz. Bu da Anayasa'ya aykırı, Anayasa Mahkemesi de iptal etmiş ama 2016 ve 2017 yıllarıyla ilgili olarak Anayasa Mahkemesi hâlâ karar vermedi. Şimdi 2018 bütçesini yapıyoruz, ona da karar vermeyecek. Bu maddelerle ilgili olarak buradaki eleştirilerin de Anayasa Mahkemesine başvurduğumuz şöyle çarşaf gibi veya şey gibi dava dilekçelerinin de hiçbir anlamı kalmıyor. Yani insan kendisini burada inanılmaz derecede gereksiz hissetmeye falan başlıyor bu tartışmalar sırasında.

Bazı maddeleri ciddi anlamda tehlikeli de görüyoruz, ciddi anlamda tehlikeli görüyoruz. Biraz sonra, 6'ncı madde sırasında Sayın Maliye Bakanına yetki verilmesi... Maliye Bakanına yetki verilmesinde hiçbir sorun yoktur ama yetkinin sınırlarını ve amacını açık bir şekilde, çok net olarak tanımlamanız gerekiyor. Siz şu mikrofonu satın almak için ödenek koyuyorsunuz, sonra diyorsunuz ki: "Bu mikrofonu almaktan vazgeçtim, ödeneğini kâğıt almakta kullanacağım." Bunun kararını sadece Meclis verir, burası verir; bu, bütçe hakkıdır. Dolayısıyla bunun ödeneğini alıp buraya koymak suretiyle herhangi bir şekilde "Bütçe kanununa uygun davrandım." diyemiyorsunuz.

Buradaki bütün bu önerilerin hepsi sıkıcı oluyor, okunması vesairesi kabul ediyoruz ama tarihe not düşmek zorundayız; bunları atlamadığımızı, bunların farkında olduğumuzu göstermek zorundayız ama yapabileceğimiz de bir şey yok. Bunun kararını Anayasa Mahkemesi verecek. Geçmişte vermiş, vermiş olduğu maddelerin aynıları bu kanuna da girmiş. Tamamı değilse de epey bir değişiklik ve eleme yapıldığı konusunu kabul ediyorum ve o konuda da her zaman takdirlerimi de iletirim ama tamamı olmamış. Olay bundan ibarettir özet olarak. Bunlar, bu düzenlemeler bizim kamu mali disipliniyle ilgili olarak övündüğümüz ilkelerin dışına çıkmak anlamına geliyor. Özel hesapların dışında aynı şekilde fonlarda da aynı olayla karşı karşıya kalıyoruz. Kamunun gelirlerinin içerisine girmesi gereken birçok gelir oralara gelmiyor. Bazı bakanlıkların uygulamış oldukları idari cezaların hiçbirini bütçede görmüyoruz, gelmiyorlar Sayın Bakanım.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Şimdi gelenler idari para cezaları.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Hayır, idari para cezaları değil, onların uygulamış oldukları, örneğin Tarım Bakanlığının işte bilmem neyle ilgili uygulamaları sonucunda kestiği cezaların hiçbiri bütçeye gelmiyor. Oradaki özel hesaplarda harcanıp gidiyor.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Bir bakalım onlara.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Yani burada söylemeye çalıştığımız olaylar bunlar, bunlar doğru değil ama artık herkesin yıldığı, bıktığı bir noktaya geldiği için bunlar tartışılmadan gidiyor. Bütün bunların hepsinin mutlaka ve mutlaka değerlendirilmesi lazım, yeniden düzenlenmesi lazım. Bir sisteminiz varsa, bir ödenek veriyorsanız sonra o ödenekleri sınırsız bir şekilde başka bir ödeneğe aktarmanıza izin vermemek gerekir. Bizim Millî Eğitim Bakanlığımızın bütçesi, personel giderleri yedek ödeneğin havuzu gibi kullanılıyor. Her defasında da Millî Eğitim Bakanlığı ödenek üstü harcama yapıyor. Olay bu.

Özet olarak, Anayasa'ya aykırılıkları nedeniyle, tarihe not düşme adına bütün bu maddelerle ilgili olarak önergelerimizi veriyoruz, takdir de Komisyonundur tabii ki.