BÜLENT TEZCAN (Aydın) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli Komisyon üyesi arkadaşlarım, çok değerli kurum temsilcileri, bürokratlar, değerli basın mensupları; Yüksek Seçim Kurulunun teşkilat yasasıyla ilgili teklifi görüşmek üzere toplandık. Uzun bir konuşma yapmayacağım, daha önce alt komisyondaki arkadaşlarımız çalışmalarda esas olarak konuya nasıl yaklaştığımızı anlattılar, bir iki eksik gördükleri hususu da kendileri biraz sonra burada tekrar kayıtlara geçirip paylaşacaklar Komisyonla. Tabii, esas olan alt komisyondan gelen rapor üzerinden Komisyon olarak son düzenlemeleri yapıp bir an önce Yüksek Seçim Kurulunu bir teşkilat yasasına kavuşturmak. Uzun zamandan bu yana Yüksek Seçim Kurulunun bir kuruluş kanunu ihtiyacı olduğu biliniyor. Bu çeşitli dönemlerde gündeme geldi, geri çekildi veya Komisyon gündemine inmedi ama Yüksek Seçim Kurulu biliyoruz ki son dönemlerde sadece yerel ve genel seçimleri yapmakla değil birçok kurumun seçimini de yapmakla yükümlü bir kuruluş. Bu çerçevede kendi teşkilat kanunu olmadan işlemesi çeşitli sıkıntılara sebep oluyordu ve bu ihtiyaç gerçek bir ihtiyaç olarak gündemde duruyordu, şimdi bu çerçevede bir kanun teklifi geldi.

Değerli arkadaşlar, tabii, teklifin ilk geliş şeklinde bu kanunla ilgisi olmayan, bizce sadece ilgisi olmayan değil, getiriliş şekli itibarıyla da uygun olmayan 298 sayılı Kanun'daki değişiklik tekliflerinin çekilmiş olması ve bu tartışmaların o çerçeveye yoğunlaştırılmamış olması sevindirici bir şey. Yani Yüksek Seçim Kurulunun teşkilat yasasını farklı bir mecrada tartışmadan gerçekten ihtiyaç duyulan, kurumun ihtiyacı olan, bağımsız bir kurul olarak Yüksek Seçim Kurulunun organize edilmesi noktasına odaklanmamızın doğru olacağını düşünüyoruz. Bunun için de Anayasa gereği seçimlerin yargı denetim ve gözetimi altında yapılmasının güvencesi Yüksek Seçim Kurulunun bu çerçevede etki altında kalmadan çalışabileceği bir teşkilat yasasına sahip olmasına bağlı. Bu yüzden 298 sayılı Yasa'daki özellikle müşahitlerin belirlenmesi, sandık başkanlarının belirlenmesi, sandık kurulu başkanlarına ilişkin hükümlerin ilk tekliften çekilerek alt komisyondan düzenleme yapılıp bu şekliyle gelmiş olması sevindiricidir, önce bu düşüncemizi paylaşmak istiyorum. Tabii, bu şu demek değil, kalan maddelerin tamamının olduğu gibi geçmesi gerektiğini düşünmüyoruz. Orada da düzenlemeler yapmamız gerektiğini düşünüyoruz, bu çerçevede de Anayasa Komisyonumuzun bu çalışmada önerileri değerlendirerek, tartışarak daha verimli ve temel hedefin bağımsız bir Yüksek Seçim Kurulu oluşturmak çerçevesinde bir teşkilat yasası çıkarılması, olması gerektiğini düşünüyoruz.

Değerli arkadaşlar, maddelere geçtiğimizde ayrıntılı olarak anlatacağız, o yüzden sadece yüzeysel olarak bir iki hususa değinmek istiyorum.

14 maddelik bir teklif önümüzde. Burada temel hedef... Anayasa'da "Seçimler yargı gözetim ve denetimi altında yapılır." deniyor. Buradaki amaç, seçimlerin bağımsız bir biçimde, etki altında kalmadan yapılmasını sağlamaktır, Anayasa koyucunun amacı budur. Yasa koyucunun da bu çerçevede, teşkilat kanununu düzenlerken bu amaca göre hareket etmesi gerekir diye düşünüyoruz. Dolayısıyla vereceğimiz önerilere, değişiklik tekliflerine, buradaki görüşmelerde bütün Komisyon üyelerinin konuya bu çerçevede bakacağını umuyoruz, bakmasını arzu ediyoruz. Biz de bu noktada katkı vermeye çalıştık.

Kurumun bağımsızlığını sağlarken, kurul üyelerinin güvencesi önemli bir nokta, o güvenceyi sağlayacak düzenlemelerin olması gerekir. Onu zedeleyen bazı hususlar gördük, bunları maddeler gelince önereceğiz ve o maddeler çerçevesinde görüşeceğiz.

Yine, bir başka önemli nokta, kurum hafızasını korumak. Kurum hafızası önemli. Uzun zamandan bu yana devam eden bir seçim kurulları hafızası var; personelin birikimi, deneyimi. O birikimi ortadan kaldırmadan, o birikimin önümüzdeki süreçte gelecek kuşaklara aktarılabileceği bir geçiş sürecinin kurulması lazım. Bu mevcut hâliyle, o geçiş sürecine çok fazla dikkat edilmeden, kurum hafızasını yok edecek bazı düzenlemeler, riskler olduğunu görüyoruz. Bununla ilgili önerilerimizi söyleyeceğiz.

Özellikle de kurumda bağımsızlığın güvencesini sağlamak için objektif atama kriterlerinin önemli olduğunu düşünüyoruz. Sınavın şekli bu çerçevede çok önemli, sözlü sınavların objektif kriter konusunda ciddi sorunlar yarattığını biliyoruz, keyfiliğe sebep olduğunu biliyoruz. Sorun sadece bir döneme mahsus değil; bir geleceği planlayacağız, gelecekte seçimlerin nasıl yapılacağına, bundan sonrasına ilişkin uzun dönemli bir düzenleme yapıyoruz. Bu çerçevede, atama süreçlerinde objektifliğin sağlanmasına ilişkin önerilerimiz olacak.

Son olarak şunu umuyoruz: Alt komisyon çalışmalarında önemli bir noktaya gelindi. Komisyonun da alt komisyon çalışmalarında tamamlanamayan, bitirilemeyen hususları burada bitirerek, son rötuşları, revizyonu yaparak buradan bir Yüksek Seçim Kurulu teşkilat yasasını birlikte geçirmiş olmak ilerisi için çok önemli bir moral unsur olacaktır diye düşünüyoruz.

Ben şimdiden emeği geçen arkadaşlara teşekkür ediyorum.