GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Sayın Başkanım, bir de şu hususu göz önünde bulundurmak lazım: TOBB'un ya da TESK'in vereceği, ilçe düzeyinde belediyeye vereceği bir görüşün ağırlığı ile ilçedeki esnaf odasının ya da ticaret odasının, varsa, vereceği görüşün ağırlığı arasında çok ciddi birinci lehine fark ortaya çıkacaktır, fark olacaktır, tartışmasız bir şekilde. Bir ilçe belediyesini düşünün, yani Ankara'dan bütün bu süreçte olgunlaştırılmış bir görüşün TESK'ten ya da TOBB'dan gelmesinin ortaya koyacağı psikolojik baskı kesinlikle diğerinden çok farklı olacaktır. Yani, bu anlamda da bakıldığında, etkileme anlamında bu çok daha fazla olacaktır. Ve gerçek anlamda esnafın ve sanayi ve ticaret odasının görüşünün ağırlıklı olarak alınması sonucunu doğuracaktır, başka hiçbir şeyimiz yok. Bakın, bizim getirdiğimiz öneride çünkü bu da yok. Biraz önce Ünal Bey söyleyince konu açıldı ve tartışma yapıldı çünkü bizim önergemizde o yok zaten. Ama, hakikaten, bu kısmı açıkçası öngörülememiş, düşünülememiş. İlçedeki bir şeyin vereceği görüş her zaman zayıf olacaktır TOBB'un ve TESK'in vereceği görüşten. O yüzden, ben -kusura bakmayın- biraz yani ısrar ediyorum belki ama...

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Şöyle derseniz doğru olur: "Üst kuruluşların da görüşünü alarak görüşünü bildirir." dersiniz olur.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Hayır, onu şey yapacak işte, görüşü TESK verecek, TOBB verecek. TOBB gönderecek, "Benim görüşüm bu." diyecek. TOBB, bütün örgüt adına verecek o görüşü, o ağırlığıyla ya da TESK verecek.

ALİM IŞIK (Kütahya) - Ya, verecek de o yerdeki kuruluşun görüşü doğrultusunda TOBB ve üst kuruluş olursa olur, o daha uygun olur.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Aksi düşünülemez zaten yani görüş almadan mümkün mü böyle bir şey yani?

BAŞKAN - Buyurun.

METİN KÜLÜNK (İstanbul) - Sayın Bakanım, vakadan yola çıkalım. Üsküdar'da bir AVM'nin kuruluşu için biz Ankara TOBB'dan ve TESK'ten görüş mü alacağız?

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Evet.

METİN KÜLÜNK (İstanbul) - Niçin?

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Çünkü, esnaf odalarının ve ticaret odalarının görüşünü almak istiyoruz. Olay buradan çıkıyor. Yani, onların görüşlerini de modele, sürece, sisteme dâhil etmek istiyoruz. Getiriliş amacı bu. Yani, onlara önem verildiği için bu düzenleme yapılıyor.

Dolayısıyla, şimdi burada, tabii, Üsküdar bir örnek, başka ilçeler de örnek. Sonuç itibarıyla yani Üsküdar'daki esnaf odasının görüşü alınsın; birinci görüş bu.

BAŞKAN - Hakkâri'deki bir ilçe için...

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Tabii, yani hepsi için geçerli. Fark etmez, Üsküdar örneğinden yola çıkalım. Şimdi, o bir görüş verecek, ona göre gereği yapılacak. Fakat, diğer tarafta, aynı görüşü bunun temsilcisi, onun da görüşünü yansıtan, "TESK" dediğiniz, aynı zamanda Üsküdar Esnaf Odasının da görüşünü yansıtıyor, onun üst birliği ama aradaki fark şu: TESK'in olaya hem daha global, bütün Türkiye ölçeğinde başka yerlerle ilgili de görüş verirken aynı mantığı, aynı ilkeyi, aynı standardizasyonu tümüne yansıtma imkânı var; TOBB için de geçerli, TESK için de geçerli. Yani Üsküdar Esnaf Odası doğal olarak sadece kendi bulunduğu yerden, kendi perspektifinden ve Üsküdar ölçeğinden olaya bakacaktır ve ona göre görüşünü verecektir. Hâlbuki, yine diyelim ki başka bir ilçede aynı şekilde oradaki ilçe esnaf odası da aynı çerçevede hareket edecektir ya da il esnaf odası. Fakat TESK bu görüşü verirken bütün ilkesel bazda tüm ilçeler için paralel ve standardize edilmiş doğru görüşleri oluşturma ve verme imkânına sahip, aynı zamanda oranın da görüşünü alarak elbette. Ha, gerekirse konulabilir ama zaten...

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Üsküdar Esnaf Odası görüş vermeyecek sizin hazırladığınız kanunda, İstanbul Esnaf Sanatkârlar Odaları Birliği görüşünü verecek.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Fark etmez yani il için de olur, ilçe için de olur, fark etmez.

Dolayısıyla burada bu açıdan da, yani standardize etmek açısından da son derece önemli. Aynı şey sadece Bakanlar Kuruluna bu yetki verilirken tüm Türkiye ölçeğinde aynı noktadan bakılabilsin, standardize edilsin hususu ne kadar reel, gerçekse aynı şey burada da geçerli, TOBB için de geçerli TESK için de geçerli.

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Sayın Bakanım, size bir örnek vereyim: Gene bu Mecliste bir kanun çıkarıldı...

ALİM IŞIK (Kütahya) - Sayın Başkan, Külünk sözünü bitirmedi daha.

MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Özür dilerim. Külünk'e haksızlık etmem, veririz ama

METİN KÜLÜNK (İstanbul) - Yani burada Sayın Bakanım, yani bir hususu paylaşmak istiyorum: Şimdi, Üsküdar'da açılacak bir AVM'nin etki alanı -Üsküdar'la sınırlandırıyorum ki- etki alanı Üsküdar'dır. Bizim Üsküdar'daki bir konuyu, Üsküdar'daki tüm kurumları aşarak onların en üstüne taşımamız bu süreci pozitif mi etkiler, negatif mi etkiler? Ve de beraberinde orada bir yerel yönetim var, halka hesap veren bir yerel yönetim var. Ben evimin yanındaki yeri takip ediyorum, belediye başkanını aradım "Buradaki ortak kullanım alanlarının azaltıldığının farkında mısınız? Ortak kullanım alanlarının azaltıldığının farkında mısınız? Ha bire katlarda eklemeler yapılıyor, biliyor musunuz?" dedim. Kime sordum bu soruyu Sayın Bakanım? Zatıalinize sormadım veya Halim Ağabeye de sormadım, Sayın Palandöken'e de sormadım. Belediye başkanına dedim ki: "Haberin var mı, takip ediyor musunuz burada değişiklikler var?" Şimdi, hesap verebilirlik noktasında yerel yönetimler bu derece güçlüyken, vatandaşa bu anlamda hesabı onlar verdiğine göre bizim bu süreci yerinden yönetim ilkesi üzerinden Üsküdar'ın yerel dinamikleriyle, hesap verebilirlik özelliği olan yerel dinamikleriyle yönetmemiz daha anlamlı olmaz mı?

BAŞKAN -Sayın Külünk, teşekkür ediyoruz.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Şimdi, Metin Bey, TOBB, TESK, oradaki esnaf odasının aynısı aslında yani farklı bir örgüt değil ve kendi içinde seçimle oluşturulmuş bir yapı söz konusu. Yani, "bağlantısı hiç olmayan merkezî bir yapı" derseniz doğru dersiniz ama burada öyle bir durum söz konusu değil. Bu Üsküdar Esnaf Odasının da kendisi TESK aslında, başka birisi değil iki bu. Bakın, Üsküdar'da alışveriş merkezleriyle ilgili bir yaklaşım, kanaat, düşünce, kriteri ve ilke, TESK açısından ya da esnafın bakışı itibarıyla bütün her yerde aynı olmalıdır, Türkiye'nin her yerinde ayını olmalıdır, bu yeknesaklık sağlanmalıdır, aynı yaklaşım, aynı tarz gösterilebilmelidir.

METİN KÜLÜNK (İstanbul) - Bende demin bunu söyledim.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Ama işte bunu eğer Üsküdar'da o görüşü verecek olan Üsküdar Esnaf Odası, başka yerde başka esnaf odası ya da il esnaf odası, farketmez, her biri çok farklı gerekçeler, kaygılar, öncelikleri dikkate alarak bu görüşlerini vereceklerdir. Dolayısıyla, ülke genelinde, Türkiye genelinde farklı coğrafya, farklı ilçelerde, farklı illerde aynı standardizasyon ve bakış açısını yakalamak kesinlikle mümkün olmaz. Bunu aynı zamanda şey sağlayacaktır. Ve birde şunu sağlayacaktır: Bakın, TESK, benzer talepler söz konusu olduğunda farklı ilçeler ve illerle ilgili görüşlerde farklı ilkesel davranışı sergileyemez. O zaman ön yargılı yaklaşımı açığa çıkar, anında açığa çıkar. Yani, "a" yerinde gösterirken diyelim ki şu şekilde yaklaşıyorsun, şu kriteri dikkate alıyorsun ama "b" yerinde başka bir kriteri dikkate alıyorsun ve bu olduğu gibi açığa çıkacak. Bu anlamda kesinlikle standardize edilmesini sağlamak açısından da, bu ilkesel yaklaşımı oturtabilmek açısından da TOBB'un ve TESK'in... Aynı zamanda otokontrol sağlıyor kendi içinde de. Çünkü, elli yere görüş verecek, elli yere, yüz yere neyse, ne kadar isteniyorsa, her birine farklı kriteri uygulayamaz, hemen hesabı sorulur onun, herkes sorar ve bu hesabı vermekten de kaçamaz TESK ya da TOBB. Bu anlamda söylüyorum, doğruyu bulmak anlamında, doğru görüşü vermek anlamında söylüyorum ama Üsküdar'ın vereceği görüşü yani belki daha küçük ilçelerde, daha küçük illerde belki beş yılda bir tane alışveriş merkezi yapılacaktır, on tane, karşılaştırma imkânı da olmayacaktır bir başkasıyla, test etme imkânı da olmayacaktır. O ilçenin ya da küçük ilin verdiği esnaf odasının görüşünü başka bir yatırım için test etmek imkânı olmayacaktır çünkü başka yatırım yok ama TESK ya da TOBB Türkiye genelinde vereceği için her olayda bunu çek etme imkânımız olacaktır yani kamunun olacaktır "biz" derken kamu anlamında söylüyorum. Dolayısıyla, kesinlikle, bütün samimiyetimle söylüyorum... Ya, bu görüşüm burada oluştu. Yani, hem konuşuyoruz hem tartışıyoruz hem değerlendiriyoruz