ADNAN KESKİN (Denizli) - Sayın Başkan, ben de bu Sayıştay raporlarıyla ilgili gördüğüm bir eksikliği dile getirmeye çalışacağım.

6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 36'ncı maddesinin (2) numaralı bendinde "Düzenlilik denetimi" adı altında şu hükümler yer almakta:

"a) Kamu idarelerinin gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti,

b) Kamu idarelerinin mali rapor ve tablolarının, bunlara dayanak oluşturan ve ihtiyaç duyulan her türlü belgelerin değerlendirilerek, bunların güvenilirliği ve doğruluğu hakkında görüş bildirilmesi,

c) Mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin değerlendirilmesi,

suretiyle gerçekleştirilir."

denilmektedir.

Bize verilen raporlarda bu yasa hükmünün gereğinin yerine getirilmediğini görüyoruz. Denetim raporları sadece mali tablolara indirgenmiştir. Hâlbuki denetim raporlarında kamu idarelerinin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığının tespiti ile kamu idarelerinin mali yönetim ve iç kontrollerinin değerlendirilmesinin yer alması gerekirdi.

2011 yılında düzenlenen denetim raporlarında bunlar yer almıştı ama bunların Türkiye Büyük Millet Meclise gelmesi engellenmiştir.

Sayıştay denetimin sonuçlarını raporlamamaktadır. Raporlarda "Şu incelendi, bu incelendi." gibi zaten Sayıştayın yapması gereken işler sayılmakta, bu raporlamada incelemenin sonuçlarını yazmaktır.

Sayıştayın aslında yaptığı denetlemelerin çok geniş kapsamlı olması gerekmekte.

Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin pek çoğunun 81 ilde ve ilçelerde teşkilatı bulunmakta. Türkiye'deki ilçe sayısı dikkate alındığında, mesela Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ve Millî Eğitim Bakanlığının tüm il ve ilçelerde örgütü bulunmaktadır. Bunların kaçında denetleme yapılmıştır? Gerçekte kurumun merkez saymanlığında ve taşrada birkaç ilinde -ilin belgelerinin bulunduğu birkaç defterdarlıkta- ve birkaç ilçede denetim yapılmıştır. Herhâlde yüce Meclis ve kamuoyu, denetimin nerelerde yapıldığını ve bu yerlerin neden, nasıl seçildiğini merak eder ve Sayıştay bu konuda gerekli bilgileri verir.

Özel bütçeli kuruluş raporlarında da keza denetim görüşü, sadece bilanço ve faaliyet sonuçları tablosuna verilmiştir. Yukarıda da söylediğim üzere, Sayıştay mali tabloların tümüne görüş vermekle yükümlüdür. Sayıştay, denetim raporlarını mali tablolara indirgemekle kalmamış, bu tabloların sadece ikisine görüş vermişti. Bu durumda şu soru akla geliyor: Diğer mali tablolar eksik midir?

Örneğin, Orman Genel Müdürlüğünün 27 tane bölge teşkilatı, Vakıflar Genel Müdürlüğünün 25 tane bölge teşkilatı, Devlet Su İşlerinin 26 tane bölge teşkilatı, Kredi ve Yurtlar Kurumunun 20 tane bölge teşkilatı, Karayollarının 18 tane bölge teşkilatı vardır. Denetim yapılırken bu idarelerin 5-6 bölgesi incelenmiş, fakat tamamı incelenmiş gibi tablolarına olumlu görüş verilmiştir. Bu konuda Sayıştayın bir açıklama yapması gerektiği kanaatindeyim.

Teşekkür ederim.