ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Sayın Bakanım, değerli arkadaşlar; yasa yaparken genellikle temel ilke zayıf olanın ve korunması gereken hakkın ön planda tutulmasıdır. Bunu asla göz ardı edemezsiniz.

Burada var olan ve yıllardan beri uygulanan dolayısıyla da hakkı zail olanların da yargı yoluna başvurduğu bir uygulamayla karşı karşıyayız. Türkiye'de yargıda -yani uluslararası camianın, Avrupa topluluğunun bir parçası olmuş, onlarla anlaşma imzalamış bir ülke olarak söylüyorum- çözemedikleri, çözümsüz olan olaylarda onun yerine karar veren başka bir yargı var. Uluslararası anlaşma olduğu için de otomatik olarak Türkiye'de uygulanan, sonucu olan bir yargı bu. Şimdi, bununla bir tek kelime nedeniyle takılıyoruz oraya, "kamulaştırılır", "kamulaştırılabilir". "Kamulaştırılır" dediği sürece mücavir alanı tayin eden idare, barajı yapan idare, mücavir alanda arazisi kalan kişi de vatandaş. Şimdi burada çok somut olarak ortaya çıkmış baraj, mücavir alan, mücavir alanda da kalan bir arazi. Yasa diyor ki: Bunu kamulaştır. Kamulaştırmıyor da.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Ya kamulaştırma değil Sayın Bakanım. Çok net değil ki. Verilmiş haklar varsa kamulaştırmak...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Tamam Sayın Bakanım.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - O şartlar yoksa kamulaştırmak zorunda değil.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Orada o şartların varlığı nedeniyle zaten kamulaştırılır diyor, o şartları değerlendiriyor, kamulaştırılmadığı gözüküyor.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Ama benim arkadaşların açıklamalarından anladığım, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi mevcut kanun metninde "kamulaştırılır" ifadesi olmasını gerekçe göstererek, idarenin veya yerel yargının hiçbir şekilde bunu farklı şekilde değerlendirip bu tasarrufu engelleyemeyeceğini söylüyor. Bu, doğru değil.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Hayır, onu demiyor Sayın Bakanım. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bir -yani bu baraj altında kalan köyler nedeniyle akın akın gelirler giderler bu tarafa- kararında çok somut olarak söylediği olay bu: "Mücavir alan olarak idarenin belirlediği alanda kalmasına karşın." diyor. Kalmış, kalmış bunun içerisinde. Yani içinde mi, değil mi diye bir şey yok.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, hayır, müdahale etmek istemiyorum da. Eğer "mücavir alan" tek belirleyici faktör olsa idi, neden kanun metninde ayrıca çevrenin sosyal, ekonomik ve yerleşme düzeninin bozulması, ekonomik veya sosyal yönden yararlanılmaması mümkün olmaması" ifadesini kullansın o zaman.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Bununla ilgili olarak mücavir alanın aslında sınırların tayin edilmesine dönük olarak inisiyatif de bırakıyor şeye.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, hayır şöyle: Mücavir alanın belirli bir mesafede belirlenmiş olması demek, o alan içerisindeki bütün taşınmazlar bakımından mutlak yararlanılmazlık hâli eğer olsa idi, o takdirde kanun direkt "mücavir alan sınırları" der geçerdi. Mücavir alan olmuş olması, o alan içindeki yararlanmayı mutlak manada ortadan kaldıran bir hâl değil.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Alan olarak bu barajlarda tamamen kot farklarından kaynaklanan çok değişik şeyler çıkıyor. Su dolguya başladığı zaman, ortada kullanılabilecek alanlar da bırakıyor.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Yok yok, size şu noktada diyorum: Eğer mücavir alan, eşittir, hiçbir şekilde kullanımı mümkün olmayan alan olsa idi, o zaman kanun koyucunun, bizlerin, burada yapıyoruz kanun, hiçbir şekilde "mücavir alan" ifadesinin yanına diğerlerini yazmaması lazım.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Hayır, diğerlerini yazma nedenleri tamamen barajın özelliğinden kaynaklanan ve o bölgenin de topoğrafik özelliklerinden kaynaklanan nedenlerle oluyor.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Hayır, hayır şunu diyorum. Yani bir alanın...

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Dönüp bakın bu kanuna yüzde 90 ihtimalle bunlar yazıyordur.

MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sayın Bakanım şöyle: Bir alanın mücavir alan olarak belirlenmiş olması, tek başına kamulaştırma için yeter sebep değil. Kanun diyor ki: "Bu alanlar içerisinde şu özelliklere sahip olan taşınmazlar kamulaştırılır." diyor. Eğer bu özellikler söz konusu değilse kamulaştırma işlemi gene yapılmayacak, metnin lafzı öyle.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Mücavir alan içerisinde kanun...

Yani bu kadar karşılıklı konuşmalarla kanun götürmeyi... Kesinlikle bağışlayın, asla benimsediğim falan bir olay değildir ama konu oraya geldi.

BAŞKAN - Ama zenginleşiyor Sayın Bakanım. Yani şimdi bu, müzakereye de ayrı bir şey getiriyor.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Muhakkak. Zaten bu konuları maliyeciler tartışsa mükemmel kanunlar şimdiye kadar bin kere çıktıydı.

BAŞKAN - Biz de istifade ediyoruz.

ZEKERİYA TEMİZEL (İzmir) - Sayın Bakanın maddelerinde herhangi bir sorununuz oldu mu arkadaşlar?