KOMİSYON KONUŞMASI

Değerli arkadaşlar, bu maddeyle ilgili ben de birkaç şey söylemek istiyorum. Çünkü madde, bazı kanunlarda maddelerin veya fıkraların yürürlükten kaldırılmasına dair olduğu için, bunun mahiyetiyle ilgili kayda geçmesi için söyleyeceğim.

Malumunuz, 24'üncü madde, "298 sayılı Kanun'un 83'üncü maddesi, 2972 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin (2)'nci fıkrası ve 32'nci maddesinin (2)'nci fıkrasıyla (3)'üncü fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırmıştır." diyor.

Şimdi, önce 2972 sayılı Kanun. Bu kanun, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun. Bu kanunun 8'inci maddesinin (2)'nci fıkrası yani bu maddede yürürlükten kaldırıldığı söylenilen fıkra şu: "Milletvekili Seçimi Kanununun 7'nci maddesinin son fıkrası gereğince yapılan seçimler hariç, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idareler organlarına veya bu organların üyeliklerine ilişkin genel veya ara seçimler, milletvekili genel veya ara seçimleri ile birleştirilir."

Malumunuz bir yıl içerisindeki seçimler birleştirildi, bu, Anayasa gereğiydi. Biz yaptığımız son Anayasa değişikliği ve referandumla beraber, bu hükmü kaldırmıştık, çıkartmıştık Anayasa metninden. Ona uyarlamayla ilgili bir düzenleme bu, 8'e 2 bu.

Yine burada, 32'nci maddesinin (2)'nci fıkrası, aynı kanunun. 32'nci maddenin (2)'nci fıkrası şu: "Her seçim çevresinde usule uygun olarak konmuş sandıklarda o çevre seçimi için oy kullanılır."

Buradaki kasıt, ayrı ayrı belediye başkanlığı seçimi, belediye meclis üyeliği seçimi, muhtarlık seçimlerinde ayrı ayrı sandıkların olmasıydı. Biz şimdi aynı zarfa konulmasını oy pusulalarının benimsediğimiz için, bunların hepsi tek bir sandıkta kullanılacağından, bu fıkra yürürlükten kaldırılıyor.

Yine, 32'nci maddenin, aynı maddenin, (3)'üncü fıkrasının son cümlesi, o cümle de şu: "Oy pusulası Yüksek Seçim Kurulunca hazırlanan özel zarfa konularak oy sandığına atılır." ifadesi. Bu da aynı şekilde, ayrı ayrı zarflar söz konusu olduğu için, şimdi tek zarf olacağından, bu ayrı zarflar için konulmuş bu hükmü de buradan çıkartmış oluyoruz.

Şimdi, 83'üncü madde kaldırıldı. 83'üncü madde niye yürürlükten kaldırılıyor? Bu madde sandık alanını düzenliyor. Sandık çevresi 82'nci maddede, sandık alanı ise 83'üncü maddede düzenleniyor, 298'in. Şimdi sandık alanını kaldırdığımız için, yeniden tanımlandı sandık çevresi. "Sandık alanı" kavramı kaldırılmış oldu. Dolayısıyla, ona ilişkin yasaklar getiren düzenleme de bu bakımdan yürürlükten kaldırılıyor ama 83'üncü madde yürürlükten kaldırılırken bu madde içerisinde sandık çevresinde uygulanacak olan fıkralar 82'nci maddeye taşındı. Şimdi bunun (1)'inci fıkrası kalkıyor. (2)'nci fıkra, yani "Seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri dışında, özel güvenlik görevlileri ve belediye zabıtaları gibi görevliler de dâhil olmak üzere, resmî üniforma ve silah taşıyan kimseler sandık alanına giremez." ifadesi, uyarlanarak 82'nci maddeye bir fıkra olarak taşındı. Yani, silahlı, görevli olmayan silahlı kamu görevlileri dâhil, siviller, silah taşıyamıyorlar, resmî üniformayla yine sandık çevresine göremiyor, o yukarı taşındı 82'ye.

Yine (4)'üncü fıkra, "Siyasi parti, adaya ait rozet, amblem vesaire işaretler, propaganda amaçlı yayınlar taşıyamaz."la ilgili fıkra, yine 82'nci maddeye (8)'inci fıkra olarak eklendi.

Yine, aynı şekilde, sandık alanında güvenliği ve burada kanunlarda belirtilen esaslara göre süreci yürütmesine dair seçim kurulu başkanlığına tanınan yetkilerle ilgili son fıkra da 82'nci maddeye eklendi.

Şimdi tabii, 82 ve 83'teki düzenlemeler yasakları belirtiyor, sınırları, burada cezalar yok. Cezalar için kanunda ayrı bir bölüm var, 298 sayılı Kanun'da. 7'nci bölüm kanunun "Seçim Suçları ve Cezaları" başlıklı bölüm. Bu bölümde sandığın bulunduğu yerde, sandık çevresinde 82'nci maddede yer alan yasaklara uymayanlar, yine 83'teki fıkraları 82'ye taşıdığımız için, o fıkralardaki yasaklara uymayanlarla ilgili cezalar var. Mesela, 153'üncü madde "Oy kullanmaya engel olmak." başlıklı. Burada farklı fıkralarda düzenlemeler getirilmiş. Bu maddelere atıf yapmadığı için, 83'ü çıkartmamızın buradaki cezaların uygulanmasıyla ilgili bir değişiklik getirmediği çok net. Çünkü 83'e aykırı davranış falan demiyor, tanımlıyor, yapılan fiili tanımlıyor cezalarda. Mesela, burada yine, "sandık düzeni oy vermeyle ilişkili suçlar" demiş 158'inci madde. O da bir suç tanımlıyor ve ceza getiriyor.

Yine, "sandık başında müdahale ve ihtara riayetsizlik" gibi birçok tabii suç ve ceza var, daha sürecin başlamasından itibaren düzenlenmiş. Dolayısıyla, burada sadece sınırlamalar, yasaklamalar düzenleniyor 82 ve 83'te. 83'te biz sandık alanına münhasıran, sandık alanına ilişkin olanları çıkartmış olduk ama sandık çevresiyle ilişkili olabilecek olan fıkraları 82'nci maddeye dercettik. Böylece, tabii burada riayetsizliğin bir suç olduğu ve yine cezanın da aynı şekilde ilgili bölümde, kanunun ilgili bölümünde düzenlendiğini ifade edeyim. Böylece içeriğiyle ilgili 24'üncü maddenin de bilgi vermiş oldum.

Bir şey son olarak söyleyeceğim. Sayın Bayraktutan okuduğu metinden zarflarla ilgili filigran kullanılmasının olumlu bir düzenleme olduğunu ifade etti. Yalnız o 98'de oy zarflarıyla ve yine 101'de oy pusulasıyla ilgili filigran hükmünü biz kanuna eklemekle beraber, bu uygulamada zaten kullanılmaktaydı. Doğrusu, oy pusulalarında filigran olduğunu, itiraf edeyim, ben biliyordum ama zarflarda filigran olduğunu doğrusu ben de bilmiyordum ama varmış.

Burada, isterseniz, benim söylemem yerine belki Yüksek Seçim Kurulundan... Ayhan Bey, zarflarda ve oy pusulalarında filigranla ilgili hüküm ekledik biz metne fakat bunun uygulamada çünkü zarflarla ilgili bilgi verildiğinde söylemişlerdi, bunun daha önce de uygulandığını, önceki seçimlerde de zarflarda ve oy pusulalarında filigranın varlığını, kanunda olmamakla beraber uygulamada olduğunu öğrenmiştik, isterseniz ben size söz vereyim, siz ifade edin.