BAŞKAN - Sayın Bakanım, tekrar hoş geldiniz.

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - Hoş bulduk.

BAŞKAN - Madde Bağımlılığı Komisyonu olarak bugün 15'inci toplantımızı gerçekleştiriyoruz. Bu toplantımıza geçmeden önce birkaç hususu ve yaptığımız çalışmaları müsaade ederseniz sizinle paylaşmak istiyorum.

Malum, Uyuşturucu, Madde Bağımlılığı ve Yeni Bağımlılık Türlerinin Araştırılarak Bağımlılığın Nedenlerinin ve Alınacak Tedbirlerin Tespit Edilmesi Maksadıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu 2 Kasım 2017 tarihinde, 4 siyasi partinin ortak önergesiyle ve destekleriyle kuruldu. 10 Ocak 2018 tarihi itibarıyla da çalışmalarına başladı. Üç aylık bir çalışma süreci gerçekleştirdik, üç ayımızı da doldurduk. Son birkaç görüşmemiz, birkaç tane de il ziyaretimiz var.

Siz de biliyorsunuz, madde bağımlılığı bir beyin hastalığı maalesef. Sadece bireyi etkilemiyor, bütün toplumu, aileyi, bir milleti etkiliyor. Hatta terör kadar ve terörden daha önemli bir tehdit olarak görüyoruz. Çünkü dünya üzerinde baktığınızda -söylenilen rakamlar, istatistikler- petrol rantının birinci sırada, silah rantının ikinci sırada, uyuşturucu madde kaçakçılığının, uyuşturucu madde rantının da üçüncü sırada olduğuyla ilgili Birleşmiş Milletlerin bir raporu var. "Peki, rakam ne kadar?" derseniz, 1,3 trilyon dolar. Gerçekten çok büyük bir rakam. Türkiye'yi konumlandırdığımızda, Türkiye bu coğrafyada en önemli kavşak ve geçiş noktalarından bir tanesi. Maalesef, doğal uyuşturucu maddelerin yüzde 95'inden fazlası Afganistan'da üretiliyor, bir kısmı Pakistan'da üretiliyor. Bu yüzde 95'in üzerindeki doğal uyuşturucu maddeler üç yolla, kuzey yolu Rusya üzerinden Avrupa'ya, "Balkanlar yolu" dediğimiz Türkiye-Balkanlar üzerinden Avrupa'ya, "güney rotası" dediğimiz de Akdeniz üzerinden Avrupa'ya ulaşıyor. Ancak, sentetik birtakım "cannabinoid" uyuşturucular, fabrika usulü, formüllerinde birtakım değişiklikler yapılarak üretilen uyuşturucu maddeler de maalesef Avrupa Birliği ülkeleri içerisinde en çok Hollanda, Belçika gibi Avrupa ülkelerinden direkt bizim Balkanlar ve Türkiye rotası ve Türkiye'de kalıyor. Bir kısmı Orta Doğu ülkelerine, Arap ülkelerine gidiyor. Her iki noktadan baktığımızda, Türkiye bir hedef ülke hâline getirilmiş. Biz, yaptığımız incelemelerde ve görüşmelerde Avrupa'da -özellikle Londra ve Berlin'de de birtakım görüşmeler incelemeler yaptık- sorduk: "Siz, Belçika, Hollanda üzerinden, Almanya üzerinden Türkiye'ye geliyor, bunu niye önleyemiyorsunuz?" Böyle çok doyurucu bir cevap yok. Burada özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde, Hollanda'da, Belçika'da ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde yapılan sentetik uyuşturucuların üretiminin ve arzın mutlaka önlenmesi gerektiğini basın yoluyla iletmek istiyorum.

Bir de Afganistan'da, biliyorsunuz, Amerika Birleşik Devletleri oraya demokrasiyi, insan haklarını getirmek için askerlerini konuşlandırdı fakat baktığınızda, yüzde 95'ten fazla doğal uyuşturucu, afyon gibi, esrar gibi uyuşturucular maalesef Afganistan'dan, Pakistan'dan, doğudan Türkiye'ye geliyor. Son zamanlarda da yüzde 50 bir artış var. Şunu sormak lazım: Amerika Birleşik Devletleri bunu önleyebilir mi? Önleyebiliyorsa neden önlemiyor, önlemiyorsa neden önlemiyor? Burada kamuoyuyla paylaşmamız gerekiyor.

Ben sözlerimi tamamlarken birkaç hususu daha dile getirip sözü size bırakacağım Sayın Bakanım.

12 milletvekilimizle Komisyon çalışmalarımızı yürüttük. 7 AK PARTİ'li, 3 CHP'den, 1 MHP'den, 1 de HDP'den olmak üzere toplam 12 milletvekilimiz var. 2007 ile 2016 yılları arasında madde bağımlılığına bağlı olarak 2.148 vatandaşımızın vefat ettiğiyle ilgili... Bu gerçekten...

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANI FATMA BETÜL SAYAN KAYA (İstanbul) - Toplam sayı mı?

BAŞKAN - Yani şu ana kadar bize gelen sayı ama sizde yeni rakamlar varsa, onları da almak isteriz.

Bizim için 1 vatandaşımız bile çok önemli. Bizim bunu önlemek için her türlü çalışmayı yapmamız gerekiyor.

Toplam şu ana kadar 91 kişiyi dinledik. Bu süreç içerisinde 14 toplantı gerçekleştirdik, bu bizim 15'inci toplantımız. 6 bakanımız, 1 komisyon başkanımız, 21 akademisyen, 18 kamu kurumunun temsilci, 5 eski kullanıcı, 3 sivil toplum kuruluşu temsilcisi, 3 gazeteci, 1 belediye başkanı, 1 de cumhuriyet savcısı olmak üzere 91 kişiyi dinledik. Sizden önce de Gençlik ve Spor Bakanımız, Rize Milletvekilimiz Sayın Osman Aşkın Bak; İçişleri Bakanı, Trabzon Milletvekili Sayın Süleyman Soylu; Millî Eğitim Bakanımız, Sivas Milletvekilimiz Sayın Doktor İsmet Yılmaz; Sağlık Bakanı, Samsun Milletvekilimiz Sayın Doktor Ahmet Demircan; Adalet Bakanı, Gaziantep Milletvekilimiz Sayın Abdulhamit Gül; Başbakan Yardımcısı Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulu Başkanı, Erzurum Milletvekili Sayın Recep Akdağ'ı dinledik. Bugün de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı, İstanbul Milletvekili Sayın Doktor Fatma Betül Sayan Kaya'yı dinleyeceğiz.

Tekrar hoş geldiniz.

Sözü size bırakıyorum.