FARUK BAL (Konya) - Sayın Başkanım, sanırım ben iyi anlatamıyorum.

BAŞKAN - Yo, iyi anlattın, iyi anlattın.

FARUK BAL (Konya) - O nedenle zatıalinizin çok yüksek anlayışına rağmen iyi anlaşılmadığımı görüyorum.

BAŞKAN - Yo, yo, çok güzel anlattınız.

FARUK BAL (Konya) - Şimdi, bu konu çok derin ve tartışmalı. Bu derin ve tartışmalı konuya yine siyasi irade yani komisyon karar verecek. Bu konuda -uzmanlığına güvenilir bir bilim heyetine- hangi millî ve manevi değerler armada yer almalı ki, toplumun yani milletin geleceğine ışık tutabilsin.

BAŞKAN - Doğru.

FARUK BAL (Konya) - Bu, milletvekillerinin başarabileceği bir iş değil çünkü tarihçi olsak bile...

BAŞKAN - O da doğru. Kanun zaten onu öngörmüyor yani.

FARUK BAL (Konya) - Ama bunun uzmanları var. Bu uzmanlardan bir görüş alalım, bunun için bir heyet olsun. Bu heyet komisyonla beraber çalışırsa verimsiz olur çünkü -pek çok komisyonda çalıştık, en azından ben Anayasa Uzlaşma Komisyonunda çalıştım- komisyonla beraber bu heyetin çalışması hâlinde siyaset ile bilimsellik birbiriyle çatışır; dolayısıyla üstün irade siyaset olacağı için orada bilimsel sonuç çıkmaz. Bilimsel sonucu bilimsel toplantılarda ortaya koyabilir arkadaşlar. Onun için, böyle bir heyetin kurulması gerekir.

BAŞKAN - Şimdi, ben şunu anlamadım...

FARUK BAL (Konya) - İki: Buradan ortaya çıkacak, armaya taşınacak millî ve manevi değerlerin nasıl arma hâline getirilebilmesi bir sanat işi.

BAŞKAN - O da doğru.

FARUK BAL (Konya) - O zaman işte "hizmet alımı" lafını ben laf olarak beğenmiyorum, bir yarışma da olabilir bu, nasıl olacaksa olur. Yani "Şöyle bir arma istiyoruz biz."e uygun bir tasarı ortaya çıkacak. Şimdi bu iki adımdan hareket etmezsek ortaya ısmarlama bir arma çıkar, o zaman bizim kaygılarımız da gündeme gelir. "Bu bir hesaplaşma mı, bu bir ayrışma mı, bu bir proje mi?" gibi haklı olarak ortaya koyduğumuz şüpheler ortaya çıkar. Biz bu şüpheyi izale etmek için bir yol öneriyoruz size.

BAŞKAN - Faruk Beyciğim, iyi niyetinden hiçbir şüphem yok da, mesele burada şu: Şimdi -bu söylediklerini- diyelim bir alt komisyon kurduk, varsayalım gitti komisyona, alt komisyon 4-5 bilim adamı çağırdı, neye göre seçecek, onu bilmiyoruz. Yani, çağırdı komisyon...

FARUK BAL (Konya) - Hayır, alt komisyon onu yapmayacak.

BAŞKAN - Ne yapacak?

FARUK BAL (Konya) - Sayın Başkanım, buradaki bu örneği veriyorum, çalışma usulünü -burada maddelerine girmediğimiz için eleştirmediğimiz konular var- bunları değerlendirerek bir ortaklaşma sağlayacak, belki Cumhuriyet Halk Partisi de "Evet, kardeşim, biz ikna olduk." diyebilecek, belki diğer parti de gelebilecek. Dolayısıyla, bu alt komisyonu lütfen siz doğru anlayın.

BAŞKAN - Hayır, ne yapacak alt komisyon, ben onu merak ediyorum. Gerek duysam teklif edeceğim, zaten size tabii edeceğiz de... Netice itibarıyla, alt komisyon ne yapacak? Alt komisyon armayı hazırlayamaz, bilimi...

FARUK BAL (Konya) - Hayır, hazırlamayacak.

BAŞKAN - Ne yapacak yani alt komisyon?

FARUK BAL (Konya) - Alt komisyon... İşte, örneğini veriyorum: Mesela, şu tasarıda bizim önerdiğimiz bir bilim heyeti yok.

BAŞKAN - Var ya işte bilim heyeti burada.

FARUK BAL (Konya) - Hayır efendim, yok.

BAŞKAN - Var, 4'üncü maddede var açık açık, "Bilim heyeti kurulur." diyor.

FARUK BAL (Konya) - Sayın Başkanım, o zaman biraz önce beni dinlemediniz. Bu tasarıdaki bilim heyeti amacına uygun bir çalışma yapamaz.

BAŞKAN - Tamam da yani nasıl yapacağız? Alt komisyon bize arma getiremez ki. Alt komisyon da neticede herhâlde bu dediklerinizi yapacak yani.

FARUK BAL (Konya) - Sayın Başkanım, ben boşuna gırtlak patlatıyorum. Şimdiye kadar konuştuklarımı ya dinlemediniz ya ben farklı lisanda konuşuyorum.

BAŞKAN - Samimi söylüyorum, ben böyle anladım. Ama arkadaşlardan hakikaten farklı olarak anlayan varsa -bunu net olarak söylüyorum- senin dediğini...

FARUK BAL (Konya) - Tekrar ifade edeyim efendim:

Bir: Alt komisyonun yapacağı iş ne arma hazırlamak ne bilim heyetlerindeki kişileri önermek, bu değildir. Alt komisyonun yapacağı iş, bu kanunda bizim maddelerine geldiğimiz zaman itirazlarımızı ortadan kaldırarak, çabuk bir şekilde, mümkünse oy birliğini sağlayabilecek bir metne dönüştürmesi bunu.

BAŞKAN - Tamam, ben de diyorum ki...

FARUK BAL (Konya) - Buradan da amacımız, arma yapma hedefine daha hızlı, daha uygun ulaşabilmektir.

BAŞKAN - Hepsini anladım. Peki, ben de diyorum ki bununla alakalı elinizde önergeniz varsa burada kabul ederiz onları, makul olanları. Ne engel, onu söylüyorum yani. Zaten bu çok öyle aman aman, çetrefilli bir kanun değil; çok önemli bir kanun ama çetrefilli bir kanun değil. Sonucu belli, başı belli, önü belli. Onu anlatmaya çalışıyorum ben de. Ben mi yanlış anlıyorum?

ADEM YEŞİLDAL (Hatay) - Önerilerinize de açığız bu konuda.

FARUK BAL (Konya) - Ne mahzuru var? Alt komisyon kurulsa bir haftada bunu arkadaşlar bitirir, bir hafta içerisinde. Zaten kaç maddelik bir şey? Bir haftada neyi kaybedersiniz?

BAŞKAN - Yani, alt komisyon meselesi değil, alt komisyon kurulur da, ben burada alt komisyona bir şey demiyorum ki.

FARUK BAL (Konya) - Efendim, alt komisyonda, netice itibarıyla, arkadaşlarımız -her partiden bir kişi veya çoğunluğa göre diğer partilerden fazla olabilir önemli değil- daha uygun bir şekilde birbirlerini anlayabilir, daha uygun bir şekilde bu çalışmaya katkı sunabilir.

BAŞKAN - Bir de tabii zaman darlığı da var. Bence yani eğer bir öneri varsa...

FARUK BAL (Konya) - Ne olacak bir hafta, patlasa on günde biter ya, kaç maddelik kanun ki?

BAŞKAN - Farukçuğum, ben alt komisyonluk bir durum burada görmüyorum, görsem gönderirim, bunu samimi söylüyorum, bir şey görmüyorum çünkü. Alt komisyonun yapacağı hiçbir şey yok. Bilim heyeti diyorsanız hayhay, ondan zaten komisyon istifade edecek. "Resmî makamlardan bilgi alır." diyor, o da var zaten. Onun dışında, buna rağmen eksiklik varsa onu buraya koyalım önerge olarak, bunu söylüyorum; verelim önergeyi, burada değerlendirir arkadaşlarımız derim ben.

Evet, bu konuda başka bir şey var mı?

FARUK BAL (Konya) - Biz kararımızda ısrarlıyız Sayın Başkanım, alt komisyonun kurulması talebinde ısrarlıyız.

BAŞKAN - O zaman ben oylamaya sunarım yani benim vereceğim bir karar değil o. Alt komisyon kurulmasını...

FARUK BAL (Konya) - Ama niye? Reyinizi ihsas ettiniz.

BAŞKAN - Hayır, ben kanaatimi söylüyorum, genelde oy zaten çok kullanmıyorum biliyorsunuz şey olmadan.

İDRİS ŞAHİN (Çankırı) - Anayasa Mahkemesi Başkanı gibi toplantıya katılmasın, oylamaya katılmasın.

BAŞKAN - Oylamaya ben katılmayayım, tamam, ihsasırey sayıyorsak...

FARUK BAL (Konya) - Sen nasıl oldu da çakılı kaldın? Anayasa Mahkemesi Başkanı yolunu da kaybettin Sayın Başkan.

BAŞKAN - Gitti o, zaten çoktan gitti, o da gitti.

Pekâlâ, değerli arkadaşlar, bu alt komisyon meselesiyle alakalı içinizde hakikaten bir şey söyleyecek varsa söylesin, yoksa onu teklif olarak sayıp oylamaya sunacağım, başka çarem yok çünkü. Ben de oy kullanmayacağım söz veriyorum, göreceksin.

FARUK BAL (Konya) - Saydın sen milletvekillerini.