| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/2341) |
| Dönemi | : | 26 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 14 .05.2018 |
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Teşekkür ederim.
Maddenin bütününe bakmak lazım; orada sadece yüksek teknoloji değil -hatırladığım kadarıyla- 1 milyon sigara üretme koşulu da öngörüyor. Yani "küçük işletme" dediğiniz yapı meselesi değil bu, sonuçta kooperatifin bütünüyle ilgili...
MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sigara için...
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Hayır, hayır, burada yok ama gönderme yaptığınız o sadece kooperatifin bütün çalışma...
MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - Sigarada öyle ama diğer tütün ürünlerinde 1 milyon şartı yok.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Sigara zaten meselemiz burada, şey değil.
Şimdi şunu söylemek istiyorum: Şu anda...
MALİYE BAKANI NACİ AĞBAL (Bayburt) - "Sigara değil bunlar." diyor arkadaşlar.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Tamam, anladım ben, meseleyi anlatmaya çalışıyorum.
Sorun şu: Daha önce sözleşmeli tarımın dışında "açığa ekim" dediğimiz ve açık artırmayla satılan bir tütün modeli var; bu da ağırlıklı olarak Adıyaman bölgesinde küçük tarım alanlarında, 500 metrekare, 1 dönüm, 1.500 metrekare, 2 dekar gibi alanlarda yapılan tamamen aile işletmeciliğiyle yapılan ama en önemli özelliği hiçbir kimyasal kullanılmayan, tamamen doğal ve o bölgenin kültürünü ortaya koyan özel bir tütün bu ve bu tütün "oryantal tütün" olarak geçer, başka hiçbir madde katmadan sadece sigaraya sarılıp içilebilir bir tütün, özelliği bu; diğer bir özelliği de Tütün Kanunu çıktıktan sonra oralarda alternatif ürüne yönlendireceğiz diye önce engel olunan sonra alternatif tütün, alternatif başka ürün yerleştirilemediği için ister istemez çiftçinin şu anda yaşam kaynağı olan, geçim kaynağı olan bir tütün ve son yıllarda hakikaten içiciler tarafından da ciddi anlamda önemsenip ciddi bir pazarı olan bir tütün.
Şimdi burada iki tane temel sorun var: Bu önemlidir ama sorunu çözmeye yetmez. Bizim buradaki amacımız ne? Bir, Adıyaman bölgesinde üretilen ve diğer bölgelerde üretilen bu tütünün üretiminin sağlanması; ikincisi, bu tütünü üreten çiftçinin oradan gelirine devam etmesi yani iyi bir gelir elde etmesi çünkü son yıllarda o küçük alanda çalışan çiftçiler o gelirle evlerini yenilediler, yaşamlarını yenilediler yani insanca yaşama koşulları oluşmaya başladı. Bu gelen yasa şunu içeriyordu çok açık bir şekilde: Bugüne kadar vergisiz olarak Adıyaman'ın ana merkezinde olmak üzere birçok bölgede açık artırmayla satılan ve ülkenin birçok alanında direkt alınıp tabaka içerisine konup orada tüketicinin kendisinin hazırladığı sigaraya dönüşen bir modeldi bu yani bunda vergi yoktu, vergi, sıfır vergiydi bu. Ciddi anlamda da bir pazarı vardı ve bu insanlar hem alıcı hem satıcı ve Adıyaman çiftçisi ayakta durmaya başladı.
Şimdi şu yapılıyor...
BAŞKAN - Sayın Sarıbal, lütfen toparlarsanız...
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Ama önemli, bu çok önemli.
BAŞKAN - Hayır, zaten anlattınız.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Meselenin önemini anlamazsak...
BAŞKAN - Yok, anladık, anladık yani.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Bu yapılanın çok palyatif olacağını, sorunu çözmeyeceğini anlatmaya çalışıyorum. Maliye Bakanı çok önemli burada. Nerede kıyıldığı, nasıl kıyıldığından çok pazarlama aşamasında kooperatif kurulma zorunluluğudur, birincisi budur; ikincisi de pakete alınmasıdır bunun. Pakete alınması ve kooperatif kurulması zorunluluğundan sonra bu tütünün tümü artık vergiye tabi olacaktır. Bugün, bir paket sigaranın yüzde 84'ü vergidir. Eğer siz bu açığa ekilen ve açık artırmayla satılan, ülkenin bütün illerine dağılmış olan bu ağı vergiye tabi tuttuğunuz andan itibaren bu çözümler ya da bu iyileştirmelerin Adıyaman tütününün ve Adıyaman çiftçisinin ayakta kalma şansını zorlaştıracak olmayacak. O yüzden, düzenlemenin vergi üzerinden yapılması lazım. Vergi üzerinden bir düzenleme yapılmadığı sürece -elbette bu kıymetlidir, önemlidir ama- gerçek sorunu görmemiş oluruz.
Temel sorun, yüzde 83, yüzde 84'e denk gelecek olan bu sigaradaki verginin mutlaka ve mutlaka Adıyaman tütününde oryantal tütününden kaldırılmasıdır. Çünkü burada iki şey çıkıyor.
BAŞKAN - Sayın Sarıbal, lütfen toparlarsanız...
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Bir: Büyük şirketlerin pazar payının azaltılması, pazar payına girme istekleri, talepleri, pazardan daha çok pay alma istekleri...
İki: İktidarın ekonomi üzerinden Adıyaman çiftçisini de vergiye tabi tutmasıdır.
BAŞKAN - Teşekkür ederim.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Yani birine para lazım, birine para lazım. O yüzden...
BAŞKAN - Sayın Sarıbal, şu yapılan düzenlemeyi destekliyor musunuz yani şu an yaptığımız düzenlemeyi destekliyor musunuz?
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Elbette, onda birçok önemli... Biz, ama onu desteklemiyoruz, bütünüyle bu şeyin kalkmasını istiyoruz, bütünüyle.