| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/276) ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı (1/275) ve Sayıştay tezkereleri a)Gençlik ve Spor Bakanlığı b)Spor Genel Müdürlüğü c)Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu d)Spor Toto Teşkilat Başkanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 06 .11.2018 |
SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, Sayın Bakan ve tüm değerli katılımcılar; ben de sizleri saygıyla selamlıyorum.
Sunumunuzu dinledik Sayın Bakan.
Geçen dönemde aynı süreç olmuştu, tekrar yeni bir Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesi görüşüldü. Bu dönem de yaklaşık bir yıl geçmeden tekrar başa döndük ama burada işte, süreklilik sağlayan, gençlerin sorunlarına çözüm üreten bir plan ve program dâhilinde gençlik politikalarının biz ele alınmasını beklerken böyle bir durum olmadığını sizin bütçe sunuşunuzda da gördük. Çalışmalar var, evet, Bakanlığın yapmış olduğu ama burada geçen dönem de sormuştum, veri temelli bir çalışma yapılıyor mu? Geçmiş dönem Spor Bakanı Sayın Bak böyle bir çalışma içerisinde olduklarını söylemişti. Yani nedir, bölgesel, gençlerin temel sorun alanları ve bunlara kalıcı çözüm üretecek bir mekanizma var mı? Baktığımız zaman gençlerin şu an acil çözüm bekleyen sorunlarından uzak, gençlerin gerçekliğinden, temel sorun alanlarından uzak bir çalışma içinde olduğunuzu maalesef görmekteyiz. En temel sorun alanı, tabii ki, eğitim ve istihdam alanındaki çalışmalar. Bu noktada tüm gençliğe hitap eden bir politika maalesef göremedik buradaki çalışmalar içerisinde. Belli bir gençlik anlayışı dayatmasından maalesef vazgeçilmiş değil. On altı yılda da yine maalesef gençliğin hangi sorunu çözüldü Sayın Bakan? İş bulma kaygısı, işsizlik, uyuşturucu kullanımı, nitelikli eğitim, özgürlük, sosyal medya kullanımı, bunlar temel sorun alanları. Daha dün biz burada Vikipedi'ye yapılan kısıtlamayı tartıştık. Burada hane halkı iş gücü araştırması sonuçlarına baktığımız zaman çok önemli bir veri var Sayın Bakan. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 25'i geçmiş durumda. Bunların yüzde 35'i de kadınlardan oluşmakta, genç kadınlardan oluşmakta.
Yine, Ege Üniversitesinin bir araştırması var. Burada her 10 lise öğrencisinden 6'sı günlük yaşamı internet kullanımı alışkanlığı nedeniyle sekteye uğramakta. Yine, araştırmaya göre, gençlerin en temel sorun alanlarından birincisi, iş, iş sahası; ikincisi, eğitimde yaşanan sorunlar; üçüncüsü de madde bağımlılığı. Yani bütün odaklanmamız gereken konular bu alanlar olmalı.
Üniversiteli işsiz sayısı 1 milyonu aştı, çok önemli bir veri. Boşta gezen 5,5 milyon genç var şu an Türkiye'de. Her 5 gençten 1'i işsiz. Üretme noktasında ise maalesef herhangi bir kalıcı bir politika göremiyoruz. Ne oluyor? Yetişmiş gençlerimiz yurt dışına gidiyor. Bugün muazzam derecede bir yurt dışına çıkış var. Biz bu verileri sizlerden alıyoruz, veriler de elimizde. Yaklaşık bu yüzde 45'lere yaklaşmış durumda.
YÖK Başkanının bir açıklaması oldu, dedi ki: "Şu an üniversiteli işsizler, bu ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlardaki iş gücü yetersizliği ülkenin en yakın dönemde çözmesi gereken bir sorun alanıdır." Bunu da Sayın YÖK Başkanı dile getirmişti. Yani bütüncül politikalardan uzak bir Gençlik Bakanlığı çalışmasıyla karşılaşmaktayız. Topyekûn mutlu ve huzurlu bir toplum yaratamadığımız sürece, maalesef, sizin bu anlatmış olduğunuz faaliyet raporundaki çalışmaların da bir anlamı kalmıyor.
Yurt ve barınma sorunu, temel sorun alanı. Değerli bürokratlarla iletişim kuruyoruz temel acil sorunlarda, özellikle kız öğrencilerin barınma konusunda, evet, destek olmaya çalışıyorlar ama bu, temel bir sorun alanı. Özel yurtlara mahkûm ediliyor. Bakın, veri var. Yaklaşık 9 bin lira yıllık ödeme ücreti bir özel yurtta bir öğrencinin ve bunlardan toplamda 377 adet var ve yüzde 100 kapasiteleri var şu an. Burada acil bir sorunun çözülmesi gerekiyor. Dernek, vakıf, cemaatlerin maalesef istismarlarıyla karşı karşıya kalındığını görüyoruz.
Kredi ödemeleri, burslar, evet, siz açıkladınız. Sayın Cumhurbaşkanının geçen hafta bir açıklaması oldu, gerçekten talihsiz bir açıklama. Yani hem hatalı, veri eksikliği var hem de gerçekten gençlerin sorunlarına çözüm üretmekten uzak bir cevaptı. Baktığınız zaman sizin kendi web sitenizde bu kredilerin nasıl ödendiği açıklanıyor, belli bir faizle belli bir sürede ödeniyor ama Sayın Cumhurbaşkanı gençleri işte bedavacı... Yani burada teşhisi doğru koyamadığınız için doğal olarak da kalıcı ve gençlerin çözüm bekleyen sorunlarına bir çözüm de üretemiyorsunuz. İşte, icralık, bedava diye bir durum yok Sayın Bakan. 300 bine yakın üniversiteli işsiz genç şu an icralık durumda.
Son olarak da okullarla, eğitim kurumlarıyla bir protokol süreciyle spor alanındaki gelişmelere önem verdiğinizi söylediniz ama Millî Eğitim Bakanlığının faaliyet raporuna baktım, okulların yüzde 87'sinde spor salonu yok. Siz nasıl çözüm üreteceksiniz? Yani baktığımız zaman okul bir tane binadan ibaret, bırakın spor salonu, sosyalleşecek bir alanları yok öğrencilerin. Bir tek bina...