| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/276) ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı (1/275) ve Sayıştay tezkereleri a)Tarım ve Orman Bakanlığı b) Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı c)Orman ve Su İşleri Bakanlığı ç)Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu d)Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu e)Orman Genel Müdürlüğü f)Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü g)Meteoroloji Genel Müdürlüğü ğ)Türkiye Su Enstitüsü |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 16 .11.2018 |
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Sayın Başkanım, Çok Değerli Bakanım, Kıymetli Komisyon üyeleri ve milletvekili arkadaşlarım, çok kıymetli bürokrat arkadaşlarım; öncelikle hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Evet, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesini görüşüyoruz. Tabii, yeni Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminde bakanlık sayımız azaldı ve Tarım ile Orman yine birbirine kavuştu. Önce Tarım, Orman ve Köyişleri Bakanlığıydı, 1969'da Orman Bakanlığı ayrıldı, Orman Bakanlığı ayrı, 1983'te yine Tarım ve Orman Bakanlığı devam etti, sonra tekrar Orman Bakanlığı ayrıldı, şimdi ise Tarım ve Orman Bakanlığı tekrar buluştu.
Sayın Bakanım, öncelikle sizlere hayırlı uğurlu olsun, yine aynı şekilde Bakan yardımcılarımıza hayırlı uğurlu olsun, yeni atanan genel müdürlerimize, ekibinize hayırlı uğurlu olsun. İnşallah başarılı bir çalışma yapacaksınız.
Şahsımın da otuz yıl hizmet ettiği ve mensubu olmaktan şeref duyduğum Orman Genel Müdürlüğü, ülkemizin orman kaynaklarının sürdürülebilir yönetimini sağlayarak kaynakların milletimizin menfaatine sunulmasından sorumlu, yüz yetmiş dokuz yılık geçmişi olan güzide bir kurumumuzdur.
Bildiğiniz gibi, ormanlar, bütün insanlığın ortak değeri olup torunlarımıza bırakacağımız müşterek mirasımızdır. Orman ve orman kaynaklarının biyotik ve abiyotik zararlılara karşı korunması, mevcut ormanların geliştirilmesi, verimliliğin arttırılması ve alanlarının genişletilmesi, ormanların sağladığı ürün ve hizmetlerden toplumun azami faydalanmasının temini için son on altı yıldır önemli çalışmalar yapılmaktadır.
Bugün ülke olarak dünyada orman varlığını arttıran nadir ülkelerden birisiyiz. Son on altı yılda orman varlığımızı 1,5 milyon hektar artırarak 20,8 milyon hektardan 22,3 milyon hektara çıkardık. Ülke alanımızın yüzde 28,6'sı orman alanıyla kaplıdır. Gayemiz 2023 yılında orman alanımızı ülkemiz alanının yüzde 30'una ulaştırmaktır. Orman alanlarımızın artışına paralel olarak ormanlarımızdaki ağaç serveti miktarı da 1,2 milyar metreküpten 1,6 milyar metreküpe ulaşmıştır.
1992-2002 yılları arasında ortalama 75 milyon fidan üretilirken 2018 yılı sonuna kadar 320 milyon adet fidan üretimi planlanmıştır. 2003-2017 yılları arasında yaklaşık 5 milyon hektar alanda ağaçlandırma, erozyon kontrolü, bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu, mera ıslahı ve benzeri ormancılık faaliyetleri gerçekleştirilerek 4 milyar 50 milyon adet fidan toprakla buluşturulmuştur. 2018 yıl sonuna kadar 254 bin hektar alanda daha çalışma yaparak 258 milyon fidanı daha toprakla buluşturmuş olacağız. 2019 yıl sonu itibarıyla 4 milyar 500 milyon fidan toprakla buluşturulacaktır.
2008 yılından itibaren milletimize hizmet gayesiyle açık alanlar, kara yolu kenarları, okullarımız, hastane ve sağlık ocaklarımız, mezarlıklarımız büyük bir hızla ağaçlandırılmaktadır. 2008 yılından bugüne kadar 47.461 adet okul bahçesi, 23.547 adet mezarlık ve ibadethane, 20.447 kilometre yol kenarı,
1.970 hastane ve sağlık ocağı bahçesi ağaçlandırılmıştır. Ayrıca 162 milyon adet fidan bedelsiz olarak vatandaşlarımıza dağıtılmıştır.
Ormanları kırsal kalkınmanın lokomotifi yaptık. Uygulamaya koyduğumuz 38 eylem planıyla orman köylümüze gelir getirici tür ağaçlandırmalarıyla yeni gelir kapıları açılmıştır yani orman köylümüzü doğduğu yerde doyurmak adına güzel çalışmalar yapılmıştır.
Hükûmet programında yer alan ve 2015-2019 dönemini kapsayan 5 Bin Köye 5 Bin Orman Eylem Planı kapsamında bugüne kadar 3.867 köyde gelir getirici tür ağaçlandırması yapılarak 10 milyon gelir getirici tür fidan dikilmiştir.
Son on beş yılda orman köylümüze yapmış olduğumuz doğrudan destekler -ORKÖY ve özel ağaçlandırma kredileri- ve ormancılık faaliyetleriyle -işçilik ve sübvansiyonlar- 14,5 milyar TL gelir sağladık. 2018 yılında takriben 1,8 milyar TL daha destek sağlandı.
Dünyadaki 115 milyar dolarlık tıbbi ve aromatik bitkiler pazarından pay almak için odun dışı orman ürünleri üretimi arttırılmıştır. 2002 yılında 31 bin ton olan odun dışı orman ürünleri üretiminin 2018 yılında 70 bin tona çıkarılması hedeflenmektedir. Bu konuda Gazi Meclisimiz de 26'ncı Dönemde tıbbi ve aromatik bitki çeşitliliğinin korunması konusunda Meclis araştırması komisyonu kuruldu. İnşallah önümüzdeki günlerde bu komisyon kurulacak ve ülkemizin bu potansiyelini orta yere çıkaracak.
Vatandaşımıza sağlıklı yaşam alanları oluşturmak gayesiyle 2003 yılından bugüne kadar 1.328 adet mesire yeri, 141 adet şehir ormanı kurulmuştur.
Bugüne kadar arıcılığa ve bal üretimine verdiğimiz destekler sayesinde ülkemiz bal üretiminde dünyada 6'ncı sıradan 2'nci sıraya yükselmiştir. Dünyadaki çam balı üretiminin yüzde 95'i ülkemizce karşılanmaktadır. Bugüne kadar 424 adet bal ormanı kuruldu. Benim de görev yaptığım Muğla Orman Bölge Müdürlüğünde ve o bölgede çam balı konusunda çok güzel çalışmalar yapıldı, üretimimizi de bu vesileyle artırdık.
Ormanlarımıza her yıl 500 bin hektar alanda meşcere bakımı yapıyoruz. Yapılan bakım, gençleştirme ve benzeri faaliyetler sonucu yapılan üretimle ülkemizin orman ürünleri ihtiyacını yerli kaynaklardan karşılamayı hedefliyoruz. Bu kapsamda sektörde dışa bağımlılığı azaltmak için 2002 yılında 13,7 milyon metreküp olan endüstriyel odun üretimini 2018 yılında 24 milyon metreküpe, 2019 yılında 29 milyon metreküpe çıkarıyoruz. Hedefimiz, 2023 yılında üretimi 32 milyon metreküpe çıkararak ülke tüketiminin yüzde 100'ünü karşılamaktır. Üretim artışına bağlı olarak 2018 yılında 3,7 milyar TL olan orman ürünleri gelirimizi 2019 yılında 4,5 milyar TL'ye çıkarmayı hedefliyoruz.
Orman sınırlarının korunması ve mülkiyet problemlerinin çözümüne yönelik orman kadastro çalışmalarımıza hız kazandırdık. Ormanların tapusunu alıyoruz. 2021 yılına kadar tapuya tescil işlemleri, 2023 yılı sonuna kadar da 2/B uygulamaları tamamlanacaktır.
Değerli Başkanım, Kıymetli Bakanım, değerli milletvekili arkadaşlarım; ülkemizin en önemli konularından birisi mülkiyet konusu ve özellikle de orman kadastrosunun yıllarca ayrı çalışması, tapu kadastronun bir ayrı çalışması ve ikisinin uyumsuzluğundan dolayı ülkemizde büyük problemler vardı ama 2005 yılından sonra beraber çalışmaya başlandı. Şu anda gayet uyumlu bir şekilde bu çalışmalar devam ediyor. Çünkü biz vatandaşlarla hasım değil, hısım olmak istiyoruz diyoruz orman köylüsüne fakat mülkiyet problemi olduğu için çoğuyla muhakemeleşmiştik ama şu anda güzel bir çalışma yapılıyor. Dediğimiz gibi, bu hedeflere de ulaşacağız.
Evet, orman yangınlarıyla mücadele çalışmamız kapsamında yangın yönetim sistemiyle insan gücü, kara ve hava araçlarını tek merkezden yöneterek Türkiye'yi orman yangınlarıyla mücadelede çevre ülkelere de her an yardım edebilecek güçlü bir orman yangını söndürme sistemine kavuşturduk. Orman yangınlarına müdahale süresi yangına hassas bölgelerde on beş dakikaya düşürülmüştür.
Şahsımın da otuz yıl çalıştığı Orman Genel Müdürlüğünde özellikle orman yangınları konusunda büyük bir mesafe katettik yani ilk yıllarımızda böyle mükellefle, tırmıkla, tahrayla yangın söndürürken daha sonra arayüzlerin alınması, hava araçlarının kullanılması derken yerli ve millî, kendi mühendislerimizin ürettiği bir yazılım sistemiyle beraber güzel çalışmalar oldu ve bizim orman yangınlarıyla mücadele stratejimiz, önce birinci aşaması eğitim ve bilinçlendirme, ikinci erken ve etkin müdahale -bunu yapabiliyoruz- bir de yanan alanların rehabilitasyonu, ağaçlandırılması.
Şimdi, televizyonda da izliyorsunuz. ABD Kaliforniya'da şu anda can kaybı 56'ya ulaştı. Bizim ülkemizde bu yıl yanan alan şu ana kadar 5.355 hektar, şu anda bu Amerika'daki yangın 60 bin hektarın üzerinde. Dediğim gibi ölü sayısı 56 ve hızla da yangın devam ediyor. Yani biz Türkiye'de orman yangınları konusunda... Yani benden önceki konuşmacılar da hep anlattılar ama ne orman konusuna fazla girildi ne de bu başarılarımızla ilgili kurumumuza bir teşekkür bile edemedik.
ORHAN SARIBAL (Bursa) - Bir görev var ortada, teşekkür edecek bir şey yok.
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Şu var, yani takdir etmek lazım. Orada da şehitler verdik, onlara da Allah rahmet eylesin, onları da anmakta fayda var. Yani onu söylemek istiyorum.
Hemen komşumuz Yunanistan'da bu sene 23 Temmuz 2018'de, Atina'da çıkan yangında 92 kişi hayatını kaybetti ama Allah'a şükürler olsun bizim ülkemizde bu konuda güzel çalışmalarımız var.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - 38.690 hektar arazi yanmış.
(Oturum Başkanlığına Başkan Vekili İsmail Faruk Aksu geçti)
BAŞKAN - Arkadaşlar, hatibi dinleyelim lütfen.
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - O bölgede...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Kısa bir söz verir misiniz?
BAŞKAN - Sayın Aydın, toparlayın lütfen.
İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Ben grubumuz adına konuştuğum için üç-beş dakika daha... Çünkü diğer genel müdürlüklerimize de haksızlık olmasın.
Tabii ki bu coğrafyada yangın olacaktı arkadaşlar, yani bu yanıcı maddede, bu arazi yapısında, bu havalarda yangın olacaktır. Önemli olan erken ve etkin müdahale ederek hazırlıklı olmaktır. Bu konuda başarılı olduğumuzu söylüyorum. Yoksa yangın olacak, muhakkak olacak yani olmaması mümkün değil. Bu işleri yaparken "hava hâlleri" dedik... Meteoroloji Genel Müdürlüğümüze de çok teşekkür ediyorum, gerçekten öyle uyumlu çalışıldı ki... Çünkü ben işin içinden geliyorum. Türkiye'de orman yangınına en fazla müdahale eden mühendislerden birisi benim ve hava araçlarıyla beraber yangını yöneten kişilerden birisiyim. Yani bire bir yaptığım için söylüyorum, sahadan gelen birisi olarak söylüyorum. Gerçekten Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzle çok güzel, uyumlu çalışıyoruz ve erken ve etkin müdahale yapılıyor diğer kurumlarla beraber. Yine Meteoroloji bölge müdürlüğü denince, Antalya'ya havaalanına bir ilk yapılmış, alçak seviye rüzgâr kırılım uyarı sistemi. Güzel bir çalışma, biliyorsunuz Antalya Türkiye'nin 5'inci büyük şehri. 10 milyonun üzerinde turist gelen bir yer ve şu an 30 milyon yolcu inen havaalanına böyle bir tesis kurdukları için Meteoroloji Genel Müdürlüğüne ve Bakanımıza çok teşekkür ediyorum.
Diğer genel müdürlüklerimize... Doğal Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğümüz var, çok güzel çalışmalar yapıyorlar. Hem korunan alanımızı artırıyorlar... Ama burada, özellikle bu konuda arkadaşlarımıza bir önerim var, özellikle av turizmini öne çıkarmamız gerekiyor. Nasıl odun dışı ürün ve hizmetleri öne çıkardığımız gibi av turizmini de öne çıkarmamız gerekiyor, ülkemizin büyük bir potansiyeli var.
Yine, çölleşmeyle ilgili Türkiye dünyada birinci. Bu konuda gerçekten arkadaşlarımız çok iyi, bu konuda çok başarılı çalışmalarımız var. Yani geçmiş dönemlerde Orman Bakanlığı böyle müstakilken belki daha çok öne çıkıp, daha çok işler yaptığı görülüyordu. Ülkemizde çok büyük işler yapılınca bizim bu yapılan çalışmaların da, arkadaşlarımızın yaptığı çalışmaların da Orman ve Su İşleri Bakanıyken böyle suyun altında kaldı gibi muhabbet ediliyordu. Şimdi, tabii, ilk etapta buğday, tarım denildi; tarımın altında kalmış gibi ama gerçekten ormancılık faaliyetleri olarak arkadaşlarımızın yaptığı...
Yine, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğümüzün son yıllarda yaptığı barajlar. Benim kendi memleketim, seçim bölgemde, Manavgat'ta bir baraj yaptılar, şu anda Manavgat'ı su basmıyor. Çok güzel çalışmalar yapıldı. Ama tabii, yeterli mi? Yetersiz ama inşallah bütçemizi iyi bir şekilde kullanıp hızlı bir şekilde daha güzel hizmetler yapmaya devam edeceğiz.
Yine, Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürümüz buradaydı. Gerçekten çok güzel çalışmalar yaptılar. Gübrelerin fiyatlarının çok yükselmesinde yüzde 15 indirime gidilmesi, bu türlü çalışmalar çok güzel. Ama şu var: Ne yaparsak yapalım, tabii, eskiden 36 milyon nüfusun 12 milyonu orman köylüsüyken, köyde yaşarken şimdi bu 5,5 milyona düşmüş. Yani eski köy hayatımızı tekrar geri getirmek ve tarım ürünlerine katkıda bulunmak biraz zor gibi olsa da havza bazında çalışarak güzel çalışmalar yapılabilecektir. Oradaki insanlarımı da zenginleştirebileceğiz. Hem tarımımızı hem hayvancılığımızı hem de ormancılığımızı geliştireceğiz.
Ben çok teşekkür ediyorum ve hepinize saygılar sunuyorum. Bütçemiz hayırlı uğurlu olsun.